Η παρουσίαση φορτώνεται. Παρακαλείστε να περιμένετε

Η παρουσίαση φορτώνεται. Παρακαλείστε να περιμένετε

Η εκπαιδευση στο ΒυζΑντιο

Παρόμοιες παρουσιάσεις


Παρουσίαση με θέμα: "Η εκπαιδευση στο ΒυζΑντιο"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Η εκπαιδευση στο ΒυζΑντιο
Η εκπαιδευση στο ΒυζΑντιο Η εκπαίδευση των παιδιών στο Βυζάντιο δεν ήταν υποχρεωτική. Yπήρχαν μόνο ιδιωτικά και εκκλησιαστικά σχολεία, που λειτουργούσαν σε σπίτια, σε ναούς ή σε μοναστήρια. Οι γονείς πλήρωναν δίδακτρα σε είδος ή χρήματα, ανάλογα με το επάγγελμά τους. Τα παιδιά πήγαιναν στο σχολείο σε ηλικία έξι ως οκτώ χρόνων.

2 Το βασικό σχολείο είχε τέσσερις τάξεις
Το βασικό σχολείο είχε τέσσερις τάξεις. Στις δύο μικρότερες οι μαθητές μάθαιναν να γράφουν, να διαβάζουν και να λογαριάζουν. Ασκούνταν ακόμη να ακούν προσεχτικά το δάσκαλό τους και να προφέρουν σωστά τα λόγια τους. Στις μεγαλύτερες τάξεις διδάσκονταν ορθογραφία, γραμματική και αριθμητική. Αποστήθιζαν ιστορίες από τον Όμηρο, την Παλαιά και την Καινή Διαθήκη και από τους μύθους του Αισώπου. Στα σχολεία ακόμη μάθαιναν να τραγουδούν και να ψέλνουν. Στα εκκλησιαστικά σχολεία, εκτός από τα παιδιά της πόλης, συχνά φοιτούσαν δωρεάν ορφανά παιδιά ή μαθητές από άλλες περιοχές της αυτοκρατορίας, που διακρίνονταν για τη φιλομάθειά τους.

3 Τα κορίτσια κι ένας μεγάλος αριθμός αγοριών, που οι γονείς τους δεν είχαν να πληρώσουν δίδακτρα, δεν πήγαιναν σχολείο. Έμεναν στο σπίτι, έπαιζαν στις αυλές και στους δρόμους και βοηθούσαν τους γονείς τους στις δουλειές. Την αγωγή αυτών των παιδιών αναλάμβαναν οι γονείς, οι γιαγιάδες και οι παππούδες. Αυτοί μάθαιναν στα παιδιά ιστορίες για τη ζωή και τον τόπο τους και τα ασκούσαν να διατηρούν τα έθιμα και τις παραδόσεις των Βυζαντινών. Τα κορίτσια κοντά στις μητέρες τους μάθαιναν να κεντούν, να πλέκουν και να υφαίνουν. Τα αγόρια που δεν πήγαιναν στο σχολείο μάθαιναν από μικρή ηλικία τέχνες κοντά σε ειδικούς τεχνίτες. Εκεί εργάζονταν, ως άμισθοι μαθητευόμενοι, συνήθως δύο χρόνια. Ύστερα εργάζονταν κοντά τους με αμοιβή ή αναζητούσαν αλλού εργασία. Κάθε τεχνίτης μπορούσε να έχει μόνο δύο μαθητευόμενους. Ο σεβασμός των νέων αυτών προς το «αφεντικό» τους ήταν μεγάλος και συχνά κρατούσε για όλη τους τη ζωή.

4 ΓΕΝΙΚΑ Η Εκπαίδευση στο Βυζάντιο δεν ήταν κρατικά οργανωμένη, όπως την εννοούμε σήμερα, ούτε ομοιόμορφη σ’ όλη τη διάρκεια των έντεκα και παραπάνω αιώνων ζωής του Βυζαντίου. Ακόμη, το Βυζαντινό Κράτος ποτέ δεν είχε για μεγάλη χρονική διάρκεια την ίδια έκταση ούτε οι πολίτες του είχαν ομοιογένεια. Έτσι, π.χ. κατά την πρώτη περίοδο, ένας υπήκοος του αυτοκράτορα της Κωνσταντινούπολης μπορούσε να έχει γεννηθεί στην Αθήνα που κυριαρχούσε η ελληνική κλασσική παιδεία, ενώ άλλοι ζούσαν σε περιοχές όπου η εκπαίδευση είχε τα τοπικά της χαρακτηριστικά.

