ΕΚΦΕ ΑΓΙΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ Εισηγητές Στέφανος Κ. Ντούλας Χημικός MSc-Med Αντώνιος Ε. Χρονάκης Χημικός Θωμάς Νίκας Φυσικός MSc Ραδιοηλεκτρολογίας Φυσικά Δημοτικού… Δείκτης Κόκκινο λάχανο Παιχνίδια με δείκτες Διαδοχικές εξουδετερώσεις Καταστάσεις της ύλης Διαχωρισμοί μιγμάτων Ηλεκτρισμός – Μαγνητισμός Ηλεξτρομαγνητισμός Φως, Πίεση

Τι υλικά θα χρειαστούμε;  Καθαριστικό αλάτων (HCl 16% w/w)  Μαγειρική σόδα (ΝaHCO 3 )  Κόκκινο λάχανο, λεμόνια  Τuboflo, καθαριστικό τζαμιών, αντιόξινα χάπια και υγρό (Malox)  Ηλιέλαιο, κρασί, οινόπνευμα  Καρφιά, σύρμα, καλώδιο, μπαλόνια  Κροκοδειλάκια, λαμπάκια, μπαταρίες  Φίλτρο καφέ, ξυλάκια, οδοντογλυφίδες  Πλαστικά μπουκάλια, ποτήρια, καλαμάκια Απλά υλικά πειραμάτων

Τι υλικά θα χρειαστούμε;  Ποτήρια ζέσεως  Κωνικές φιάλες  Ψυκτήρας  Σφαιρική φιάλη  Γυάλινες ράβδοι  Φαινολοφθαλεΐνη  Λάστιχα θέρμανσης  Σκόνη σιδήρου  Μαγνήτης Και όχι τόσο απλά υλικά…

Κόκκινο Λάχανο

Πείραμα ΤΟ ΚΡΑΣΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΝΕΡΟ Όργανα – Συσκευές Αντιδραστήρια  Ποτήρι ζέσεως των 400mL Υδροχλωρικό Οξύ πυκνό  Κωνική φιάλη των 250mL (4) NaOH 0,5%w/v  Κωνική φιάλη των 500mL (1) Φαινολοφθαλεΐνη  Γυάλινη Ράβδος Ανάδευσης

Πείραμα Όργανα – Συσκευές Αντιδραστήρια  Υδροβολέας HC ℓ 0,5Μ  Ποτήρι ζέσεως 100mL (5) NaOH 0,5M  Ποτήρι ζέσεως 400mL Μπλέ της βρωμοθυμόλης  Γυάλινη Ράβδος Ανάδευσης Μπλέ της θυμόλης  Απιονισμένο ΝερόΦαινολοφθαλεΐνη  Πεχαμετρικό χαρτί  Πεχάμετρο  Ετικέτες Διαδοχικές εξουδετερώσεις οξέος από βάση

Πείραμα Πειραματική Πορεία  Σε ποτήρι ζέσεως των 100mL προσθέτουμε 20ml Η 2 0 και 2-3 στγ. δείκτη μπλε της βρωμοθυμόλης.  Με το σταγονόμετρο προσθέτουμε 10 σταγόνες διαλύματος ΗC ℓ.  Με το άλλο σταγονόμετρο προσθέτουμε στάγδην και υπ’ ανάδευση διάλυμα ΝaOH μέχρι το διάλυμα να γίνει πράσινο.  Προσθέτουμε άλλες δέκα σταγόνες διαλύματος NaOH.  Με το άλλο σταγονόμετρο προσθέτουμε στάγδην και υπ’ ανάδευση διάλυμα ΗC ℓ μέχρι το διάλυμα να γίνει πράσινο. Διαδοχικές εξουδετερώσεις οξέος από βάση

Πείραμα Διαδοχικές εξουδετερώσεις οξέος από βάση pH < 66 < pH < 7,6pH > 7,6. Μπλε της βρωμοθυμόλης

Πείραμα Διαδοχικές εξουδετερώσεις οξέος από βάση pH < 1,22,8 < pH < 8pH > 9,0. Μπλε της θυμόλης

Πείραμα Διαδοχικές εξουδετερώσεις οξέος από βάση pH < 8,28,2 < pH < 10pH > 10. Φαινολοφθαλεΐνη

Μπλε της θυμόλης Ηλιανθίνη Φαινολοφθαλεΐνη Μπλε της βρωμοθυμόλης Πείραμα

Οξέα και Βάσεις ΤΟ ΚΡΑΣΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΝΕΡΟ Πειραματική Πορεία  Τοποθετούμε πέντε κωνικές φιάλες στον πάγκο εργασίας δίπλα-δίπλα.  Ρίχνουμε 2 σταγόνες δείκτη φαινολοφθαλεΐνη στην πρώτη και στην τρίτη κωνική.  Στη δεύτερη κωνική δεν ρίχνουμε τίποτα.  Στην τέταρτη κωνική ρίχνουμε λίγο πυκνό HCℓ.  Όλες οι προσθήκες έχουν γίνει από πριν ώστε να μην τις γνωρίζουν οι μαθητές.  Ρίχνουμε στις κωνικές μικρή ποσότητα διαλύματος ΝaΟΗ 0,5%w/v.  Βλέπουμε τα χρώματα και συζητάμε με τους μαθητές.  Αδειάζουμε το περιεχόμενο από τα 4 κωνικές στη μεγάλη κωνική. Παρατηρούμε τον αποχρωματισμό του διαλύματος.

