ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΙΙ ΑΣΚΗΣΕΙΣ-ΠΡΑΞΕΙΣ ΕΙΣΗΓΗΣΗ Νο3
ΑΣΚΗΣΗ Νο1 Η επιχείρηση ΑΡΙΣΤΟΝ Α.Ε. αγόρασε ένα μηχάνημα προ 5 ετών αντί 7,5 εκ. Ευρώ. Η λειτουργική ζωή του μηχανήματος υπολογίστηκε τότε σε 15 χρόνια με υπολειμματική αξία 0. Η λογιστική του αξία είναι σήμερα 5 εκ. € και μπορεί να πωληθεί σήμερα αντί 1 εκ.€ Ο διευθυντής παραγωγής κάνει την πρόταση αγοράς νέου μηχανήματος αντί 30 εκ.€, το οποίο θα αυξήσει τις πωλήσεις από 100 σε 110 εκ. € ετησίως. Επιπλέον θα μειώσει το κόστος εργατικών και πρώτων υλών ώστε το ετήσιο κόστος λειτουργίας να μειωθεί από 70 εκ. σε 50 εκ. Το νέο μηχάνημα θα έχει υπολειμματική αξία 5 εκ. € στο τέλος της 10ετίας. Ο φόρος εισοδήματος είναι 40% ενώ το κόστος κεφαλαίου της επιχείρησης ανέρχεται σε 9,69%.
ΑΣΚΗΣΗ Νο 2 Επένδυση ΑΕπένδυση Β ΑποτέλεσμαΠιθανότητα ΑποτέλεσμαΠιθανότητα Σενάριο ,3Σενάριο ,2 Σενάριο ,2Σενάριο ,5 Σενάριο ,5Σενάριο ,3 Ένας επενδυτής έχει τις ακόλουθες δύο εναλλακτικές επενδυτικές επιλογές διάρκειας ενός έτους, όπου σε κάθε μια αναμένονται δύο δυνατά σενάρια με τις αντίστοιχες πιθανότητες πραγματοποίησης:
ΑΣΚΗΣΗ Νο 2 Α. Να υπολογιστεί η αναμενόμενη απόδοση της κάθε επένδυσης. Β. Να υπολογιστεί ο κίνδυνος της κάθε επένδυσης. Γ. Να υπολογιστεί ο Συντελεστής Μεταβλητότητας (ΣΜ) της κάθε επένδυσης. Πότε χρησιμοποιείται ο ΣΜ; Ποια επένδυση πρέπει να επιλεγεί με βάση τον ΣΜ;
ΑΣΚΗΣΗ Νο 2 Δ. Με βάση τις δοσμένες πιθανότητες, υποθέστε ότι το Σενάριο 3 στην Επένδυση Α και το Σενάριο 2 στην Επένδυση Β θα πραγματοποιηθούν. Το κόστος ανάληψης κάθε Επένδυσης είναι 2,000. Υπολογίστε την ΚΠΑ, αφού υπολογίσετε το προεξοφλητικό επιτόκιο (απαιτούμενη απόδοση), με βάση ότι το χωρίς κίνδυνο επιτόκιο είναι 0,1, το ότι για την Επένδυση Α το πρίμ για κίνδυνο είναι 0,2 και για την Επένδυση Β είναι 0,1 και ότι ο επενδυτής απαιτεί 0,5 της ποσοστιαίας μονάδας επιπλέον απόδοση για κάθε μια ποσοστιαία μονάδα κινδύνου και για τις δύο επενδύσεις.
ΑΣΚΗΣΗ Νο 3 Έστω ότι η εταιρία ΑΒΓ εξετάζει την περίπτωση επένδυσης € σε νέο μηχάνημα για την παραγωγή ενός καινούργιου προϊόντος, το οποίο υπολογίζεται να πουληθεί στα επόμενα 6 χρόνια. Τα έσοδα από την πώληση του προϊόντος προβλέπονται ότι θα είναι € για το έτος 1, € για το έτος 2, € για το έτος 3, € για το έτος 4, € για το έτος 5, και € για το έτος 6. Τα έξοδα λειτουργίας του μηχανήματος υπολογίζονται σε € κάθε έτος. Η υπολειμματική αξία του μηχανήματος μετά τα 6 χρόνια της ωφέλιμης ζωής του είναι μηδέν. Ο φορολογικός συντελεστής ανέρχεται σε 40%, το κόστος κεφαλαίου σε 8% και χρησιμοποιείται η σταθερή μέθοδος αποσβέσεως. Α. Να αξιολογηθεί η παραπάνω επένδυση με τη μέθοδο της καθαρής παρούσας αξίας.
