1 ΔΙΑΤΡΟΦΗ & ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ Ι ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ 2 Η. 2 Περιεχόμενα Ισοζύγιο νερού, στέρηση νερού και αλάτων, ωσμωτική πίεση πλάσματος, πίεση αίματος, ομοιοστασία.

Παρουσίαση με θέμα: "1 ΔΙΑΤΡΟΦΗ & ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ Ι ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ 2 Η. 2 Περιεχόμενα Ισοζύγιο νερού, στέρηση νερού και αλάτων, ωσμωτική πίεση πλάσματος, πίεση αίματος, ομοιοστασία."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 1 ΔΙΑΤΡΟΦΗ & ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ Ι ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ 2 Η

2 2 Περιεχόμενα Ισοζύγιο νερού, στέρηση νερού και αλάτων, ωσμωτική πίεση πλάσματος, πίεση αίματος, ομοιοστασία υγρών, σύστημα ρενίνης-αγγειοτασίνης, αλδοστερόνη, αντιδιουρητική ορμόνη, κολπικά νατριοδιουρητικά πεπτίδια, δίψα, αφυδάτωση, χορήγηση υγρών για την καταπολέμηση της αφυδάτωσης.

3 3 ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΝΕΡΟΥ

4 4 ΣΤΕΡΗΣΗ ΝΕΡΟΥ - ΑΛΑΤΩΝ ΧΩΡΙΣ ΝΕΡΟ 3-7 ΗΜΕΡΕΣ, ΧΩΡΙΣ ΤΡΟΦΗ ΑΛΛΑ ΜΕ ΝΕΡΟ 45 ΗΜΕΡΕΣ, ΧΩΡΙΣ ΝΕΡΟ ΑΛΛΑ ΜΕ ΤΡΟΦΗ 3-4 ΜΗΝΕΣ (ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΗΝ ΤΡΟΦΗ), ΜΕ ΤΡΟΦΗ ΧΩΡΙΣ ΑΛΑΤΑ (ΖΩΑ) 1,5 ΜΗΝΑ.

5 5

6 6 ΩΣΜΩΤΙΚΟΤΗΤΑ (ΩΣΜΩΤΙΚΗ ΠΙΕΣΗ) ΠΛΑΣΜΑΤΟΣ  Η ωσμωτική πίεση του πλάσματος καθορίζεται από τη συγκέντρωση ωσμωτικά δραστικών ουσιών στο πλάσμα, όπως το νάτριο, η γλυκόζη και η ουρία. Φυσιολογική τιμή Posm πλάσματος: 270 - 290 mΟsm/kg H 2 O.

7 7 Πίεση αίματος (υδροδυναμική, καρδιά, αγγεία, όγκος αίματος, υδροστατική, βαρύτητα, πίεση σπλάχνων στα αγγεία, παχυσαρκία, σύσταση αίματος και οσμωτική πίεση)

8 8 ΠΙΕΣΗ ΤΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ

9 9

10 10 ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΟΜΟΙΟΣΤΑΣΗΣ ΤΩΝ ΥΓΡΩΝ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΙΕΣΗΣ ΤΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ ΣΥΣΤΗΜΑ ΡΕΝΙΝΗΣ-ΑΓΓΕΙΟΤΑΣΙΝΗΣ ΑΛΔΟΣΤΕΡΟΝΗ ΑΝΤΙΔΙΟΥΡΗΤΙΚΗ ΟΡΜΟΝΗ ΚΑΡΔΙΑΚΑ ΝΑΤΡΙΟ-ΝΑΤΡΙΟΔΙΟΥΡΗΤΙΚΑ ΠΕΠΤΙΔΙΑ

11 11 Το σύστημα ρενίνης-αγγειοτενσίνης-αλδοστερόνης 1. Το σύστημα ρενίνης-αγγειοτενσίνης–αλδοστερόνης ρυθμίζει την αρτηριακή πίεση. 2. Όταν η πίεση του αίματος πέφτει (συστολική <100 mmHg), ή ο όγκος του αίματος πέφτει, τα νεφρά απελευθερώνουν ρενίνη στο αίμα. 3. Η ρενίνη διασπά το αγγειοτενσινογόνο, μία πρωτείνη του αίματος, σε μικρότερα τμήματα. Ένα τέτοιο τμήμα είναι η αγγειοτενσίνη Ι. Η αγγειοτενσίνη Ι, που είναι σχετικά ανενεργής, χωρίζεται σε μικρότερα τμήματα από το ένζυμο ACE (ένζυμο μετατροπής της αγγειοτενσίνης). Ενα τέτοιο τμήμα είναι η αγγειοτενσίνη ΙΙ, το οποίο είναι πολύ ενεργό.

