ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ

Παρουσίαση με θέμα: "ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ
ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ Σπύρος Λειβαδόπουλος , 1ο Forum Δικηγορικού Επαγγέλματος e-themis.gr, Ζάππειο, Νοέμβρης 2014

2 Διαμεσολάβηση στις οικογενειακές διαφορές
Η Οικογενειακή Διαμεσολάβηση είναι o πλέον διαδεδομένος τρόπος εξωδικαστικής επίλυσης οικογενειακών διαφορών, o οποίος οδηγεί τα μέρη σε κοινά διαμορφωμένη και κοινά αποδεκτή συμφωνία επίλυσης. Αφορά ζευγάρια που συνδέονται με κάθε νόμιμο τρόπο (γάμο ή συμφωνητικό συμβίωσης), τα οποία είτε έχουν παιδιά είτε όχι, είτε βρίσκονται σε διάσταση είτε συγκατοικούν και αποφασίζουν να διακόψουν τη σχέση τους, επιλύοντας με τον πλέον σύντομο, πολιτισμένο και τον λιγότερο επώδυνο τρόπο, τις νομικές και τις περιουσιακές τους εκκρεμότητες.

3 Σύντομο ιστορικό Αρχές της δεκαετίας του 1970 στις ΗΠΑ.
Δικηγόροι και επιστήμονες ψυχικής υγείας, οι πρώτοι διαμεσολαβητές. Καλιφόρνια, το πρώτο κράτος που καθιέρωσε την υποχρεωτική διαδικασία (1980). Το έτος 1978 καταγράφονται οι πρώτες υπηρεσίες διαμεσολάβησης σε οικογενειακές διαφορές στο Ηνωμένο Βασίλειο.

4 Nομικό Πλαίσιο Νόμος 3898/2010 Οδηγία αριθμ /52/ΕΚ,

5 Ο Διαμεσολαβητής Ο διαμεσολαβητής ενθαρρύνει και διευκολύνει τα μέρη να επικοινωνήσουν και να διαπραγματευτούν προκειμένου να βρουν μια κοινώς αποδεκτή λύση. Ο διαμεσολαβητής διασφαλίζει την τήρηση των αρχών της διαμεσολάβησης. Ο διαμεσολαβητής φροντίζει για την τήρηση της διαδικασίας και την εύρεση κατάλληλων χώρων για την διεξαγωγή της διαμεσολάβησης.

6 Ο Διαμεσολαβητής  ΣΥΖΗΤΑΕΙ  με τους συμμετέχοντες, σε κοινές και χωριστές συναντήσεις, προκειμένου να τους βοηθήσει να προσδιορίσουν τα θέματα, τα οποία πρόκειται στη συνέχεια να διαπραγματευτούν και στα οποία ενδεχομένως  να συμφωνήσουν. - ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙ  κλίμα ηρεμίας, ισοτιμίας, γόνιμου διαλόγου και συνεργασίας και διευκολύνει τη συζήτηση, δίνοντας ίσες ευκαιρίες  στα  μέρη να εκφράσουν τις απόψεις τους. - ΒΟΗΘΑΕΙ το ζευγάρι στην υπέρβαση δύσκολων συναισθηματικών καταστάσεων, που συνήθως αποτελούν εμπόδιο στην επίτευξη συμφωνίας. - ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΕΙ τα μέρη στην επίτευξη συμφωνίας, αποκαθιστώντας την μεταξύ τους επικοινωνία και υπενθυμίζοντας τους τα συμφέροντα του παιδιού. - ΣΥΝΕΡΓΑΖΕΤΑΙ με τους δικηγόρους – νομικούς παραστάτες ούτως ώστε, στη σύμβαση που θα καταρτιστεί, να αποτυπώνεται πλήρως η συμφωνία που επιτεύχθηκε μεταξύ των μερών – πελατών τους.