5 «Εγκυκλια Παιδευση» Μετά από τρία ή τέσσερα χρόνια το παιδί τέλειωνε το σχολείο του γραμματιστή, δηλαδή της πρώτης βαθμίδας, και όποιος ήθελε και μπορούσε να συνεχίσει τις σπουδές του πήγαινε στο σχολείο του Γραμματικού για την Εγκύκλιο Παίδευση. Η δεύτερη αυτή βαθμίδα ήταν ανώτερη από την προηγούμενη και οι γνώσεις που πρόσφερε ήταν απαραίτητες για κείνον που επεδίωκε να μπει σε κρατική υπηρεσία και με τον καιρό να πάρει ένα ανώτερο αξίωμα στην πολιτεία. Τα τρία, λοιπόν, στάδια της γνώσης και της μόρφωσης οδηγούσαν το μαθητή σε πνευματική και κοινωνική άνοδο και εξέλιξη.

6 Το πρωτο βασικο σταδιο Το πρώτο βασικό στάδιο της διδασκαλίας της γραμματικής είχε ως σκοπό την άριστη κατά το δυνατό γνώση της αρχαίας ελληνικής γλώσσας. Στη συνέχεια οι μαθητές άρχιζαν να μελετούν ποιητές. Από τους ποιητές προτιμούνταν οι επικοί, και κυρίως ο Όμηρος. Επίσης διδάσκονταν Ησίοδο, Πίνδαρο, Αρχίλοχο, τραγικούς (Αισχύλο, Ευριπίδη, Σοφοκλή), και αργότερα και κωμικούς (Αριστοφάνη). Κοντά σε αυτούς μελετούσαν και έργα χριστιανών ποιητών, όπως τα «έπη» του Γρηγορίου του Ναζιανζηνού. Ακολουθούσε η διδασκαλία των πεζών συγγραφέων, Ξενοφώντα, Ηροδότου, Θουκυδίδη, Πλουτάρχου και άλλων, καθώς και της Ιστορίας, Πολιτικής και Εκκλησιαστικής.

7 Το δεΥτερο στΑδιο Το δεύτερο στάδιο άρχιζε με την Ρητορική, για την οποία οι Βυζαντινοί είχαν εκτίμηση, διότι ήταν πολύ χρήσιμη μάθηση και τέχνη. Ήταν απαραίτητη γνώση τόσο για τους κληρικούς, που θα κήρυτταν το θείο λόγο από τον άμβωνα, όσο και τους πολιτικούς - διπλωμάτες, που θα έπρεπε να πείθουν στις διαπραγματεύσεις τους, και τους δικηγόρους, για να είναι πειστικοί στα δικαστήρια.

8 Το τριτο σταδιο Το τρίτο στάδιο αποτελούσε η φιλοσοφία, ως επιστέγασμα της εγκύκλιας μόρφωσης. Σε αυτό διδάσκονταν η Λογική, η Ηθική, η Δογματική και η Μεταφυσική. Στη Φιλοσοφία ανήκαν τα μαθηματικά ή αλλιώς η «Μαθηματική επιστήμη» και η τετρακτύς: η Αριθμητική, η Μουσική, η Γεωμετρία και η Αστρονομία.

