Ενοτητα 2.1 Βιταμίνες.

Παρουσίαση με θέμα: "Ενοτητα 2.1 Βιταμίνες."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Ενοτητα 2.1 Βιταμίνες

2 Γενικός στόχος Ο/η μαθητής/μαθήτρια να γνωρίσει τα χαρακτηριστικά των βιταμινών, όπως τις χρήσεις, τα συμπτώματα λόγω έλλειψης τους, τις κυριότερες τροφές που τις περιέχουν και τυχόν ιδιότητες τους

3 Στόχοι Με το τέλος του μαθήματος να μπορείτε:
Να δίνετε τον ορισμό των βιταμινών Να ετυμολογείτε την λέξη βιταμίνες Να ταξινομείτε τις βιταμίνες

4 Ορισμός Βιταμίνες είναι οργανικές ουσίες, οι οποίες είναι απαραίτητες σε πολύ μικρές ποσότητες για την κανονική λειτουργία του οργανισμού.

5 Ονοματολογία Το όνομά τους οφείλεται στη λατινική λέξη vita (βίτα) που σημαίνει ζωή και στις χημικές ουσίες αμίνες, γιατί η πρώτη ουσία που απομονώθηκε και θεωρήθηκε απαραίτητη για ζωή, ήταν αμίνη. Αργότερα, οι έρευνες έφεραν στο φως και άλλες παρόμοιες ουσίες, με διαφορετική χημική μορφή.

6 Για να τις ξεχωρίζουν τους έδωσαν τα γράμματα του λατινικού αλφαβήτου Α, Β, C, D, E, … Επίσης οι βιταμίνες μπορούν να έχουν και άλλα ονόματα ανάλογα με τη χημική τους σύνθεση ή/και τη χρήση τους στον ανθρώπινο οργανισμό. Η βιταμίνη C για παράδειγμα, είναι γνωστή και σαν ασκορβικό οξύ ή αντισκορβουτική (αφού καταπολεμά το σκορβούτο).

7 Ταξινόμηση βιταμινών Οι βιταμίνες χωρίζονται σε δυο κατηγορίες.
Λιποδιαλυτές οι οποίες διαλύονται δηλαδή στα λίπη και περιλαμβάνουν τις βιταμίνες A, D, E και K. Υδροδιαλυτές οι οποίες διαλύονται στο νερό και περιλαμβάνουν τις βιταμίνες της ομάδας Β και τη βιταμίνη C.

8 Ενοτητα 2.2 Βιταμίνες

9 Στόχοι Με το τέλος του μαθήματος να μπορείτε:
Να αναφέρετε παράγοντες που επηρεάζουν τις βιταμίνες Να αναφέρετε άλλα ονόματα των βιταμινών Να κατονομάζετε το ρόλο των βιταμινών στον ανθρώπινο οργανισμό Να αναφέρει και περιγράφει τα συμπτώματα από έλλειψη και κατάχρηση των βιταμινών στον οργανισμό του ανθρώπου Να αναφέρει τις ιδιότητες των βιταμινών

10 Παράγοντες που επηρεάζουν τις βιταμίνες
Οι βιταμίνες είναι ουσίες ευπαθείς, δηλαδή επηρεάζονται πολύ εύκολα από διάφορους παράγοντες με αρνητικά αποτελέσματα. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι όλες οι βιταμίνες επηρεάζονται στον ίδιο βαθμό από όλους τους παράγοντες.

11 Τέτοιοι παράγοντες είναι:
Το φως Το οξυγόνο Η επαφή τους με το μέταλλο Οι ψηλές θερμοκρασίες Το διαρκές ψήσιμο Το χημικό περιβάλλον ενός υγρού (pH) Το υγρό στο οποίο ψήνεται η τροφή

12 ΒΙΤΑΜΙΝΗ Α Υγραίνει τα μάτια, τους πνεύμονες, το στομάχι, την ουρήθρα και τα έντερα Είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη των παιδιών Έχει αντιοξειδωτικές δυνατότητες (μειώνει τις πιθανότητες για καρκίνο) Ενδυναμώνει το ανοσοποιητικό μας σύστημα Συμβάλλει στην καλή κατάσταση του δέρματος και των μαλλιών Συμβάλλει στην καλή μας όραση