7 Οικογενειακός διαμεσολαβητής
Έλεγχος καταλληλότητας της υπόθεσης: Α) θέληση των μερών να προσέλθουν στην διαμεσολάβηση. Β) Βαθμός της μεταξύ τους σύγκρουσης. Γ) Περιπτώσεις ενδοοικογενειακής βίας ή/και ενδείξεις κακοποίησης ανηλίκου. Δ)Κατάχρηση αλκοόλ και ναρκωτικών ουσιών Ενημερωτική συνάντηση με το ζευγάρι

8 Στάδια της Διαμεσολάβησης
1) 1ο Στάδιο: Προετοιμασία (υπαγωγή της υπόθεσης στη διαμεσολάβηση) 2) 2ο Στάδιο: Τοποθετήσεις των μερών και καθορισμός των θεμάτων της ατζέντας 3) 3ο Στάδιο: Διερεύνηση (κατανοώντας την διαφορά/ανίχνευση και προσδιορισμός των πραγματικών συμφερόντων των μερών και συγκεκριμενοποίηση του αντικειμένου της διαφοράς) 4) 4ο Στάδιο: Διαπραγματεύσεις (εξέταση και διαλεύκανση των εναλλακτικών λύσεων) 5) 5ο Στάδιο: Τελική Συμφωνία

9 Πως διεξάγεται η διαμεσολάβηση;
Η Διαμεσολάβηση πραγματοποιείται σε οποιοδήποτε στάδιο μιας διένεξης (πριν ή κατά τη διάρκεια δικαστικών διαδικασιών), και διεξάγεται σε ΟΥΔΕΤΕΡΟ, ως προς τα μέρη, ΧΩΡΟ. Συνήθως διαρκεί 2-4 συναντήσεις (συνεδρίες). Κάθε συνάντηση διαρκεί από 2- 2,30 ώρες. Κοινές και χωριστές συναντήσεις του διαμεσολαβητή με τα μέρη (περισσότερο κοινές). Τα μέρη εκφράζουν τις απόψεις τους ΙΣΟΤΙΜΑ και διαπραγματεύονται ΕΛΕΥΘΕΡΑ, βοηθούμενα από το Διαμεσολαβητή, τον οποίον έχουν προεπιλέξει.

10 Θεματική της Διαμεσολάβησης
Με την Οικογενειακή Διαμεσολάβηση ρυθμίζεται μία πληθώρα νομικών και περιουσιακών οικογενειακών ζητημάτων, όπως είναι : Οι συμφωνίες των συζύγων σχετικά με τις συνέπειες του διαζυγίου. Οι συμφωνίες για τη διατροφή. Η συμφωνία για τα αποκτήματα. Η συμφωνία για τη ρύθμιση της οικογενειακής στέγης , την κατανομή των κινητών πραγμάτων κ.λπ .

11 Ποιοι εμπλέκονται – Επίπεδα Σύγκρουσης
Γονέας - Γονέας Γονέας - Παιδί / Παιδιά Αδερφός –η - Αδερφός – η Γονέας – Παππούδες Πυρηνική - Διευρυμένη Οικογένεια

12 Δυναμικές στη διαμεσολάβηση
Πως νιώθουν συνήθως τα ζευγάρια που έρχονται στη Διαμεσολάβηση ; Εξαρτάται από το στάδιο που βρίσκονται ( διάσταση, μετά το διαζύγιο). Χαρακτηριστικά συναισθήματα: αγανάκτηση , εκνευρισμός , φόβος και άγχος για την διαδικασία. Δυναμικές των μερών στη διαμεσολάβηση Από τη διάθεση αντιπαλότητας και αντιδικίας στη μεταξύ τους συνεργασία. Από την έλλειψη επικοινωνίας στην ειρηνική συζήτηση των μεταξύ τους θεμάτων (ακούγοντας ο ένας τον άλλον). Από το να βλέπουν μόνο τη δική τους πλευρά στο να αντιλαμβάνονται την γενικότερη εικόνα, τις ανάγκες της άλλης πλευράς και κυρίως των παιδιών τους. Λύσεις βρίσκονται συναρμολογώντας «τα κομμάτια του Παζλ» (δίνω & παίρνω). Συναισθήματα στο τέλος: ανακούφιση ικανοποίηση και τουλάχιστον «καλύτερα από πριν».