12 12 Το σύστημα ρενίνης-αγγειοτενσίνης- αλδοστερόνης 4. Η αγγειοτενσίνη ΙΙ, προκαλεί σύσπαση των λείων μυικών ινών των αγγείων, με αποτέλεσμα αύξηση της αρτηριακής πίεσης. Η αγγειοτενσίνη ΙΙ, προκαλεί επίσης την απελευθέρωση αλδοστερόνης από τα επινεφρίδια. 5. Η αλδοστερόνη προκαλεί κατακράτηση νατρίου και απώλεια καλίου από τα νεφρά. Το αυξημένο νάτριο κατακρατεί νερό στα αγγεία και έχουμε επίσης αύξηση της αρτηριακής πίεσης.

13 13 ACE = angiotensin converting enzyme

14 14 Χυμάση = πρωτεολυτικό ένζυμο των Σιτευτικών κυττάρων ΣΝΣ = Συμπαθητικό Νευρικό Σύστημα, ΣΝΔ = Συμπαθητική Νευρική Διέγερση

15 15 ΑΛΔΟΣΤΕΡΟΝΗ

16 16 ΕΛΕΓΧΟΣ ΕΚΚΡΙΣΗΣ ΑΛΔΟΣΤΕΡΟΝΗΣ Τα ρυθμιστικά ερεθίσματα για την έκκριση αλδοστερόνης είναι κυρίως τέσσερα. 1). Πρώτον, η αγγειοτασίνη ΙΙ είναι ισχυρός επαγωγέας της έκκρισης αλδοστερόνης. 2). Δεύτερον η φλοιοεπινεφριδιοτρόπος ορμόνη (ACTH), που εκκρίνεται από τον πρόσθιο λοβό της υπόφυσης, διεγείρει τα επινεφρίδια στην έκκριση αλδοστερόνης. 3). Τρίτον η υπερκαλιαιμία διεγείρει την έκκριση αλδοστερόνης. Με τη δράση της η αλδοστερόνη αυξάνει την αποβολή καλίου από τους νεφρούς και τείνει να επαναφέρει τη συγκέντρωση του καλίου του πλάσματος στο φυσιολογικό. 4). Τα καρδιακά (κολπικά) νατριοδιουρητικά πεπτίδια αναστέλλουν την έκκρισή της.

17 17 ΕΛΕΓΧΟΣ ΕΚΚΡΙΣΗΣ ΑΛΔΟΣΤΕΡΟΝΗΣ

18 18 ΣΗΜΕΙΑ ΔΡΑΣΗΣ ΟΡΜΟΝΩΝ ΚΑΙ ΔΙΟΥΡΗΤΙΚΩΝ ΣΤΟ ΝΕΦΡΩΝΑ

19 19 Αποτελέσματα του συστήματος ρενίνης- αγγειοτενσίνης-αλδοστερόνης ΚΑΤΑΚΡΑΤΗΣΗ Na+ ΑΠΟ ΤΟ ΝΕΦΡΟ, ΚΑΤΑΚΡΑΤΗΣΗ ΝΕΡΟΥ ΑΠΟ ΤΟ ΝΕΦΡΟ (ΜΕΣΩ Na+ ΚΑΙ ΑΝΤΙΔΙΟΥΡΗΤΙΚΗΣ ΟΡΜΟΝΗΣ), «ΠΕΙΝΑ» ΓΙΑ ΑΛΑΤΙ (ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ, ΟΧΙ ΛΟΓΩ ΑΛΛΟΤΡΙΟΦΑΓΙΑΣ), ΑΥΞΗΜΕΝΗ ΔΙΨΑ ΚΑΙ ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΝΕΡΟΥ, ΑΥΞΗΣΗ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ, ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΥΤΟ ΚΥΡΙΟΣ ΣΤΟΧΟΣ (ΑΝΑΣΤΟΛΕΙΣ) ΓΙΑ ΤΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ.