ΑΣΚΗΣΗ Νο 3 Β. Πως επηρεάζεται η απόφασή σας (δώσετε σύντομο παράδειγμα) σχετικά με μια επένδυση όταν χρησιμοποιείτε το κριτήριο της ΚΠΑ αν: Β1. Αγνοηθεί ο αναμενόμενος πληθωρισμός κατά τον υπολογισμό των καθαρών ταμιακών ροών και χρησιμοποιηθεί πραγματικό επιτόκιο προεξόφλησης; Β2.Υπολογισθούν πραγματικές ταμιακές ροές (KTΡ) και χρησιμοποιηθεί ονομαστικό επιτόκιο προεξόφλησης;
ΑΣΚΗΣΗ Νο 3 ΣΕ ΧΙΛ. € ΈτοςΈσοδα‘ΈξοδαΑποσβέσ εις Κέρδη προ φόρων Φόρος 40% Καθαρά κέρδη ΚΤΡ Α. ΚΕΡΔΗ ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ = ΕΣΟΔΑ - ΕΞΟΔΑ - ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ ΦΟΡΟΙ = ΚΕΡΔΗ ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ x ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗ ΚΤΡ = ΕΣΟΔΑ - ΕΞΟΔΑ – ΦΟΡΟΙ
ΑΣΚΗΣΗ Νο 3 ΚΤΡΣΠΑ 8%, ν ΠΑ , , , , , , ΣΠΑ = Συντελεστής παρούσας αξίας ΚΠΑ = ΠΑ - ΚΟΣΤΟΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ = = ΑΦΟΥ ΚΠΑ >0 ΣΥΝΕΠΩΣ ΣΥΜΦΕΡΕΙ Η ΕΠΕΝΔΥΣΗ
ΑΣΚΗΣΗ Νο 3 Β, Β1 Αρχικά δεδομένα, όταν όλοι οι όροι είναι ονομαστικοί Χρησιμοποιούμε πραγματικό επιτόκιο προεξόφλησης 0,10 Όταν χρησιμοποιηθεί πραγματικό επιτόκιο προεξόφλησης τότε η ΚΠΑ υπερεκτιμάται με κίνδυνο να αποδεχθούμε επενδύσεις που ενδεχομένως θα έπρεπε να απορρίψουμε. Β2 Αρχικά δεδομένα, όταν όλοι οι όροι είναι ονομαστικοί
ΑΣΚΗΣΗ Νο 3 Χρησιμοποιούμε πραγματικές ταμιακές ροές (με 0,10) Όταν οι ταμιακές ροές είναι πραγματικές δηλαδή έγινε η προσαρμογή για τον πληθωρισμό και το επιτόκιο προεξόφλησης είναι ονομαστικό τότε η ΚΠΑ υποεκτιμάτε με κίνδυνο να απορρίψουμε επενδύσεις που ενδεχομένως θα έπρεπε να αποδεχθούμε.
ΑΣΚΗΣΗ Νο 4 Μόλις έχετε προσληφθεί σε μια επιχείρηση, στο τμήμα αξιολόγησης επενδύσεων. Η εταιρία εξετάζει το ενδεχόμενο ενός νέου επιχειρηματικού σχεδίου που θα κοστίσει € 200,000 και θα αποφέρει έσοδα της τάξης των € 20,000 ανά χρόνο στο διηνεκές (perpetuity). Το αφεντικό σας ενημερώνει ότι θα πρέπει να αξιολογήσετε εάν θα πρέπει να γίνει το σχέδιο αυτό δεκτό. Γνωρίζετε ότι το επιτόκιο άνευ κινδύνου είναι 6%. Επίσης γνωρίζετε ότι το beta της εταιρίας είναι1,47 και το πριμ κινδύνου της αγοράς ανέρχεται σε 3%. Ο φορολογικός συντελεστής (ΦΣ) είναι 35%. Ποιο είναι το σωστό προεξοφλητικό επιτόκιο που πρέπει να χρησιμοποιηθεί για την αξιολόγηση του επενδυτικού σχεδίου.
