Παιδοψυχιατρική Dr. Μαρία Παπαδημητρίου, MD, PhD

Παιδοψυχιατρική Dr. Μαρία Παπαδημητρίου, MD, PhD
Ψυχίατρος Παιδιών και Εφήβων Ψυχαναλυτική Ψυχοθεραπεύτρια Παιδιών και Εφήβων

Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές
Περιλαμβάνουν ένα σύνολο καταστάσεων στις οποίες παρατηρούνται καθυστερήσεις και αποκλίσεις στην ανάπτυξη: των κοινωνικών δεξιοτήτων της γλώσσας της επικοινωνίας του ρεπερτορίου συμπεριφοράς

Εκδηλώνονται σε μικρά παιδιά πριν την ηλικία των 3 ετών
Οι γονείς συχνά ανησυχούν για το παιδί ήδη από την ηλικία των 18 μηνών, καθώς η γλωσσική κυρίως εξέλιξη δεν είναι η αναμενόμενη Στο 25% των παιδιών η γλώσσα αναπτύσσεται μερικώς και στη συνέχεια χάνεται

Τα παιδιά με ΔΑΔ συχνά εκδηλώνουν έντονο ιδιοσυγκρασιακά ενδιαφέρον σε περιορισμένο εύρος δραστηριοτήτων Αντιστέκονται σε αλλαγές Δεν ανταποκρίνονται κατάλληλα στο κοινωνικό περιβάλλον

Οι ΔΑΔ επηρεάζουν πολλαπλές περιοχές της ανάπτυξης Εκδηλώνονται πρώιμα στη ζωή Προκαλούν επίμονη δυσλειτουργία

Το DSM-IV-TR περιλαμβάνει 5 κατηγορίες ΔΑΔ: Αυτιστική Διαταραχή Σύνδρομο Rett Παιδική αποδιοργανωτική Διαταραχή Τη Διαταραχή Asperger Τη ΔΑΔ μη αλλιώς προσδιοριζόμενη

Αυτιστική Διαταραχή Είναι η ευρύτερα γνωστή Εμφανίζει παρατεταμένη έκπτωση στην κατανόηση και στην ανταπόκριση στα κοινωνικά σημεία Παρατηρείται ασυνήθιστη γλωσσική ανάπτυξη και χρήση Εκδηλώνονται περιορισμένα, στερεοτυπικά σχήματα συμπεριφοράς

Σύνδρομο Rett: Μοιάζει να εκδηλώνεται σχεδόν αποκλειστικά σε κορίτσια Χαρακτηρίζεται από φυσιολογική ανάπτυξη για 6 περίπου μήνες Στερεοτυπικές κινήσεις των χεριών Απώλεια σκόπιμων κινήσεων Ελάττωση της κοινωνικής εμπλοκής Κακό συντονισμό των κινήσεων Ελάττωση της χρήσης της γλώσσας

Παιδική αποδιοργανωτική Διαταραχή: Η ανάπτυξη εξελίσσεται φυσιολογικά κατά τα 2 πρώτα χρόνια της ζωής Στη συνέχεια απώλεια των δεξιοτήτων που είχαν κατακτηθεί σε 2 ή περισσότερες από τις ακόλουθες περιοχές: Τη χρήση της γλώσσας Την κοινωνική ανταπόκριση

Το παιχνίδι Τις κοινωνικές δεξιότητες Τον έλεγχο των σφιγκτήρων

Τη Διαταραχή Asperger: Το παιδί εμφανίζει σημαντικά ελλείμματα στην κοινωνική συναλλαγή Επιδεικνύει επαναλαμβανόμενα και στερεότυπα σχήματα συμπεριφοράς Δεν υπάρχει καθυστέρηση στην ανάπτυξη του λόγου Οι γνωσιακές και προσαρμοστικές ικανότητες του παιδιού είναι φυσιολογικές

