Φόρος δαπάνης.

Φόρος επί της δαπάνης. Το ποσό του εισοδήματος που μεταβιβάζεται από την φορολογούμενη μονάδα στο δημόσιο εξαρτάται από το μέγεθος της δαπάνης την οποία πραγματοποιεί αυτή. ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ ΥΠΕΡ 1. Οι φόροι αυτοί ανταποκρίνονται περισσότερο στην έννοια της φορολογικής δικαιοσύνης από ότι ο φόρος εισοδήματος. 2. Οι φόροι αυτοί καλύπτουν όλες ανεξάρτητα τις μορφές αγοραστικής δύναμης. 3. Οι φόροι αυτοί δεν έχουν ανεπιθύμητες επιδράσεις στην οικονομική συμπεριφορά των ιδιωτικών φορέων. Δεν εξασθενίζουν το κίνητρο για αποταμίευση, ούτε συνεπάγονται διπλή φορολογία. 4. Οι φόροι αυτοί αποτελούν αποτελεσματικό μέσο για την καταπολέμηση του πληθωρισμού και της οικονομικής ανάπτυξης. 5. Οι φόροι αυτοί αποφεύγουν πολλά δυσεπίλυτα προβλήματα φορολόγησης, όπως της υπεραξίας του κεφαλαίου, το πρόβλημα των αδιανέμητων κερδών των Ανωνύμων Εταιρειών. 2

Επιχειρήματα κατά : Οι φόροι επί της δαπάνης : 1.Συνεπάγονται σοβαρές αποκλείσεις από τις αρχές της φορολογικής ισότητας γιατί ευνοούν εκείνους που διαθέτουν το μεγαλύτερο εισόδημα τους για αποταμίευση, η οποία δεν συμπεριλαμβάνεται στη φορολογική βάση. 2.Συνεπάγονται αντίστροφα προοδευτική κατανομή του φορολογικού βάρους. Για το φόρο επι της δαπάνης συνήθως χρησιμοποιούνται οι έμμεσοι φόροι. 3.Σε περιόδους οικονομικής κρίσης επιτείνουν την ύφεση γιατί πλήττουν αποκλειστικά την καταναλωτική δαπάνη. Φόρος επί της δαπάνης. 3

Οι φόροι αυτοί διακρίνονται : 1.Στον προσωπικό φόρο επί της δαπάνης. Ο Φ / Σ μπορεί να είναι αναλογικός ή προοδευτικός. 2.Στο φόρο στα προϊόντα ή έμμεσο φόρο κατανάλωσης, οι οποίοι διακρίνονται σε : Γενικούς φόρους κατανάλωσης με ενιαίο Φ / Σ. ( φόρος χαρτοσήμου ). Ειδικούς φόρους κατανάλωσης που αφορούν είτε την παραγωγή είτε την πώληση ενός καθορισμένου αγαθού ή υπηρεσίας ( φόρος καπνού, οινοπνεύματος κ. α.). Φόρος επί της δαπάνης. 4

Φόρος περιουσίας Στο φόρο αυτό το ποσό που μεταβιβάζεται από τη φορολογούμενη μονάδα στο δημόσιο εξαρτάται από την αξία των περιουσιακών στοιχείων που κατέχει η φορολογούμενη μονάδα. Ο φόρος περιουσίας διακρίνεται σε : 1. Προσωπικό φόρο καθαρής περιουσίας του φυσικού προσώπου. 2. Γενικό φόρο περιουσίας. 3. Ειδικό φόρο περιουσίας. 4. Φόρος μεταβίβασης. Οι φόροι επί της δαπάνης ή έμμεσοι φόροι κατέχουν πρώτη θέση στα φορολογικά έσοδα των λιγότερο ανεπτυγμένων χωρών. 5

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΦΟΡΩΝ Α. ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΒΑΣΗ Β. ΦΥΣΗ ΦΟΡ. ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗ Γ. Ταξινόμηση των φόρων ανάλογα με τη φύση του δημόσιου φορέα. Δ. Ταξινόμηση των φόρων σε έμμεσους και άμεσους => δυνατότητα μετακύλισης, άλλος επιβαρύνεται και άλλος εισπράττει - πληρώνει ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΔΑΠΑΝΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ Αναλογικός Προοδευτικός Αντ. προοδευτικός 6

