ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ Κεφάλαιο 12 Η Πληροφορική στη ζωή μας Γιώργος Γιαγλής.

Παρουσίαση με θέμα: "ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ Κεφάλαιο 12 Η Πληροφορική στη ζωή μας Γιώργος Γιαγλής."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ Κεφάλαιο 12 Η Πληροφορική στη ζωή μας Γιώργος Γιαγλής

2 Περίληψη Κεφαλαίου 12 Η Πληροφορική στη ζωή μας – Τεχνολογία: Για καλό ή για κακό; – Κοινωνικές και Οικονομικές Επιπτώσεις – Έλεγχος και προστασία προσωπικών δεδομένων – Ασφάλεια υπολογιστών και Ηλεκτρονικό έγκλημα – Βιομηχανία – Λογισμικό Ανοιχτού Κώδικα – Πειρατεία Λογισμικού 2

3 Σήμερα Ο κόσμος που ζούμε χαρακτηρίζεται ως Κοινωνία της Γνώσης, Κοινωνία της Πληροφορίας ή Κοινωνία των Δικτύων Η χρήση των τεχνολογιών από τους ανθρώπους καθορίζει το βαθμό στον οποίο θα προσφέρουν τελικά περισσότερα οφέλη από τις όποιες ζημιές επιφέρει η αλόγιστη ή λανθασμένη χρήση τους 3

4 Κοινωνικές & Οικονομικές επιπτώσεις Η πληροφορική άλλαξε κυριολεκτικά τη δομή των ανθρώπινων κοινωνιών και τις ισορροπίες δυνάμεων στον πλανήτη Η κατοχή και ο έλεγχος της γνώσης και της ενημέρωσης είναι τα νέα μεγάλα όπλα της εποχής μας Αυτή η διαφορετική, παγκοσμιοποιημένη και εξαρτώμενη από την πληροφορική κοινωνία είναι καλύτερη από τις προηγούμενες; Η απάντηση δεν είναι απλή και εξαρτάται από τη θέση (γεωγραφική, κοινωνική, μορφωτική κλπ) που βρίσκεται αυτός που απαντά. – Γεωγραφική διάσταση: Η τεχνολογική επανάσταση έχει ευνοήσει περισσότερο τις δυτικές κοινωνίες. Όμως το Internet συνεισφέρει στην εξάπλωση της σε κάθε γωνιά της γης – Κοινωνική διάσταση: Δημιουργία ψηφιακού χάσματος μεταξύ των τεχνολογικά ενήμερων και των τεχνολογικά αναλφάβητων, λόγω του ότι οι ανώτερες τάξεις έχουν δρέψει τα μεγαλύτερη οφέλη από την ανάπτυξη της τεχνολογίας – Μορφωτική διάσταση: Απαιτείται διαρκής επιμόρφωση καθώς η ικανότητα χρήσης υπολογιστών είναι προαπαιτούμενο ακόμα και για χαμηλόμισθες θέσεις 4

5 Αλλαγές στην αγορά εργασίας Η γνώση χρήσης βασικών εφαρμογών πληροφορικής αποτελεί σημαντικό προσόν σχεδόν για κάθε εργαζόμενο και κάθε θέση εργασίας Πολλοί εργαζόμενοι δυσκολεύονται να βρουν δουλειά αν δεν έχουν προσόντα γνώσης πληροφορικής 5 Επιπτώσεις στις επιχειρήσεις Η εισαγωγή της πληροφορικής θέτει μια σειρά από προκλήσεις για τις επιχειρήσεις, οι οποίες δεν είναι πάντα εύκολο να αντιμετωπιστούν Η εισαγωγή της τεχνολογίας σε μια επιχείρηση επιφέρει σχεδόν αναπόφευκτα αλλαγές σε τομείς όπως οι διαδικασίες, η διοίκηση, η παρακολούθηση και ο έλεγχος Απαιτεί τη συνεχή εκπαίδευση και προσαρμογή του προσωπικού Οι επιχειρήσεις καλούνται πολλές φορές να πάρουν γρήγορες αποφάσεις για επένδυση σε τεχνολογίες που ακόμα βρίσκονται υπο εξέλιξη

6 Απομακρυσμένη εργασία 6  Η εξέλιξη της πληροφορικής είχε ως αποτέλεσμα τη μετατόπιση του φυσικού σημείου παροχής της εργασίας  Αξιοποίηση φορητών συσκευών, όπως laptops, PDA, smartphones  Πολλές εταιρείες μεταφέρουν θέσεις εργασίας πληροφορικής σε άλλες χώρες, χωρίς να χρειάζεται κατ’ ανάγκη να αποκτήσουν και σημαντική φυσική παρουσία (γραφεία) στις χώρες αυτές  Συμβάλλει στη προστασία του περιβάλλοντος, όμως αποδυναμώνονται οι σχέσεις μεταξύ συναδέλφων  Συνεισφορά στη βελτίωση της οικονομικής κατάστασης σε χώρες με χαμηλή ποιότητα ζωής