13 ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΑΠΟ ΕΛΛΕΙΨΗ ΤΗΣ:
Υπανάπτυξη στα παιδιά Παθήσεις των ματιών, όπως ξηροφθαλμία, τύφλωση της νύκτας, βλάβη του κερατοειδούς χιτώνα και τύφλωση Περισσότερες πιθανότητες για εμφάνιση του καρκίνου Ένα είδος δερματίτιδας Αδυνάτισμα του αμυντικού μας συστήματος με αποτέλεσμα να αρρωστούμε συχνά

14 ΣΥΠΤΩΜΑΤΑ ΑΠΟ ΚΑΤΑΧΡΗΣΗ ΤΗΣ
Αλλαγή του χρώματος του δέρματος από κίτρινο σε πορτοκαλί Μείωση του ρυθμού ανάπτυξης Πτώση των μαλλιών Μπορεί να προκαλέσει ακόμα και θάνατο μετά από υπερβολικές ποσότητες χυμού καρότου

15 ΤΡΟΦΕΣ ΠΛΟΥΣΙΕΣ ΣΕ ΒΙΤΑΜΙΝΗ Α
ΖΩΙΚΕΣ ΤΡΟΦΕΣ (ΡΕΤΙΝΟΛΗ) ΦΥΤΙΚΕΣ ΤΡΟΦΕΣ (ΚΑΡΟΤΙΝΗ) Συκώτι Καρότα, κολοκύθι Κροκάδι αυγού Πεπόνια Μουρουνέλαιο Γαλακτοκομικά προϊόντα Μάγκο Νεκταρίνια Χρυσόμηλα Ροδάκινα Μαρούλια Ντομάτες, σπανάκι Φρούτα και λαχανικά με πράσινο, κίτρινο ή πορτοκαλί χρώμα

16 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ Α
Περίσσευμα της βιταμίνης Α αποθηκεύεται στο συκώτι για μελλοντική χρήση Όταν ενωθεί με το οξυγόνο, οξειδώνεται (ταγγιάζει) Κατά το βράσιμο τροφών που περιέχουν βιταμίνη Α σε νερό δεν παρατηρείτε απώλεια της Επειδή διαλύεται στο λίπος, οι τροφές που μαγειρεύονται με το βαθύ τηγάνισμα έχουν απώλειες βιταμίνης Α Σύμφωνα με τη νομοθεσία η βιταμίνη Α προστίθεται στη μαργαρίνη μαζί με την βιταμίνη D

17 Ενοτητα 2.3 Βιταμίνες

18 Στόχοι Με το τέλος του μαθήματος να μπορείτε:
Στόχοι Με το τέλος του μαθήματος να μπορείτε: Να αναφέρετε και περιγράφετε τα συμπτώματα από έλλειψη και κατάχρηση των βιταμινών στον οργανισμό του ανθρώπου Να αναφέρετε τις ιδιότητες των βιταμινών Να κατονομάζετε πηγές των βιταμινών Να επιλέγετε τις κατάλληλες μεθόδους μαγειρέματος για το ψήσιμο τροφών που είναι πλούσιες σε συγκεκριμένες βιταμίνες Να περιγράφετε τρόπους για τη διατήρηση των τροφίμων

19 BITAMINH D Ποιος είναι ο ρόλος της βιταμίνης D
Η βιταμίνη του ήλιου ή αντιρραχιτική όπως είναι αλλιώς γνωστή, είναι απαραίτητη για την απορρόφηση και την κανονική χρήση του ασβεστίου και του φωσφόρου από το σώμα Το ασβέστιο είναι η ουσία που δυναμώνει τα κόκαλα και τα δόντια μας Με την απορρόφηση του ασβεστίου από το λεπτό έντερο στο αίμα, γίνεται στη συνέχεια χρήση του από τα δόντια και τα κόκαλα

20 ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΑΠΟ ΕΛΛΕΙΨΗ ΤΗΣ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ D
Ραχίτιδα: Ραχίτιδα στα παιδία. Τα κόκαλα μένουν μαλακά από έλλειψη ασβεστίου Παραμορφώσεις στα χέρια, στο σκελετό και στα πόδια Οστεοπόρωση: Τα κόκαλα γίνονται πολύ εύθραυστα. Παρατηρείτε στους γέροντες και στις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση Κτυπά επίσης τις έγκυες γυναίκες

