Πανεπιστήμιο Αιγαίου Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας Μεταπτυχιακή διατριβή Θέμα: Λογισμικά ανοικτού κώδικα για τα μουσεία: Προσαρμογή του λογισμικού διαχείρισης συλλογών ανοικτού κώδικα CollectiveΑccess στα Ελληνικά. Συριτέλη Ματθούλα Επιβλέπουσα καθηγήτρια: Καβακλή Ευαγγελία Μυτιλήνη Φεβρουάριος 2010

Στόχοι εργασίας Τι είναι το ελεύθερο λογισμικό Διαθέσιμα ιδιόκτητα λογισμικά για μουσεία Διαθέσιμα λογισμικά ανοιχτού κώδικα για μουσεία Αξιολόγηση του προγράμματος Προσαρμογή του CollectiveAccess στα ελληνικά και πληροφορίες για το πώς πραγματοποιήθηκε Οδηγίες εγκατάστασης

Ιδιόκτητο Λογισμικό Δεν είναι δωρεάν Έχει πάρα πολλούς περιορισμούς όπως: διάρκεια χρήσης, ως προς τους υπολογιστές που μπορεί να εγκατασταθεί, ως προς τους χρήστες που μπορούν να το χρησιμοποιήσουν ταυτόχρονα. Ο πηγαίος κώδικας είναι απόρρητος

Ελεύθερο Λογισμικό Το Ελεύθερο Λογισμικό είναι θέμα ελευθερίας και όχι κόστους/τιμής Το Ελεύθερο Λογισμικό (Free Software) σχετίζεται με την ελευθερία του χρήστη να χρησιμοποιήσει/εκτελέσει, να αντιγράψει, να διανείμει, να μελετήσει, να αλλάξει και να βελτιώσει το λογισμικό. Σύγχυση με τον αγγλικό όρο free στο free software “free” as in “free speech,” not as in “free beer.”

Πλεονεκτήματα του Ελεύθερου Λογισμικού 1.Εκτέλεση του λογισμικού για όποιο σκοπό θέλει ο κάθε χρήστης και σε όσους υπολογιστές θελήσει. 2. Αντιγραφή και διανομή του λογισμικού 3. Μπορεί να μετατρέψει το λογισμικό. (διόρθωση bug, παραμετροποίηση στις ανάγκες του) 4. Έρευνα για security holes και back doors 5. Μεγάλος συναγωνισμός μεταξύ των προγραμματιστών 6. Δημοσίευση των αποτελεσμάτων μετά τη μελέτη του πηγαίου κώδικα

Κατηγορίες μουσειακής πληροφορίας Σχετικά με τις συλλογές Αντικείμενα, Προέλευση αντικειμένων Που βρίσκονται αυτή τη στιγμή Τι συνέβη σε αυτά από τη στιγμή που περιήλθαν στη συλλογή του μουσείου Σχετικά με τους ανθρώπους από τους οποίους εξαρτάται το μουσείο Επισκέπτες, Προσωπικό Προμηθευτές, Πελάτες και αγορές Συνεργάτες και ανταγωνιστές Σχετικά με την οικονομική διαχείριση του μουσείου Πηγές χρηματοδότησης / Οικονομική κατάσταση Σχετικά με νομικές υποχρεώσεις και κανονισμούς λειτουργίας Νομοθεσία, Συνθήκες φύλαξης αντικειμένων

Ιδιόκτητα λογισμικά διαχείρισης συλλογών Museum Plus - Adilib - PastPerfect - Λογισμικά ανοιχτού κώδικα διαχείρισης συλλογών Pachyderm – Omeka – Collective Access – Άλλα: Linux web servers, apache, openoffice και άλλα

Collective Access Η έκδοση 0.5x πρωτοκυκλοφόρησε το 2004 αλλά είχε πολλούς περιορισμούς Η έκδοση 0.6/1.0 κυκλοφόρησε το 2009 Δυνατότητα προσαρμογής σε πάρα πολλές γλώσσες και της διεπαφής χρήστη και των προφίλ Δεν είναι πλέον αντικειμενο-κεντρικό όπως με την παλαιότερη έκδοση 0.55 Όλα τα πεδία είναι πλέον διαμορφώσιμα Τα πεδία είναι διαμορφώσιμα και παίρνουν πολλούς τύπους τιμών (κείμενο, ημερομηνία, αριθμούς κ.α)

Royal Museum for Central Africa, Brussels Deutsche Kinemathek, Berlin Center for Biodiversity Conservation, American Museum of Natural History, New York Northeast Historic Film, Buckport, ME. The Parrish Art Museum, Southampton, NY The Frick Collection, New York Museum of Jewish Heritage, New York National Museum of Women Artists, Washington, D.C. Hansen’s Snobliz, New Orleans, LA Academy of Motion Picture Arts & Sciences, Hollywood, CA USA Παραδείγματα φορέων που χρησιμοποιούν το CA

CollectiveAccess Το πρόγραμμα CollectiveAccess αποτελείται από δύο μέρη: Το Providence που είναι αρμόδιο για την καταλογοποίηση και είναι η εφαρμογή διαχείρισης δεδομένων. To Pawtucket είναι εργαλείο γενικού σκοπού που σαν στόχο έχει τη δημοσίευση στο διαδίκτυο των δεδομένων που εισάγονται στο CollectiveAccess με την καταλογοποίηση που προσφέρει το Providence.