7 Ηλεκτρονικό Επιχειρείν 7  Έχει σημαντικές, θετικές και αρνητικές, επιπτώσεις  Αποτελεί εναλλακτικό τρόπος αγορών από το σπίτι, προσφέροντας ανέσεις και πλεονεκτήματα στους καταναλωτές  Οι επιχειρήσεις μπορούν να επεκταθούν εκτός συνόρων και ωραρίων λειτουργίας

8 Δημιουργία και διάδοση περιεχομένου 8  Οι χρήστες μπορούν να δημιουργήσουν εύκολα νέο περιεχομένο είτε καταγράφοντας ένα συμβάν είτε δημιουργώντας το με σκοπό την καταγραφή  Οι χρήστες μπορούν εύκολα να επεξεργαστούν το περιεχόμενο αυτό  Οι χρήστες μπορούν να διαδώσουν το περιεχόμενο αυτό στον έξω κόσμο μέσω του διαδικτύου (πχ YouTube, Facebook κλπ) Οι δυνατότητες αυτές εγείρουν πολύ σοβαρά προβλήματα που σχετίζονται με την προστασία των προσωπικών δεδομένων

9 Έλεγχος και προστασία προσωπικών δεδομένων 9 Η εξάπλωση της τεχνολογίας έχει δώσει αναρίθμητες νέες δυνατότητες συλλογής πληροφοριών:  Οι κυβερνήσεις και οι δημόσιες αρχές κάθε χώρας μπορούν να έχουν άμεση πρόσβαση σε στοιχεία (οικονομικά, συναλλαγές, κινήσεις σε χώρους κλπ)  Οι επιχειρήσεις συλλέγουν πιο συστηματικά δεδομένα που αφορούν την αγοραστική συμπεριφορά και τα δημογραφικά στοιχεία των πελατών τους, για διάφορους σκοπούς

10 Χρήση από κυβερνήσεις 10  Οι νέες τεχνολογίες δίνουν στις δημόσιες αρχές πρωτόγνωρες δυνατότητες εντοπισμού και πάταξης εγκλημάτων, αλλά η χρήση των τεχνολογιών αυτών μπορεί να οδηγήσει σε περιορισμούς των ελευθεριών και των ατομικών δικαιωμάτων των πολιτών  Το θέμα δεν έχει να κάνει με τη τεχνολογία, αλλά με την εμπιστοσύνη που έχουμε σε αυτούς που έχουμε επιλέξει να μας κυβερνάνε

11 Χρήση από Επιχειρήσεις 11  Πολλές εταιρίες χρησιμοποιούν συστήματα πληροφορικής για να συγκεντρώνουν όλο και περισσότερα δεδομένα για τους πελάτες τους, με σκοπό την ανάλυση της αγοραστικής συμπεριφοράς κλπ  Τίθεται το ζήτημα της προστασίας ευαίσθητων δεδομένων των πελατών με αφορμή την πιθανότητα διοχέτευση των δεδομένων από τις επιχειρήσεις είτε στο κράτος είτε σε άλλες επιχειρήσεις  Σε πολλές υπηρεσίες οι επιχειρήσεις ενημερώνουν και ζητούν τη συγκατάθεση του πελάτη σχετικά με το αν καταγράφονται ή όχι οι αγοραστικές του κινήσεις και από ποιον θα χρησιμοποιηθούν στο μέλλον

12 Ασφάλεια Υπολογιστών & Ηλεκτρονικό Έγκλημα 12 Οι υπολογιστές είναι εκτεθειμένοι και σε μια σειρά από άλλες απειλές:  Υποκλοπές: Κάθε χρήστης είναι σε κάποιο βαθμό εκτεθειμένος σε υποκλοπές των περιεχομένων που διακινεί. Η κρυπτογράφηση των επικοινωνιών είναι μια τεχνική αντιμετώπισης τέτοιων προβλημάτων.  Επιθέσεις άρνησης υπηρεσίας (denial of service – DOS –attacks): Oι επιθέσεις αυτές σκοπό έχουν να καταστήσουν ένα σύστημα ανίκανο να παρέχει υπηρεσίες στους χρήστες του.  Εκμετάλλευση ανθρώπινων λαθών: Πολλές επιθέσεις σε υπολογιστικά συστήματα δε γίνονται άμεσα, αλλά στόχο έχουν να εξαπατήσουν τους χρήστες του ώστε να δώσουν άθελα τους πρόσβαση σε μη εξουσιοδοτημένους χρήστες.  Π.χ. phishing attacks (επιθέσεις ψαρέματος) όπου χρήστες λαμβάνουν emails στα οποία τους ζητείται να μπουν σε κάποια ιστοσελίδα της τράπεζας ή κάποιου άλλου καταστήματος που συναλλάσσονται. Οι ιστοσελίδες αυτές μιμούνται τις αντίστοιχες πραγματικές ώστε οι χρήστες να δώσουν τα στοιχεία πρόσβασης τους χωρίς να υποψιαστούν απάτη.

