Rekstrarhagfræði III Framleiðsluþáttamarkaðurinn

Παρουσίαση με θέμα: "Rekstrarhagfræði III Framleiðsluþáttamarkaðurinn"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Rekstrarhagfræði III Framleiðsluþáttamarkaðurinn
5 Rekstrarhagfræði III Framleiðsluþáttamarkaðurinn

2 Eftirspurn framleiðsluþátta

3 Eftirspurn framleiðsluþátta

4 Eftirspurn framleiðsluþátta

5 Eftirspurn framleiðsluþátta

6 Eiginverðáhrif

7 Eiginverðáhrif VMP Wage w1 w2 VMPL L1 L2 Labor hours

8 Jaðartekjukúrfan

9 Ákvarðanataka fyrirtækis

10 Eiginverðáhrif K L

11 Eiginverðáhrif

12 Eiginverðáhrif π w

13 Staðgöngu- og stærðaráhrif
Price Capital per week MC K1 A P K2 q1 L1 L2 Labor hours per week q1 Output per week (a) Input Choice (b) Output Decision

14 Staðgöngu- og stærðaráhrif
Price Capital per week MC K1 A P K2 B q1 L1 L2 Labor hours per week q1 Output per week (a) Input Choice (b) Output Decision

15 Staðgöngu- og stærðaráhrif
Price Capital per week MC MC’ K1 A P K2 B q1 L1 L2 Labor hours per week q1 q2 Output per week (a) Input Choice (b) Output Decision

16 Staðgöngu- og stærðaráhrif
Price Capital per week MC MC’ K1 A C P K2 q2 B q1 L1 L2 Labor hours per week q1 q2 Output per week (a) Input Choice (b) Output Decision

17 Staðgöngu- og stærðaráhrif

18 Tekjuskipting/hlutdeild þátta

19 Staðgönguteygni

20 Einkeypi ME=jaðarútgjöld Wage S D Labor hours per week

21 Einkeypi ME Wage S MVP1 D Labor hours per week L1

22 Einkeypi ME Wage S MVP1 w1 D Labor hours per week L1

23 Einkeypi ME Wage S MVP1 w* w1 D Labor hours per week L1 L*

24 Tvíhliða einokun Aðfangaverð ME S D MR Magn

25 Tvíhliða einokun Aðfangaverð ME S P1 D MR Magn Q1

26 Tvíhliða einokun Aðfangaverð ME S P* P2 D MR Magn Q2

27 Tvíhliða einokun Aðfangaverð ME S P1 P* P2 D MR Magn Q2 Q1 Q*

28 Nytjahámörkun neyslu og tíma
Neysla 24w C* U3 U2 U1 H* 24 Frítími á dag

29 Nytjahámörkun neyslu og tíma
T = heildartími, t.d. 24 tímar sólarhrings H = hvíldartími L = vinnutími T = H+L w = tímakaup A = aðrar tekjur C = heildartekjur C = A + wL U = Nyt, jafngildisferill Nyt = U(C,H) Skorður L + H = T og C = wL + A eða C = w(T - H) + A Tímatekjulína: C + wH = A + wT Heildarneysla er vinstra megin og heildartekjur eru hægra megin wH er fórnarkostnaður frítíma

30 Nytjahámörkun neyslu og tíma
Hámörkun nytja:

31 Tekju- og staðgönguáhrif
Tekjuáhrif undir eðlilegum kringumstæðum, leiða til minni vinnu og meiri frítíma. Staðgönguáhrif, hinsvegar, leiða til meiri vinnu og minni frítíma. Frítími verður dýrari. Spurning er síðan hvor áhrifin eru meiri (stærri)!

32 Tekju- og staðgönguáhrif
Neysla Neysla laun = w1 laun = w1 laun = w0 laun = w0 S C1 S C0 U1 U1 U0 U0 H0 H1 Frítími á dag H1 H0 Frítími á dag (a) Launahækkun eykur vinnu (b) Launahækkun minnkar vinnu

33 Tekju- og staðgönguáhrif
Neysla Neysla laun = w1 laun = w1 laun = w0 laun = w0 S C1 S C0 U1 U1 U0 U0 A A H0 H1 Frítími á dag H1 H0 Frítími á dag (a) Launahækkun eykur vinnu (b) Launahækkun minnkar vinnu

34 Tekju- og staðgönguáhrif
Dúalinn: E = C – wL Uo = U(C,H) Ew = -L $1 hækkun launa minnkar nauðsynleg útgjöld um $L Slutsky-jafna fyrir vinnuaflsframboð Staðgönguáhrif Tekjuáhrif Við lægri tekjustig eru staðgönguáhrif yfirgnæfandi. Við hærra tekjustig gætu tekjuáhrifin verið yfirgnæfandi.

35 Afturhallandi vinnuaflsframboð
Við “hærri” tekjur minnkar vinnuaflsframboð einstaklings w L Fyrir markaðinn í heild er framboðskúrfan þó ekki afturhallandi, þó hún gæti verið óteygnari við hærri laun

36 Einstaklings- og markaðsframboð vinnuafls
Raunlaun Raunlaun Raunlaun S2 S1 S w3 w2 w1 Klst á viku Klst á viku Heildarframboð vinnuafls (a) Einstaklingur 1 (b) Einstaklingur 2 (c) Markaðurinn

37 Tekjur og glæpir

38 Að stöðva glæpi

39 Samningar sem raðleikur

40 Samningar sem raðleikur
Ef leikurinn er endurtekinn m.v. tiltekinn fjölda umferða, þá er til undirleiks fullkomið jafnvægi þar sem fyrsta tilboð er ávallt samþykkt. Jafnvægistilboðið byggist á summu lækkananna. Í leiknum hér á undan er upphafstilboð fyrirtækisins að fyrirtækið (A) fái α og stéttarfélagið (B) fái $ α. Ef tilboðið er samþykkt þá er leikurinn búinn. Ef tilboðinu er hafnað þá er komið að B að gera tilboð. Í skrefi 2 minnkar kakan í $ B býður að A fái β og þá fær B afganginn, eða $ β. Nú þarf A að ákveða hvort samþykkja eða hafna á tilboði B. Ef A hafnar þá er farið í skref 3 og enn minnkar kakan, nú í $ A býður nú α til sín og $ α til B. Ef þessu tilboði er hafnað þá fá báðir 0. Lausnin á leiknum fellst í að rekja ákvarðanir aftur á bak. Í skrefi 3 sér A að ef B hafnar tilboði hans þá fær B 0. A býður B því sáralitla upphæð, eða ca. 0, sem B myndi samþykkja (þar sem 0 og ca. 0 eru jafngild og B velur því að samþykkja tilboðið). Í skrefi 2 sér B að ef farið er í skref 3 þá gæti A fengið $ og því yrðu öll tilboð upp á $ eða meira (ca. $ ) samþykkt af A í skrefi 2. Í skrefi 1 sér A að B gæti mest fengið $ í skrefi 2 og býður því þá upphæð strax. Báðir aðilar sjá því að best er að samþykkja upphafstilboð A (α=$ ).

41 Leikur um áhrif stéttarfélags
Dæmi 22.9: Gerum ráð fyrir að stéttarfélag og fyrirtæki séu að semja og að líta megi á samningana sem tveggja þrepa leik. Í fyrsta þrepinu setur stéttarfélagið launin (w) sem félagsmenn þess eru reiðubúnir að samþykkja. Í öðru skrefinu ákveður þá fyrirtækið hvað það muni ráða marga m.v. Launin sem stéttarfélagið setur. Gerum ráð fyrir að tekjufall fyrirtækisins sé: TR = 10L – L2 og að jafngildisferli (nytjum) stéttarfélagsins megi lýsa sem falli af launum: U(w, L) = wL Hver verða launin í Nash-jafnvægi? Sýnið að samningur um w’ = L’ = 4 sé Pareto-æðri m.v. samninginn í a). Við hvaða aðstæður yrði samningurinn í b) sjálfbært undirleiks-fullkomið jafnvægi?

42 Leikur um áhrif stéttarfélags
a. Svarið er fundið með því að rekja lausnina aftur á bak. Í öðru þrepi leiksins mun fyrirtækið hámarka: 10L – L2 – wL Sem krefst þess að L = 5 – w/2 Stéttarfélagið kýs að hámarka wL = 5w – w2/2 svo að w* = 5, L* = 2,5 U* = 12,5, π* = 6,25 b. Ef w’ = L’ = 4 þá er U’ = 16 og π’ = 8 sem er Paretó-æðra en samningurinn í a) c. Svo samningurinn í b) sé sjálfbær þá verður við að einblína á það að fyrirtækið hefur hvata til svika ef stéttarfélagið hefur valið w’ = 4 (hagnaðarhámörkun L = 3 en ekki 4 við w’ = 4). Þar sem π(L = 3) = 9, þá er skilyrðið fyrir sjálfbærni að 8/(1 – δ) > 9 + 6,25δ/(1 - δ) eða 8 > 9 - 9δ + 6,25δ eða δ > 1/2,75 = 4/11

43 Leikur um áhrif stéttarfélags
Halli = w R R(L) L*(w) L π(w, L) = R(L) – wL π’ = R’(L) – w = 0

44 Leikur um áhrif stéttarfélags
L*(w) w L Jafnhagnaðarlínur fyrirtækisins

45 Leikur um áhrif stéttarfélags
w L Jafngildisferlar stéttarfélagsins

46 Leikur um áhrif stéttarfélags
w Jafngildisferill stéttarfélagsins w* L*(w) L*(w*) L

47 Leikur um áhrif stéttarfélags
Fyrirtækið = π, stéttarfélagið = U Stéttarfélag w=1 w=2 w=3 w=4 w=5 Fyrirtæki L=1 8 / 1 7 / 2 6 / 3 5 / 4 4 / 5 L=1,5 11,25 / 1,5 9,75 / 3 8,25 / 4,5 6,75 / 6 5,25 / 7,5 L=2 14 / 2 12 / 4 10 / 6 8 / 8 6 / 10 L=2,5 16,25 / 2,5 13,75 / 5 11,25 / 7,5 8,75 / 10 6,25 / 12,5 L=3 18 / 3 15 / 6 12 / 9 9 / 12 6 / 15 L=3,5 19,25 / 3,5 15,75 / 7 12,25 / 10,5 8,75 / 14 5,25 / 17,5 L=4 20 / 4 16 / 8 12 / 12 8 / 16 4 / 20 L=4,5 20,25 / 4,5 15,75 / 9 11,25 / 13,5 6,75 / 18 2,25 / 22,5 L=5 20 / 5 15 / 10 10 / 15 5 / 20 0 / 25

48 Leikur um áhrif stéttarfélags
Fyrirtækið = π, stéttarfélagið = U Stéttarfélag w=1 w=2 w=3 w=4 w=5 Fyrirtæki L=2,5 16,25 / 2,5 13,75 / 5 11,25 / 7,5 8,75 / 10 6,25 / 12,5 L=3 18 / 3 15 / 6 12 / 9 9 / 12 6 / 15 L=3,5 19,25 / 3,5 15,75 / 7 12,25 / 10,5 8,75 / 14 5,25 / 17,5 L=4 20 / 4 16 / 8 12 / 12 8 / 16 4 / 20 L=4,5 20,25 / 4,5 15,75 / 9 11,25 / 13,5 6,75 / 18 2,25 / 22,5 Með því að fjarlægja víkjandi leikáætlanir kemur Nash-jafnvægið í ljós

49 Fjármunir og vextir

50 Fjármunir og vextir C 1 (1+r) Y C* 1 U 3 U 2 U 1 C* Y C

51 Fjármunir og vextir

52 Fjármunir og vextir

53 Fjármunir og vextir Verðbreytingar
Ef P1 lækkar (þ.e. r hækkar) þá hækkar C1 (í hlutfalli við C0) Ef P1 hækkar (þ.e. r lækkar) þá lækkar C1 r P1 C1 C1

54 Áhrif vaxtabreytinga C 1 (1+r’) Y (1+r) Y S C* 1 U 2 C* Y C

55 Áhrif vaxtabreytinga Ekki er hægt að fullyrða um hvort staðgönguáhrif eða tekjuáhrif eru stærri C 1 (1+r’) Y (1+r) Y C** 1 S C* U 3 1 U 2 C** C* Y C

56 Eftirspurn fjármuna

57 Jafnvægi á lánamarkaði
Real interest rate S r* D Q* Quantity of loans per period

58 Vaxtakúrfa

59 Hagkvæm nýting Hagkvæmasti nýtingartími endurnýjanlegrar auðlindar er þegar vaxtarhraði er jafn vöxtum.

60 Nýting endurnýjanlegrar auðlindar