Μίγματα Διαχωρισμός μιγμάτων Χρωματογραφία, Απόσταξη, Διήθηση Όργανα – Συσκευές Αντιδραστήρια Παγίδα αερίων ή πλαστικό μπουκάλι Μαρκαδόροι Ψυκτήρας Κρασί Ποτήρι ζέσεως Κιμωλία ή CaCO 3 Γυάλινο ή Πλαστικό Χωνί Σκόνη Fe Σφαιρική φιάλη Σκόνη S ή άμμο κλπ Ξυλάκια Θερμόμετρο Διηθητικό χαρτί ή φίλτρο του καφέ

Οξέα και Βάσεις Επίδραση Διαλυμάτων Οξέων σε Ανθρακικά Άλατα Πυροσβεστήρας Όργανα – Συσκευές Αντιδραστήρια Κερί Υδροχλωρικό Οξύ Ποτήρι ζέσεως Na 2 CO 3 Κωνική φιάλη των 250ml διήθησης Λάστιχο Θερμάνσεως Γυάλινο Χωνί Κουταλάκι ή Σπάτουλα Μπαλόνι

Χρώμα - Ιδιότητες Πυροχημική Ανίχνευση Μετάλλων Χρήσιμες Παρατηρήσεις  Το χρώμα της φλόγας οφείλεται αποκλειστικά στο μεταλλικό ιόν  Ευκολότερα διεγείρονται τα ελαφρά μέταλλα  Ο χρωματισμός της φλόγας ταυτοποιεί το διεγειρόμενο στοιχείο

Χρώμα - Ιδιότητες Πυροχημική Ανίχνευση Μετάλλων Όργανα – Συσκευές Αντιδραστήρια Λύχνος Γουδί Πορσελάνης NaCl Κάψα Πορσελάνης CuSO 4.5H 2 O Σύρμα Χρωμονικελίνης (Ανοξείδωτο) Sr(NO 3 ) 2 Κουταλάκι ή Σπάτουλα Ποτήρι ζέσεως Πυκνό Υδροχλωρικό οξύ (Προαιρετικά) Ετικέτες

Φαινόμενα Κρυφό μήνυμα …στο κυνήγι του θησαυρού τα μέλη της ομάδας των μικρών ερευνητών, ψάχνοντας την πληροφορία για την τελευταία τους δοκιμασία, το μέρος στο οποίο πρέπει να ανατρέξουν για να βρουν το θησαυρό, βρέθηκαν σε αδιέξοδο όταν αντίκρυσαν ένα λευκό χαρτί, και πιο δίπλα πεταμένα δυο στημένα λεμόνια και μια μπατονέτα. Ήταν έτοιμοι να τα παρατήσουν όταν το μικρότερο μέλος της ομάδας, μαθητής ΣΤ΄ Δημοτικού, που είχε την τελευταία στιγμή μπει στην ομάδα λόγω του μεγαλύτερου αδελφού του, φώναξε πως ξέρει τη λύση αφού τους την είχε δείξει ο δάσκαλος στο μάθημα των Φυσικών. Γρήγορα έναν αναπτήρα κι ένα γκαζάκι τους φώναξε…

Φαινόμενα Κρυφό μήνυμα Από τα πολύ παλιά χρόνια…  Με λεμόνι (περιέχει κιτρικό οξύ) έγραφαν σε χαρτί  Με θέρμανση το κείμενο γινόταν μαύρο λόγω της αντίδρασης

ΥΠΕΝΘΥΜΙΣΗ

Βιβλιογραφία 1. Κ. ΓΙΟΥΡΗ ΤΣΟΧΑΤΖΗ, Διδακτική Πειραμάτων Χημείας, Εκδόσεις Ζήτη ΣΙΔΕΡΗ ΜΗΤΣΙΑΔΗ, Οδηγός Πειραμάτων Χημείας, Σαββάλας ΛΙΟΔΑΚΗΣ, ΓΑΚΗΣ, Εργαστηριακός Οδηγός Χημείας Α΄ Λυκείου, ΟΕΔΒ Αθήνα 4. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΑΝΟΥΣΑΚΗΣ, Χημεία ένα συναρπαστικό παιχνίδι, Εκδοτικός οίκος Αδελφών Κυριακίδη ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΕΠΠΕ 18, Διδασκαλία Πειραμάτων Χημείας, Αθήνα ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΒΑΡΒΟΓΛΗΣ, Χημεία και Καθημερινή ζωή, Εκδόσεις Κάτοπτρο