20 20 ΑΝΤΙΫΠΕΡΤΑΣΙΚΑ ΚΑΙ ΑΞΟΝΑΣ ΡΕΝΙΝΗΣ - ΑΓΓΕΙΟΤΑΣΙΝΗΣ

21 21 Ο ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΟΥ «ΑΞΟΝΑ»

22 22 Αναστολείς της ρενίνης

23 23 Αναστολείς του ACE

24 24 Αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης (α-ΜΕΑ) Προσαγωγό Απαγωγό

25 25 ΑΝΤΙΔΙΟΥΡΗΤΙΚΗ ΟΡΜΟΝΗ (ADH) Η ADH είναι η σημαντικότερη ορμόνη για το ισοζύγιο ύδατος. Πεπτίδιο με Μ.Β.=1.084 συντίθεται στους υπεροπτικούς και παρακοιλιακούς πυρήνες του υποθαλάμου και έχει χρόνο ημιζωής 16-20 λεπτά. Μεταφέρεται διαμέσου νευραξόνων των υποθαλαμικών κυττάρων με την πρωτεΐνη νευροφυσίνη Ι, στον οπίσθιο λοβό της υπόφυσης (νευροϋπόφυση ως «αποθήκη») και εκκρίνεται Δρα στα άπω και αθροιστικά σωληνάρια και διευκολύνει την επαναρρόφησή νερού, αυξάνοντας τη διαβατότητά τους σ' αυτό (συμπύκνωση ούρων).

26 26 ΕΚΚΡΙΣΗ ADH ΥΠΟ-ΟΓΚΑΙΜΙΑ, ΑΥΞΗΣΗ ΟΣΜΩΤΙΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ. Στους ανθρώπους η ναυτία είναι ένας από τους ισχυρότερους διεγέρτες έκκρισης ADH. Χημικοί παράγοντες που προκαλούν ναυτία (νικοτίνη, αλκοόλη) αυξάνουν τα επίπεδα της ADH. Άλλοι παράγοντες που διεγείρουν την έκκριση της ADH είναι το stress (πόνοι, τραύματα, επεμβάσεις) και ορισμένα φάρμακα (οπιούχα, βαρβιτουρικά, βινκριστίνη, βινπλαστίνη κ.ά.)

27 27 ΕΚΚΡΙΣΗ ΑΝΤΙΔΙΟΥΡΗΤΙΚΗΣ ΟΡΜΟΝΗΣ

28 28 ΑΠΟΙΟΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ Diabetes insipidus, λατ. insipid = ο άγευστος επειδή στα ούρα δεν ανιχνεύεται η γλυκόζη του κλασσικού διαβήτη. Άποιος διαβήτης, άποιος = χωρίς ποιότητα επειδή στο ούρο δεν ανιχνεύονται κάποια ιδιαίτερα στοιχεία (π.χ. σάκχαρα). Κατάσταση που διακρίνεται από πολυουρία (4-10 λίτρα/ημέρα) και πολυδιψία. Σε αντίθεση με το σακχαρώδη διαβήτη δεν ανιχνεύονται αυξημένα επίπεδα γλυκόζης στα ούρα.

29 29 ΑΠΟΙΟΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ Ο άποιος διαβήτης διακρίνεται σε άποιο διαβήτη εξαιτίας της ανεπάρκειας παραγωγής της αντιδιουρητικής ορμoνης (ADH ή βασοπρεσσίνης) που παράγεται από την υπόφυση ή σε αδυναμία των κυττάρων του νεφρού να αντιδράσουν στην ADH. Ο πρώτος τύπος λέγεται κεντρικός ή κρανιακός και ο δεύτερος τύπος λέγεται νεφρογενής άποιος διαβήτης. Είναι πολύ σημαντικό να ελεγχθεί η υποκείμενη αιτία για την εμφάνιση άποιου διαβήτη, ώστε να εφαρμοστεί η κατάλληλη θεραπεία.

30 30 ΚΟΛΠΙΚΑ ΝΑΤΡΙΟΔΙΟΥΡΗΤΙΚΑ ΠΕΠΤΙΔΙΑ (ΑΝΡ)

