Νευρομυϊκό Σύστημα Φυσιολογία II 2014

ταξινόμηση ΚΝΣ ΠΝΣ Σωματικό ΝΣ Αυτόνομο ΝΑ Φαιά ουσία Λευκή ουσία Αισθητικά- προσαγωγά Κινητικά- απαγωγά Σωματικό ΝΣ Δέρμα Μύες Αυτόνομο ΝΑ Αγγεία Λύει μύες Σπλάχνα Αδένες

νευρώνας Δομή Σώμα Δενδρίτες Νευράξονας Προσαγωγά Απαγωγά Σύναψη Συναπτικό κομβία Συναπτική σχισμή

Κύτταρα της Γλοίας Μη διεγέρσιμα κύτταρα Νευρογλοία ΚΝΣ Μακρογλοία (αστροκύτταρα και ολιγοδενδροκύτταρα) Επενδυματικά, υποστηρικτικά (κοιλίες και ΝΜ) Μικρογλοία (μακροφάγα) Κύτταρα Schwann ΠΝΣ Έλυτρα μυελίνης

δυναμικό ενέργειας νόμος όλου ή ουδέν δυναμικό ενέργειας νόμος όλου ή ουδέν

Δυναμικό ενέργειας

Διφασικά δυναμικά Νευρά με πολλαπλούς νευράξονες Η ηλεκτρική δραστηριότητα εξαρτάται από την συνολική επίδραση όλων των επιμέρους νευραξόνων Νευράξονες με διαφορετικό βαλβιδικό δυναμικό Υπερμέγιστο ερέθισμα

Ταχύτητα αγωγής Δημιουργία τοπικών βρόγχων ρευμάτων Παράγοντες που επηρεάζουν την ταχύτητα Διάμετρος του νευράξονα Έλυτρο μυελίνης

Συναπτική διαβίβαση

Διαμόρφωση νευροδιαβίβασης Βάση της συγκέντρωσης του νευροδιαβιβαστή που ελευθερώθηκε διεγερτική νευροδιαβίβαση Δράση του νευροδιαβιβαστή στον μετασυναπτική μεμβράνη Εκπόλωση Δημιουργία διεγερτικού δυναμικού ενέργειας (EPSP)

Μηχανισμός μετασυναπτικών δυναμικών Σύνδεση του νευροδιαβιβαστή στην μετασυναπτική μεμβράνη Άνοιγμα χημειοευαίσθητων διαύλων Δίοδος ιόντων Μεταβολή του δυναμικού της μεμβράνης

διεγερτικό Δυναμικό ενέργειας Σύντομη εκπόλωση και βραδύτερη επιστροφή στο δυναμικό ηρεμίας Δεν άγετε με ενεργό τρόπο Διαβαθμισμένη απάντηση Άθροιση στον χώρο Άθροιση στον χρόνο

Ανασταλτική νευροδιαβίβαση Βάση της συγκέντρωσης του νευροδιαβιβαστή που ελευθερώθηκε ανασταλτική νευροδιαβίβαση Δράση του νευροδιαβιβαστή στον μετασυναπτική μεμβράνη υπερπόλωση Δημιουργία ανασταλτικού δυναμικού ενέργειας (IPSP) Κάνοντας ποιο δύσκολη την επίτευξη δυναμικού ενέργειας

Προσυναπτική αναστολή Δράση των ανασταλτικών νευρώνων στον προσυναπτικό νευρώνα , εκτός της σύναψης Απελευθέρωση μικρότερο ποσού νευροδιαβιβαστή Μικρότερο EPSP

Αισθητικότητα Ερέθισμα Αισθητικοί υποδοχείς Μετατροπή σε ηλεκτρικό σήμα Μετάδοση στο ΚΝΣ (προσαγωγά) Επεξεργασία Σύνδεση του αισθητικού και του κινητικού (απαγωγό) Επίτευξη αντισταθμικών κινήσεων

υποδοχείς Μηχανοϋποδοχείς Αφή (Meissner Merkel),πίεση(Paccini) Φωτοϋποδοχείς κωνία, ραβδία Χημειοϋποδοχείς (γεύση, όσφρηση, PO2, PCO2, ωσμωτική πίεση, γλυκόζη, αμινοξέα) Θερμοϋποδοχείς θερμού, ψυχρού(Ruffini) Σταδιοποίηση βάση της λειτουργίας τους Πχ. Υποδοχείς πόνου μηχανο- θερμο - χημειο