Απαιτήσεις του λογισμικού Το λογισμικό CA μπορεί να εγκατασταθεί σε όλα τα λειτουργικά συστήματα Υποστηρίζεται από τους πιο γνωστούς περιηγητές (Firefox, Google Chrome, Safari κ.α) Απαιτεί την ύπαρξη διακομιστή Apache MySQL βάση δεδομένων PHP γλώσσα προγραμματισμού Plug-ins ImageMagick / Dcraw / MagicWand ffmpeg / mplayer / qt-faststart Ghostscript Dcraw AbiWord MediaInfo

Είδη συλλογών που μπορεί να διαχειριστεί το CA Καλών τεχνών Ταινιών Τεχνολογίας Κοστούμια και είδη ένδυσης Ανθρωπολογία / λαογραφικές συλλογές Εταιρικά αρχεία Αρχεία αρχιτεκτονικού σχεδιασμού Φωτογραφία Φυσικής ιστορίας Και άλλες

1.Μετάφραση διεπαφής χρήστη 2.Ρυθμίσεις συντακτικού αναλυτή 3.Εγκατάσταση προφίλ Βήματα Ελληνοποίησης του CollectiveAccess

Επεξεργασία του κειμένου της διεπαφής χρήστη. Το CollectiveAccess χρησιμοποιεί το GNU gettext σύστημα διαχείρισης των μεταφράσεων του κειμένου της διεπαφής χρήστη. Το Gettext έχει αποθηκευμένη και την αγγλική γλώσσα, καθώς και τη μετάφραση που δημιουργείται. Τα αποθηκευμένα αρχεία μετάφρασης θα πρέπει να είναι με τις καταλήξεις.po και.mo για να είναι αναγνώσιμα από το πρόγραμμα. Όταν ολοκληρωθεί η μετάφραση τότε πρέπει να τοποθετηθεί στο φάκελο app/locale του προγράμματος και να ονομαστεί el_GR με βάση το πρότυπο ISO που καθορίζει τον κωδικό γλώσσας. Η μετάφραση μπορεί να δημιουργηθεί με το πρόγραμμα PoEdit.

Δημιουργία συντακτικού αναλυτή(Parser) ημερομηνίας και ώρας. Το επόμενο βήμα η δημιουργία ρυθμίσεων για την ημερομηνία και την ώρα. Παράδειγμα κώδικα: monthListDisplay = [Ιανουάριος, Φεβρουάριος, Μάρτιος, Απρίλιος, Μάιος, Ιούνιος, Ιούλιος, Αύγουστος, Σεπτέμβριος, Οκτώβριος, Νοέμβριος, Δεκέμβριος] dayListDisplay = [Κυριακή, Δευτέρα, Τρίτη, Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο] rangePreConjunctions = [από, μεταξύ] rangeConjunctions = [παρά, -, και,..] dateTimeConjunctions = dateDelimiters = [/,-,.] timeDelimiters = [:,.] timeAMMeridian = π.μ. timePMMeridian = μ.μ. meridianTable = { a.m. = π.μ., p.m. = μ.μ. dateMYA = [εχπ] dateADIndicator = μ.Χ. dateBCIndicator = π.Χ. ADBCTable = { a.d. = μ.Χ., b.c. = π.Χ. } nowDate = [τώρα] todayDate = [σήμερα] yesterdayDate = [χτες] tomorrowDate = [αύριο]

Δημιουργία Προφίλ στα Ελληνικά Η μετάφραση της Διεπαφής Χρήστη δεν αρκεί για να έχουμε το πρόγραμμά μας πλήρως μεταφρασμένο στα ελληνικά. Το πρόγραμμα CA διαθέτει αρκετά πρότυπα προφίλ αλλά και κάποια πλήρως διαμορφωμένα από άλλους φορείς που χρησιμοποιούν ήδη το πρόγραμμα. Τα προφίλ είναι γραμμένα στη γλώσσα του δημιουργού όπως είναι λογικό. Διαθέσιμα προφίλ Πλέον υποστηρίζει προφίλ φτιαγμένα και σε γλώσσα XML.