Παιδιά με σοβαρά γλωσσικά ελλείμματα διαγιγνώσκονται κατά μέσο όρο 1 χρόνο νωρίτερα από άλλα παιδιά Παιδιά με συμπεριφορές όπως: χτυπήματα συστροφές χεριών περπάτημα στα δάκτυλα των ποδιών παράδοξο παιχνίδι, αναγνωρίστηκαν νωρίτερα

Αυτιστική Διαταραχή Ιστορικές ονομασίες: πρώιμος βρεφικός αυτισμός, παιδικός αυτισμός, αυτισμός του Kanner Αποκλίνουσα αμοιβαία κοινωνική συναλλαγή Περιορισμένο ρεπερτόριο δραστηριοτήτων και ενδιαφερόντων

Αυτιστική Διαταραχή 1867: ο ψυχίατρος Henry Maudsley αναφέρεται σε μια ομάδα παιδιών πολύ μικρής ηλικίας με σοβαρές ψυχικές διαταραχές όπως σημαντική απόκλιση, καθυστέρηση και διαστρέβλωση της ανάπτυξης Εκείνη την εποχή όλες αυτές τις διαταραχές τις θεωρούσαν ψυχώσεις

Αυτιστική Διαταραχή 1943: ο ψυχίατρος Leo Kanner εισάγει τον όρο βρεφικός αυτισμός Περιγράφει παιδιά που εκδήλωναν: ακραία αυτιστική μοναχικότητα αποτυχία ανάληψης της αναμενόμενης στάσης καθυστερημένη ή αποκλίνουσα ανάπτυξη του λόγου

Αυτιστική Διαταραχή Ο λόγος χαρακτηρίζεται από: Ηχολαλία Αναστροφή αντωνυμιών (χρησιμοποιώντας το εσύ αντί του εγώ) Μονότονη επανάληψη ήχων ή λεκτικών διατυπώσεων Άριστη μνήμη αποστήθισης

Αυτιστική Διαταραχή Ο λόγος χαρακτηρίζεται από: Περιορισμένο εύρος αυθόρμητων δραστηριοτήτων Στερεοτυπίες Μανιερισμοί Αγχώδη ψυχαναγκαστική επιθυμία για τη διατήρηση της ομοιότητας Φόβο για τις αλλαγές

Αυτιστική Διαταραχή Ο λόγος χαρακτηρίζεται από: Κακή βλεμματική επαφή Ανώμαλες σχέσεις με τους άλλους Προτίμηση για τις εικόνες και τα άψυχα αντικείμενα

Αυτιστική Διαταραχή Ο Kanner θεώρησε ότι το σύνδρομο είναι συχνότερο και ότι τα παιδιά αυτά λανθασμένα έπαιρναν τη διάγνωση της ΝΥ και της σχιζοφρένειας Σήμερα χρειάζεται Δ/δ του αυτισμού από τη σχιζοφρένεια, ενώ υπάρχει συννοσυρότητα

Αυτιστική Διαταραχή Επιπολασμός-Φυλετική κατανομή Ο 8 ανά παιδιά Η έναρξη της διαταραχής τοποθετείται πριν από τα 3 έτη 4 με 5 φορές συχνότερη στα αγόρια από ότι στα κορίτσια Τα κορίτσια με αυτισμό εμφανίζουν σοβαρότερη ΝΥ

Αυτιστική Διαταραχή-αιτιολογία-παθογένεια Γενετικοί παράγοντες Βιολογικοί παράγοντες Ανοσολογικοί παράγοντες Περιγεννητικοί παράγοντες Νευροανατομικοί παράγοντες Βιοχημικοί παράγοντες Ψυχοκοινωνικοί και οικογενειακοί παράγοντες