Χαρακτήρας αισθήματος Αρχή της ειδικής ενέργειας Η ερμηνεία του ερεθίσματος εξαρτάται από την φύση των υποδοχέων από τους οποίους προέρχεται

Δεκτικά πεδία στις κεντρικότερες αισθητικές περιοχές Περιοχή μέσα στο όριο της οποίας ένα ερέθισμα διεγείρει έναν αισθητικό υποδοχέα Δεκτικά πεδία στις κεντρικότερες αισθητικές περιοχές Ο κεντρικός νευρώνας δέχεται σήματα από πολλές γειτονικές περιοχές περιφερικών υποδοχέων

Αισθητικός χάρτης

Δυναμικό υποδοχέα Μετατροπή των ερεθισμάτων σε ηλεκτρική απάντηση από τους υποδοχείς Κωδικοποίηση του της έντασης του ερεθίσματος με αλλαγές στην συχνότητα των δυναμικών

Εξοικείωση του υποδοχέα Συνεχές ερέθισμα με σταθερή ένταση ελάττωση του δυναμικού ενέργειας και της συχνότητας με την πάροδο του χρόνου

Σωματικές αισθήσεις Αφή Πίεση Θερμοκρασία Εν τω βάθη αίσθησης Πόνος Δίπολα αισθητικά κύτταρα

Σωματοαισθητικός λοβός Οπίσθια κεντρική έλικα βρεγματικού λοβού

Βλάβες σωματοαισθητικής οδού Βλάβη περιφερικού νέυρου Εντοπισμένα συμτώματα Βλάβη νωτιαίου μυελού και εγγεφάλου Διάχυτα ελλείματα

Ελλείμματα στην αγωγή των αισθητικών νευρών Τραυματισμός περιφερικού νεύρου Νευροπάθεια Καταστροφή των αισθητικών νευρώνων κατά την είσοδό τους στον ΝΜ Αιμωδίες Καυσαλγίες Απώλεια αισθητικότητας

Βλάβες των ανιόντων αισθητικών οδών στο επίπεδο του ΝΜ Συνήθως αμφοτερόπλευρες Απώλεια όλων των ειδών της αισθητικότητας Σε μονόπλευρη βλάβη Απώλεια της εν τω βάθη αισθητικότητας ομόπλευρα Απώλεια της αίσθησης θερμού, ψυχρού ετερόπλευρα

Βλάβες των ανιόντων αισθητικών οδών στο επίπεδο του εγγεφάλου ΑΕΕ Απώλεια όλων των ειδών αισθητικότητας στο αντίθετο ημιμόριο του σώματος

πόνος Σωματικός Επιφανειακός Εν τω βάθη Σπλαχνικός Ισχαιμία, φλεγμονή διάταση Κνησμός Δυσάρεστη αίσθηση

πόνος Σπλαχνικός πόνος Δυσκολία στην εντόπιση Νόμος του δερμοτόμου Αναφερόμενος πόνος Απάντηση στον πόνο Εφίδρωση Ταχυκαρδία Έμετος Υπόταση Ταχύς πόνος Εμμύελες νευρικές ίνες Εντοπισμένος και εύκολα διακριτός Βραδύς πόνος Αμύελες νευρικές ίνες Αυξημένη διάρκεια

Υποδοχείς πόνου Εξειδικευμένη υποδοχείς Ελεύθερες νευρικές απολήξεις Μεγαλύτερη πυκνότητα στο δέρμα Μηχανικοί, θερμικοί, χημειουποδοχείς Τροποποίηση του επιπέδου ευαισθητοποίησης μετά από παρατεταμένη διέγερση Προσταγλανδίνες ευαισθητοποιούν τους υποδοχείς του πόνου

Κεντρικοί οδοί αντίληψης του πόνου Υποδοχείς Προσαγωγές αισθητικές ίνες Οπίσθια κέρατα του ΝΜ (αντανακλαστικά) Προσθιοπίσθια νοτιοθαλαμικά δεμάτια Δικτυωτός σχηματισμός στελέχους Διέγερση ΑΝΣ και αύξηση του επιπέδου ενεργοποίησης φλοιός