13 Ο ρόλος των δικηγόρων ΔΙΚΗΓΟΡΟΙ : Υποστηρίζουν τα μέρη πριν και κατά τη διάρκεια της διαμεσολάβησης, δίνουν τις συμβουλές τους, ελέγχουν – συντάσσουν το συμφωνητικό επίλυσης της διαφοράς, βεβαιώνουν ότι το συμφωνητικό θα είναι εκτελεστό σύμφωνα με τη σχετική νομοθεσία. Ελέγχουν αρχικά την υπόθεση και αποφασίζουν σε συνεργασία με τον πελάτη τους, αν θα χρησιμοποιήσουν ή όχι την οικογενειακή διαμεσολάβηση. Συντάσσουν σύντομο ιστορικό της διαφοράς , το οποίο και παραδίδουν στον διαμεσολαβητή. Προτερήματα για τους δικηγόρους: οι πελάτες είναι πιο ευχαριστημένοι όταν δημιουργούν οι ίδιοι τη λύση στη διαφορά τους. Όταν οι πελάτες είναι ευχαριστημένοι από την εργασία του δικηγόρου τους και το αποτέλεσμα, τον συστήνουν και σε άλλους με παρόμοιες υποθέσεις. Οι δικηγόροι πληρώνονται άμεσα για τη δουλειά τους. Προτείνουν ολοκληρωμένες λύσεις στους πελάτες τους.

14 Τι δεν είναι οικογενειακή διαμεσολάβηση ;
Διαπραγματεύσεις των μερών με την υποστήριξη των δικηγόρων τους. Συμβουλευτική Ζευγαριών Οικογενειακή Θεραπεία

15 Διαμεσολάβηση σε διασυνοριακές διαφορές
Μικτοί γάμοι και  συμβιώσεις ζευγαριών με διαφορετική εθνικότητα, δημιουργούν οικογένειες με διπολιτισμική βάση. Δυστυχώς σε ορισμένες περιπτώσεις, οι σχέσεις αυτές δεν κρατούν για πάντα και τα ζευγάρια διακόπτουν την κοινή τους πορεία. Εκτός από τα συνηθισμένα θέματα (όπως π.χ η άσκηση της γονικής μέριμνας, η επιμέλεια των παιδιών, δικαιώματα επικοινωνίας η διατροφή των παιδιών, περιουσιακά ζητήματα μεταξύ των συζύγων) που απασχολούν τις δικαστικές διαμάχες για τις οικογενειακές υποθέσεις,  στις διασυνοριακές διαφορές προστίθεται ένα ακόμη σοβαρότερο: η παράνομη μετακίνηση/κατακράτηση του/ων παιδιού/ων .

16 Κανονισμός Βρυξέλλες ΙΙ (2201/2003)
Άρθρο 55 παράγραφος 2, στοιχείο ε. Οι κεντρικές αρχές , κατόπιν αιτήματος κεντρικής αρχής άλλου κράτους μέλους ή του δικαιούχου γονικής μέριμνας , συνεργάζονται στο πλαίσιο συγκεκριμένων υποθέσεων με σκοπό την επίτευξη των στόχων του παρόντος κανονισμού. προς το σκοπό αυτό λαμβάνουν , απευθείας ή μέσω δημοσίων αρχών ή άλλων οργανισμών , οιοδήποτε ενδεδειγμένο μέτρο , σύμφωνα με τη νομοθεσία αυτού του κράτους μέλους περί προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα προκειμένου: ε) να διευκολύνουν τη σύναψη συμφωνιών μεταξύ δικαιούχων γονικής μέριμνας προσφεύγοντας στη μεσολάβηση ή σε άλλα μέσα και να διευκολύνουν προς το σκοπό αυτό τη διασυνοριακή συνεργασία.

17 Σύμβαση της Χάγης 1980 Άρθρο 7, παράγραφος 2, στοιχείο γ Οι κεντρικές αρχές οφείλουν να συνεργάζονται μεταξύ τους και να προωθούν τη συνεργασία μεταξύ των αρμοδίων υπηρεσιών στα αντίστοιχα Κράτη για την εξασφάλιση της άμεσης επιστροφής των παιδιών και την πραγματοποίηση των άλλων σκοπών της παρούσας Σύμβασης. Ειδικότερα , είτε απευθείας είτε με τη συνδρομή κάθε ενδιάμεσου οργάνου, οφείλουν να λαμβάνουν όλα τα ενδεικνυόμενα μέτρα: γ) για να εξασφαλίζουν την εκούσια απόδοση του παιδιού ή να διευκολύνουν μια συμβιβαστική λύση.

18 Δυναμικές στις Διεθνείς Οικογενειακές υποθέσεις- απαγωγή παιδιού
Δυναμικές στις Διεθνείς Οικογενειακές υποθέσεις- απαγωγή παιδιού Πολιτισμικές διαφορές Ενεργής συμμετοχή στις αποφάσεις σχετικά με τη ζωή του παιδιού Ένας από τους δύο γονείς αισθάνεται παγιδευμένος και επιθυμεί να επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του. Απαγωγή ή παράνομη κατακράτηση (του/των παιδιού/ών) Αντίδραση του γονέα – θύματος της απαγωγής Κίνδυνος δεύτερης απαγωγής Φόβος των γονέων να «χάσουν» την επαφή με τα παιδιά τους Τα παιδιά «στη μέση» της διαφοράς

19 Τι προσφέρει η Διαμεσολάβηση στις διασυνοριακές υποθέσεις
Δίνει την ευκαιρία στους γονείς που εμπλέκονται δικαστικά στη διαδικασία που προβλέπεται από την σύμβαση της Χάγης 1980, να βρουν σύντομα και άμεσα λύση σε θέματα όπως η επιστροφή του παιδιού, ο καθορισμός της συνήθους διαμονής του, η επιμέλεια και η επικοινωνία καθώς και θέματα διατροφής του παιδιού. Κινητοποιεί τους γονείς στο να βρουν μόνοι τους την καλύτερη δυνατή λύση για το συμφέρον  του παιδιού τους, εκφράζοντας ελεύθερα τις ανάγκες τους, με τρόπο απλό και ξεκάθαρο. Δίνει τη δυνατότητα στους γονείς να διαπραγματευτούν και να καταρτίσουν δεσμευτική μεταξύ τους συμφωνία, με τη βοήθεια των δικηγόρων τους. Στην περίπτωση που τα εμπλεκόμενα μέρη δεν καταλήξουν σε συμφωνία, επανακτούν την ικανότητα να επικοινωνούν μεταξύ τους εποικοδομητικά, βάζοντας έτσι τα θεμέλια για μια κοινά αποδεκτή λύση στο μέλλον.

20 Το πλαίσιο της Διαμεσολάβησης στις Διασυνοριακές Οικογενειακές Διαφορές
-ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ για την υπαγωγή σε Διαμεσολάβηση: Μέρη, Δικηγόροι, Κεντρική Αρχή, Υπουργείο Δικαιοσύνης ή προξενικές αρχές. -ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ : Σύντομη προθεσμία , συνήθως πριν από την ακροαματική διαδικασία ενώπιον του δικαστηρίου. -ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ ΠΟΥ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΑΠΑΓΩΓΗ ΠΑΙΔΙΟΥ: - Σημαντικός χρόνος στην προετοιμασία , ταξίδι-μετακίνηση , επαφή με τους δικηγόρους. -Μακράς διάρκειας κοινές συναντήσεις. Συνολική διάρκεια διαμεσολάβησης ημέρες. -Υψηλού επιπέδου δυναμική συγκρούσεων , έλλειψη εμπιστοσύνη, Φόβος της «απώλειας» επαφής με το παιδί λόγω της απομάκρυνσης, συναισθήματα θυμού και προδοσίας, πίεση στο να ληφθούν μακροχρόνιες αποφάσεις σε σύντομο χρονικό διάστημα, υψηλό επίπεδο ανασφάλειας και μεγάλη ένταση.

21 Πως διεξάγεται η διαμεσολάβηση σε διασυνοριακές διαφορές ;
Συν -διαμεσολάβηση σύμφωνα με τη διακήρυξη του WROCLAW από διαμεσολαβητές που πρέπει να έχουν τα έξης χαρακτηριστικά: Να προέρχονται από τα ίδια κράτη που κατάγονται και τα εμπλεκόμενα μέρη. Να μιλούν τις ίδιες γλώσσες με τα εμπλεκόμενα μέρη. Να είναι διαφορετικού φύλου Να προέρχονται (εφόσον είναι εφικτό ) από διαφορετικό επαγγελματικό υπόβαθρο (π.χ Δικηγόρος – ψυχολόγος).

22 ΠΩΣ ΔΙΕΞΑΓΕΤΑΙ Η ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ;
Στην διαμεσολάβηση περευρίσκονται Οι ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΤΕΣ, και τα εμπλεκόμενα μέρη, τα οποία υποστηρίζονται από τους δικηγόρους – νομικούς παραστάτες τους. Σε ορισμένες περιπτώσεις κρίνεται απαραίτητη και η συνδρομή διερμηνέων – μεταφραστών.

23 ΠΩΣ ΔΙΕΞΑΓΕΤΑΙ Η ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ;
Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της διαδικασίας: Συγκέντρωση στα θέματα που αφορούν στο παιδί. Διευκόλυνση στην επικοινωνία του αποστερούμενου γονέα με το παιδί του. Ανάπτυξη εναλλακτικών σεναρίων για την εξεύρεση πιθανών λύσεων.

24 ΠΟΥ ΔΙΕΞΑΓΕΤΑΙ Η ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ ;
Η Διεθνής Οικογενειακή Διαμεσολάβηση πραγματοποιείται σε οποιοδήποτε στάδιο μιας διένεξης (πριν ή κατά τη διάρκεια δικαστικών διαδικασιών), κατά κανόνα σε δύο  εργάσιμες ημέρες και διεξάγεται σε ΟΥΔΕΤΕΡΟ, ως προς τα μέρη, ΧΩΡΟ.  Συνήθως διεξάγεται στο κράτος στο οποίο βρίσκεται το παιδί.

25 Εργαστήρι οικογενειακής διαμεσολάβησης σε διασυνοριακή διαφορά. Βερολίνο

26 Θεματική της Διαμεσολάβησης σε Διασυνοριακές Διαφορές
Επιστροφή του παιδιού Επιμέλεια & επικοινωνία Διακοπές, Γιορτές & Γενέθλια Θρησκευτική και διπολιτισμική / δίγλωσση ανατροφή Οικονομική υποστήριξη του παιδιού, διατροφή Διανομή των περιουσιακών στοιχείων Διάσταση & Διαζύγιο Επαφή με τον «αποστερούμενο» γονέα κατά τη διάρκεια της διαμεσολάβησης

27 Τα αποτελέσματα της Διαμεσολάβησης
Η Οικογενειακή Διαμεσολάβηση οδηγεί σε λύσεις, οι οποίες είναι προϊόν ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ των μερών. Έχει πολύ ΜΙΚΡΟΤΕΡΟ ΚΟΣΤΟΣ σε σχέση με την δικαστική αντιδικία. Έχει ΥΨΗΛΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ. Έχει αποτελέσματα σε πολύ ΣΥΝΤΟΜΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ σε σχέση με την δικαστική αντιδικία. Η διαδικασία της είναι ΑΠΟΡΡΗΤΗ, με την έννοια ότι αν αποτύχει, οι συμμετέχοντες ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΝ να χρησιμοποιήσουν όσα διαμείφθηκαν σε αυτή ενώπιον ενός δικαστηρίου. Εάν τα μέρη καταλήξουν σε συμφωνία, αυτή αποκτά, υπό ορισμένες προϋποθέσεις,ΕΚΤΕΛΕΣΤΟΤΗΤΑ ( ‘Αρθρο 9 Ν /2010).

28 Τα αποτελέσματα της Διαμεσολάβησης
Η Διαμεσολάβηση δεν αποτελεί πανάκεια. Η Διαμεσολάβηση δε λύνει τις διαφορές με «μαγικό» τρόπο. Απαιτεί σκληρή δουλειά και δέσμευση από όλους.

29 Στατιστικά στοιχεία Σύμφωνα με πρόσφατα στατιστικά στοιχεία 8 στα 10 ζευγάρια που χρησιμοποίησαν την οικογενειακή διαμεσολάβηση κατάφεραν να έρθουν σε συμφωνία. ( Έρευνα 2012 ΠΗΓΗ: Στατιστικές αναφέρουν ότι το 80% των καταλήγουν σε συμφωνία επίλυσης (ΠΗΓΗ: mediate.com).

30 Διαμεσολαβητές Κατάλογος του Υπουργείου Δικαιοσύνης διαφάνειας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων με διαπιστευμένους διαμεσολαβητές. / Εκπαίδευση – Φορείς κατάρτισης διαμεσολαβητών

31 Διαμεσολαβητές Κέντρο Οικογενειακής Διαμεσολάβησης
Κέντρο Οικογενειακής Διαμεσολάβησης