Ταξινόμηση φόρων ανάλογα με τη φύση του Φορολογικού συντελεστή Ο ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΣ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗΣ : Πρόκειται για φορολογικό συντελεστή που ανεξάρτητα από το ύψος της φορολογικής βάσης το ποσοστό του φόρου παραμένει το ίδιο. Πχ. 10%. Ο ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟΣ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗΣ : Ο φορολογικός συντελεστής μεταβάλλεται όταν μεταβάλλεται η φορολογική βάση. ΠΧ. Το εισόδημα μέχρι € επιβαρύνεται με ποσοστό φόρου 5%. Από € € επιβαρύνεται με 10% κοκ. Ο ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΑ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟΣ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗΣ : Πρόκειται για εκείνο τον συντελεστή κατά τον οποίο το ποσοστό φόρου μειώνεται όταν αυξάνεται η φορολογική βάση : Π. χ Το φυσικό ή Νομικό πρόσωπο με εισόδημα € επιβαρύνεται με φορολογικό συντελεστή 10%, με εισόδημα € επιβαρύνεται με 20%. Τέτοιοι φόροι δεν θεσπίζονται νομοθετικά στην πράξη αλλά εκφράζουν τη φοροδιαφυγή. ΕισόδημαAναλογικόςΠροοδευτικόςΑντιστρόφως Προοδευτικός Συντ.φόροςΣυντ.φόροςΣυντ.φόρος 10005%505%5010% %10010%2005% %20015%3002,5%100 7

Γ. Ταξινόμηση των φόρων ανάλογα με τη φύση του δημόσιου φορέα. Κεντρική Διοίκηση, Τοπική Αυτοδιοίκηση, Οργανισμοί κοινωνικής Ασφάλισης 8

Άμεσοι θεωρούνται οι φόροι που βαρύνουν τους φορείς στους οποίους επιβάλλονται. Ο φορολογικός νομοθέτης τους επέβαλε με πρόθεση να επιβαρύνουν εκείνους στους οποίους επιβλήθηκαν. Έμμεσοι θεωρούνται οι φόροι που έχουν τη δυνατότητα οι φορείς στους οποίους έχουν επιβληθεί, να τους μεταβιβάσουν σε άλλους φορείς. Ο φορολογικός νομοθέτης τους επέβαλε με πρόθεση να μεταβιβαστούν και να επιβαρύνουν άλλους φορείς από εκείνους στους οποίους επιβλήθηκαν και οι οποίοι είναι υποχρεωμένοι να τους αποδώσουν στο δημόσιο. Ταξινόμηση των φόρων σε έμμεσους και άμεσους 9

Αντιδράσεις φορολογουμένων στην επιβολή φόρων 1. Η φοροδιαφυγή : Συνίσταται στην εσκεμμένη παράλειψη του φορολογούμενου να μειώσει τη φορολογική βάση ή την αποφυγή καταβολής φόρου. ( ποινικό αδίκημα ) 2. Η φοροαποφυγή : Η δυνατότητα που έχει ο φορολογούμενος να μειώσει τη φορολογική του υποχρέωση, με νόμιμες προσπάθειες. 3. Η Μετακύλιση : Είναι η μετάθεση του φόρου από ένα φορέα σε άλλον φορέα.( άλλοτε προβλέπεται από το νόμο άλλοτε όχι ). Έχουμε μετακύλιση προς τα εμπρός - επιβαρύνεται ο τελικός καταναλωτής – και προς τα πίσω - επιβαρύνεται ο κάτοχος των συντελεστών παραγωγής. 4. Μέτρα φορολογικής πολιτικής για τη μείωση του πληθωρισμού, καταπολέμηση της ανεργίας, μείωση της φοροδιαφυγής κλπ. 10

Τα έσοδα από το δημόσιο δανεισμό. Εσωτερικό ή εξωτερικό. Το δημόσιο δανείζεται για τους εξής λόγους : 1.Λόγω ανεπάρκειας των φορολογικών εσόδων. 2.Λόγω της φορολογικής δικαιοσύνης στις επερχόμενες γενιές. Οι επενδύσεις πρέπει να χρηματοδοτούνται με δημόσιο δανεισμό γιατί αυτές δεν αποφέρουν οφέλη μόνο για μια χρονική στιγμή αλλά για μεγάλη χρονική περίοδο στο μέλλον. Επομένως θα πρέπει να καταβάλλουν φόρους και οι επόμενες γενιές. 3.Λόγω της εξασφάλισης κεφαλαίων για να χορηγηθούν σε διάφορους ιδιωτικούς φορείς. 11