Δημιουργία Προφίλ στα Ελληνικά Για να δημιουργηθεί το προφίλ πρέπει να γίνεται μια απλή τροποποίηση στον κώδικα του προγράμματος profile_name = ![DEFAULT] Visual resources collection (GREEK TRANSLATION) # Locale definitions locales = { en_US = English, el_GR = Greek } object_sources = { preferred_labels = { en_US = { name = Object sources, }, el_GR = { name = Πηγή Αντικειμένου } }, is_hierarchical = 1, use_as_vocabulary = 0, items = { permanent = { is_enabled = 1, is_default = 1, preferred_labels = { en_US = { name_singular = Permanent Collection, name_plural = Permanent Collections }, el_GR = { name_singular = Μόνιμη Συλλογή, name_plural = Μόνιμες Συλλογές }

Αξιολόγηση του Collective Access Υποστηρίζει: Εισαγωγή αντικειμένου, Απόκτηση αντικειμένου, Απογραφή, Μετακίνηση και θέση αντικειμένου, Δημιουργία ευρετηρίου, Διαχείριση Κινδύνου, Διαχείριση Ασφάλισης και έλεγχος αξίας, Αποστολή, Δανεισμοί, Διαγραφή και απομάκρυνση αντικειμένων Δικαιώματα και Αναπαραγωγή - Όχι άμεσα. Οι δημιουργοί του προγράμματος σχεδιάζουν Έναν αριθμό χαρακτηριστικών για να το υποστηρίξουν καλύτερα αυτό μελλοντικά. Προς το παρόν το σύνολο των εργαλείων που προσφέρεται είναι επαρκές για να πραγματοποιήσουμε διαχείριση εκθέσεων, αλλά δεν είναι το ιδανικό. Διαχείριση Εκθέσεων - Συντήρηση - Ναι αλλά δεν είναι σαφές. Δεν υπάρχει η λειτουργία συντήρησης. Μπορούν να διαμορφωθούν τα πεδία, συμπεριλαμβανομένων πεδίων που έχουν πρόσβαση σε PDF αναφορές συντήρησης για να υποστηρίξει τη διαχείριση συντήρησης με τρόπο ώστε να ταιριάζει καλύτερα στην εργασία σας.

Αξιολόγηση του Collective Access Δυνατότητες Βοήθειας - διαθέσιμη για όλα τα πεδία / και online Μορφές ημερομηνίας - Η ημερομηνία εισόδου είναι ευέλικτη και πολυγλωσσική. Προσαρμογή χρήστη – Πλήρως παραμετροποιήσιμο στις ανάγκες του χρήστη Διγλωσσία – Αγγλικά – Γερμανικά – Ελληνικά σε εξέλιξη μετάφραση γίνετε Ισπανικά, Ρώσικα, Τσέχικα και Ιταλικά. Άλλες Γλώσσες - UTF-8 και υποστηρίζουμε όλες τις γλώσσες που υποστηρίζει Δημόσιας Πρόσβασης - στο διαδίκτυο μέσω υπολογιστή και smartphone παρέχεται από το υποσύστημα "Pawtucket". Ερώτημα γλώσσας, αναζήτηση boolean - σύνταξη ερωτήματος Lucene, και Boolean Εύρος Αναζητήσεις, αναζήτηση χαρακτήρων Μπαλαντέρ, περιήγηση στα αποτελέσματα των ερωτημάτων, ταξινόμηση αποτελεσμάτων Υποστηρίζονται 19 διαφορετικοί τύποι πεδίων Υποστηρίζεται Έλεγχος Λεξιλογίου και Θησαυρός όρων (Υποστηρίζονται και τα εμπορικοί θησαυροί όρων) Υποστηρίζονται οι προκαθορισμένες αναφορές αλλά και αναφορές δημιουργημένες από τον χρήστη Παρέχεται δωρεάν υποστήριξη καθώς και δωρεάν εκπαίδευση Ασφάλεια – Επίπεδα πρόσβασης στην πληροφορία Αντίγραφα Ασφαλείας

Συμπεράσματα Το CA είναι μια εφαρμογή που είναι σχεδιασμένη για να διαχειρίζεται μεγάλες ψηφιακές συλλογές και είναι μια πολύ καλή εναλλακτική πρόταση απέναντι στα αντίστοιχα ιδιόκτητα λογισμικά. Έχει πάρα πολλές δυνατότητες και μπορεί να καλύψει άριστα τις ανάγκες ενός μουσείου. Το πρόγραμμα CA έχει κάποιες δυσκολίες στην εγκατάσταση του οι οποίες όμως έχουν λυθεί με τις αναλυτικές οδηγίες του παραρτήματος Α. Όπως με κάθε νέο πρόγραμμα θα χρειαστεί ένα χρονικό διάστημα μέχρι ο χρήστης να παραμετροποιήσει και να μάθει να χρησιμοποιεί σωστά το πρόγραμμα.

Ευχαριστώ πολύ