ΙΟΘΟ 251-ΙΣΤΟΡΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΘΕΩΡΙΩΝ ΙΙ Διάλεξη Νο.4-Εβδομάδα 4 Αυστριακή Σχολή Rima, σελ. 63-78.

Παρουσίαση με θέμα: "ΙΟΘΟ 251-ΙΣΤΟΡΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΘΕΩΡΙΩΝ ΙΙ Διάλεξη Νο.4-Εβδομάδα 4 Αυστριακή Σχολή Rima, σελ. 63-78."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΙΟΘΟ 251-ΙΣΤΟΡΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΘΕΩΡΙΩΝ ΙΙ Διάλεξη Νο.4-Εβδομάδα 4 Αυστριακή Σχολή Rima, σελ. 63-78.

2 13th Annual Conference of the European Society for the History of Economic Thought Technical change and economic analysis Thessaloniki, University of Macedonia, Greece, 23-26 April 2009 http://www.eshet.net/conference To register yourself for the conference, you must register with this website as new website user. After this, you can log in to this site and follow the procedure in 3 steps that you find in the authorized user section under "conference registration". This conference is for ESHET members only. To become a member or to renew your membership, go to: www.eshet.net and click "membership" in the menu on the left side on the screen.www.eshet.net Being registered to the conference entitles the participants to attend all scientific activities as well as coffee breaks, three lunches (23, 24 and 25 April) and the welcome buffet (23 April). We are happy to be able to invite all accompanying people to the welcome buffet while the gala dinner imposes us a cost of 50 € per participant (registered or non-registered). A trip to Vergina's museum and Dion archeological area is organized for the 26th.Vergina's museum and Dion archeological The registration fees are as follows (please, note that registration fees are higher after April 1st): Fees until April 1 st Not student 150 € Student 60 € Fees after April 1 st Not student 170 € Student 70 €

3 Αυστριακή Σχολή. Carl Menger Υποκειμενικές όψεις της άξιας: πρέπει να υπάρχει μια ανθρωπινή ανάγκη για ένα πράγμα και το πράγμα αυτό πρέπει να έχει ιδιότητες που ικανοποιούν τη συγκεκριμένη ανάγκη. Το άτομο, επομένως, θα ταξινομεί τις ανάγκες του σύμφωνα με τη σπουδαιότητα τους: ιεράρχηση αναγκών. Ο Menger ήταν ο πρώτος οικονομολόγος που εξέτασε το πρόβλημα εκτίμησης της άξιας των παραγωγικών συντελεστών με βάση τη συνεισφορά τους στην άξια των προϊόντων τους. Η απώλεια στο συνολικό προϊόν του συγκεκριμένου μεταβλητού συντελεστή της παράγωγης, και η χρησιμότητα του προϊόντος που χάνεται προσδιορίζει την αξία της μονάδας του συγκεκριμένου αγαθού ανώτερης τάξης στην παραγωγική διαδικασία.

4 Αυστριακή Σχολή. Carl Menger Εκείνο που δεν διευκρινίζεται στην ανάλυση του Menger είναι η επίδραση που ασκεί η τάση φθίνουσας απόδοσης των συντελεστών της παραγωγής στο παραγόμενο προϊόν όταν μεταβληθεί η εισροή ενός μεταβλητού παραγωγικού πόρου. Επίσης δεν τον απασχολεί το πρόβλημα κατά πόσο η μέθοδος του για την εκτίμηση της άξιας των συντελεστών της παραγωγής οδηγεί σε πληρωμές που θα εξαντλούν πλήρως το συνολικό προϊόν. Από την θεωρία διανομής του Menger απουσιάζει επίσης η θεωρία κεφαλαίου.

5 Αυστριακή Σχολή. Friedrich von Wieser Η απόσυρση μιας μονάδας οποιουδήποτε συντελεστή μειώνει την παραγωγικότητα των υπολοίπων συντελεστών. Η μείωση, επομένως, στο συνολικό προϊόν, δεν οφείλεται μόνο στην απόσυρση μιας μονάδας του συγκεκριμένου συντελεστή. Ο Wieser θεωρούσε ότι οι συντελεστές συνδυάζονται με σταθερές αναλογίες σε κάθε κλάδο, αλλά οι αναλογίες αυτές διαφέρουν από κλάδο σε κλάδο. Πρόβλημα: Το οριακό προϊόν ενός συντελεστή της παράγωγης μπορεί να απομονωθεί μόνο αν οι αναλογίες είναι μεταβλητές και η υποκατάσταση συντελεστών είναι δυνατή. Διαφορετικά, η έννοια του οριακού προϊόντος στερείται νοήματος.