21 ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΑΠΟ ΚΑΤΑΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ D:
Παθήσεις στους νεφρούς γιατί λειτουργούν εντατικά για να αποβάλουν το επιπλέον ασβέστιο Νευρικές παθήσεις Ξηρασία του δέρματος Το συκώτι και η σπλήνα μπορεί να μεγαλώσουν

22 ΠΗΓΕΣ ΤΗΣ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ D: Σολομός Κροκάδι αυγού Μαργαρίνη Σαρδέλες Τόνος
ΤΡΟΦΕΣ ΗΛΙΟΣ Σολομός Ο ήλιος του οποίου οι υπεριώδεις ακτίνες παράγουν τη βιταμίνη D κάτω από το δέρμα Κροκάδι αυγού Μαργαρίνη Σαρδέλες Τόνος Διάφορα ψάρια Συκώτι

23 ΕΛΛΕΙΨΗ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ D ΠΑΡΑΤΗΡΕΙΤΑΙ:
Στις βόρειες χώρες με λίγη ηλιοφάνεια Βιομηχανικές χώρες με πολύ καπνό και εργοστάσια Αραβικές χώρες, Ινδία, Αφγανιστάν, λόγω του τρόπου ντυσίματος τους ο οποίος δεν επιτρέπει τις ακτίνες του ήλιου να φτάσουν στο δέρμα των ανθρώπων

24 ΒΙΤΑΜΙΝΗ Ε Ποιος είναι ο ρόλος της βιταμίνης Ε
 Η βιταμίνη Ε λέγεται αντιοξειδωτική ή αντιστειρωτική Είναι απαραίτητη στο αναπαραγωγικό σύστημα, για κανονική σύλληψη, εγκυμοσύνη και τοκετό και γενικά για ομαλή λειτουργία των αδένων Είναι απαραίτητη για την κανονική λειτουργία του αναπαραγωγικού συστήματος του ανθρώπου Έχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Η βιταμίνη Α, τα λίπη και τα λάδια έχουν την τάση να οξειδώνονται, δηλαδή να παίρνουν άτομα οξυγόνου με αποτέλεσμα να μειώνεται η ποιότητα τους. Η παρουσία της βιταμίνης Ε εμποδίζει αυτή την αντίδραση διατηρώντας τις ουσίες αυτές για μακρύτερο χρονικό διάστημα

25 ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΑΠΟ ΕΛΛΕΙΨΗ ΤΗΣ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ Ε:
Η υποβιταμίνωση ή αβιταμίνωση Ε είναι απίθανη, γιατί η βιταμίνη Ε βρίσκεται σε ποικιλία τροφών καθημερινής κατανάλωσης, οι οποίες καλύπτουν τις ανάγκες του ανθρώπου ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΑΠΟ ΚΑΤΑΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ E: Οι μεγάλες δόσεις είναι τοξικές

26 Πηγές της βιταμίνης Ε ΤΡΟΦΕΣ Σπορέλαια Κροκάδι αυγού Μαργαρίνη
Ξηροί καρποί Τυριά Διάφορα ψάρια Συκώτι Πράσινα φυλλώδη λαχανικά

27 ΒΙΤΑΜΙΝΗ Κ Ποιος είναι ο ρόλος της βιταμίνης Κ:
Η βιταμίνη Κ λέγεται αντιαιμορραγική Είναι απαραίτητη για να παράγονται κάποιες πρωτεΐνες (θρομβίνη και προθρομβίνη) που χρειάζονται για το πήξιμο του αίματος Επίσης έρευνες έδειξαν ότι βοηθά τα άτομα τρίτης ηλικίας να έχουν γερά κόκαλα

28 ΒΙΤΑΜΙΝΗ Κ Συμπτώματα από έλλειψη της βιταμίνης Κ:
Απώλειες αίματος, εφόσον οι αιμορραγίες καθυστερούν να σταματήσουν Συμπτώματα από κατάχρηση της βιταμίνης Κ: Βλάβες στο συκώτι και στους νεφρούς