ΑΣΚΗΣΗ Νο 4 Λύση Αν ο υπάλληλος χρησιμοποιήσει το επιτόκιο άνευ κινδύνου στην την αξιολόγηση του επενδυτικού σχεδίου το σχέδιο θα γίνει αποδεκτό: ΚΠΑ = -200,000 + = 133, > 0 Το σωστό όμως είναι να ληφθεί υπόψη ο κίνδυνος της επένδυσης και επομένως να υπολογισθεί το επιτόκιο με το μοντέλο CAPM Απαιτούμενη απόδοση = r f + beta * (πριμ κινδύνου αγοράς ) R = ,47*3 = 10.41% Άρα το σχέδιο πρέπει να απορριφθεί αφού η ΚΠΑ είναι αρνητική: ΚΠΑ = -200,000 + = -7, < 0
ΑΣΚΗΣΗ Νο 5 Υπολογισμός ΚΤΡοών με ΚΚ 1.Η επιχείρηση Σίγμα Α.Ε. εξετάζει την εισαγωγή ενός νέου προϊόντος στη γραμμή παραγωγής της. Το προϊόν υπολογίζεται να πουληθεί στα επόμενα 5 χρόνια και μετά θα σταματήσει η παραγωγή του. Για το σκοπό αυτό θα χρειασθούν μηχανήματα αξίας € και έξοδα μεταφοράς και εγκατάστασης € Τα μηχανήματα έχουν διάρκεια ζωής 10 ετών και ακολουθείται η μέθοδος σταθερής απόσβεσης. Η υπολειμματική αξία υπολογίζεται σε € Στο τέλος των 5 ετών η επιχείρηση αναμένει να εισπράξει την αναπόσβεστη αξία των μηχανημάτων. 2.Επί πλέον θα χρειασθεί να επενδύσει σήμερα € για Κεφάλαιο Κίνησης. Η επιχείρηση έκανε έρευνα αγοράς το προηγούμενο έτος για το Τι προϊόντα θέλει η αγορά, η οποία κόστισε € Η έρευνα αυτή έγινε για γενικότερη πληροφόρηση της επιχείρησης και όχι για το συγκεκριμένο προϊόν.
ΑΣΚΗΣΗ Νο 5 Υπολογισμός ΚΤΡοών με ΚΚ 1.Η επιχείρηση ήδη απασχολεί διοικητικό προσωπικό στο εργοστάσιο αυτό με κόστος € ετησίως, το οποίο θα συνεχίσει να υπάρχει άσχετα από την εισαγωγή ή όχι του νέου προϊόντος. 2.Η διοίκηση της εταιρίας αναμένει να πωλήσει € τεμάχια το 1ο έτος με 10% αύξηση ετησίως. Η τιμή πώλησης θα ανέρχεται σε €2,5 ανά τεμάχιο στο 1ο έτος και αναμένεται να αυξάνεται κατά 8% ετησίως. Το κόστος εργατικών ανέρχεται σε 1 €/ τεμάχιο και το κόστος των α΄ υλών σε 0,50 € /τεμάχιο. 3.Το Κεφάλαιο Κίνησης θα αυξάνεται επίσης κατά 10% ετησίως και στο τέλος των 5 ετών η επιχείρηση θα ανακτήσει όλο το Κεφάλαιο Κίνησης. 4.Ο συντελεστής φορολογίας είναι 40% και η επένδυση θα χρηματοδοτηθεί εξολοκλήρου με δάνειο με επιτόκιο 10 %.