9 Αναγκαιο μαθημα ΚΑΙ Η φοιτηση στα σχολεια τησ εγκυκλιασ εκπαιδευσησ
Αναγκαίο μάθημα ακόμη ήταν η Οξυγραφία ή Σημειογραφία, δηλαδή στενογραφία και ταχυγραφία, διότι για να γίνει κάποιος γραμματέας («νοτάριος») στο δημόσιο έπρεπε να ξέρει να γράφει γρήγορα και σωστά ό,τι του υπαγόρευαν. Η φοίτηση στα σχολεία της εγκύκλιας εκπαίδευσης διαρκούσε τέσσερα έως πέντε χρόνια. Όσοι τελείωναν και ένιωθαν τις δυνάμεις τους αρκετές, είχαν το δικαίωμα να πάνε στην ανώτατη ή πανεπιστημιακή εκπαίδευση για περισσότερες ακόμη σπουδές. Η εκκλησία και η πολιτεία είχαν πολλές απαιτήσεις από τους δασκάλους και τους καθηγητές. Ζητούσαν να γνωρίζουν πολύ καλά τα αντικείμενα της διδασκαλίας τους, να είναι πράοι και φιλάνθρωποι, πρότυπα αρετής διδάσκοντας με το παράδειγμά τους. Να αγαπούν τους μαθητές και να θυσιάζονται για αυτούς. Αν και οι απαιτήσεις ήταν πολλές, οι αμοιβές ήταν μικρές. Προσπαθούσαν με κάποιους «συνδυασμούς» να βελτιώσουν την κατάστασή τους, όμως έμεναν φτωχοί. Κατά την διάρκεια του σχολικού έτους υπήρχαν πολλές γιορτές που διέκοπταν τα μαθήματα και ξεκούραζαν τους μαθητές.

10 Η παιδεια και οι γυναικεσ (1)
Πάντως, οι γνώσεις μας για την παιδεία των αγοριών στο Βυζάντιο είναι αρκετές, οπωσδήποτε περισσότερες από όσα γνωρίζουμε για την εκπαίδευση των κοριτσιών. Οι ιστορικές πηγές γύρω από αυτό το θέμα είναι περιορισμένες. Έτσι δεν γνωρίζουμε με πληρότητα τι δυνατότητες υπήρχαν για την μόρφωση των γυναικών, αν και στη Βυζαντινή Ιστορία αναφέρονται πολλές μορφωμένες γυναίκες.

11 Η παιδεια και οι γυναικεσ (2)
Μερικοί ιστορικοί θεωρούν ότι δεν υπήρχαν πουθενά σχολεία γυναικών στο Βυζάντιο και κατά κανόνα τα κορίτσια δεν είχαν την ίδια εκπαίδευση με τους άνδρες. Άλλοι όμως ιστορικοί, ερευνώντας τις πηγές, διαπίστωσαν ότι ήδη από τον 4ο αιώνα υπήρχαν δάσκαλοι κοριτσιών και ήταν δυνατό στις μεσαίες κοινωνικές τάξεις να τα στέλνουν μαζί με τα αγόρια στο σχολείο του Γραμματιστή (στοιχειώδης εκπαίδευση), για να μάθουν να γράφουν και να διαβάζουν. Είναι βέβαιο ακόμα ότι τα κορίτσια, που ανήκαν σε πλουσιότερες τάξεις, έπαιρναν την ίδια περίπου μόρφωση με τα αδέρφια τους καθώς η διδασκαλία γινόταν στο σπίτι από ιδιωτικούς δασκάλους, αλλά οι γυναίκες δεν μπορούσαν να πάνε σε ανώτατο Πανεπιστήμιο. Παρ’ όλες αυτές τις δυσκολίες, συναντούμε πολλές φωτισμένες γυναίκες με ευρύτατη πνευματική καλλιέργεια όπως η Υπατία ( μ.Χ.) στην Αλεξάνδρεια, φαινόμενο μοναδικό πανεπιστήμονος γυναίκας, η Πουλχερία, η αδερφή του Θεοδοσίου Β΄, και η σύζυγός του Αθηναίδα-Ευδοκία, κόρη του Αθηναίου φιλοσόφου Λεοντίου (Ε΄ αιώνος), η οποία συντέλεσε στη σύνταξη των νόμων του, η ποιήτρια Κασσιανή (Θ΄ αιώνος), σπουδαία υμνωδός της Ορθόδοξης Εκκλησίας, η μεγάλη ιστορικός Άννα η Κομνηνή, συγγραφέας του ιστορικού έργου Αλεξιάς, όπου εξιστορεί τα συμβάντα κατά τη διάρκεια της βασιλείας του πατέρα της Αλεξίου Α΄ του Κομνηνού. Αυτή ήταν ερασιτέχνης γιατρός και, σύμφωνα με τις πηγές, γνώριζε τόσα πολλά για την ιατρική, όσα κι ένας επαγγελματίας γιατρός. Κι άλλες γυναίκες, εκτός από την παραπάνω, υπήρχαν, που είχαν αρκετές και σοβαρές γνώσεις Ιατρικής και εργάζονταν, όπου όμως είχαν ίση θέση δίπλα στους άνδρες συναδέλφους τους.

