Ίκτερος - Χολόσταση Ίκτερος = αύξηση της χολερυθρίνης Κίτρινη χροιά των ιστών
Μεταβολισμός της χολερυθρίνης αίμη χολερυθρίνη [85 %] Μυοσφαιρίνη Κυτοχρώματα Καταλάση ηπατοκύτταρα [25 %] [250 – 300 mg] / μέρα
Μεταβολισμός της χολερυθρίνης [1= από την κυκλοφορία στο ήπαρ] Χολερυθρίνη (κίτρινη χροιά) Ορός του αίματος + λευκωματίνη Έμμεση ή μη συζευγμένη ή ελεύθερη χολερυθρίνη ΗΠΑΡ
Μεταβολισμός της χολερυθρίνης [2= από το ήπαρ στο έντερο] Χολερυθρίνη + Γλυκουρονικό οξύ Άμεση ή συζευγμένη χολερυθρίνη Ενδο – εξωηπατικά χοληφόρα έντερο Ουροχολινογόνο (άχρωμο)Ουροχολίνη (έγχρωμη) κόπρανα Μερική επιστροφή στο ήπαρ και από εκεί στα νεφρά (εντεροηπατικός κύκλος) ΗΠΑΡ
Διαταραχές μεταβολισμού χολερυθρίνης Ταξινόμηση ικτέρων 1ο Κάθε διαταραχή από την παραγωγή στο αίμα μέχρι την «μετατροπή» στο ήπαρ Έμμεση υπερχολερυθριναιμία 2 ο Κάθε διαταραχή πορείας – μεταβολισμού της άμεσης ( από το ήπαρ) Άμεση υπερχολερυθριναιμία
Ταξινόμηση ικτέρων Αιμολυτικός ίκτερος (αυξημένη παραγωγή) Ηπατοκυτταρικός ίκτερος Αποφρακτικός ίκτερος (απόφραξη ενδο – εξωηπατικών χοληφόρων)
Ταξινόμηση Ικτέρων 1. Παθήσεις με ομαλή ροή χολής (έμμεση υπερχολευθριναιμία) Μη απέκκριση χολερυθρίνης στα ούρα (αχολουρικός ίκτερος) 2. Διαταραχή στη ροή της χολής (άμεση υπερχολερυθριναιμία) Ηπατοκυτταρική βλάβη (αλκοολική κίρρωση) Κώλυμα στη ροή της χολής (ηπατικά κύτταρα, τριχοειδή χοληφόρα – ενδοηπατικά εξωηπατικά χοληφόρα) ΧΟΛΟΣΤΑΣΗ
Χολόσταση 1. Εξωηπατική χολόσταση: Λιθίαση – νεοπλασίες – ιατρογενή αίτια 1 2.Ενδοηπατική χολόσταση (α) Μηχανική: Νεοπλασίες – ατρησία (β) αμιγής ενδοηπατική Φάρμακα Μετεγχειρητική χολόσταση Εγκυμοσύνη 3. Χολόσταση σε συνδυασμό με πρωτοπαθή ηπατοκυτταρική βλάβη Κίρρωση - ηπατίτιδα
ERCP = ενδοσκοπική ανάστροφη χολαγγειοπαγκρεατογραφία
Χολολιθίαση Ασυμπτωματική Συμπτωματική Κωλικοειδή άλγη Οξεία χολοκυστίτιδα Εμπύημα Γάγγραινα Διάτρηση Εμφυσηματική χολοκυστίτιδα Οξεία παγκρεατίτιδα Αλιθιασική χολοκυστίτιδα
Συμπτωματική χολολιθίαση Κωληκοειδή άλγη (< 3 ώρες) Ναυτία εμετός Λιπαρά γεύματα «χρόνια χολοκυστίτιδα»
Οξεία χολοκυστίτιδα Άλγος δε άνω τεταρτημορίου κοιλίας Πυρετική κίνηση Λευκοκυττάρωση (<14.000) Υπερηχοτομογραφικά ευρήματα (οίδημα τοιχώματος χοληδόχου κύστεως + χολολιθίαση) διάγνωση
Οξεία χολοκυστίτιδα Θεραπεία Συντηρητική αγωγή Ενυδάτωση, αντιφλεγμονώδη, αντιβιοτικά Χειρουργική επέμβαση Συμπτώματα < 48 – 72 ώρες Λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή Προγραμματισμός για επέμβαση > 1 – 2 μήνες
Επιπλοκές οξείας χολοκυστίτιδας Εμπύημα Γάγγραινα Νεκρωτική – εμφυσηματική οξεία χολοκυστίτιδα Αλιθιασική χολοκυστίτιδα Διάτρηση χοληδόχου κύστεως Χειρουργική επέμβαση
Οξεία χολοκυστίτιδα – νοσηλευτικές διαγνώσεις Θρεπτικό ανισοζύγιο (ναυτία, έμετοι, δυσαπορρόφηση θρεπτικών ουσιών) Διαταραχές ύδατος/ηλεκτρολυτών & οξεοβασικής ισορροπίας Μείωση άνεσης – δραστηριοτήτων (πόνος, κνησμός) Διαταραχές εντερικής κένωσης (κατάκλιση, μείωση έκκρισης χολής στο έντερο, αντιχολινεργικά φάρμακα) Επιπόλαιες αναπνοές, πυρετός Σκοποί Απαλλαγή από πόνο, ναυτία, έμετο, αγωνία Προαγωγή αερισμού, επαρκούς θρέψης, ψυχολογικής κατάστασης Πρόληψη υποτροπών
Οξεία χολοκυστίτιδα – νοσηλευτικές παρεμβάσεις Αποφυγή χορήγησης τροφής per os (μείωση διέγερσης χοληδόχου κύστης) Ρινογαστρικός σωλήνας (κένωση στομάχου), χορήγηση αντιεμετικών Αντικατάσταση απωλειών σε υγρά/ηλεκτρολύτες IV Χορήγηση αναλγητικών, αντιχολινεργικών, αντιπυρετικών, αντιβιοτικών Εφαρμογή ρητίνης χολεστυραμίνης (μείωση κνησμού), φροντίδα δέρματος Αναγνώριση & πρόληψη επιπλοκών:περιτονίτιδα, απόστημα, συρίγγιο, παγκρεατίτιδα Αγωγή υγείας: μείωση σωματικού βάρους, δίαιτα χαμηλή σε λιπαρά, αναγνώριση υποτροπών