ΑΣΚΗΣΗ Νο 5 Υπολογισμός ΚΤΡοών με ΚΚ Α. Να αξιολογηθεί η παραπάνω επένδυση με τη μέθοδο της Καθαρής Παρούσας Αξίας (ΚΠΑ) και του Εσωτερικού Βαθμού Απόδοσης (ΕΒΑ) Β. Αν αυξηθεί το επιτόκιο του δανείου, θα επηρεασθεί η ΚΠΑ και ο ΕΒΑ; Εξηγείστε. Υπόδειξη Α Αξία Μηχανημάτων€ Έξοδα μεταφοράς και εγκατάστασης € Κεφάλαιο Κίνησης€ Σύνολο€
ΑΣΚΗΣΗ Νο 5 Υπολογισμός ΚΤΡοών με ΚΚ Υπολογισμός ετήσιας απόσβεσης. Αξία μηχανημάτων + έξοδα μεταφοράς & εγκατάστασης – υπολειμματική αξία = – = Απόσβεση /10 = € Συνολικές ανάγκες σε Κεφάλαιο Κίνησης ετησίως: Κεφάλαιο Κίνησης
ΑΣΚΗΣΗ Νο 5 Υπολογισμός ΚΤΡοών με ΚΚ Έτος 0 Έτος 1 Έτος 2 Έτος 3 Έτος 4 Έτος 5 Τιμή/Τεμάχιο2,50 2,702,923,153,40 Πωλήσεις σε τεμ Έσοδα Εργατικά Πρώτες Ύλες Αποσβέσεις Κέρδη προ Φόρων Φόρος Καθαρά Κέρδη Αποσβέσεις Κεφάλαιο Κίνησης Υπολ/ική Αξία Καθαρές Ταμ. Ροές
ΑΣΚΗΣΗ Νο 5 Υπολογισμός ΚΤΡοών με ΚΚ Στον υπολογισμό των ταμειακών ροών δεν υπολογίζονται: α) η έρευνα αγοράς διότι είναι δαπάνη που έγινε και δεν μπορεί να ανακτηθεί (sunk cost) και επομένως δεν αποτελεί ταμειακή ροή. β) το κόστος του διοικητικού προσωπικού διότι δεν επηρεάζεται (αυξάνεται ή μειώνεται) λόγω της επένδυσης και επομένως δεν αποτελεί πρόσθετη ταμειακή ροή. Για τον υπολογισμό του ΚΚ στις ταμειακές ροές λαμβάνεται η μεταβολή του ΚΚ ετησίως, διότι αυτή αποτελεί πρόσθετη ταμειακή ροή. Στην περίπτωση μας αφαιρείται από τις ταμειακές ροές διότι αποτελεί επί πλέον δέσμευση κεφαλαίων, εκτός από το τελευταίο έτος, οπότε προστίθεται στη ταμειακή ροή λόγω ανάκτησης των δεσμευθέντων κεφαλαίων για ΚΚ. Κόστος Χρηματοδότησης = Επιτόκιο Δανείου * (1-συντ. φορολογίας) = = 10% * (1-0,40) = 6%
ΑΣΚΗΣΗ Νο 5 Υπολογισμός ΠΑ ΈτοςΚΤΡΣΠΑ 6%ΠΑ , , , , , , , , , ,6 Σύνολο ΠΑ ΚΠΑ = Σύνολο ΠΑ – Αρχικό Κόστος Επένδυσης = – = € Επειδή ΚΠΑ > 0 Εγκρίνεται η Επένδυση
ΑΣΚΗΣΗ Νο 5 ΕΒΑ Β. Μια αύξηση του επιτοκίου θα επηρεάσει την ΚΠΑ αρνητικά. Ο ΕΒΑ της επένδυσης δεν θα μεταβληθεί αλλά, αν το κόστος δανεισμού είναι > από τον ΕΒΑ, θα αλλάξει η απόφαση.
ΑΣΚΗΣΗ Νο 6 Άσκηση αξιολόγησης επένδυσης με κίνδυνο Ο ακόλουθος πίνακας παρουσιάζει την πιθανοκατανομή των ΚΤΡ επενδυτικού σχεδίου για ένα έτος. Να υπολογιστεί η αναμενόμενη τιμή των ΚΤΡ για το έτος και δύο μέτρα κινδύνου, η τυπική απόκλιση και ο συντελεστής μεταβλητότητας.
ΑΣΚΗΣΗ Νο 6 Άσκηση αξιολόγησης επένδυσης με κίνδυνο Η αναμενόμενη τιμή της ΚΤΡ (=ΕΚΤΡ) υπολογίζεται ως το άθροισμα των γινομένων της κάθε τιμής επί την πιθανότητα της να συμβεί, όπως ο ακόλουθος πίνακας. Επίσης ο κίνδυνος υπολογίζεται με την τυπική απόκλιση, ως ακολούθως:
ΑΣΚΗΣΗ Νο 6 Άσκηση αξιολόγησης επένδυσης με κίνδυνο Αν το Κο της επένδυσης αυτής είναι 150€ και η απόδοση μηδενικού κινδύνου είναι 10%, οι δε επενδυτές απαιτούν 2% για κάθε μονάδα του συντελεστή μεταβλητότητας, να υπολογίσετε αν συμφέρει η επένδυση, η οποία θα έχει διάρκεια 2 ετών με την ίδια Ε(ΚΤΡ) κάθε έτος. Υπόδειξη Αρχικά υπολογίζομε την απαιτούμενη απόδοση = 10% + 2%Χ 3,10= 16,2%. Επομένως η επένδυση είναι συμφέρουσα.