6 Αυστριακή Σχολή. Bohm-Bawerk Η είσπραξη τόκου και κέρδους από τους καπιταλιστές είναι δικαιολογημένη στο καπιταλιστικό σύστημα. Τρίτομο: Κεφάλαιο και Τόκος Η καθαρή απόδοση του κεφαλαίου πρέπει να πηγάζει από την επίπτωση που η μεγαλύτερη παραγωγικότητα της έμμεσης μεθόδου έχει στο σχηματισμό της άξιας και, επίσης, να σχετίζεται με την αναβολή της κατανάλωσης που εξυπακούεται. Κάθε αγαθό που είναι διαθέσιμο στην παρούσα στιγμή έχει μεγαλύτερη αξία από εκείνη την οποία έχει ιση ποσότητα αγαθού του ιδίου είδους που θα είναι διαθέσιμο σε κάποια μελλοντική στιγμή. Τα παρόντα αγαθά, επομένως, δικαιούνται κάποια θετική διαφορά η κάποιο ατζιο (agio) έναντι των μελλοντικών αγαθών.

7 Αυστριακή Σχολή. Bohm-Bawerk Τρεις ξεχωριστούς λόγους που δικαιολογούν την υψηλότερη αξία των παρόντων αγαθών: Οι δυο πρώτοι λόγοι έχουν ψυχολογικό χαρακτήρα και συνδέονται με τη ζήτηση καταναλωτικών δανείων, δηλαδή 1) με την ελπίδα που τρέφουν οι περισσότεροι άνθρωποι ότι θα είναι σε καλύτερη θέση να ικανοποιήσουν τις μελλοντικές ανάγκες τους και 2) με την τόσο ανθρώπινη τάση να υποτιμούνται οι μελλοντικές ανάγκες. Οι παράγοντες αυτοί αλληλοενισχύονται και επαυξάνουν την αξία των παρόντων αγαθών. 3) Ο τρίτος λόγος για τη μεγαλύτερη αξία των παρόντων αγαθών είναι μάλλον τεχνικός παρά ψυχολογικός και συνδέεται με τη ζήτηση παραγωγικών δανείων. Τα αγαθά που είναι διαθέσιμα στην παρούσα στιγμή έχουν «τεχνική υπέροχη» στην ικανοποίηση των ανθρωπίνων αναγκών και επομένως δίνουν μεγαλύτερη χρησιμότητα από ότι τα μελλοντικά αγαθά.

8 Αυστριακή Σχολή. Bohm-Bawerk Ακριβώς επειδή οι τρεις αυτοί λόγοι, στου οποίους οφείλεται η αξία της διαφοράς των παρόντων έναντι μελλοντικών αγαθών, δεν επηρεάζουν όμοια όλα τα άτομα, υπάρχει αγορά για την ανταλλαγή παρόντων με μελλοντικά αγαθά. Η οριακή προτίμηση των παρόντων έναντι των μελλοντικών αγαθών εκφράζεται αντικειμενικά με το επιτόκιο. Το επιτόκιο, λοιπόν, είναι το φαινόμενο στο επίπεδο της τιμής που αντανακλά τη διαφορά άξιας ανάμεσα στα παρόντα και μελλοντικά αγαθά. Ο Bohm-Bawerk θεωρεί ως απλούστερη μορφή τόκου εκείνη που συνδέεται με τα καταναλωτικά δάνεια. Ο δανειζόμενος οφείλει να καταβάλει τόκο στο δανειστή, ο οποίος θέτει στη διάθεση του χρηματικό κεφάλαιο για να αποκτήσει παρόντα αγαθά.

9 Αυστριακή Σχολή. Bohm-Bawerk Ωστόσο η κύρια μορφή εκδήλωσης του τόκου είναι το επιχειρηματικό κέρδος. Ο επιχειρηματίας αγοράζει χρονικώς απομακρυσμένα αγαθά, όπως πρώτες ύλες, εργαλεία, μηχανές, και μισθώνει γη και εργασία. Κατόπιν μετασχηματίζει τα αγαθά αυτά σε προϊόντα έτοιμα για κατανάλωση. Κατόπιν κατά τον Bohm-Bawerk, οι επιχειρηματίες έχουν κάποιο όφελος που είναι ανάλογο με το μέγεθος του επενδυμένου κεφαλαίου. Το όφελος αυτό, που έχει ονομαστεί «κέρδος», «υπεραξία» και «φυσικός τόκος του κεφαλαίου» παίρνεται πάνω από την αμοιβή των επιχειρηματιών για τις διευθυντικές τους υπηρεσίες. Και προκύπτει σύμφωνα με τον Bohm-Bawerk, από το γεγονός ότι τα χρονικώς απομακρυσμένα αγαθά τα οποία ο επιχειρηματίας μετασχηματίζει σε τελικά αγαθά είναι από οικονομική άποψη μελλοντικά αγαθά.

10 Αυστριακή Σχολή. Bohm-Bawerk Με άλλη διατύπωση, το κέρδος αποτελεί προεξόφληση της χρηματικής αξίας του μελλοντικού οριακού προϊόντος που θα προκύψει από τα αρχικά μέσα παράγωγης. Η πρόσοδος και ο μισθός εργασίας είναι η χρηματική έκφραση των οριακών προϊόντων δοσμένης ποσότητας εργασίας και εδάφους, που έχουν προεξοφληθεί στο παρόν. Το ίδιο ισχύει στον σοσιαλισμό.