29 ΠΗΓΕΣ ΤΗΣ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ Κ Τροφές όπως πράσινα φυλλώδη λαχανικά Μήλα Κραμβί
Κουνουπίδι Σπανάκι Δημητριακά Τα ευεργετικά βακτήρια που την παράγουν στο πεπτικό μας σύστημα

30 ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Έλλειψη της βιταμίνης Κ συνήθως παρατηρείτε σε άτομα με διαρκή χρήση αντιβιοτικών γιατί καταστρέφουν τα βακτήρια τα οποία παράγουν τη βιταμίνη στο πεπτικό σύστημα Τα βακτήρια στα έντερα του πεπτικού μας συστήματος παράγουν το 80% των αναγκών μας σε βιταμίνη Κ

31 Ενοτητα 2.4 Βιταμίνες

32 Στόχοι Με το τέλος του μαθήματος να μπορείτε:
Στόχοι Με το τέλος του μαθήματος να μπορείτε: Να αναφέρετε και περιγράφετε τα συμπτώματα από έλλειψη και κατάχρηση των βιταμινών στον οργανισμό του ανθρώπου Να αναφέρετε τις ιδιότητες των βιταμινών Να κατονομάζετε πηγές των βιταμινών Να επιλέγετε τις κατάλληλες μεθόδους μαγειρέματος για το ψήσιμο τροφών που είναι πλούσιες σε συγκεκριμένες βιταμίνες Να περιγράφετε τρόπους για τη διατήρηση των τροφίμων

33 ΥΔΡΟΔΙΑΛΥΤΕΣ ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ
ΟΙ ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ Β Η ΒΙΤΑΜΙΝΗ Β1 – ΘΕΙΑΜΙΝΗ Β2 – ΡΙΒΟΦΛΑΒΙΝΗ Β3 – ΝΙΑΣΙΝΗ Η P-P B6 ΦΟΛΙΚΟ ΟΞΥ Β12

34 Β1 – ΘΕΙΑΜΙΝΗ Ποιος ο ρόλος της Β1: Βοηθά στην καύση των υδατανθράκων
Βοηθά επίσης στη καλή λειτουργία του μυαλού Βοηθά τα νευρικά κύτταρα και τη καρδιά

35 ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΑΠΟ ΕΛΛΕΙΨΗ ΤΗΣ Β1:
Αρρώστια Beri-Beri (αρρώστια των ρυζοφάγων) Beri-Beri σημένει δεν μπορώ που δηλώνει αδυναμία Είναι πάθηση του νευρικού συστήματος που σταδιακά οδηγεί δε παράλυση Αδυναμία, καρδιακή ανεπάρκεια και κούραση

36 ΑΝΑΓΚΑΙΕΣ ΠΟΣΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ Β1
ΑΝΑΓΚΑΙΕΣ ΠΟΣΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ Β1 Για κάθε 1000 θερμίδες που καταναλώνουμε χρειαζόμαστε 0.5 mg βιταμίνης Β1

37 ΠΗΓΕΣ ΤΗΣ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ Β1 Φλούδα του σιταριού Ξηροί καρποί Αλεύρι Όσπρια
Κροκάδι αυγού Φιστίκια Χοιρινό κρέας Θαλασσινά Γαλακτοκομικά προϊόντα

38 ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Καταστρέφονται όταν το ψήσιμο γίνεται σε αλκαλικό περιβάλλον Μειώνονται με το φως Έλλειψη της παρατηρείτε στους χορτοφάγους και σε άτομα τα οποία δεν καταναλώνουν ζωικές τροφές σε περιόδους θρησκευτικών νηστειών

39 Β2 – ΡΙΒΟΒΛΑΒΙΝΗ Ποιος ο ρόλος της Β2:
Βοηθά στη καύση των θρεπτικών ουσιών που περιέχουν ενέργεια (υδατάνθρακες, λίπη και πρωτεΐνες) Συντηρεί τους ιστούς γύρω από το στόμα Βοηθά στην ανάπτυξη των παιδιών Βοηθά στην παραγωγή κόκκινων κυττάρων