Ρύθμιση του πόνου Ενδογενή οποιοειδή (ενδορφίνες, εγκεφαλίνες, δινορφίνες) Ίδιοι υποδοχείς με τα αναλγητικά Άσκηση, Συγκίνηση Σύστημα ελέγχου της εισόδου του ερεθίσματος στο ΝΜ Αναστέλλει την νευροδιαβίβαση του ερεθίσματος

Αναλγητικά Δράση Στο επίπεδο των υποδοχέων Σαλικιλικά, ΜΣΑΦ Στις προσαγωγές ίνες Τοπικά αναισθητικά ΚΝΣ οποιοειδή

Ειδικές αισθήσεις Γεύση Υποδοχείς Γευστικοί κάλυκες (χημειουποδοχείς) Αισθητικοί νευρώνες, μετάδοση του ερεθίσματος δια του θαλάμου(συνάψεις στο στέλεχος και στον υποθάλαμο) Διαφορετικές περιοχές- διαφορετικές γεύσεις

Μετακεντρική έλικα

Ειδικές αισθήσεις Όσφρηση Εξειδικευμένα νευρικά κύτταρα με μικρολάχνες (χημειουποδοχείς) Νευράξονες των υποδοχέων οσφρητικό νεύρο οσφρητικός φλοιός Συμβάλει στην εκτίμηση της τροφής Μεταιχμιακό σύστημα

Ειδικές αισθήσεις Ακοή και ισορροπία Εξειδικευμένοι μηχανουποδοχείς Έσω ους ακοή διέγερση από τον ήχο Ισορροπία διέγερση από την κίνηση και την θέση της κεφαλής

ακοή Ήχος ???? Μηχανουποδοχείς??? Ακουστική ευαισθησία Ακουόγραμμα

Κοχλιακό νεύρο Κοχλιακός πυρήνας (προμήκη) Έσω γονατώδη πύρινα του θαλάμου Δικτυωτό σύστημα και ακουστικός φλοιός

κώφωση Κώφωση τύπου αγωγής Βλάβη έξω ακουστικού πόρου Βλάβη του μέσου ότως Νευροαισθητήριος κώφωση Καταστροφή τριχωτών κυττάρων Πρεσβυακουσία Συγγενής ερυθρά μηνιγγίτιδα

Αιθουσαίο σύστημα Παροχή πληροφοριών σχετικά με την θέση της κεφαλής Ισορροπία Έλεγχος κινήσεων Υμενώδης λαβύρινθος Τρείς ημικύκλιοι σωλήνες Ελλειπτικό και σφαιρικό κυστίδιο

Ημικύκλιοι σωλήνες Ημικύκλιοι σωλήνες σε ορθή γωνία μεταξύ τους Ακουστική ακρολοφία με τριχωτά κύτταρα (υποδοχέα)

Ημικύκλιοι σωλήνες

Ημικύκλιοι σωλήνες Ανίχνευση γωνιώδους επιτάχυνσης

Σφαιρικό ελλειπτικό κυστίδιο Οριζόντια επιτάχυνση Σφαιρικό και ελλειπτικό κυστίδιο Κάθετη θέση ελλειπτικό κυστίδιο Κάθετη επιτάχυνση Σφαιρικό κυστίδιο

Κεντρικές αιθουσαίες οδοί Αιθουσαία συσκευή Αιθουσαίο νεύρο Αιθουσαίος πυρήνας στελέχους Συνάψεις προς Παρεγκεφαλίδα ΝΜ Οφθαλμοκινιτικό νεύρο Θάλαμος Ελλείμματα Ίλιγγος Ναυτία νυσταγμός

οφθαλμός

Οπτικό τμήμα Κερατοειδής Διαθλαστική ικανότητα Ίριδα Ρυθμίζει την διάμετρο της κόρης Κόρη Ρύθμιση ποσότητας του φωτός και το βάθος Φακός ΛΜΙ ακτινωτού μυός Μεταβάλει την ακτίνα του φακού

όραση Το είδωλο ενός αντικειμένου στον αμφιβληστροειδή χιτώνα σχηματίζεται διπλοανεστραμμένο Συντελεστής διάθλασης

Προσαρμογή στην κοντινή όραση

αμφιβληστροειδής Φωτουποδοχείς Ραβδία Ευαισθησία σε χαμηλό φωτισμό Κωνία Όραση χρωμάτων Τυφλό σημείο Ωχρά κηλίδα Περισσότερα κωνία Υψηλότερη οπτική ευκρίνια