31 31 ΡΥΘΜΙΣΗ ΟΜΟΙΟΣΤΑΣΗΣ ΝΕΡΟΥ ΣΤΟ ΝΕΦΡΩΝΑ ΝΕΦΡΩΝΑΣ, ΟΥΡΟΦΟΡΑ ΣΩΛΗΝΑΡΙΑ (Ο.Σ.) ΕΓΓΥΣ Ο.Σ. ΕΠΑΝΑΡΡΟΦΗΣΗ ΕΩΣ: –Να+ 65-70% –ΝΕΡΟ65% Ο.Σ. ΑΓΚΥΛΗ ΤΟΥ HENLE ΕΠΑΝΑΡΡΟΦΗΣΗ ΕΩΣ: –Na+25% –ΝΕΡΟ25% –ΔΡΑΣΗ ΑΝΤΙΔΙΟΥΡΗΤΙΚΗΣ ΟΡΜΟΝΗΣ ΑΠΩ Ο.Σ. ΕΠΑΝΑΡΡΟΦΗΣΗ ΕΩΣ: –Na+5% –ΔΡΑΣΗ ΑΝΤΙΔΙΟΥΡΗΤΙΚΗΣ ΟΡΜΟΝΗΣ ΑΠΑΓΩΓΟ Ο.Σ. ΕΠΑΝΑΡΡΟΦΗΣΗ ΕΩΣ: –Na+ 1-2% –NΕΡΟ0-9,7%

32 32 ΡΥΘΜΙΣΗ ΟΜΟΙΟΣΤΑΣΗΣ ΝΕΡΟΥ ΣΤΟ ΝΕΦΡΩΝΑ

33 33 ΟΣΜΩΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΥΓΡΩΝ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ, ΔΙΟΥΡΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΨΑ ΥΠΟΘΑΛΑΜΟΣ: ΥΠΟΔΟΧΕΙΣ ΟΣΜΩΤΙΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ ΚΑΙ ΑΓΓΕΙΟΤΕΝΣΙΝΗΣ ΙΙ (ΥΠΟΔΟΧΕΙΣ ΔΙΨΑΣ). ΕΛΛΕΙΨΗ ΝΕΡΟΥ: ↑ ΟΣΜΩΤΙΚΟΤΗΤΑΣ → ΔΙΕΓΕΡΣΗ ΟΣΜΩΤΙΚΩΝ ΥΠΟΔΟΧΕΩΝ → ΑΥΞΗΣΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗΣ ADH → ΑΝΤΙΔΙΟΥΡΗΣΗ → ΣΥΓΚΡΑΤΗΣΗ ΝΕΡΟΥ. ΠΕΡΙΣΣΕΙΑ ΝΕΡΟΥ: ↓ ΟΣΜΩΤΙΚΟΤΗΤΑΣ → ↓ ΔΙΕΓΕΡΣΗΣ ΟΣΜΩΤΙΚΩΝ ΥΠΟΔΟΧΕΩΝ → ↓ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗΣ ADH → ΔΙΟΥΡΗΣΗ → ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΝΕΡΟΥ.

34 34 ΟΣΜΩΤΙΚΟΙ ΥΠΟΔΟΧΕΙΣ ΥΠΟΘΑΛΑΜΟΥ Οι οσμωϋποδοχείς που βρίσκονται στον υποθάλαμο μπορούν και αντιλαμβάνονται ακόμη και μεταβολές στην οσμωτικότητα των υγρών του οργανισμού φυσιολογικών ατόμων της τάξεως του 1%, που αντιστοιχούν σε μεταβολή του όγκου των υγρών του κατά 350 ml.

35 35 ΟΣΜΩΤΙΚΟΙ ΥΠΟΔΟΧΕΙΣ ΥΠΟΘΑΛΑΜΟΥ Υπάρχουν δύο ειδών υποδοχείς: α) Αυτοί που βρίσκονται σε περιοχές που δεν υπάρχουν αιματοεγκεφαλικοί φραγμοί και β) Στο Κ.Ν.Σ είναι ευαίσθητοι στις συγκεντρώσεις νατρίου. Παρά την πρόσληψη του ύδατος που κυμαίνεται από 400- 800 ml/ημέρα μέχρι 25.000 ml, η οσμωτικότητα του ορού και υγρών σώματος παραμένει σταθερή στα 290±5 mOsmol/L.

36 36

37 37 Η ΔΙΨΑ Η ρύθμιση της δίψας είναι τουλάχιστον τόσο σημαντική στην οσμωρύθμιση, όσο και η έκκριση ADH. Το αίσθημα της δίψας διεγείρεται όταν χαθεί ποσότητα ύδατος ίση με το 2% του σωματικού βάρους (~1,5 lit σε άνδρα βάρους 70 Kg). Διαταραχή στη δίψα προδιαθέτει σε υπέρτονη αφυδάτωση, ακόμη κι όταν η oσμωρύθμιση δια της ADH είναι φυσιολογική. Το κέντρο της δίψας βρίσκεται στον άνω υποθάλαμο. Για τη διέγερση της δίψας, αλλά και την έκκριση ADH δεν ευθύνεται μόνο η αύξηση της Ο.Π. αλλά περισσότερο η ενδοκυττάρια συγκέντρωση ύδατος στα κύτταρα των οσμωρυθμιστικών κέντρων του υποθαλάμου.