40 ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΑΠΟ ΕΛΛΕΙΨΗ ΤΗΣ Β2:
Ξηρασία του δέρματος Τα μάτια γίνονται ευαίσθητα στο φως Χείλωση και στοματίτιδα Γλωσσίτιδα Δερματίτιδα Δημιουργείται ένταση στα μάτια (υπάρχει φαγούρα και κάψα) Κούραση και πονοκέφαλος

41 ΑΝΑΓΚΑΙΕΣ ΠΟΣΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ Β2:
Για κάθε 1000 θερμίδες ενέργειας χρειάζονται 0.6 mg βιταμίνης Β2

42 ΠΗΓΕΣ ΤΗΣ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ Β2 Γάλα, τυριά, γιαούρτι Παστά φρούτα Δημητριακά
Ξηροί καρποί Αλεύρι Όσπρια Κροκάδι αυγού Φιστίκια Ψάρια Συκώτι Κρέας Πουλερικά Μανιτάρια

43 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ Β2
Καταστρέφεται όταν το ψήσιμο της γίνεται σε αλκαλικό περιβάλλον (σόδα) Ευαίσθητη στο φώς

44 Ενοτητα 2.5 Βιταμίνες

45 Στόχοι Με το τέλος του μαθήματος να μπορείτε:
Στόχοι Με το τέλος του μαθήματος να μπορείτε: Να αναφέρετε και περιγράφετε τα συμπτώματα από έλλειψη και κατάχρηση των βιταμινών στον οργανισμό του ανθρώπου Να αναφέρετε τις ιδιότητες των βιταμινών Να κατονομάζετε πηγές των βιταμινών Να επιλέγετε τις κατάλληλες μεθόδους μαγειρέματος για το ψήσιμο τροφών που είναι πλούσιες σε συγκεκριμένες βιταμίνες Να περιγράφετε τρόπους για τη διατήρηση των τροφίμων

46 Β3 – ΝΙΑΣΙΝΗ (Niacin) Ποιος ο ρόλος της Β3:
 Βοηθά στην καύση των θρεπτικών ουσιών που περιέχουν ενέργεια (υδατάνθρακες, λίπη και πρωτεΐνες) Βοηθά στην ομαλή λειτουργία του δέρματος, των νεύρων και του πεπτικού συστήματος Ο οργανισμός παράγει νιασίνη από την τρυπτοφάγνη (ουσιώδες αμινοξύ) Μετατρέπει το φαγητό σε ενέργεια

47 ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΑΠΟ ΕΛΛΕΙΨΗ ΤΗΣ Β3
 Πελάργα η οποία είναι αρρώστια του δέρματος όπου το δέρμα φουσκώνει Δερματίτιδα Διάρροια Διανοητικές ταραχές Προβλήματα με το πεπτικό σύστημα

48 ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΑΠΟ ΚΑΤΑΧΡΗΣΗ ΤΗΣ Β3
Οι υπερβολικές δόσεις είναι επικίνδυνες. Προκαλούν βλάβες στο συκώτι και στο στομάχι Εξάψεις

49 ΠΗΓΕΣ ΤΗΣ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ Β3 Κρέατα Δημητριακά Τυριά Γαλακτοκομικά Αυγά
Αλεύρι Όσπρια Ψάρια Φιστίκια Πουλερικά Συκώτι Ξηροί καρποί Νεφροί

50 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ Β3:
Είναι σταθερή και δεν επηρεάζεται από το οξυγόνο, το όξινο περιβάλλον ή τις ψηλές θερμοκρασίες Διατηρείτε κατά την αποθήκευση των τροφών

51 ΒΙΤΑΜΙΝΗ Β6 Ποιος ο ρόλος της Β6:
Είναι υπεύθυνη για τις διάφορες χημικές αντιδράσεις των πρωτεϊνών Είναι απαραίτητη για τον μεταβολισμό (καύση πρωτεϊνών) Όσο περισσότερες πρωτεΐνες παίρνει κάποιος στο διαιτολόγιο του, τόσο περισσότερη Β6 χρειάζεται Βοηθά στην ομαλή λειτουργία του μυαλού Βοηθά στην παραγωγή των ερυθρών αιμοσφαιρίων Συνθέτει αντισώματα στο ανοσοποιητικό μας σύστημα