13 Η βιομηχανία της Πληροφορικής 13  Η βιομηχανία της πληροφορικής έχει εξελιχθεί σε μια από τις μεγαλύτερες βιομηχανίες.  Μερικές από τις εταιρίες που την απαρτίζουν έχουν γίνει παγκοσμίως γνωστά ονόματα και οι ιδιοκτήτες τους μερικοί από τους πιο διάσημους και πλούσιους ανθρώπους στον κόσμο.  Η πληροφορική έχει τη δύναμη να αλλάξει το κέντρο βάρους της οικονομικής δύναμης στον πλανήτη μας.

14 Βιομηχανία Υλικού 14 Οι ΗΠΑ κρατάνε τα σκήπτρα της αγοράς με τη μεγαλύτερη συγκέντρωση να βρίσκεται στο γνωστό Silicon Valley. Οι πιο γνωστές εταιρίες του χώρου είναι:  Intel Corporation: Μεγαλύτερος σε πωλήσεις κατασκευαστής επεξεργαστών  AMD: Η δεύτερη μεγαλύτερη εταιρία σε πωλήσεις επεξεργαστών  IBM: Μία από τις παλαιότερες εταιρία στον κόσμο που πλέον έχει επεκταθεί σε όλο σχεδόν το φάρμα της πληροφορικής  Apple: Εταιρία-θρύλος στον κόσμο της πληροφορικής. Κατασκευαστής των γνωστών συσκευών: Mac, iPhone, iPad, iPod  Cisco: Εταιρία κατασκευής εξοπλισμού δικτύων υπολογιστών

15 Βιομηχανία Λογισμικού 15 Οι ΗΠΑ κρατάνε και εδώ τα σκήπτρα, αλλά υπάρχουν και αρκετές μεγάλες ευρωπαϊκές εταιρίες. Μερικές από τις γνωστότερες εταιρίες είναι οι εξής:  Microsoft: Η ναυαρχίδα της παγκόσμιας αγοράς λογισμικού με τις πωλήσεις προϊόντων, όπως το λειτουργικό σύστημα Windows, την ομάδα εφαρμογών γραφείου Office  Oracle: Μεγαλύτερος κατασκευαστής συστημάτων διαχείρισης βάσεων δεδομένων  Google: Αποτελεί την επιτομή του τρόπου με τον οποίο το Internet αλλάζει το παγκόσμιο επιχειρηματικό χάρτη. Ιδρύθηκε το 1998 από δύο φοιτητές και αποτελεί την μεγαλύτερη μηχανή αναζήτησης  Facebook: Εντυπωσιακό παράδειγμα του φαινομένου που είναι γνωστό ως κοινωνική δικτύωση (social networking)

16 Μονοπωλιακά Φαινόμενα 16  Η αγορά της πληροφορικής έχει κατηγορηθεί πως ευνοεί την ανάπτυξη μονοπωλιακών ή ολιγοπωλιακών φαινομένων  Σε κάθε αγορά, η εμφάνιση μονοπωλίων ή ολιγοπωλίων έχει μακροπρόθεσμα αρνητικές συνέπειες  Οι εταιρίες που αδυνατούν να ανταγωνιστούν επί ίσοις όροις τον παίκτη που κατέχει τη δεσπόζουσα θέση, είναι καταδικασμένες σε χρεωκοπία ή την εξαγορά τους από τον ίδιο τον δεσπόζοντα παίκτη  Υπάρχει μια παράξενη ιδιότητα: Η αξία των προϊόντων αυξάνεται ανάλογα με τον αριθμό των ανθρώπων που χρησιμοποιούν τα προϊόντα αυτά  Σημαντική ιδιότητα είναι το φαινόμενο δικτύου  Αν μια μικρή εταιρία καταφέρει να αποκτήσει τη κρίσιμη μάζα πελατών, τότε οι πωλήσεις της μπορούν να εκτοξευθούν κατακόρυφα λόγω ενός άλλου φαινομένου που ονομάζεται πολλαπλασιαστικά οφέλη.  Η αγορά της πληροφορικής είναι μια αγορά στην οποία ισχύει σε μεγάλο βαθμό το πλεονέκτημα του πρώτου παίκτη

17 Πειρατεία Λογισμικού 17  Πειρατεία είναι η πρακτική κατά την οποία λογισμικό αντιγράφεται από κάποιο χρήστη παράνομα  Η περατεία λογισμικού έχει εξαπλωθεί ακόμα περισσότερο λόγω της δημοτικότητας του Internet  Σε μερικές περιπτώσεις, οι ίδιες οι εταιρίες λογισμικού ενθαρρύνουν την πειρατεία των προϊόντων τους, με σκοπό να χτίσουν γρήγορα μια κρίσιμη μάζα πελατών