Κ.Καρυωτάκης: [ Είμαστε κάτι...]

Παρουσίαση με θέμα: "Κ.Καρυωτάκης: [ Είμαστε κάτι...]"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Κ.Καρυωτάκης: [ Είμαστε κάτι...]
Κ.Καρυωτάκης: [ Είμαστε κάτι...] Νίκη Αβακίδου Φωτεινή Μυλωνά 1 1

2 Εργοβιογραφικά στοιχεία Κ.Καρυωτάκη
Ο Κώστας Καρυωτάκης γεννήθηκε στις 30 Οκτωβρίου στην Τρίπολη. Ασχολήθηκε με το συνδικαλισμό και εξελέγη Γενικός Γραμματέας του Δ.Σ της Ενώσεως Δημοσίων Υπαλλήλων Αθηνών. Μετά από συκοφάντηση εναντίον του μετατέθηκε στη Νομαρχία Πρεβέζης, όπου αυτοκτόνησε στις 21 Ιουλίου του 1928. Δημοσίευσε ποίηματα και στίχους σε λαΐκά περιοδικά και ποιήματά το Το 1919 εκδόθηκε η συλλογή του: Ο πόνος του Ανθρώπου και των Πραγμάτων και εξέδωσε το περιοδικό Η Γάμπα, τη συλλογή Νηπενθή και το 1927 τη συλλογή Ελεγεία και Σάτιρες. Ασχολήθηκε με τον πεζό λόγο, το θέατρο και με μετάφραση ποίησης. Το έργο του επηρεασμένο από τον Συμβολισμό, με χαρακτηριστικά τη μελαγχολική θεώρηση της ζωής, τον σαρκασμό και μια διάθεση φυγής απο την πραγματικότητα, αποτέλεσε αντικείμενο θαυμασμού και μίμησης από τους μεταγενέστερους ποιητές, ώστε να δημιουργηθεί ο όρος καρυωτακισμός. Γενικά επηρέασε την ελληνική ποίηση μετά το 1930. 2 2

3 [Είμαστε κάτι...] Είμαστε κάτι ξεχαρβαλωμένες κιθάρες. Ο άνεμος, όταν περνάει, στίχους, ήχους παράφωνους ξυπνάει στις χορδές που κρέμοντε σαν καδένες. Είμαστε κάτι απίστευτες αντένες. Υψώνονται σα δάχτυλα στη χάη, στην κορυφή τους τ‘ άπειρο αντηχάει, μα γρήγορα θα πέσουνε σπασμένες. Είμαστε κάτι διάχυτες αισθήσεις χωρίς ελπίδα να συγκεντρωθούμε. Στα νεύρα μας μπερδεύεται όλη η φύσις. Στο σώμα, στην ενθύμηση πονούμε. Μας διώχνουνε τα πράγματα, κι η ποίησις είναι το καταφύγιο που φθονούμε. 3 3

4

5 Η μορφή του σονέτου Το ποίημα [Είμαστε κάτι...] του Καρυωτάκη είναι σονέτο, έχει δηλαδή 14 στίχους οργανωμένους σε 2 τετράστιχες και 2 τρίστιχες στροφές. Χωρίζεται σε 2 μέρη. Το πρώτο μέρος που περιγράφει το πρόβλημα ακολουθείται από ένα εξάστιχο μέρος που δίνει τη λύση. Ο ένατος στίχος δημιουργεί μια αλλαγή που σηματοδοτεί το πέρασμα από την πρόταση στη λύση. Η ομοιοκαταληξία, στα τετράστιχα είναι σταυρωτή, ενώ στα τρίστιχα είναι πλεχτή.

6 Οι εικόνες του ποιήματος & η σύνδεση τους με εσωτερικές καταστάσεις.
Η 1η εικόνα είναι ξεχαρβαλωμένες κιθάρες, με χορδές που κρέμονται σαν καδένες. Σε αυτές φυσάει ο άνεμος και βγάζουν παράφωνους ήχους και στίχους. Ο Καρυωτάκης παρουσιάζει τους ανθρώπους της γενιάς του ως ξεχαρβαλωμένες κιθάρες, για να τονίσει την αδυναμία τους να λειτουργήσουν. Όταν περνάει ο άνεμος, όταν λαμβάνουν δηλαδή τα ποιητικά τους ερεθίσματα, καταλήγουν σε «παραφωνίες», σε κακής ποιότητας ποιήματα, λόγω των κακών συναισθημάτων.