52 ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΑΠΟ ΕΛΛΕΙΨΗ ΤΗΣ Β6:
Στους ενήλικες δημιουργεί κατάθλιψη, σύγχυση, σπασμούς, αναιμία και δερματίτιδα Η έλλειψη της προκαλεί στα παιδιά υπανάπτυξη, απώλεια βάρους, εμετούς, σπασμούς και αναιμία 

53 ΠΗΓΕΣ ΤΗΣ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ Β6: Κρέατα Δημητριακά Τυριά Ξηροί καρποί Αυγά
ΠΗΓΕΣ ΤΗΣ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ Β6:  Κρέατα Δημητριακά Τυριά Ξηροί καρποί Αυγά Αλεύρι Όσπρια Ψάρια Μπανάνες Πουλερικά

54 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ Β6:
Είναι αρκετά ευαίσθητη στο φώς Καταστρέφεται όταν το ψήσιμο γίνεται σε αλκαλικό περιβάλλον (με την χρήση σόδας) Η λήψη της σε μεγάλες ποσότητες οδηγεί σε προβλήματα με τον νευρολογικό σύστημα του οργανισμού

55 ΒΙΤΑΜΙΝΗ Β12 Ποιος ο ρόλος της Β12:
Όπως όλες οι βιταμίνες της ομάδας Β, η Β12 είναι σημαντική για τον ανθρώπινο μεταβολισμό Βοηθά στη δημιουργία των κόκκινων κυττάρων του αίματος Βοηθά στη διατήρηση του νευρικού μας συστήματος Παίρνουμε την Β12 από ζωικούς οργανισμούς Η Β12 είναι κατασκευασμένη από βακτήρια κει βρίσκεται σε τροφές που περιέχουν αυτά τα βακτήρια ή βρίσκεται σε ζώα τα οποία έχουν καταναλώσει αυτά τα βακτήρια 

56 ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΑΠΟ ΕΛΛΕΙΨΗ ΤΗΣ Β12
Μαγαλοπλαστική αναιμία (pernicious anemia) Παρατηρείτε κυρίως στους χορτοφάγους και σε αυτούς που δεν καταναλώνουν ζωικές τροφές Απαραίτητα ποσότητα: 3-4 mg Β12 την ημέρα

57 ΠΗΓΕΣ ΤΗΣ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ Β12 Κρέατα Πουλερικά Τυριά Θαλασσινά Ψάρια Αυγά
Γαλακτοκομικά προϊόντα

58 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ Β12
Είναι αρκετά ευαίσθητη στο φώς Καταστρέφεται όταν το ψήσιμο γίνεται σε αλκαλικό περιβάλλον (με τη χρήση της σόδας)

59 ΦΟΛΙΚΟ ΟΞΥ Ποιος ο ρόλος του φολικού οξέως:
Είναι απαραίτητο για τον μεταβολισμό των πρωτεϊνών Οι έγκυες γυναίκες πρέπει να παίρνουν αρκετό γιατί είναι σημαντικό στην ανάπτυξη και λειτουργία των κυττάρων Βοηθά στην παραγωγή της αιμοσφαιρίνης στο αίμα

60 ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΕΙΨΗ ΤΟΥ ΦΟΛΙΚΟΥ ΟΞΕΩΣ
Γλωσσίτιδα Γαστρεντερικές διαταραχές Μαγαλοπλαστική αναιμία όπου τα ερυθρά αιμοσφαίρια είναι μεγάλα και μη ολοκληρωμενα με αποτέλεσμα να μην μπορούν να μεταφέρουν οξυγόνο

61 ΦΟΛΙΚΟ ΟΞΥ Απαραίτητη ποσότητα: Ελάχιστες στα 50 mg
Πηγές φολικού οξέως: Συκώτι, ψάριά, όσπρια, πράσινα λαχανικά, χοιρινό κρέας, πουλερικά, θαλασσινά

62 ΒΙΤΑΜΙΝΗ C Ποιος είναι ο ρόλος της βιταμίνης C:
Είναι απαραίτητη για την γρήγορη επούλωση των πληγών Ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού Είναι απαραίτητο συστατικό του κολλαγόνου, της ουσίας που ενώνει τα κύτταρα μεταξύ τους Διευκολύνει την απορρόφηση του σιδήρου και του σβεστίου Προλαμβάνει και καταπολεμά το κρυολόγημα Επηρεάζει τον μεταβολισμό της χοληστερόλης Βοηθά στα ούλα και τα δόντια Ασπίδα εναντίον καταρράκτη του ματιού