Οπτική οδός

Βλάβες της οπτικής οδού Ελαττωμένη οπτική οξύτητα Διαθλαστικές ανωμαλίες Μυωπία υπερμετρωπία Ελλείμματα στα οπτικά πεδία Γλαύκωμα

θέσης

χρώματος

μεγέθους

Κινητικό σύστημα Σε αντίθεση με τα αισθητικά συστήματα που μετασχηματίζουν τη φυσική ενέργεια σε νευρικά σήματα, τα κινητικά συστήματα μεταφράζουν τα νευρικά σήματα σε συσπαστική δύναμη στους μυς, προκειμένου να παραχθούν κινήσεις Ενώ το τελικό αποτέλεσμα της αισθητικής διεργασίας είναι η δημιουργία μιας εσωτερικής αναπαράστασης του εξωτερικού κόσμου ή της κατάστασης του σώματος, η κινητική διεργασία αρχίζει με μια εσωτερική αναπαράσταση-μια εικόνα του επιθυμητού αποτελέσματος της κίνησης

Κατηγορίες κινήσεων • Αντανακλαστικά: ταχείες στερεότυπες ακούσιες κινήσεις. Κατά κανόνα ελέγχονται με διαβαθμισμένο τρόπο από το γενεσιουργό ερέθισμα • Ρυθμικά κινητικά σχέδια: (βάδισμα, μάσηση, τρέξιμο). Αλληλουχία στερεότυπων, επαναλαμβανόμενων κινήσεων. Συνδυάζουν στοιχεία εκούσιων κινήσεων και αντανακλαστικών. Συνήθως μόνο η έναρξη και η λήξη της αλληλουχίας είναι εκούσιες • Οι εκούσιες κινήσεις χαρακτηρίζονται από είναι σκόπιμες μαθαίνονται σε μεγάλο βαθμό

Έλεγχος της κινητικής λειτουργίας Μηχανισμοί που ρυθμίζουν την δραστηριότητα των σκελετικών μυών Κινητικοί νευρώνες του ΝΜ α κινητικοί νευρώνες Πρόσθια κέρατα φαιάς ουσίας Μεταφορά πληροφοριών με την μορφή δυναμικού ενέργειας Κινητική μονάδα α κινητικός νευρώνας Μυϊκά κύτταρα του νευρώνα

Ρύθμιση της έντασης συστολής των σκελετικών μυών Όλου ή ουδέν Ένταση της μυϊκής συστολής Αριθμός των κινητικών μονάδων που διεγείρονται Συχνότητα δημιουργίας δυναμικών ενέργειας Ελαττωμένη διάρκεια δυναμικού ηρεμίας (τετανική σύσπαση σε υψηλή συχνότητα)

Νευρομυϊκή σύναψη Χημική διαβίβαση Απώλεια ελύτρου μυελίνης του κινητικού νευρώνα Εγκόλπωση του νευρώνα στην μυϊκή ίνα (συναπτική σχισμή) Μετασυναπτική μεμβράνη (τελική κινητική πλάκα) Υποδοχείς ακετυλχολίνης (νικοτινικοί)

Φάρμακα που δρουν στην νευρομυϊκή σύναψη Αναστολή νευρομυϊκής διαβίβασης με παρεμπόδιση των νικοτινικών-χολινεργικών υποδοχέων (κουράριο) Προαγωγή της νευρομυϊκής διαβίβασης με αναστολή την ακετυλχολινεστεράσης (νεοστιγμίνη)

Αντανακλαστικά ΝΜ Ακούσιες κινήσεις Έλεγχος στάσης σώματος Διατήρηση του μυϊκού τόνου Αποτελεσματική εκούσια κίνηση Αντανακλαστικό τόξο Αισθητικός ανιχνευτής Αισθητικό νεύρο Κινητικό νεύρο

Μυοτατικό αντανακλαστικό Μονοσυναπτικό αντανακλαστικό ΝΜ Προκαλείτε με την διάταση ενός μυός και προκαλεί την σύσπαση του Μυϊκό τόνο, στάση του σώματος Υποδοχέας Μυϊκή άτρακτος

Μυϊκή άτρακτος Οι μυϊκοί άτρακτοι παρέχουν πληροφορίες για: – Το μήκος του μυός – Ταχύτητα μεταβολής του μήκους

