Βαθμοι του επιθετου
Βαθμοι του επιθετου ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ: ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΓΕΡΑΚΙΝΗ Βαθμοί του επιθέτου λέγονται οι τύποι που φανερώνουν σε ποιο βαθμό ένα ουσιαστικό έχει μια ιδιότητα ή ποιότητα. Τι είναι οι βαθμοί του επιθέτου; Βαθμοι του επιθετου ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ: ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΓΕΡΑΚΙΝΗ
Πόσοι είναι οι βαθμοί του επιθέτου; Οι βαθμοί του επιθέτου είναι τρεις: ο θετικός, ο συγκριτικός και ο υπερθετικός Πόσοι είναι οι βαθμοί του επιθέτου; Βαθμοι του επιθετου
Θετικός βαθμός Είναι ο βαθμός που φανερώνει ότι ένα ουσιαστικό έχει μια ιδιότητα ή ποιότητα. Ο Όλυμπος είναι ψηλός Βαθμοι του επιθετου
Συγκριτικός βαθμός Βαθμοι του επιθετου Είναι ο βαθμός που φανερώνει πως ένα ουσιαστικό έχει μια ποιότητα ή μια ιδιότητα σε μεγαλύτερο βαθμό από ένα άλλο. Ο Όλυμπος είναι ψηλότερος από τον Κίσαβο. Βαθμοι του επιθετου
Βαθμοι του επιθετου Υπερθετικός βαθμός Σχετικός υπερθετικός Είναι ο βαθμός που φανερώνει πως το ουσιαστικό έχει μια ποιότητα ή ιδιότητα σε βαθμό ανώτερο από όλα τα όμοια του. Ο Όλυμπος είναι το ψηλότερο από τα βουνά της Ελλάδας. Απόλυτος υπερθετικός Είναι ο βαθμός που φανερώνει πως το ουσιαστικό έχει μια ποιότητα ή ιδιότητα σε πολύ μεγάλο βαθμό, χωρίς να γίνεται σύγκριση με άλλα ουσιαστικά. Ο Όλυμπος είναι πολύ ψηλός ή υψηλότατος. Βαθμοι του επιθετου
Σχηματιςμος ςυγκριτικου ςχηματιςμος υπερθετικου Περιφραστικός σχηματισμός: πιο +επίθετο θετικού βαθμού: πιο καλός Μονολεκτικός σχηματισμός: -ότερος= μικρότερος -ύτερος= βαρύτερος, καλύτερος, μεγαλύτερος, πρωτύτερος -έστερος= τα επίθετα σε –ης: επιμελέστερος, υγιέστερος.... Σχετικός υπερθετικός: Περιφραστικό ή μονολεκτικό συγκριτικό με το άρθρο: ο πιο καλός ή ο καλύτερος Απόλυτος υπερθετικός: Θετικός βαθμός μαζί με τις καταλήξεις: -ότατος= μικρότατος -ύτατος= γλυκύτατος -έστατος= επιμελέστατος Απόλυτος υπερθετικός: μπορεί να σχηματιστεί και με το επίρρημα πολύ ή πολύ-πολύ και το θετικό βαθμό: πολύ πλούσιος ή πολύ-πολύ πλούσιος Βαθμοι του επιθετου
Βαθμοι του επιθετου Θετικός βαθμός Συγκριτικός βαθμός Υπερθετικός βαθμός Περιφραστικός Μονολεκτικός Σχετικός Απόλυτος ψηλός πιο ψηλός ψηλότερος ο ψηλότερος ο πιο ψηλός ψηλότατος πολύ ψηλός πολύ-πολύ ψηλός
Ανωμαλα παραθετικα Απλός Γέρος Κακός Καλός Λίγος Μεγάλος Μικρός Πολύς Απλούστερος Γεροντότερος Χειρότερος Καλύτερος Λιγότερος Μεγαλύτερος Μικρότερος Περισσότερος Απλούστατος - Άριστος Ελάχιστος Μέγιστος
Ελλεπτικα παραθετικα Παραθετικά χωρίς θετικό βαθμό Κατώτερος-κατώτατος Ανώτερος-ανώτατος Υπέρτερος-υπέρτατος Παραθετικά χωρίς θετικό και υπερθετικό Προτιμότερος Προγενέστερος Μεταγενέστερος Πρωτύτερος Υπερθετικά μονολεκτικά Φίλτατος Ύψιστος Εκλαμπρότατος Εξοχότατος Παναγιότατος Σεβασμιότατος
Όλα τα επίθετα έχουν παραθετικά; Όχι! Δε σχηματίζουν παραθετικά τα επίθετα που σημαίνουν α) ύλη: ασημένιος, μάλλινος, ξύλινος... Β)καταγωγή ή συγγένεια: προγονικός, Ελληνικός, φράγκικος..... γ) τόπο ή χρόνο: ουράνιος, γήινος, θαλασσινός, χτεσινός, τωρινός δ) κατάσταση που δεν αλλάζει: μισός, αθάνατος, πρωτότοκος........ Όλα τα επίθετα έχουν παραθετικά; Βαθμοι του επιθετου
ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΑ ΜΕΤΟΧΩΝ Θετικός Συγκριτικός Υπερθετικός βαθμός Σχετικός Απόλυτος Χαρούμενος Προκομμένος Ευτυχισμένος Πιο χαρούμενος Πιο προκομμένος Πιο ευτυχισμένος Ο πιο χαρούμενος Ο πιο προκομμένος Ο πιο ευτυχισμένος Πολύ χαρούμενος Πολύ προκομμένος Πολύ ευτυχισμένος
ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΑ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΩΝ θΕΤΙΚΟΣ ΣΥΓΡΙΤΙΚΟΣ ΥΠΕΡΘΕΤΙΚΟΣ Ωραία Ωραιότερα, πιο ωραία Ωραιότατα, πολύ ωραία Βαθιά Βαθύτερα, πιο βαθιά Βαθύτατα, πολύ βαθιά Καλά Καλύτερα, πιο καλά Άριστα, πολύ καλά Πολύ Περισσότερο Πάρα πολύ Λίγο Λιγότερο Πολύ λίγο, ελάχιστα Νωρίς Νωρίτερα ------------------- Εμπρός Μπροστύτερα Ύστερα Υστερότερα -------------------- ---------------- Αρχύτερα Πρώτα Πρωτύτερα --------------------- Επιεικώς Επιεικέστερα Επιεικέστατα
συγκριση Οι όροι της σύγκρισης α όρος β όρος α όρος β όρος Ο Γιώργος είναι προσεκτικότερος από τον Πέτρο. α όρος β όρος Το σπίτι μας είναι ομορφότερο από το δικό σας. α όρος β όρος Καλύτερα κακοντυμένος παρά νηστικός.
Η σύγκριση γίνεται με συγκριτικά επίθετα ή επιρρήματα ανάμεσα : σε δύο πρόσωπα ή πράγματα που έχουν μια κοινή ιδιότητα (παραδείγματα 1 και 2) ή ανάμεσα σε δυο ιδιότητες ή καταστάσεις του ίδιου προσώπου(παράδειγμα 3). Υπάρχουν δύο όροι σύγκρισης: Εκείνος από τον οποίο ξεκινάμε για να κάνουμε τη σύγκριση και λέγεται πρώτος όρος και εκείνος με τον οποίο γίνεται η σύγκριση και λέγεται δεύτερος όρος. ΣΥΓΚΡΙΣΗ
Ο πρώτος όρος σύγκρισης μπορεί να είναι ουσιαστικό ή αντωνυμία αλλά και επίθετο, ρήμα, πρόταση ή επίρρημα. Ο δεύτερος όρος σύγκρισης μπορεί να είναι ό,τι και ο πρώτος: ουσιαστικό, αν ο πρώτος είναι ουσιαστικό , επίθετο........... Ο δεύτερος όρος σύγκρισης παραλείπεται όταν εύκολα εννοείται από τα συμφραζόμενα. ΣΥΓΚΡΙΣΗ
ΠΩΣ ΕΚΦΕΡΟΝΤΑΙ ΟΙ ΟΡΟΙ ΣΥΓΚΡΙΣΗΣ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ Οι όροι της σύγκρισης είναι: Η Χριστίνα είναι ψηλότερη από τη Μαρία. Καλύτερα να πας εσύ παρά εγώ. Εγώ προσπάθησα περισσότερο από εσένα. Η Ζωή είναι τρία χρόνια μικρότερη μου. Αγαπώ τη μουσική πιο πολύ από την ποίηση. Καλύτερα φτωχός και γερός παρά πλούσιος και άρρωστος. Περισσότερο έβλαψε παρά ωφέλησε. Καλύτερα να σε φθονούν παρά να σε λυπούνται. Χτες βράδυ πέρασα καλύτερα από σήμερα. Ουσιαστικά Αντωνυμίες Ουσιαστικό και αντωνυμία Επίθετα Ρήματα Επιρρήματα
ΠΩΣ ΕΚΦΕΡΟΝΤΑΙ ΟΙ ΟΡΟΙ ΣΥΓΚΡΙΣΗΣ Όταν ο δεύτερος όρος σύγκρισης είναι ουσιαστικό ή άλλη λέξη σε θέση ουσιαστικού , κανονικά εκφέρεται με την πρόθεση από + αιτιατική (Παραδείγματα 1,3,5)και σπανιότερα με την πρόθεση παρά (Παράδειγμα 2) και την ίδια πτώση με τον πρώτο όρο. Με τα συγκριτικά επίθετα: μεγαλύτερος, μικρότερος, ανώτερος, κατώτερος, καλύτερος , ο δεύτερος όρος , όταν είναι προσωπική αντωνυμία, συνήθως εκφέρεται με απλή γενική (Παράδειγμα 4). Όταν ο δεύτερος όρος της σύγκρισης δεν είναι ουσιαστικό αλλά άλλη λέξη ή φράση, εκφέρεται με την πρόθεση παρά και όμοια με τον πρώτο όρο(Παραδείγματα 2,6,7,8). Σπανιότερα όταν συγκρίνονται επιρρήματα , έχουμε την πρόθεση από(Παράδειγμα 9) ΠΩΣ ΕΚΦΕΡΟΝΤΑΙ ΟΙ ΟΡΟΙ ΣΥΓΚΡΙΣΗΣ