7 Η 2η εικόνα είναι αντένες που υψώνονται σα δάχτυλα ως το άπειρο, οι οποίες γρήγορα θα πέσουν σπασμένες. Έτσι ο ποιητής αποδίδει τον ρόλο των ποιητών, που γίνονται αποδέκτες των μηνυμάτων. Οι ποιητές ως δέκτες δέχονται συναισθήματα, διαθέσεις και επιθυμίες ανθρώπων και μπορούν να τα εκφράσουν στην ποίησή τους. Τα μηνύματα που λαμβάνουν οι ποιητές είναι αρνητικής διάθεσης και η έντασή τους ξεπερνάει τις ψυχικές τους αντοχές. Η κατάληξη  «μα γρήγορα θα πέσουνε σπασμένες» δικαιολογείται, αφού οι ποιητές δεν μπορούν να διαχειριστούν τα αρνητικά αισθήματα και οδηγούνται στην ψυχική κατάρρευση.

8 Η 3η εικόνα είναι διάχυτες αισθήσεις που δεν έχουν καμία ελπίδα να συγκεντρωθούν. Στα νεύρα τους μπερδεύεται όλη η φύση και το μόνο τους καταφύγιο είναι η ποίηση. Οι αισθήσεις είναι οι ποιητές, αφού δεν λειτουργούν ως μέσα πρόσληψης συντονισμένα, δεν μπορούν πια να έρθουν στην αρχική τους λειτουργία. Στα νεύρα τους είναι μπλεγμένη όλη η φύση, αφού δεν γίνονται αποδέκτες μόνο των κοινωνικών μηνυμάτων, αλλά και των κελευσμάτων της φύσης. Το κάλεσμα της φύσης για ζωή, έρωτα και αγάπη, μεγαλώνει την εσωτερική σύγχυση τους, αφού αδυνατούν να συμβιβάσουν την ατομική τους ύπαρξη με τα μηνύματα του κοινωνικού τους περιβάλλοντος και τον ρόλο που έχουν ως εκφραστές της εποχής τους.

9 Στην 4η εικόνα οι ποιητές πονάνε στο σώμα όταν θυμούνται και τα πράγματα τους διώχνουν όμως το μόνο τους καταφύγιο είναι η ποίηση. Η θύμηση του παρελθόντος προκαλεί στους ποιητές μεγάλο πόνο, ώστε παρουσιάζεται ως σωματικός. Είναι φανερή η ωραιοποίηση του παρελθόντος, αφού οι άνθρωποι θεωρούν τις περασμένες εποχές καλύτερες, λησμονώντας τα προβλήματα που πάντοτε υπάρχουν. «Μας διώχνουνε τα πράγματα»,σχολιάζει ο ποιητής αναφερόμενος στην πραγματικότητα, η οποία τους πληγώνει με τη σκληρότητά της και τους απωθεί. Μπροστά στην οικονομική κατάρρευση, τη διάψευση κάθε ελπίδας για το μέλλον και της παρακμής που διατρέχει κάθε κοινωνική έκφανση, η μόνη διαφυγή που υπάρχει είναι η ποίηση. 9 9

10 Η άποψη του ποιητικού υποκειμένου για την ποίηση.
Στο ποίημα ‘’Είμαστε κάτι’’ του Κώστα Καρυωτάκη κυριαρχεί το αίσθημα της απογοήτευσης, της μελαγχολίας και της βαθιάς λύπης. Το ποιητικό υποκείμενο μιλάει για τον ίδιο και για τους ομοίους του παρομοιάζοντας τους με ''ξαχαρβαλωμένες κιθάρες'', ''αντένες'' και με ''διάχυτες αισθήσεις''. Σύμφωνα με την άποψή του, όσο ψηλά και αν φτάσουν, στο τέλος το μόνο αποτέλεσμα θα είναι η καταστροφή τους και παράλληλα, η ικανοποίηση που θα λάβουν δεν θα είναι ποτέ αρκετή. Περιγράφει την ζωή τους ως μάταιη αφού είναι συνοδευμένη από έναν απερίγραπτο πόνο. Η αισιοδοξία σε αυτό το ποίημα και η ελπίδα θα λέγαμε πως ίσως δεν έχουν καμία απολύτως θέση. Στο τέλος όμως, ο Καρυωτάκης, μέσα σε όλη την θλίψη, την ανασφάλεια, και την μοναξιά βρίσκει ένα καταφύγιο. Αυτό είναι η ποίηση τους, η οποία έρχεται να τους σώσει από την ολοκληρωτική ψυχική τους κατάρρευση. Επιμερίζει τον πόνο, διώχνει την θλίψη και τους κάνει να αισθανθούν λιγότερο μόνοι, αφού μπορούν και εκφράζουν τα αισθήματα τους, τα οποία βρίσκουν κάποιο αντίκτυπο. 10 10