Μυϊκή άτρακτος

Τενόντιο αντανακλαστικό Υποδοχέας τάσης μυός (όργανο του Golgi) Διεγείρεται από μεταβολές της τάσης του μυός στον τένοντα του Προστατεύει τους μυς και τους τένοντες από μόνιμη βλάβη μειώνοντας την τάση που ασκείτε σε αυτούς

όργανο του Golgi

Αντανακλαστικό απόσυρσης και χιαστής έκτασης Προκαλείτε από επώδυνα ερεθίσματα Εμπλέκονται μύες και από τις δύο πλευρές του σώματος Πολυσυναπτικές συνδέσεις

Αντανακλαστικό χιαστής έκτασης

Κίνηση

Περιοχές του εγκεφάλου που εμπλέκονται στη ρύθμιση της κινητικότητας Κινητικός φλοιός Κωδικοποιεί – την ένταση της κίνησης – την κατεύθυνση της κίνησης – την έκταση της κίνησης – την ταχύτητα της κίνησης

κίνηση Ο σχεδιασμός της κίνησης γίνεται στον πρόσθιο μετωπιαίο λοβό, ο οποίος δέχεται πληροφορίες από διάφορες περιοχές του φλοιού σε σχέση με τη θέση του σώματος και το περιβάλλον • Στη συνέχεια η «διαταγή» μεταβιβάζεται στην περιοχή 6 η οποία «αποφασίζει» ποιοι μύες θα συσπαστούν ώστε να επιτευχθεί η κίνηση που έχει αποφασιστεί (σχεδιασμός της κίνησης) • Στη συνέχεια η «διαταγή» μεταβιβάζεται στην περιοχή 4 (πρωτεύων κινητικός φλοιός) που ενεργοποιεί, μέσω νωτιαίου μυελού, τους μυς

Φλοιο-νωτιαία (πυραμιδική) οδός Πλάγια φλοιονωτιαία οδός: Ξεκινά από την προκινητική περιοχή (6) και τον Πρωτεύοντα κινητικό φλοιό (4) Χιάζεται στις πυραμίδες (στέλεχος) Καταλήγει στους κινητικούς νευρώνες του ΝΜ Μερικές πυραμιδικές ίνες συνάπτονται απευθείας στους κινητικούς νευρώνες που νευρώνουν τους περιφερικούς μυς των άκρων (επιδέξιες κινήσεις)

Φλοιο-νωτιαία (πυραμιδική) οδός Πρόσθια φλοιονωτιαία οδός: Δεν χιάζεται Καταλήγει ομόπλευρα και αντίπλευρα σε κινητικούς νευρώνες του ΝΜ Συνάπτεται με κινητικούς νευρώνες που νευρώνουν κεντρομελικούς μυς (στάση του σώματος)

Περιοχές του εγκεφάλου που εμπλέκονται στη ρύθμιση της κινητικότητας Κινητικές περιοχές στελέχους Ερυθρός πυρήνας Αιθουσαίος πυρήνας Δικτυωτός σχηματισμός Ερυθρονωτιαία οδός Χιασμός Έλεγχος λεπτών κινήσεων Αιθουσονοτιαία και δυκτυωνωτιαία όδος Μη χιασμός Έλεγχος ισορροπίας και μετακίνησης του σώματος

Περιοχές του εγκεφάλου που εμπλέκονται στη ρύθμιση της κινητικότητας Παρεγκεφαλίδα Δέχεται ώσεις από Αιθουσαία συσκευή Περιφερειακούς αισθητικούς υποδοχείς Οπτικό και ακουστικό σύστημα Φλοιονωτιαία οδό στέλνει ώσεις προς Κινητικό φλοιό Κινητικές περιοχές του στελέχους Συντονισμός κινήσεων Κίνηση που έχει σχεδιαστή vs κίνηση που τελικά επιτελείτε Διατήρηση ισορροπίας

Περιοχές του εγκεφάλου που εμπλέκονται στη ρύθμιση της κινητικότητας Βασικά γάγγλια Πρόσθιος εγκέφαλος Δεν διαθέτουν απευθείας συνδέσεις με τους κινητικούς νευρώνες του ΝΜ Δέχονται ώσεις από Φλοιό Θάλαμο Μέλαινα ουσία του εγκεφάλου Στέλνουν ώσεις προς τον κινητικό φλοιό δια του θαλάμου Έλεγχος εκούσιων κινήσεων κυρίων κατά την έναρξη της κίνησης

