ΕΕ: ΚΟΙΝΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ (ΚΕΠ)/COMMON COMMERCIAL POLICY(CCP)

Παρουσίαση με θέμα: "ΕΕ: ΚΟΙΝΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ (ΚΕΠ)/COMMON COMMERCIAL POLICY(CCP)"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΕΕ: ΚΟΙΝΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ (ΚΕΠ)/COMMON COMMERCIAL POLICY(CCP)
ΜΑΡΙΑ ΜΕΝΓΚ-ΠΑΠΑΝΤΩΝΗ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΕΠΙΣΚ. ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ EUROPA-INSTITUT, ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΟΥ SAARLAND

2 ΔΙΚΑΙΟ ΤΩΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΤΗΣ ΕΕ: ΓΕΝΙΚΑ 1
Η δράση της ΕΕ δεν είναι ουδέτερη, αλλά έχει ως προοπτική την πολιτική ένωση Το δίκαιο των εξωτερικών σχέσεων της ΕΕ αποτελεί, έτσι, περίπλοκο πεδίο ΔΙΟΤΙ η λειτουργία, ερμηνεία και εφαρμογή των κανόνων που περιλαμβάνει έχουν διαμορφωθεί από τον παραπάνω σκοπό. ΕΕ: κράτος; κλασσικός διεθνής οργανισμός ; αποτελεί μοναδικό είδος διεθνούς οργανισμού με νομική προσωπικότητα διαφορετική από αυτή των κρατών-μελών του ✓ αυθυπόστατη ταυτότητα για αξίες, πολιτικές, συμφέροντα Μαρία Μενγκ-Παπαντώνη, Αναπλ. Καθηγήτρια - Πάντειο Πανεπιστήμιο

3 ΔΙΚΑΙΟ ΤΩΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΤΗΣ ΕΕ: ΓΕΝΙΚΑ 2
ΑΡΑ, το δίκαιο των εξωτερικών σχέσεων της ΕΕ είναι δίκαιο που διέπει τη δράση της Ένωσης στον κόσμο, εσωτερικά (internally) και εξωτερικά (externally) Εσωτερική διάσταση: κανόνες που διέπουν τον οργανισμό, ο οποίος βρίσκεται σε αναζήτηση των συμφερόντων του Εξωτερική διάσταση: κανόνες που διέπουν τη σχέση-αλληλεπίδρασή του με τις υπόλοιπες οντότητες της διεθνούς τάξης ΣΤΟΧΟΣ: η οργάνωση της ΕΕ και των κρατών-μελών, ώστε να ασκήσουν την επιρροή τους στον κόσμο με τρόπο συνεκτικό και αποτελεσματικό. Μαρία Μενγκ-Παπαντώνη, Αναπλ. Καθηγήτρια - Πάντειο Πανεπιστήμιο

4 ΚΟΙΝΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ (ΚΕΠ)
Αποτελεί τον πυρήνα του δικαίου των εξωτερικών σχέσεων της ΕΕ Είναι το κέντρο της ευρωπαϊκής ενοποίησης και το αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης μεταξύ εσωτερικών και εξωτερικών εξελίξεων Η ΚΕΠ είναι σημαντική διότι οι περισσότερες συμφωνίες μεταξύ ΕΕ- 3ων χωρών αφορούν στο εμπόριο ή σε “trade related” συμφωνίες ΆΡΘΡΟ 206 :ΕΕ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑ για διαμόρφωση ΚΕΠ Μαρία Μενγκ-Παπαντώνη, Αναπλ. Καθηγήτρια - Πάντειο Πανεπιστήμιο

5 ΚΕΠ: ΣΤΟ ΠΡΩΤΟΓΕΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ (1)
Προοίμιο ΣΛΕΕ: […] ΕΠΙΘΥΜΩΝΤΑΣ να συμβάλουν, ασκώντας κοινή εμπορική πολιτική, στην προοδευτική κατάργηση των περιορισμών στις διεθνείς συναλλαγές ( = άρθρο 21.2 ΣΕΕ) Η ΕΕ θεωρεί την ΚΕΠ όργανο της εξωτερικής της πολιτικής! Άρθρο 206 Με τη δημιουργία τελωνειακής ένωσης σύμφωνα με τα άρθρα 28 έως 32, η Ένωση συμβάλλει, για το κοινό συμφέρον, στην αρμονική ανάπτυξη του παγκόσμιου εμπορίου, στην προοδευτική κατάργηση των περιορισμών στις διεθνείς συναλλαγές και στις άμεσες ξένες επενδύσεις, καθώς και στον περιορισμό των τελωνειακών και άλλων φραγμών. Μαρία Μενγκ-Παπαντώνη, Αναπλ. Καθηγήτρια - Πάντειο Πανεπιστήμιο