Αυτιστική Διαταραχή-αιτιολογία-παθογένεια Γενετικοί παράγοντες: δύο περιοχές στα χρωμοσώματα 2 και 7 περιέχουν γονίδια που εμπλέκονται στον αυτισμό Βιολογικοί παράγοντες: το υψηλό ποσοστό ΝΥ στα παιδιά με αυτισμό και η υψηλότερη του αναμενόμενου συχνότητα επιληπτικών διαταραχών υποδηλώνουν μια βιολογική βάση για τον αυτισμό

Αυτιστική Διαταραχή-αιτιολογία-παθογένεια Βιολογικοί παράγοντες: το 1/3 των παιδιών με αυτισμό εμφανίζουν ελαφριά έως μέτρια ΝΥ Τα παιδιά με αυτισμό και ΝΥ εκδηλώνουν σοβαρότερα ελλείμματα στην αφαιρετική σκέψη, στην κοινωνική κατανόηση και τις λεκτικές δοκιμασίες έναντι των πρακτικών δοκιμασιών

Αυτιστική Διαταραχή-Αιτιολογία-παθογένεια Βιολογικοί παράγοντες: 4-32% των παιδιών με αυτισμό εμφανίζει επιληπτικούς σπασμούς grand mal 20-25% εμφανίζει αύξηση του μεγέθους των κοιλιών του εγκεφάλου

Αυτιστική Διαταραχή-αιτιολογία-παθογένεια Βιολογικοί παράγοντες: Ο αυτισμός σχετίζεται με νευρολογικές καταστάσεις, όπως συγγενή ερυθρά, φαινυλκετονουρία, οζώδη σκλήρυνση, διαταραχή Rett Εμφανίζουν περισσότερα σημεία περιγεννητικών επιπλοκών και ελάσσονες συγγενείς σωματικές ανωμαλίες

Αυτιστική Διαταραχή-αιτιολογία-παθογένεια Ανοσολογικοί παράγοντες: Η ανοσολογική ασυμβατότητα, δηλαδή μητρικά αντισώματα κατά του εμβρύου, μπορεί να συνεισφέρουν στην αυτιστική διαταραχή

Αυτιστική Διαταραχή-αιτιολογία-παθογένεια Περιγεννητικοί παράγοντες Στα βρέφη που αργότερα τίθεται η διάγνωση του αυτισμού φαίνεται πως η επίπτωση περιγεννητικών επιπλοκών είναι μεγαλύτερη του αναμενόμενου Μητρική αιμορραγία κατά το 1ο τρίμηνο και μηκώνιο στο αμνιακό υγρό συχνότερα

Αυτιστική Διαταραχή-αιτιολογία-παθογένεια Περιγεννητικοί παράγοντες Στη νεογνική περίοδο στα αυτιστικά παιδιά παρατηρείται μεγαλύτερη επίπτωση συνδρόμου αναπνευστικής δυσχέρειας και νεογνικής αναιμίας Άρρενα παιδιά με αυτισμό βρέθηκαν να είναι απότοκα μεγαλύτερης χρονικής διάρκειας κυήσεων και με μεγαλύτερο βάρος γέννησης

Αυτιστική Διαταραχή-αιτιολογία-παθογένεια Νευροανατομικοί παράγοντες Η νευροανατομική βάση του αυτισμού είναι άγνωστη Η αύξηση της ποσότητας της φαιάς και λευκής εγκεφαλικής ουσίας, αλλά όχι του εγκεφαλικού όγκου, είναι παρούσα σε παιδιά με αυτισμό στην ηλικία των 2 ετών

Αυτιστική Διαταραχή-αιτιολογία-παθογένεια Βιοχημικοί παράγοντες Το 1/3 των ασθενών με αυτισμό διαθέτει υψηλότερες συγκεντρώσεις σεροτονίνης στο πλάσμα

Αυτιστική Διαταραχή-αιτιολογία-παθογένεια Ψυχοκοινωνικοί και οικογενειακοί παράγοντες Τα παιδιά με αυτισμό μπορεί να αντιδράσουν με επιδείνωση των συμπτωμάτων τους σε ψυχοκοινωνικούς στρεσσογόνους παράγοντες