63 ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΑΠΟ ΕΛΛΕΙΨΗ ΤΗΣ C:
Διαρκής υποβιταμίνωση προκαλεί σκορβούτο, γνωστό ως αρρώστια των ναυτικών Επίσης μπορεί να προκαλέσει καρκίνο του οισοφάγου και του στομάχου Η υπερβιταμίνωση προκαλεί διάρροια

64 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ C:
Είναι ευαίσθητη στο οξυγόνο. Τροφές που αποθηκεύονται χάνουν σημαντικές ποσότητες βιταμίνης C. Οι αξεφλούδιστες πατάτες έχουν περισσότερη βιταμίνη C από τις ξεφλουδισμένες Καταστρέφεται σε ψηλές θερμοκρασίες Διαλύεται στο νερό Διευκολύνει την απορρόφηση του σιδήρου και του ασβεστίου Μειώνεται κατά την επεξεργασία των φρούτων και των λαχανικών Οι καπνιστές χρειάζονται περισσότερη βιταμίνη C από τους μη καπνιστές

65 ΠΗΓΕΣ ΤΗΣ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ C Εσπεριδοειδή, ντομάτες, κουνουπίδι
Μήλα, αχλάδια, πράσινα λαχανικά Πιπεριές, κραμπί, μούρα, φράουλες Φρέσκες πατάτες Τροπικός ανανάς Μπανάνες Κραμπί των Βρυξελλών Τα κρέατα, ψάρια και τα γαλακτοκομικά περιέχουν μικρές ποσότητες βιταμίνης C

66 Λιποοδιαλυτές Βιταμίνες
Άλλα ονόματα Ρόλος Έλλειψη Πηγές Παρατηρήσεις Βιταμίνη Α α) Βιτ. της ανάπτυξης β) Αντιξηροφθαλμική Είναι απαραίτητη για: α) Την ανάπτυξη των παιδιών β) Καλή όραση γ) Να διατηρεί υγρά διάφορα μέρη του σώματος (μάτια, πνεύμονες, στομάχι, έντερα, ουρήθρα) δ) Τις αντιοξειδωτικές της ιδιότητες( μειώνει τις πιθανότητες για καρκίνο) ε) Την καλή κατάσταση του δέρματος και των μαλλιών στ) Να ενδυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού α) Υπανάπτυξη στα παιδιά β) Παθήσεις των ματιών όπως, ξηροφθαλμία, τύφλα της νύκτας, βλάβη του κερατοειδούς χιτώνα, τύφλα. γ) Περισσότερες πιθανότητες για εμφάνιση καρκίνου. δ) Παρατηρείται ένα είδος δερματίτιδας ε) Ασθενές αμυντικό σύστημα με αποτέλεσμα ο οργανισμός να αρρωστά εύκολα. α) Ζωικές τροφές: Συκώτι, κροκάδι, γάλα, τυριά, βούτυρο, μουρουνέλαιο. β) Φυτικές τροφές: Καρότο, κολοκύθα, μάνγκο, χρυσόμηλα, πεπόνι, ροδάκινα, νεκταρίνια, ντομάτες, μαρούλια, σπανάκι, μπρόκολα, κραμπάκια, μπιζέλια γ) Μαργαρίνη στην οποία προστίθεται Κατανάλωση μεγάλων ποσότητων καροτίνης (υπερβιταμίνωση), γνωστή σαν υπερκαροτιναιμία, προκαλεί: α) Αλλαγή του χρώματος του δέρματος (σε κιτρινο-πορτοκαλί. Το χρώμα επανέρχεται στο κανονικό μόνο του, μειώνοντας τις τροφές που είναι πλούσιες σε καροτίνη στο διαιτολόγιο). β) Μείωση του ρυθμού ανάπτυξης. γ) Πτώση των μαλλιών δ) Θάνατο. ( Άτομο το οποίο κατανάλωσε υπερβολικές ποσότητες χυμού καρότου πέθανε από υπερβιταμίνωση Α).