6 ΚΕΠ: ΣΤΟ ΠΡΩΤΟΓΕΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ (2)
Άρθρο 207 1. Η κοινή εμπορική πολιτική διαμορφώνεται βάσει ενιαίων αρχών, ιδίως όσον αφορά τις μεταβολές δασμολογικών συντελεστών, τη σύναψη δασμολογικών και εμπορικών συμφωνιών σχετικά με τις ανταλλαγές εμπορευμάτων και υπηρεσιών, και τις εμπορικές πτυχές της διανοητικής ιδιοκτησίας, τις άμεσες ξένες επενδύσεις, την ενοποίηση των μέτρων ελευθέρωσης, την πολιτική των εξαγωγών και τα μέτρα εμπορικής άμυνας, στα οποία περιλαμβάνονται τα μέτρα που λαμβάνονται σε περιπτώσεις ντάμπινγκ και επιδοτήσεων. Η κοινή εμπορική πολιτική ασκείται στο πλαίσιο των αρχών και των στόχων της εξωτερικής δράσης της Ένωσης. ΆΡΑ, - η ΚΕΠ αφορά σχεδόν (άρθρο ΣΛΕΕ) όλους τους τομείς του εμπορίου (αγαθά, υπηρεσίες, πνευματική ιδιοκτησία ) - χρειάζονται κοινοί κανόνες ώστε να μην υπάρχουν διαστρεβλώσεις στην εσωτερική αγορά και για τη διατήρηση της ενότητας της ΕΕ. -η ΚΕΠ αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της εξωτερικής δράσης της Ένωσης και πρέπει να ασκείται βάσει των γενικών αρχών Μαρία Μενγκ-Παπαντώνη, Αναπλ. Καθηγήτρια - Πάντειο Πανεπιστήμιο

7 ΚΕΠ: ΣΤΟ ΠΡΩΤΟΓΕΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ (3)
ΞΑΕ(ΞΕΝΕΣ ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ)/FDI(FOREIGN DIRECT INVESTMENTS) Γιατί είναι σημαντικές; Οι διεθνείς επενδύσεις λειτουργούν διαφορετικά από το εμπόριο Οι διεθνείς εμπορικές συμφωνίες: αφορούν στην ανταλλαγή αγαθών και διασυνοριακών υπηρεσιών μεταξύ 2+ κρατών Είναι συνήθως περιφερειακές ή/και πολυμερείς Οι διεθνείς επενδυτικές συμφωνίες: Στοχεύουν στην προστασία της ξένης επένδυσης σε μία συγκεκριμένη χώρα Είναι συνήθως διμερείς Επειδή συχνά είναι δύσκολο να διαχωρίσουμε το εμπόριο από τις επενδύσεις, είναι σημαντικό το γεγονός ότι η ΚΕΠ συμπεριλαμβάνει και τα δύο!!! Από το 2009 (Σ. Λισσαβόνας) οι ΞΑΕ είναι στην αποκλειστική αρμοδιότητα της ΕΕ Μαρία Μενγκ-Παπαντώνη, Αναπλ. Καθηγήτρια - Πάντειο Πανεπιστήμιο

8 ΚΕΠ: ΣΤΟ ΠΡΩΤΟΓΕΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ (4)
ΚΕΠ: ΣΤΟ ΠΡΩΤΟΓΕΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ (4) Άρθρο Η άσκηση των αρμοδιοτήτων που απονέμει το παρόν άρθρο στον τομέα της κοινής εμπορικής πολιτικής δεν επηρεάζει την οριοθέτηση των αρμοδιοτήτων μεταξύ της Ένωσης και των κρατών μελών, ούτε συνεπάγεται εναρμόνιση των νομοθετικών ή κανονιστικών διατάξεων των κρατών μελών κατά το μέτρο που οι Συνθήκες αποκλείουν την εναρμόνιση αυτή. Μαρία Μενγκ-Παπαντώνη, Αναπλ. Καθηγήτρια - Πάντειο Πανεπιστήμιο

9 ΚΕΠ: ΣΤΟ ΠΡΩΤΟΓΕΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ (5)
Η ΕΕ έχει νομική προσωπικότητα και έτσι μπορεί να συνάπτει διεθνείς συμφωνίες ΜΕ αρμοδιότητα ή με ΣΥΝΕΠΑΓΟΜΕΝΗ (implied) αρμοδιότητα (ΆΡΘΡΑ 3.2 ΚΑΙ 216 ΣΛΕΕ) Μαρία Μενγκ-Παπαντώνη, Αναπλ. Καθηγήτρια - Πάντειο Πανεπιστήμιο

10 Aρμοδιότητα - ΆΡΘΡΟ 216 ΣΛΕΕ
Η ΕΕ μπορεί να συνάπτει διεθνείς συμφωνίες με τρίτες χώρες ή διεθνείς οργανισμούς: στις περιπτώσεις που προβλέπονται από τις Συνθήκες, όταν το προβλέπει μία δεσμευτική πράξη της ΕΕ όταν είναι αναγκαία για την επίτευξη, στο πλαίσιο των πολιτικών της ΕΕ, ενός από τους στόχους που καθορίζονται από τις Συνθήκες, ακόμη και εάν δεν υπάρχουν κοινοί κανόνες όταν η συμφωνία μπορεί να επηρεάσει κοινούς κανόνες ή να μεταβάλει την εμβέλειά τους. Αυτό σημαίνει ότι, όταν η ΕΕ έχει εγκρίνει κοινούς κανόνες για την εφαρμογή μίας πολιτικής, οι χώρες της ΕΕ δεν μπορούν πια να συνάψουν με τρίτες χώρες συμφωνίες που πλήττουν αυτούς τους κανόνες. ΜΑΡΙΑ ΜΕΝΓΚ-ΠΑΠΑΝΤΩΝΗ - ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ, ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ 5/1/19

11 ΦΥΣΗ ΤΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ
Η ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΩΝ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΩΝ μεταξύ της ΕΕ και των ΚΡΑΤΩΝ ΜΕΛΩΝ της ΕΕ μεταφέρεται επίσης και σε διεθνές επίπεδο. Έτσι η ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑ της ΕΕ διακρίνεται σε: ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑ ΣΥΝΤΡΕΧΟΥΣΑ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑ ΜΑΡΙΑ ΜΕΝΓΚ-ΠΑΠΑΝΤΩΝΗ - ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ, ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ 5/1/19

12 Αρμοδιότητα της ΕΕ για την εμπορική πολιτική
ΑΡΘΡΟ 3 ΣΛΕΕ 1. Η Ένωση έχει αποκλειστική αρμοδιότητα στους ακόλουθους τομείς: α) τελωνειακή ένωση, β) θέσπιση των κανόνων ανταγωνισμού που είναι αναγκαίοι για τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς, γ) νομισματική πολιτική για τα κράτη μέλη με νόμισμα το ευρώ, δ) διατήρηση των βιολογικών πόρων της θάλασσας στο πλαίσιο της κοινής αλιευτικής πολιτικής, ε) κοινή εμπορική πολιτική. ΜΑΡΙΑ ΜΕΝΓΚ-ΠΑΠΑΝΤΩΝΗ - ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ, ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ 5/1/19

13 ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΛΗΨΗ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ 1
ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Είναι ο βασικός εκπρόσωπος της ΕΕ στη GATT/ΠΟΕ Είναι ο διαπραγματευτής των εμπορικών συμφωνιών και εκτελεστής της εμπορικής πολιτικής Λαμβάνει μέτρα anti-dumping, anti-subsidy, διασφαλίσεων στο εμπόριο Έχει αρμοδιότητα να ξεκινά διαδικασία λόγω παραβίασης εναντίον κρατών-μελών και για ζητήματα ΚΕΠ Οι διεθνείς συμφωνίες που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο της ΚΕΠ ακολουθούν τη συνήθη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 218 ΣΛΕΕ Μαρία Μενγκ-Παπαντώνη, Αναπλ. Καθηγήτρια - Πάντειο Πανεπιστήμιο

14 ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΛΗΨΗ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ 2
Άρθρο Εάν πρέπει να διεξαχθούν διαπραγματεύσεις και να συναφθούν συμφωνίες με ένα ή περισσότερα κράτη ή με διεθνείς οργανισμούς, εφαρμόζεται το άρθρο 218, με την επιφύλαξη των ειδικών διατάξεων του παρόντος άρθρου. Η Επιτροπή υποβάλλει συστάσεις στο Συμβούλιο, το οποίο την εξουσιοδοτεί να αρχίσει τις αναγκαίες διαπραγματεύσεις. Εναπόκειται στο Συμβούλιο και την Επιτροπή να μεριμνούν ώστε οι υπό διαπραγμάτευση συμφωνίες να συνάδουν με τις πολιτικές και τους εσωτερικούς κανόνες της Ένωσης. Οι διαπραγματεύσεις αυτές διεξάγονται από την Επιτροπή, σε συνεννόηση με ειδική επιτροπή που ορίζεται από το Συμβούλιο για να την επικουρεί στο έργο αυτό και στο πλαίσιο των οδηγιών που μπορεί να της απευθύνει το Συμβούλιο. Η Επιτροπή υποβάλλει τακτικά έκθεση στην ειδική επιτροπή καθώς και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την πρόοδο των διαπραγματεύσεων. Μαρία Μενγκ-Παπαντώνη, Αναπλ. Καθηγήτρια - Πάντειο Πανεπιστήμιο