Αυτιστική Διαταραχή Διάγνωση-κλινικά χαρακτηριστικά Σωματικά χαρακτηριστικά: τα αυτιστικά παιδιά περιγράφονται συχνά ως ελκυστικά και δεν εμφανίζουν σωματικά σημεία που να υποδηλώνουν αυτιστική διαταραχή εμφανίζουν υψηλά ποσοστά ελάσσονων σωματικών ανωμαλιών (παραμορφώσεις αυτιών)

Αυτιστική Διαταραχή Διάγνωση-κλινικά χαρακτηριστικά Χαρακτηριστικά της συμπεριφοράς: Ποιοτικά ελλείμματα στην κοινωνική συναλλαγή Διαταραχές της επικοινωνίας και της γλώσσας Στερεότυπη συμπεριφορά

Αυτιστική Διαταραχή Διάγνωση-κλινικά χαρακτηριστικά Χαρακτηριστικά της συμπεριφοράς: Αστάθεια της διάθεση και του συναισθήματος Ανταπόκριση σε αισθητηριακά ερεθίσματα Συνοδά συμπτώματα συμπεριφοράς Συνοδές σωματικές παθήσεις

Αυτιστική Διαταραχή Διάγνωση-κλινικά χαρακτηριστικά Ποιοτικά ελλείμματα στην κοινωνική συναλλαγή: Τα αυτιστικά παιδιά δεν καταφέρνουν να επιδείξουν τα λεπτά σημεία της κοινωνικής συναλλαγής με τους γονείς τους και τα άλλα άτομα Ως βρέφη σε πολλά λείπει το κοινωνικό χαμόγελο και η στάση του σώματος τους δεν δείχνει πως αναμένουν να τα πάρει αγκαλιά ένας ενήλικας που τα πλησιάζει

Αυτιστική Διαταραχή Διάγνωση-κλινικά χαρακτηριστικά Ποιοτικά ελλείμματα στην κοινωνική συναλλαγή: Συνηθισμένη η κακή βλεμματική επαφή Η κοινωνική ανάπτυξη των παιδιών με αυτισμό χαρακτηρίζεται από ελλειμματική αλλά όχι εντελώς απούσα συμπεριφορά προσκόλλησης Αξιοσημείωτο έλλειμμα στην ικανότητα να παίξουν με τους συνομηλίκους τους και να κάνουν φίλους

Αυτιστική Διαταραχή Διάγνωση-κλινικά χαρακτηριστικά Ποιοτικά ελλείμματα στην κοινωνική συναλλαγή: Η κοινωνική τους συμπεριφορά είναι παράδοξη και μπορεί να είναι απρόσφορη Γνωσιακά τα παιδιά με αυτισμό διαθέτουν περισσότερες δεξιότητες στις οπτικο-χωρικές δεξιότητες σε σχέση με τις δεξιότητες στη λεκτική αιτιολόγηση

Αυτιστική Διαταραχή Διάγνωση-κλινικά χαρακτηριστικά Ποιοτικά ελλείμματα στην κοινωνική συναλλαγή: Γνωσιακό ύφος των παιδιών με αυτισμό: δεν μπορούν να συνάγουν τα συναισθήματα ή την ψυχική κατάσταση των άλλων γύρω τους, δηλαδή δεν μπορούν να αποδώσουν κίνητρα ή προθέσεις στους άλλους, οπότε δεν μπορούν να αναπτύξουν εμπαθητική κατανόηση

Αυτιστική Διαταραχή Διάγνωση-κλινικά χαρακτηριστικά Ποιοτικά ελλείμματα στην κοινωνική συναλλαγή: Αυτή η έλλειψη «θεωρίας της νόησης» τα καθιστά ανίκανα να ερμηνεύσουν την κοινωνική συμπεριφορά των άλλων και τα οδηγεί σε έλλειψη κοινωνικής αμοιβαιότητας