38 38 Ρύθμιση της δίψας Η αίσθηση της δίψας διεγείρεται από: 1). ↓ απώλεια υγρών 2% του σωματικού βάρους, 2). 1%  οσμωτικότητας του πλάσματος, 3). >10-15%  όγκου αίματος, 4).  αγγειοτενσίνης II.

39 39 ΠΟΣΟ ΝΕΡΟ ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ?

40 40 Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 8 ΠΟΤΗΡΙΑ Χ 8oz (240ml) ΣΤΙΣ Η.Π.Α. ΘΕΤΙΚΑ & ΑΡΝΗΤΙΚΑ

41 41 ΑΦΥΔΑΤΩΣΗ

42 42

43 43 ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΑΦΥΔΑΤΩΣΗΣ ΔΙΨΑ & ΜΙΚΡΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΟΛΙΓΟΥΡΙΑ, ΑΦΥΔΑΤΩΣΗ < 5%, ΔΙΨΑ, ΟΛΙΓΟΥΡΙΑ, ΞΗΡΟΤΗΤΑ ΒΛΕΝΝΟΓΟΝΟΥ ΣΤΟΜΑΤΟΣ, «ΒΥΘΙΣΜΕΝΑ ΜΑΤΙΑ» (ΕΙΣΟΛΚΗ ΒΟΛΒΩΝ), ΑΤΑΞΙΑ ΑΚΡΩΝ (ΤΡΕΚΛΙΣΜΑ) ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΟΥΝ ΣΕ ΑΦΥΔΑΤΩΣΗ 5-10%, ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΑΓΓΕΙΟΣΥΣΠΑΣΗ, ΚΥΑΝΩΣΗ, ΤΑΧΥΠΝΟΙΑ, ΛΙΠΟΘΥΜΙΑ, ΚΑΤΑΡΕΥΣΗ, ΔΕΙΧΝΟΥΝ ΑΦΥΔΑΤΩΣΗ > 10%.

44 44

45 45 Αφυδάτωση (Οσμωτική Πίεση Ω πλάσματος, Να + ορού) Ισοτονική ή ισονατριαιμική συχνότερη (70%) Να + : 130-150 mEq/L Ω : 280-310 mOsm/L Υποτονική ή υπονατριαιμική (15%) Να + : <130 mEq/L Ω : < 280 mOsm/L Υπερτονική ή υπερνατριαιμική (15%) Να + : >150 mEq/L, Ω : > 310 mOsm/L

46 46 ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΑΦΥΔΑΤΩΣΗΣ

47 47 ΙΣΟΤΟΝΗ ΑΦΥΔΑΤΩΣΗ Καταστάσεις που συνοδεύονται από ισότονη αφυδάτωση:  Απώλεια αίματος (ολιγαιμικό shock),  Απώλεια υγρών από το γαστρεντερικό σύστημα,  Απώλεια υγρών από το ουροποιητικό σύστημα,  Απώλεια υγρών με την άδηλη αναπνοή (δέρμα, αναπνευστικό).

48 48 ΙΣΟΤΟΝΗ ΑΦΥΔΑΤΩΣΗ Απώλεια υγρών από το γαστρεντερικό σύστημα  Εμετοί ή ρινογαστρική παροχέτευση,  Απώλεια εντερικού υγρού, παγκρεατικού υγρού ή χολής (διάρροια, συρίγγια, στομίες),  Συνήθως συνυπάρχουν μεταβολική αλκάλωση ή οξέωση και υποκαλιαιμία (απώλεια ηλεκτρολυτών).

49 49 Η μέση από του στόματος πρόσληψη για έναν ενήλικα είναι 1,5 Lt υγρών / ημέρα. Σε συνδυασμό με εκκρίσεις σιαλικές, γαστρικές, χολής, και παγκρέατος, 7 Lt υγρών εισάγονται στο ανώτερο λεπτό έντερο κάθε ημέρα, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων απορροφάται από τη στιγμή που φθάνει στην άπω λεπτό έντερο. Ωστόσο, αυτή η ποσότητα υγρών στο έντερο αναμιγνύεται με μια αξιοσημείωτη αμφίδρομη ροή νερού και ηλεκτρολυτών στο ανώτερο λεπτό έντερο που πιθανόν υπερβαίνει τα 50 Lt ισότονου υγρού κάθε μέρα, για την απορρόφηση της τροφής που υπέστη πέψη.