67 Λιποοδιαλυτές Βιταμίνες (D, E, K)
α) Βιτ. του ήλιου β) Αντιραχιτική Απαραίτητη για την απορρόφηση του ασβεστίου και του φωσφόρου, τα οποία δημιουργούν και δυναμώνουν τα κόκαλα και τα δόντια α) Ραχίτιδα στα παιδιά β) Οστεοπόρωση στους ενήλικες α) Τροφές: Ψάρια Μαργαρίνη* Κροκάδι Βούτυρο Συκώτι β) Ο ήλιος. Οι υπεριώδεις ακτίνες παράγουν βιτ. D κάτω από το δέρμα με τη βοήθεια της χοληστερόλης Έλλειψη βιτ. D παρατηρείται: Βόρειες χώρες με λίγη ηλιοφάνεια Βιομηχανικές περιοχές με πολύ καπνό Χώρες των οποίων οι κάτοικοι ντύνονται με τέτοιο τρόπο, ώστε ο ήλιος να μη φτάνουν στο δέρμα τους (αραβικές, Ινδία, Αφγανιστάν) Βιταμίνη Ε α) Αντιοξειδωτική β) Αντιστειρωτική α) Εμποδίζει την οξείδωση των λιπών στο σώμα β) Απαραίτητη για την κανονική λειτουργία του αναπαραγωγικού συστήματος Έλλειψη της βιτ. είναι απίθανη, γιατί βρίσκεται σε μεγάλη ποικιλία τροφών Σπορέλαια, μαργαρίνη, ξηροί καρποί, ψάρια, βούτυρο, κροκάδι, πράσινα φυλλώδη λαχανικά, τυριά, συκώτι. Βιταμίνη K Αντιαιμορραγική Παράγει τις πρωτεΐνες (θρομβίνη και προθρομβίνη) που πήζουν το αίμα. Απώλειες αίματος (σιδήρου), εφόσον οι αιμορραγίες καθυστερούν να σταματήσουν. α) Πράσινα φυλλώδη λαχανικά β) Παράγεται στο πεπτικό σύστημα. Έλλειψη της βιτ. Κ παρατηρείται σε άτομα με διαρκή χρήση αντιβιοτικών

68 Υδροδιαλυτές Βιταμίνες (ομάδα Β, C)
Άλλα ονόματα Ρόλος Έλλειψη Πηγές Παρατηρήσεις Βιταμίνες της ομάδας Β Β1 ή Θειαμίνη Β2 ή Ριβοφλαβίνη Β3 ή Νιασίνη ή ΡΡ Β6 Φολικό οξύ Β12 Οι βιταμίνες της ομάδας Β είναι απαραίτητες για: την καύση των θρεπτικών ουσιών που περιέχουν ενέργεια τη συντήρηση των ιστών γύρω από το στόμα σωστό μεταβολισμό την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων Μπέρι – μπέρι Χείλωση Στοματίτιδα Γλωσσίτιδα Δερματίτιδα Πελάγρα Υπανάπτυξη Αδυναμία Αναιμία (μεγαλοπλαστική) Δημητριακά προγεύμ. Φλούδα σιταριού Σόγια Όσπρια Ξηροί καρποί Πράσινα φυλλώδη λαχ. Κροκάδι Παστά φρούτα Συκώτι Μαγιά μπίρας Βιτ. Β12 Μόνο σε ζωικές τροφές Καταστρέφονται στην παρουσία σόδας Βιταμίνη C ή αντισκορβουτική Για τη γρήγορη επούλωση των πληγών Ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα Διευκολύνει την απορρόφηση του ασβεστίου και του σιδήρου Προλαμβάνει και καταπολεμά το κρυολόγημα Επηρεάζει θετικά το μεταβολισμό της χοληστερόλης Σκορβούτο ή αρρώστια των ναυτικών Μούρα Εσπεριδοειδή Φρέσκιες πατάτες Πιπεριές Κραμπί Κραμπάκια Βρυξελλών Κουνουπίδι Ευαίσθητη στο οξυγόνο και στις ψηλές θερμοκρασίες Μειώνεται κατά την αποθήκευση και την επεξεργασία των τροφών