Αυτιστική Διαταραχή Διάγνωση-κλινικά χαρακτηριστικά Ποιοτικά ελλείμματα στην κοινωνική συναλλαγή: Στην όψιμη εφηβεία επιθυμούν περισσότερο συχνά φιλικές σχέσεις, αλλά οι δυσκολίες στην ανταπόκριση των ενδιαφερόντων των άλλων, τα συναισθήματα και τη διάθεσή τους είναι σημαντικά εμπόδια στην ανάπτυξη αυτών των σχέσεων, όπως και των σεξουαλικών σχέσεων

Αυτιστική Διαταραχή Διάγνωση-κλινικά χαρακτηριστικά Διαταραχές της επικοινωνίας και της γλώσσας: Τα ελλείμματα στην ανάπτυξη της γλώσσας και η δυσκολία στη χρήση της για επικοινωνία είναι ανάμεσα στα διαγνωστικά κριτήρια της διαταραχής Γλωσσική απόκλιση και γλωσσική καθυστέρηση

Αυτιστική Διαταραχή Διάγνωση-κλινικά χαρακτηριστικά Διαταραχές της επικοινωνίας και της γλώσσας: Όταν τα παιδιά με αυτισμό μάθουν να μιλάνε με ευχέρεια οι συζητήσεις τους μπορεί να μεταδίδουν πληροφορίες χωρίς να παρέχουν την αίσθηση της αναγνώρισης του τρόπου που ανταποκρίνεται ο άλλος Δυσκολία στη σύνθεση προτάσεων με νόημα

Αυτιστική Διαταραχή Διάγνωση-κλινικά χαρακτηριστικά Διαταραχές της επικοινωνίας και της γλώσσας: Κατά τον 1ο χρόνο ζωής η μορφή βαβίσματος ενός παιδιού με αυτισμό είναι ελάχιστη ή ανώμαλη Τα αυτιστικά παιδιά λένε περισσότερα από όσα κατανοούν, δηλαδή διαθέτουν καλύτερες δεξιότητες γλωσσικής αντίληψης σε σχέση με τις εκφραστικές Ηχολαλία και στερεοτυπία

Αυτιστική Διαταραχή Διάγνωση-κλινικά χαρακτηριστικά Διαταραχές της επικοινωνίας και της γλώσσας: Αντιστροφές αντωνυμιών Δυσκολίες στην άρθρωση 50% των αυτιστικών παιδιών δεν αναπτύσσουν ποτέ επικοινωνιακό λόγο Αριστεύουν σε συγκεκριμένες δοκιμασίες ή διαθέτουν ειδικές ικανότητες

Αυτιστική Διαταραχή Διάγνωση-κλινικά χαρακτηριστικά Στερεότυπη συμπεριφορά: Απουσιάζει το αναμενόμενο αυθεντικό παιχνίδι Τελετουργικά και ψυχαναγκαστικά φαινόμενα Στερεοτυπίες, μανιερισμοί και οι μορφασμοί είναι συχνότεροι όταν το παιδί αφήνεται μόνο του και ελαττώνονται σε μια δομημένη κατάσταση Αντίσταση στην αλλαγή

Αυτιστική Διαταραχή Διάγνωση-κλινικά χαρακτηριστικά Αστάθεια της διάθεσης και του συναισθήματος: Ξαφνικές αλλαγές της διάθεσης Δυσκολία να καταλάβουμε τους λόγους αυτών των εναλλαγών αφού δεν μπορούν να εκφράσουν σκέψεις που σχετίζονται με το συναίσθημα

Αυτιστική Διαταραχή Διάγνωση-κλινικά χαρακτηριστικά Ανταπόκριση σε αισθητηριακά ερεθίσματα: Τα αυτιστικά παιδιά υπερ-ανταποκρίνονται σε ορισμένα ερεθίσματα και υπό-ανταποκρίνονται σε άλλα αισθητηριακά ερεθίσματα, όπως ο πόνος και οι ήχοι Απολαμβάνουν ιδιαίτερα τον ερεθισμό του αιθουσαίου

Αυτιστική Διαταραχή Διάγνωση-κλινικά χαρακτηριστικά Συνοδά συμπτώματα συμπεριφοράς: Υπερκινητικότητα και υποκινητικότητα σε εναλλαγή Επιθετικότητα και συναισθηματικά ξεσπάσματα Αυτοτραυματική συμπεριφορά Μικρό εύρος προσοχής Αϋπνία και διαταραχές ύπνου Προβλήματα διατροφής και ενούρηση

Αυτιστική Διαταραχή Διάγνωση-κλινικά χαρακτηριστικά Συνοδές σωματικές παθήσεις: Λοιμώξεις Γαστρεντερικές διαταραχές Δεσμιδώσεις

Αυτιστική Διαταραχή Διάγνωση-κλινικά χαρακτηριστικά Νοητική λειτουργικότητα: Το 70-75% των αυτιστικών παιδιών λειτουργεί στο φάσμα της ΝΥ Το 30% λειτουργεί στο φάσμα της ελαφριάς έως μέτριας ΝΥ 45-50% έχουν βαριά ΝΥ

Αυτιστική Διαταραχή Διάγνωση-κλινικά χαρακτηριστικά Νοητική λειτουργικότητα: Ο κίνδυνος για αυτισμό αυξάνεται καθώς μειώνεται το IQ το 1/5 των αυτιστικών παιδιών διαθέτει φυσιολογική εξωλεκτική νοημοσύνη Χαμηλά στις δεξιότητες λεκτικής διαδοχής και αφαίρεσης, υψηλά στις οπτικο-χωρικές και στη μνήμη αποστήθισης

Αυτιστική Διαταραχή Διάγνωση-κλινικά χαρακτηριστικά Νοητική λειτουργικότητα: Τα περισσότερα αυτιστικά παιδιά εκδηλώνουν ασυνήθιστες ή πρόωρης ανάπτυξης γνωσιακές η οπτικο-χωρικές δεξιότητες Παρούσες ακόμη και όταν η συνολική λειτουργικότητα υπολείπεται και αναφέρονται ως θραύσματα λειτουργιών ή νησίδες πρόωρης ανάπτυξης

Αυτιστική Διαταραχή Διαφορική Διάγνωση Από τις υπόλοιπες αναπτυξιακές διαταραχές Από τη σχιζοφρένεια με έναρξη στην παιδική ηλικία Από τη ΝΥ με συμπτώματα συμπεριφοράς Από τη μικτή διαταραχή γλωσσικής αντίληψης και έκφρασης Από την επίκτητη αφασία με σπασμούς

Αυτιστική Διαταραχή Διαφορική Διάγνωση Από τη συγγενή κώφωση ή σοβαρή ακουστική έκπτωση Από τη ψυχοκοινωνική αποστέρηση

Αυτιστική Διαταραχή Πορεία και πρόγνωση Σοβαρή διαταραχή με επιφυλακτική πρόγνωση

Αυτιστική Διαταραχή Θεραπεία Πρώιμη παρέμβαση Ψυχοπαιδαγωγική παρέμβαση Λογοθεραπεία Εργοθεραπεία Ψυχοθεραπεία Συμβουλευτική γονέων Φαρμακοθεραπεία

Διαταραχή Asperger: 1944: ο Hans Asperger, ένας Αυστριακός γιατρός, περιέγραψε ένα σύνδρομο που ονόμασε αυτιστική ψυχοπάθεια Η πρωτότυπη περιγραφή του συνδρόμου αφορούσε σε άτομα με φυσιολογική νοημοσύνη που παρουσιάζουν μια ποιοτική έκπτωση στην κοινωνική συναλλαγή και συμπεριφορικές παραδοξότητες χωρίς καθυστέρηση στην ανάπτυξη του λόγου

Τη Διαταραχή Asperger: Το παιδί εμφανίζει σοβαρή παρατεταμένη έκπτωση στην κοινωνική συναλλαγή Επιδεικνύει περιορισμένα, επαναλαμβανόμενα και στερεότυπα σχήματα συμπεριφοράς, ενδιαφερόντων και δραστηριοτήτων Δεν υπάρχουν ελλείμματα στο λόγο, τη γνωσιακή ανάπτυξη ή τις πρόσφορες ηλικιακά δεξιότητες αυτοεξυπηρέτησης

Διαταραχή Asperger: Η βαρύτητα ποικίλει ευρέως συμπεριλαμβανομένων περιπτώσεων στις οποίες παρατηρείται αποτυχία στην εκτέλεση περίπλοκων κοινωνικών οδηγιών, ενώ οι γενικότερες κοινωνικές αλληλεπιδράσεις κατανοούνται τέλεια Αιτιολογία: γενετικοί, μεταβολικοί, λοιμώδεις και περιγεννητικοί παράγοντες (πιθανοί) Πιθανή σχέση με τον αυτισμό

Διαταραχή Asperger: Τα κλινικά χαρακτηριστικά περιλαμβάνουν τουλάχιστον 2 από τα ακόλουθα σημεία ποιοτικής κοινωνικής έκπτωσης: Έντονα παθολογικές, εξωλεκτικές επικοινωνιακές χειρονομίες Αποτυχία ανάπτυξης σχέσεων με τους συνομηλίκους Απουσία κοινωνικής ή συναισθηματικής αμοιβαιότητας Ελλειμματική ικανότητα έκφρασης ευχαρίστησης με την ευτυχία των άλλων

Διαταραχή Asperger: Δ/δ: Αυτισμός ΔΑΔ μη προσδιοριζόμενη αλλιώς Σχιζοειδή διαταραχή προσωπικότητας σε ενήλικους ασθενής Βασικό κριτήριο για τη Δ/δ από τον αυτισμό η γλωσσική καθυστέρηση και δυσλειτουργία, καθώς και η πιθανότερη αναζήτηση κοινωνικής συναλλαγής

Διαταραχή Asperger: Πρόγνωση και πορεία: οι παράγοντες που σχετίζονται με καλή πρόγνωση είναι το φυσιολογικό IQ και οι υψηλότερου επιπέδου κοινωνικές δεξιότητες Με κατάλληλες θεραπευτικές παρεμβάσεις είναι εφικτό να έχουμε ενήλικες με φυσιολογική λειτουργικότητα

Διαταραχή Asperger: Θεραπεία: Υποστηρικτική Στόχοι της είναι να προάγει κοινωνικές συμπεριφορές και τις σχέσεις με τους συνομηλίκους Εργοθεραπεία, ψυχοπαιδαγωγική παρέμβαση, ψυχοθεραπεία, συμβουλευτική γονέων, φαρμακοθεραπεία υπό προϋποθέσεις

Σας ευχαριστώ!

Παιδοψυχιατρική Dr. Μαρία Παπαδημητρίου, MD, PhD

Παρόμοιες παρουσιάσεις

Παρουσίαση με θέμα: "Παιδοψυχιατρική Dr. Μαρία Παπαδημητρίου, MD, PhD"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

Παρόμοιες παρουσιάσεις

Σχετικά με το έργο

Σχόλια

Είσοδος

Σύνδεση μέσω των κοινωνικών δικτύων:

Παιδοψυχιατρική Dr. Μαρία Παπαδημητρίου, MD, PhD

Παρόμοιες παρουσιάσεις

Παρουσίαση με θέμα: "Παιδοψυχιατρική Dr. Μαρία Παπαδημητρίου, MD, PhD"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

Παρόμοιες παρουσιάσεις

Σχετικά με το έργο

Σχόλια