Βλάβες του κινητικού συστήματος Βλάβες κινητικών νευρώνων ΝΜ Παράλυση μυών Ελαττωμένος μυϊκός τόνος μείωση των αντανακλαστικών Αμφοτερόπλευρη βλαβη του ΝΜ Αύξηση του μυϊκού τόνου Αύξηση των αντανακλαστικών Εκτεταμένη βλάβη πάνω από το επίπεδο του στελέχους Αύξηση μυϊκού τόνου Έκταση του σώματος Βλάβη παρεγκεφαλίδας Αστάθεια βάδισης (αταξία)

Βλάβες του κινητικού συστήματος Βλάβες βασικών γαγγλίων Ακούσιες κινήσεις Δυσκολία στην έναρξη της κίνησης Βλάβη κινητικού φλοιού Πάρεση στο αντίθετο ημιμόριο του σώματος Αύξηση του μυϊκού τόνου

Αυτόνομο Νευρικό Σύστημα Καρδιακές μυϊκές ίνες Λείες μυϊκές ίνες Εκκρίσεις ενδοκρινών και εξωκρινών αδένων Μεταβολισμός ορισμένων κυττάρων Πέψη Διατήρηση ΑΠ

Δομή ΑΝΣ Συμπαθητικό Διεγερτικό καταβολικό Παρασυμπαθητικό Ανασταλτικό αναβολικό

ΑΝΣ Επείγουσες καταστάσεις που προκαλούν stress και απαιτούν: "fight" or take "flight” • Μη επείγουσες καταστάσεις που επιτρέπουν , "rest" and "digest". Σε φυσιολογικές συνθήκες το ΑΝΣ βοηθά στην διατήρηση των λειτουργιών του οργανισμού

ΑΝΣ Προγαγγλιακοί νευρώνες Γάγγλια Μεταγαγγλιακοί νευρώνες

Νευροδιαβιβαστές ΑΝΣ Ακετυλχολίνη Γάγγλια Συμπαθητικού Παρασυμπαθητικού Μεταγγαγγλιακές ίνες παρασυμπαθητικού Λίγες Μεταγαγγλιακές ίνες συμπαθητικού Νοραδρεναλίνη Μεταγγαγγλιακές ίνες συμπαθητικού

Μυελός των επινεφριδίων Μεταγαγγλιακές ίνες του συμπαθητικού Νικοτινικοί χολυνεργικοί υποδοχείς Διέγερση του μυελού Έκκριση κατεχολαμινών Αδρεναλίνη Νοραδρεναλίνη α και β υποδοχείς

Φάρμακα ΑΝΣ Νευροδιαβίβαση στα γάγγλια Νικοτίνη (διέγερση) Εξαμεθώνιο (αναστολή) Μεταγαγγλιακή νευροδιαβίβαση του παρασυμπαθητικού +πυλοκαρπίνη - ατροπίνη Μεταγαγγλιακή νευροδιαβίβαση του συμπαθητικού + φαινυλεφρίνη α - φαιντολαμινη α + ισοπρεναλίνη β -προπανολόλη β

Ανώτερες λειτουργίες του εγκεφάλου Σκέψεις Συναισθήματα Μνήμη Αίσθηση ταυτότητας

Ανώτερες λειτουργίες του εγκεφάλου Έλεγχος ομοιόστασης υποθάλαμος Έλεγχος συμπεριφοράς Υποθάλαμος Μεταιχμιακό σύστημα Πείνα και δίψα Φόβος και επιθετικότητα Σεξουαλική συμπεριφορά Ανταμοιβή και τιμωρία Μετωπιαίος λοβός

λόγος Αρ ημισφαίριο Broca εκφορά λόγου Κινητική αφασία Wernicke κατανόηση ομιλίας Αισθητική αφασία

Εγρήγορση και ύπνος Εγρήγορση ενημερότητα για αισθητικά ερεθίσματα Δικτυωτός σχηματισμός Ύπνος περιοδική, αυτόματη και εύκολα αντιστρεπτή απώλεια συνείδησης Ύπνος βραδέων κυμάτων (90 min) Ύπνος REM ή παράδοξος ύπνος (5-20min)