50 50 ΙΣΟΤΟΝΗ ΑΦΥΔΑΤΩΣΗ Απώλεια υγρών από το ουροποιητικό σύστημα  Διουρητικά (αυξημένη αποβολή νατρίου λόγω μη επαναρρόφησης),  Ωσμωτική διούρηση, (μη ελεγχόμενος σακχαρώδης διαβήτης, απώλεια νερού/νατρίου),  Ανεπάρκεια φλοιού επινεφριδίων,  Νεφροπάθεια με απώλεια άλατος,  Κεντρικός ή νεφρογενής άποιος διαβήτης, (απώλεια ύδατος, υπερνατριαιμία, υπερωσμωτικότητα).

51 51 ΙΣΟΤΟΝΗ ΑΦΥΔΑΤΩΣΗ Εκτίμηση υπο-ογκαιμικού ασθενούς. Ο ασθενής με υπο-ογκαιμία παρουσιάζει:  Μειωμένη σπαργή δέρματος (ένδειξη απώλειας υγρών από τον διάμεσο χώρο),  Ξηρότητα γλώσσας και βλεννογόνων,  Ορθοστατική υπόταση και ζάλη,  Ταχυκαρδία στην όρθια θέση,  Σύμπτωση τοιχωμάτων έξω σφαγίτιδας.

52 52 ΙΣΟΤΟΝΗ ΑΦΥΔΑΤΩΣΗ Θεραπεία  Οι περισσότεροι ασθενείς με υπο-ογκαιμία έχουν έλλειμμα νατρίου και ύδατος,  Ισότονο διάλυμα χλωριούχου νατρίου (0,9%) περιέχει 154 mEq/l νατρίου, συγκέντρωση ανάλογη με αυτή του πλάσματος και χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις ισότονης αφυδάτωσης,  Η χορήγηση κολλοειδών διαλυμάτων (πλάσματος, λευκωματίνης) είναι χρήσιμη. Η λευκωματίνη παραμένει στον ενδαγγειακό χώρο και οδηγεί σε μετακίνηση υγρού από τον διάμεσο στον ενδαγγειακό χώρο.

53 53 Φυσιολογικός ορός (normal saline) Ένα λίτρο περιέχει: - 154 mEq Na+ = 154 mmol/L - 154 mEq Cl- = 154 mmol/L

54 54 ΙΑΤΡΙΚΗ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΥΓΡΩΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟΥ ΟΡΟΥΧΟΡΗΓΗΣΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟΥ ΟΡΟΥ, ΔΗΛΑΔΗ 0,9% NaCl (Na+/Cl- = 1/1). ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΣΥΝΔΥΑΣΤΕΙ ΜΕ ΜΕΤΑΓΓΙΣΗ ΑΙΜΑΤΟΣ, RINGER’S LACTATE.ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΔΙΑΛΥΜΑΤΟΣ Νa+, Cl- (1,17/1), Ca++ ΚΑΙ ΓΑΛΑΚΤΙΚA IONTA (ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΟΞΕΩΣΗΣ): RINGER’S LACTATE. ΠΟΛΛΕΣ ΦΟΡΕΣ ΠΡΟΤΙΜΑΤΑΙ ΣΤΟ ΠΡΩΤΟ ΣΤΑΔΙΟ. ΔΕΝ ΣΥΝΔΥΑΖΕΤΑΙ ΜΕ ΜΕΤΑΓΓΙΣΗ ΛΟΓΩ ΤΟΥ Ca++. META THN ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΔΙΟΥΡΗΣΗΣ, ΠΙΘΑΝΗ ΧΟΡΗΓΗΣΗ Κ+ Κ.ΛΠ. ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

55 55 RINGER’S LACTATE Ένα λίτρο περιέχει: - 130 mEq Na+ = 130 mmol/L - 109 mEq Cl- = 109 mmol/L - 28 mEq γαλακτικά = 28 mmol/L - 4 mEq Κ+ = 4 mmol/L - 3 mEq Ca++ = 1.5 mmol/L - Οσμωτικότητα = 273 mOsm/L Τα γαλακτικά μεταβολίζονται σε διττανθρακικά στο ήπαρ και βοηθούν την οξεοβασική ισορροπία.

56 56 ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑ

57 57 ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑΣ