Χαρτοματσίδου Ραφαηλία

Παρουσίαση με θέμα: "Χαρτοματσίδου Ραφαηλία"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Χαρτοματσίδου Ραφαηλία
ΘΡΑΥΣΗ ΡΙΖΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΞΑΓΩΓΗ Τάσιου Αντιγόνη Τοπούρογλου Φεριστέ Χαρτοματσίδου Ραφαηλία

2 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Κατά την διάρκεια της εξαγωγής δοντιού η
συνηθέστερη επιπλοκή είναι το κάταγμα. Μπορεί να προκληθεί στην μύλη, όπου όλη η ρίζα παραμένει μέσα στην φατνιακή κοιλότητα, ή στην ρίζα ενός δοντιού που συνήθως συμβαίνει στο ακρορριζικό τριτημόριο ώστε να καταλείπετε μέσα στην φατνιακή κοιλότητα μικρό τμήμα του ακρορριζίου μήκους 1 έως 3 mm.

3 Υπάρχουν πολλές αιτίες που προκαλούν και τις δυο περιπτώσεις κατάγματος και πολλές επιπλοκές που μπορούν να οδηγήσουν σε μια χειρότερη κατάσταση γιατί η στενή σχέση των ριζών με διάφορα ανατομικά στοιχεία της περιοχής (π.χ ιγμόριο άντρο, ρινική κοιλότητα και ο γναθιαίος πόρος) αντανακλά τον πιθανό κίνδυνο απώθησης ολόκληρου του δοντιού ή συνήθως τμήματος σπασμένης ρίζας σε αυτά κατά την προσπάθεια εξαίρεσης των.

4 Τι μπορεί να προκαλέσει τη θραύση των ριζών ;
Ακατάλληλη χρήση εργαλείων – μεγάλες και ανεξέλεγκτες δυνάμεις Μορφολογία των ριζών κεκαμμένα και λεπτοφυή ακρορρίζια Εκτεταμένη τερηδόνα (ιδιαίτερα στον αυχένα)

5 Ακατάλληλη χρήση εργαλείων – μεγάλες και ανεξέλεγκτες δυνάμεις
1ο χαλάρωση των μαλακών μορίων ( γίνεται με τη χρήση συνδεσμοτόμου ή λεπτού αποκολλητήρα περιοστέου τα οποία εφαρμόζονται στο βάθος της ουλοδοντικής σχισμής έτσι ώστε να δημιουργηθεί ικανοποιητικός χώρος για την εφαρμογή του μοχλού μια της οδοντάγρας) 2ο χαλάρωση του δοντιού με μοχλό (τοποθετείται στο μεσοδόντιο διάστημα σε κάθετη περίπου σχέση με τον επιμήκη άξονα του δοντιού οι κινήσεις είναι περιορισμένες σε έκταση και δεν θα πρέπει να γίνεται εκτεταμένη εφαρμογή δύναμης)

6 Ακατάλληλη χρήση εργαλείων – μεγάλες και ανεξέλεγκτες δυνάμεις
3ο εφαρμογή της οδοντάγρας επί του δοντιού (τα σκέλη εφαρμόζονται κάτω από τον αυχένα του δοντιού επι της επιφάνειας της ρίζας και θα πρέπει να είναι παράλληλα με τον επιμήκη άξονα του δοντιού. Οι δυνάμεις από το χέρι του επεμβαίνοντα θα πρέπει να ξεκινούν από τον ώμο και τον βραχίονα του και όχι από τον καρπό του χεριού ) 4ο χαλάρωση του δοντιού με την οδοντάγρα ( οι μεγαλύτερες δυνάμεις εφαρμόζονται προς το λεπτό φατνιακό πέταλο (παρειακά-χειλικά για όλα τα δόντια και μόνο στους προγομφίους της κάτω γίνεται γλωσσικά) επαναλαμβανόμενες μικρές και γρήγορες κινήσεις οδηγούν στη θραύση 5ο εξαγωγη του δοντιού από την φατνιακή κοιλότητα

7 Μορφολογία των ριζών -κεκαμμένα και λεπτοφυή ακρορρίζια
Τα λεπτά και με κάμψη ακρορρίζια με την εφαρμογή μιας δύναμης έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να σπάσουν κατά την εξαγωγή. Δόντια που τα μορφολογικά χαρακτηριστικά τους θα μπορούσαν πιο εύκολα να οδηγήσουν σε θραύση κατά την εξαγωγή είναι : ο πλάγιος τομέας της άνω γνάθου (12,22) που συχνά παρουσιάζει μία κάμψη στο ακρορρίζιο ο πρώτος προγόμφιος της άνω γνάθου (14,24) ο οποίος αποτελείται από ιδιαίτερα λεπτές ρίζες ο πρώτος γομφίος της άνω γνάθου (16,26) ο οποίος έχει τρεις μεγάλες ρίζες όμως πρέπει να ελέγχονται με λεπτομέρεια οι πιθανές κάμψεις ή αποκλίσεις που δημιουργούνται στα ακρορρίζια τους. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να έχουμε και στους γομφίους της κάτω γνάθου όπου οι ρίζες εμφανίζουν μία κάμψη προς τα άπω μετά το δεύτερο τριτημόριο της ρίζας.

8 Εκτεταμένη τερηδόνα (ιδιαίτερα στον αυχένα)
Η τερηδόνα κάνει το δόντι πιο ευάλωτο στην θραύση χάνονται ζωτικά στοιχεία του δοντιού η αδαμαντίνη «μαλακώνει» και έτσι το δόντι αποδυναμώνεται. Επομένως το δόντι γίνεται ευαίσθητο στις όποιες δυνάμεις ασκούνται σ αυτό. Όταν παρατηρείται μάλιστα εκτεταμένη τερηδόνα στον αυχένα του δοντιού είναι ευνόητο πως γίνεται δύσκολη η χρήση της οδοντάγρας καθώς τα σκέλη της «κλείνουν» στον αυχένα και προς την ρίζα του δοντιού Αυτό οδηγεί στην θραύση της ρίζας κατά την εξαγωγή του δοντιού καθώς με την εφαρμογή της δύναμης της οδοντάγρας επί του δοντιού η μύλη θα αποκοπεί από το υπόλοιπο μέρος της ρίζας εξαιτίας της διάβρωσης που έχει προκαλέσει η ύπαρξη της τερηδόνας αυχενικά.

9 ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Στην περίπτωση που συμβεί θραύση κατά την εξαγωγή ενός δοντιού συνίσταται στην εξαγωγή του εναπομείναντος τμήματος του δοντιού είτε με κλειστή μέθοδo , εφόσον αυτό είναι δυνατόν, είτε με ανοικτή χειρουργική μέθοδο. H κλειστή μέθοδος είναι η απλή μέθοδος που εφαρμόζεται στην πλοιονότητα των περιπτώσεων. Ανάλογα με την περίπτωση, τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται σε αυτήν την περίπτωση είναι: ευθής μοχλός, ριζάγρα, λεπτοί κεκαμμένοι λογχοειδέις μοχλοί ή διευρυντήρα ριζικού σωλήνα. Ευθύς μοχλός ριζάγρα κεκαμμένος μοχλός

10 Η χειρουργική μέθοδος είναι πιο περίπλοκη μέθοδος που εφαρμόζεται σε πιο δύσκολες καταστάσεις. Υπάρχουν διάφοροι μέθοδοι για την χειρουργική αφαίρεση των ριζών κάθες μία από τις οποίες χρησιμοποιείται ανόλογα με την περίπτωση και ανόλογα με την ικανότητα και την εμπειρία του επεμβαίνοντα. Σε γενικές γραμμές περιλαμβάνει τις παρακάτω τεχνικές: 1. αφαίρεση τμήματος του παρειακού φατνιακού πετάλου και εκμόχλευση της ρίζας: Δημιουργείται κρημνός σχήματος Γ και με στρόγγυλη εγλυφίδα αφαιρείται μεγάλο τμήμα από το προσταμιακό φατνιακό πέταλο, μέχρι να αποκαλυφθεί περισσότερο από το μισό μήκος της ρίζας. Η μετακίνηση της ρίζας επιτυγχάνεται με τη χρήση ευθέως μοχλού. Ο μοχλός τοποθετείται στο χώρο του περιρριζίου και με περιστροφικές κινήσεις και ελαφρά πίεση προς την παρειακή πλευρά η ρίζα εξάγεται. Ακολουθεί η περιποιήση και η συρραφή του τραύματος. Η τεχνική αυτή εγκαταλείπει σημαντικό οστικό έλλειμμα στην περιοχή.

11 2. διάνοιξη οπής στο παρειακό φατνιακό πέταλο και εξαγωγή της ρίζας δια μέσου του φατνίου ( σπρώχνεται το ακρορρίζιο) ή δια μέσου της ίδιας της παρειακής οπής: Η τεχνική αυτή υιοθετείται αμέσως μετά την θραύση ρίζας στην αισθητική περιοχή προκειμένου να διατηρηθεί ακέραιο το παρειακό φατνιακό πέταλο. Δημιουργείται κρημνός σχήματος Γ και διανοίγεται με στρόγγυλη εγλυφίδα μικρή οπή στο παρειακό οστικό πέταλο αντίστοιχα με το ακρορρίζιο της ρίζας. Το μέγεθος της οπής διευρύνεται μέχρι να αποκαλυφθεί σηματικό τμήμα του ακρορριζίου. Με την βοήθεια ενός λεπτού κεκαμμένου μοχλού η ρίζα προωθείται προς την έξοδο του φατνίου. Αν η ρίζα έχει μικρό μήκος μπορεί να αφαιρεθεί δια μέσου της ίδιας της οπής.

12 Το πλεονέκτημα αυτής της μεθόδου είναι ότι διατηρείται η ακεραιότητα της παρειακής οστικής ακρολοφίας. Ακρορρίζια τα οποία βρίσκονται βαθιά στις φατνιακές αποφύσεις και υπάρχει ένδειξη για την εξαγωγή τους, αφαιρούνται με την ίδια μέθοδο της δημιουργίας οπής στο παρειακό φατνιακό πέταλο, αφού εντοπισθεί με ενδοστοματική ακτινογραφία με σχετική ακρίβεια η θέση τους στην περιοχή.

13 3. αφαίρεση μικρού τμήματος παρειακού πετάλου και δημιουργία εγκοπής στην επιφάνεια της ρίζας, για την τοποθέτηση του μοχλού: Η τεχνική αυτή υιοθετείται για εξαγωγές ριζών που βρίσκονται κάτω από τα όρια της φατνιακής ακρολοφίας. Δημιουργείται κρημνός σχήματος φακέλου και αφαιρείται μικρό τμήμα του παρειακού φατνιακού πετάλου μέχρι να αποκαλυφθεί μικρό τμήμα της ρίζας. Ακολουθεί δημιουργία εγκοπής στην επιφάνεια της ρίζας και με την βοήθεια ενός κεκαμμένου μοχλού, χρησιμοποιώντας σαν υπομόχλιο το παρειακό οστικό πέταλο μετακινείται η ρίζα. Η τεχνική χρησιμοποιείται κυρίως στις ρίζες τις κάτω γνάθου όπου το παρειακό οστικό πέταλο είναι αρκετά παχύ και συμπαγές και ανθίστανται στις πιέσεις.

14 4. σχηματισμός αύλακος μεταξύ της ρίζας και του φατνιακού πετάλου για την τοποθέτηση του μοχλού: Είναι τεχνική που χρησιμοποιείται για την εξαγωγή ριζών των οπίσθιων δοντιών της κάτω γνάθου, όπου η παρουσία της έξω λοξής γραμμής δημιουργεί μια παχιά και συμπαγή οστική επιφάνεια. Δημιουργείται κρημνός σχήματος φακέλου και με μια μικρού μεγέθους στρογγυλή εγλυφίδα σχηματίζεται μια αύλακα μεταξύ του παρειακού οστικού πετάλου και της ρίζας, με σκοπό την δημιουργία χώρου που θα επιτρέψει την εφαρμογή του κεκαμμένου μοχλού. Σαν υπομόχλιο χρησιμοποιείται η έξω λοξή γραμμή. Η αντιμετώπιση διαφέρει σε κάθε περίπτωση ανάλογα με τo δόντι, το επίπεδο που γίνεται η θραύση και το πότε γίνεται η θραύση κατά την διαδικασία της εξαγωγής.

15 Αντιμετώπιση κατάγματος της μύλης
Σε αυτήν την περίπτωση όλη η ρίζα παραμένει μέσα στην φατνιακή κοιλότητα. Επιχειρείται η εξαγωγή της με την βοήθεια ευθή μοχλού ή κατάλληλης ριζάγρας. Στις περιπτώσεις πολύριζων δοντιών επιχειρείται διαχωρισμός των ριζών ώστε να εξαχθούν οι ρίζες μεμονωμενές.

16 Αντιμετώπιση κατάγματος της μύλης
Στις περιπτώσεις κατάγματος της ρίζας, όταν αυτή συμβεί μετά από την χαλάρωση του δοντιού, θεωρείται σχετικά εύκολη η εξαγωγή του εναπομείναντος τμήματος της ρίζας, χωρίς να επιχειρηθεί ανοικτή χειρουργική διαδικασία. Αυτό επιτυγχάνεται είτε με την εφαρμογή πολύ λεπτών κεκαμμένων λογχοειδών μοχλών ή την ενσφήνωση ενός διευρυντήρα στο ριζικό σωλήνα της ρίζας ώστε να καταστεί δυνατή η αφαίρεσή της.

17 Αντιμετώπιση κατάγματος της μύλης
Στις περιπτώσεις όμως που η θραύση της ρίζας έχει συμβεί πριν από την διάταση των φατνιακών πετάλων και την χαλάρωση του δοντιού, είναι σκόπιμο να αποφεύγεται η προσπάθεια κλειστής εξαγωγής του εναπομείναντος τμήματος και να αποφασίζεταιη ανοικτή χειρουργική διαδικασία για την εξαγωγή της, γιατί είναι δυνατόν να προκαλέσουμε μεγαλύτερο τραυματισμό και ιδιαίτερη καταπόνηση του ασθενή προσπαθώντας για μεγάλο χρονικό διάστημα να αφαιρέσουμε ένα στερεά ακινητοποιημένο τμήμα ρίζας.

18 Αντιμετώπιση κατάγματος ρίζας
Σε αυτήν την περίπτωση η θραύση συμβαίνει στο ακρορριζικό τριτημόριο της ρίζας, ώστε να καταλείπετε μέσα στην φατνιακή κοιλότητα μικρό τμήμα του ακρορριζίου μήκους 1 έως 3 mm. Στις περιπτώσεις αυτές τίθεται πάντοτε το ερώτημα της προσπάθειας της εξαίρεσης του τμήματος αυτού. Η απάντηση στο ερώτημα είναι συνάρτηση της εκτίμησης του κατά πόσον η διαδικασία της εξαγωγής αυτού του τμήματος είναι περισσότερο αρνητική για τον ασθενή απ’ ότι η παραμονή του.

19 Αντιμετώπιση κατάγματος ρίζας
Η εκτίμηση θα πρέπει να βασισιτεί στο στοιχείο της ύπαρξης περιακρορριζικής αλλοίωσης: Στις περιπτώσεις όπου το ακρορρίζιο δεν συνοδεύεται από περιακρορριζική αλλοίωση, όπως είναι στις περιπτώσεις εξαγωγών για ορθοδοντικούς λόγους ή εγκλείστων ή ημιεγκλείστων δοντιών ή περιοδοντικών δοντιών, είναι δυνατόν να αποφασισθεί η παραμονή του σπασμένου τμήματος μέσα στην φατνιακή κοιλότητα εφόσον εκτιμηθεί ότι η προσπάθεια εξαγωγής του θα δημιουργήσει μεγαλύτερο τραυματισμό και συνεπώς μεγαλύτερη βλάβη στον ασθενή απ’ ότι η παραμονή του. Η απόφαση αυτή μπορεί να στηριχθεί στη σκέψη ότι το ακρορρίζιο αποτελεί τμήμα του δοντιού το οποίο βρίσκεται σε αρμονική σχέση με τον περιβάλλοντα οστίτη ιστό και συνεπώς δεν πρόκειται να λειτουργήσει σαν ξένο σώμα αναπτύσσοντας σχετική αντίδραση στην περιοχή.

20 Αντιμετώπιση κατάγματος ρίζας
Όταν όμως το ακρορρίζιο συνοδεύεται από περιακρορριζική αλλοίωση η οποία έχει διαπιστωθεί προ της εξαγωγής ακτινογραφικά πρέπει οπωσδήποτε να επιχειρηθεί η εξαγωγή του είτε με κλειστή είτε με ανοικτή χειρουργική διαδικασία

21 ΑΠΟΦΥΓΗ Ο καλύτερος και ευκολότερος τρόπος αντιμετώπισης μιας επιπλοκής είναι η πρόληψή της. Η πρόληψη εξασφαλίζεται κυρίως από: την κατάλληλη και προσεκτική προεγχειρητική εκτίμηση κάθε περιστατικού Τον κατάλληλο σχεδιασμό της εξαγωγής την κατάλληλη συγκράτηση κάθε εργαλείου και την εφαρμογή ελεγχόμενων δυνάμεων σύμφωνα με τις αρχές τη μεθοδολογία και την τεχνική που απαιτείται για κάθε ομάδα δοντιών προκειμένου να μειώθει στο ελάχιστο η πιθανότητα εκδήλωσης επιπλοκής κατά την διάρκεια εξαγωγής.

22 ο οδοντίατρος θα πρέπει να επιχειρεί τις επεμβάσεις που πιστεύει ότι βρίσκονται μέσα στο φάσμα των ικανοτήτων του. Είναι προτιμότερη η παραπομπή ενός ασθενή σε κάποιον ειδικό για την εξαγωγή ενός δύσκολου δοντιού από την ατυχή και ιδιαίτερα επίπονη για τον ασθενή και τον οδοντίατρο προσπάθεια εξαγωγής του, που τις περισσότερες φορές καταλύγει σε ανεπιτυχές αποτέλεσμα

23 ΑΠΟΦΥΓΗ την λήψη κατάλληλης ακτινoγραφίας, που συνήθως είναι η περιακρορριζική. Από την μελέτη της ακτινογραφίας ελέγχεται η περιοχή της επέμβασης, η μορφή και το σχήμα των ρίζων του δοντιού και η σχέση με τα ανατομικά στοιχεία της περιοχής. Επιπλέον ο οδοντίατρος μπορεί να επισημάνει την ύπαρξη τερηδόνας στη ρίζα του δοντιού, την εσωτερική ή εξωτερική απορρόφηση της ρίζας, την ύπαρξη ενδοδοντικής θεραπείας και την μεγάλη πυκνότητα του οστίτη ιστού που περιβάλλει τη ρίζα, που όλα αυτά αποτελούν προδιάθεση για κάταγμα. Η προσεκτική εκτίμηση της ακτινογραφίας είναι δυνατόν να οδηγήσει στην απόφαση της χειρουργικής εξαγωγής του δοντιού αντί της κλειστής εξαγωγής και σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις , όπου προβλέπεται σημαντική δυσκολία, είναι σκόπιμο να επιλέγεται η ανοικτή χειρουργική μέθοδος.

24 Επιπλοκές κατά την προσπάθεια εξαίρεσης τμήματος σπασπένης ρίζας
Απώθηση τμήματος ρίζας σε παρακείμενα ανατομικά στοιχεία: Η στενή σχέση των ριζών των δοντιών με διάφορα ανατομικά στοιχεία της περιοχής όπως είναι το ιγμόριο άντρο,η ρινική κοιλότητα,ο γναθιαίος πόρος αντανακλά τον πιθανοτον πιθανό κίνδυνο απώθησης τμήματος σπασμένης ρίζας σε αυτά κατά την προσπάθεια εξαίρεσής των. Η επιπλοκή αυτή είναι δυνατόν να αποφευχθεί με την κατάλληλη κλινική και ακτινογραφική προεγχειρητική εκτίμηση και την κατά το δυνατό προσεκτική εφαρμογή δυνάμεων και χειρισμών κατά την διαδικασία της εξαγωγής

25 Απώθηση ρίζας στο ιγμόριο άντρο:
Συχνότερη επιπλοκή σε σχέση με το ιγμόριο άντρο αποτελεί η προώθηση σπασμένης ρίζας μέσα σε αυτό κατά την προσπάθεια εξαίρεσής της.Η επιπλοκή αυτή σχετίζεται συνήθως με τους 1ο και 2ο γομφίο της άνω γνάθου και σπανιότερα με τους προγομφίους.Και σε αυτή τη περίπτωση η προώθηση γίνεται από την βίαιη προσπάθεια αφαίρεσης του σπασμένου τμήματος της ρίζας και την στενή σχέση της με το κάτω τοίχωμα του ιγμορίου άντρου.Σε αυτή την περίπτωση απαιτείται εξαίρεση του σπασμένου ακρορριζίου από το ιγμόριο μέσω ριζικής ανάτρησης του ιγμόριου αντρου από τον κυνικό βόθρο.

26 Απώθηση ακρορριζίου στο γναθιαίο πόρο:
Ο γναθιαίος πόρος μέσα στον οποίο υπάρχουν το κάτω φατνιακό νεύρο και τα κάτω φατνιακά αγγεία αποτελεί ανατομικό μόρφωμα το οποίο βρίσκεται σε στενή σχέση με τους γομφίους της κατω γνάθου. Εξαιτίας της στενής σχέσης μεταξύ των ακρορριζίων των δοντιών αυτών και του πόρου είναι δυνατή η προώθηση σπασμένων ακρορριζίων στον πόρο κατά την προσπάθεια εξαίρεσης των.Η επιπλοκή θα πρέπει να θεωρηθεί αρκετά σοβαρή γιατί η χειρουργική αφαίρεση του ακρορριζίου από τον γναθιαίο πόρο οδηγεί σε τραυματισμό του κάτω φατνιακού νεύρου.

27 Αυτό έχει ως συνέπεια την υπαισθησία της περιοχής που νευρώνεται από αυτό και ιδιαίτεα του κάτω χείλους για διάστημα από 8 μήνες έως 2 χρόνια,ανάλογα με την έκταση της κάκωσης. Επομένως,σε κάθε περίπτωση θραύσης ρίζας οπισθίων δοντιών της κάτω γνάθου απαιτείται η προσεκτική κλινική και ακτινογραφική εκτίμηση και η επιλογή της ανοιχτής χειρουργικής διαδικασίας για την αφαίρεση του σπασμένου ακρορριζίου από την επιλογή της ατελέσφορης και επικίνδυνης προσπάθειας κλειστής εξαγωγής του τμήματος της ρίζας.

28 Απώθηση ρίζας στο έδαφος του στόματος:
Κατά την προσπάθεια αφαίρεσης σπασμένης ρίζας της κάτω γνάθου είναι δυνατόν αυτή να προωθηθεί στο έδαφος του στόματος μετά από θραύση και διάτρηση του λεπτού γλωσσικού πετάλου. Στη περίπτωση που συμβεί αυτό απαιτείται ιδιαίτερη προσεκτική τοποθέτηση του δείκτη του αριστερού χεριού στη γλωσσική πλευρά της κάτω γνάθου όσο το δυνατόν βαθύτερα, για την ψηλάφηση της ρίζας υπό τον βλεννογόνο της περιοχής και συγκράτησή της σταθερά στη θέση που έχει εντοπισθεί. Με την βοήθεια βοηθού επιχειρείται απομάκρυνση της γλώσσας από την περιοχή και διατομή του βλεννογονοπεριοστέου,σύλληψη της ακινητοποιημένης ρίζας με αιμοστατική λαβίδα και αφαίρεσή της.

29 Απώθηση ρίζας στην ρινική κοιλότητα:
Η επιπλοκή αυτή είναι σπάνια και μπορεί να συμβεί μόνο στις περιπτώσεις όπου υπάρχει ιδιαίτερα στενή σχέση ακρορριζίων προσθίων δοντιών της άνω γνάθου με το έδαφος της ρινικής κοιλότητας. Είναι δυνατόν επίσης σπασμένο ακρορρίζιο κατά την προσπάθεια αφαίρεσής του να απωθηθεί έξω από φατνιακή κοιλότητα προς τον βλεννογονοπεριόστεο όπου και παραμένει ακίνητο.

30 Απώθηση ρίζας στην ρινική κοιλότητα (συνέχεια)
Στις περιπτώσεις ακρορριζίων της περιοχής των οπισθίων δοντιών της άνω γνάθου η κατάσταση συγχέεται με την είσοδο του ακρορριζίου στο ιγμόριο άντρο γιατί ακόμη και η ακτινογραφική εξέταση τις περισσότερες φορές οδηγεί σε αυτή την εσφαλμένη εντύπωση. Ο μόνος τρόπος για να διαπιστώσουμε την θέση της ρίζας υπό το βλεννογονοπεριόστεο είναι η προσεκτική ψηλάφηση με το δάκτυλο στην περιοχή του ακρορριζίου

31 Κάκωση του κάτω φατνιακού νεύρου:
Η στενή σχέση του γναθιαίου πόρου με τα ακρορρίζια των οπισθίων δοντιών της κάτω γνάθου, όπως και οι παραλλαγές της πορείας του γναθιαίου πόρου ο οποίος μπορεί να βρίσκεται πλάγια της ρίζας των δοντιών ή ανάμεσα από τις ρίζες , είναι δυνατόν να οδηγήσει σε τραυματισμό του κάτω φατνιακού νεύρου το οποίο ανάλογα με την έκταση του τραυματισμού θα παρουσιάσει υπαισθησία για διάστημα από 6 μήνες μέχρι και 2 χρόνια ή και περισσότερο.

32 Κάκωση του κάτω φατνιακού νεύρου (συνέχεια)
Η επιπλοκή μπορεί να συμβεί και κατά την προσπάθεια αφαίρεσης σπασμένης ρίζας των οπισθίων δοντιών της κάτω γνάθου ή κατά την προσπάθεια απόξεσης περιακρορριζικών αλλοιώσεων.

33 Κάκωση του γενειακού νεύρου:
Η κάκωση του γενειακού νεύρου είναι δυνατόν να συμβεί κατά την προσπάθεια χειρουργικής εξαίρεσης σπασμένου ακρορριζίου της περιοχής των προγομφίων,ή κατά την διάρκεια οποιασδήποτε χειρουργικής διαδικασίας στην περιοχή αυτή. Ως συνέπεια τραυματισμού του γενειακού νεύρου εμφανίζεται υπαισθησία στο κάτω χείλος η οποία παρέρχεται μετά από διάστημα μερικών εβδομάδων μέχρι και 2 ετών.