12 Η παιδεια και οι γυναικεσ (3)
Μερικοί ιστορικοί θεωρούν ότι δεν υπήρχαν πουθενά σχολεία γυναικών στο Βυζάντιο και κατά κανόνα τα κορίτσια δεν είχαν την ίδια εκπαίδευση με τους άνδρες. Άλλοι όμως ιστορικοί, ερευνώντας τις πηγές, διαπίστωσαν ότι ήδη από τον 4ο αιώνα υπήρχαν δάσκαλοι κοριτσιών και ήταν δυνατό στις μεσαίες κοινωνικές τάξεις να τα στέλνουν μαζί με τα αγόρια στο σχολείο του Γραμματιστή (στοιχειώδης εκπαίδευση), για να μάθουν να γράφουν και να διαβάζουν. Είναι βέβαιο ακόμα ότι τα κορίτσια, που ανήκαν σε πλουσιότερες τάξεις, έπαιρναν την ίδια περίπου μόρφωση με τα αδέρφια τους καθώς η διδασκαλία γινόταν στο σπίτι από ιδιωτικούς δασκάλους, αλλά οι γυναίκες δεν μπορούσαν να πάνε σε ανώτατο Πανεπιστήμιο.

13 Η παιδεια και οι γυναικεσ (4)
Παρ’ όλες αυτές τις δυσκολίες, συναντούμε πολλές φωτισμένες γυναίκες με ευρύτατη πνευματική καλλιέργεια όπως η Υπατία ( μ.Χ.) στην Αλεξάνδρεια, φαινόμενο μοναδικό πανεπιστήμονος γυναίκας, η Πουλχερία, η αδερφή του Θεοδοσίου Β΄, και η σύζυγός του Αθηναΐδα-Ευδοκία, κόρη του Αθηναίου φιλοσόφου Λεοντίου (Ε΄ αιώνος), η οποία συντέλεσε στη σύνταξη των νόμων του, η ποιήτρια Κασσιανή (Θ΄ αιώνος), σπουδαία υμνωδός της Ορθόδοξης Εκκλησίας, η μεγάλη ιστορικός Άννα η Κομνηνή, συγγραφέας του ιστορικού έργου «Αλεξιάς», όπου εξιστορεί τα συμβάντα κατά τη διάρκεια της βασιλείας του πατέρα της Αλεξίου Α΄ του Κομνηνού. Αυτή ήταν ερασιτέχνης γιατρός και, σύμφωνα με τις πηγές, γνώριζε τόσα πολλά για την ιατρική, όσα κι ένας επαγγελματίας γιατρός. Κι άλλες γυναίκες, εκτός από την παραπάνω, υπήρχαν, που είχαν αρκετές και σοβαρές γνώσεις Ιατρικής και εργάζονταν, όπου όμως είχαν ίση θέση δίπλα στους άνδρες συναδέλφους τους.

14 ΜερικοΙ ιστορικοΙ ΓΙΑ ΕΚΠ/ΣΗ ΓΥΝΑΙΚΩΝ
Μερικοί ιστορικοί θεωρούν ότι δεν υπήρχαν πουθενά σχολεία γυναικών στο Βυζάντιο και κατά κανόνα τα κορίτσια δεν είχαν την ίδια εκπαίδευση με τους άνδρες. Άλλοι όμως ιστορικοί, ερευνώντας τις πηγές, διαπίστωσαν ότι ήδη από τον 4ο αιώνα υπήρχαν δάσκαλοι κοριτσιών και ότι ήταν δυνατό στις μεσαίες κοινωνικές τάξεις να τα στέλνουν μαζί με τα αγόρια στο σχολείο του Γραμματιστή (στοιχειώδης εκπαίδευση), για να μάθουν να γράφουν και να διαβάζουν.


Κατέβασμα ppt "Η εκπαιδευση στο ΒυζΑντιο"

Παρόμοιες παρουσιάσεις


Διαφημίσεις Google