15 ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΛΗΨΗ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ 3
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Μαζί με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, είναι ο βασικός θεσμός λήψης αποφάσεων στην ΕΕ Άρθρο 207 2. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, αποφασίζοντας μέσω κανονισμών σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία, θεσπίζουν τα μέτρα για τον καθορισμό του πλαισίου εφαρμογής της κοινής εμπορικής πολιτικής. Μαρία Μενγκ-Παπαντώνη, Αναπλ. Καθηγήτρια - Πάντειο Πανεπιστήμιο

16 ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΛΗΨΗ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ 4
Άρθρο 207 4. Για τη διαπραγμάτευση και τη σύναψη των συμφωνιών της παραγράφου 3, το Συμβούλιο αποφασίζει με ειδική πλειοψηφία. Για τη διαπραγμάτευση και τη σύναψη συμφωνίας στους τομείς του εμπορίου υπηρεσιών και των εμπορικών πτυχών της διανοητικής ιδιοκτησίας, καθώς και των άμεσων ξένων επενδύσεων, το Συμβούλιο αποφασίζει ομόφωνα όταν η συμφωνία αυτή περιλαμβάνει διατάξεις για τις οποίες απαιτείται ομοφωνία για τη θέσπιση εσωτερικών κανόνων. Το Συμβούλιο αποφασίζει επίσης ομόφωνα για τη διαπραγμάτευση και τη σύναψη συμφωνιών :α) στον τομέα του εμπορίου των πολιτιστικών και οπτικοακουστικών υπηρεσιών, όταν υπάρχει κίνδυνος οι συμφωνίες αυτές να θίξουν την πολιτιστική και γλωσσική πολυμορφία της Ένωσης, β) στον τομέα του εμπορίου κοινωνικών, εκπαιδευτικών και υγειονομικών υπηρεσιών, όταν υπάρχει κίνδυνος οι συμφωνίες αυτές να επιφέρουν σοβαρή διατάραξη της οργάνωσης των υπηρεσιών αυτών σε εθνικό επίπεδο και να θιγούν οι ευθύνες των κρατών μελών όσον αφορά την παροχή τους. Μαρία Μενγκ-Παπαντώνη, Αναπλ. Καθηγήτρια - Πάντειο Πανεπιστήμιο

17 ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΛΗΨΗ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ 5
ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ Όπως και για τους περισσότερους τομείς της ΕΕ, και στην ΚΕΠ το Ευρ. Κοινοβούλιο συναποφασίζει Ισχύουν οι συνήθεις νομοθετικές διαδικασίες = πλειοψηφία Κοινοβουλίου Άρθρο : θέσπιση μέτρων Άρθρο 207.3: ενημέρωση Κοινοβουλίου από την Επιτροπή για την πρόοδο των διαπραγματεύσεων Μαρία Μενγκ-Παπαντώνη, Αναπλ. Καθηγήτρια - Πάντειο Πανεπιστήμιο

18 ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΛΗΨΗ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ 6
Άρθρο 218 6. Το Συμβούλιο, μετά από πρόταση του διαπραγματευτή, εκδίδει απόφαση για τη σύναψη της συμφωνίας.[…] α) Μετά από έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις ακόλουθες περιπτώσεις: […] v) συμφωνίες που καλύπτουν τομείς στους οποίους εφαρμόζεται η συνήθης νομοθετική διαδικασία ή η ειδική νομοθετική διαδικασία όταν απαιτείται η έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου […] 10. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενημερώνεται αμέσως και πλήρως σε όλα τα στάδια της διαδικασίας Μαρία Μενγκ-Παπαντώνη, Αναπλ. Καθηγήτρια - Πάντειο Πανεπιστήμιο

19 ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΛΗΨΗ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ 7
ΔΕΕ Κρίνει υποθέσεις που άπτονται της ΚΕΠ στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, επί τη βάσει των γενικών δικαστικών διαδικασιών: Προσφυγή ακύρωσης (άρθρο 263 ΣΛΕΕ) Διαδικασία προδικαστικής παραπομπής (άρθρο 267 ΣΛΕΕ) Πράξη για επίκληση της συμβατικής ευθύνης της ΕΕ από κράτος (άρθρο 268, 240 ΣΛΕΕ) Επίσης, τόσο τα κράτη-μέλη όσο και οι θεσμοί μπορούν να ζητήσουν μία ex ante γνωμοδότηση για τις εμπορικές συμφωνίες (άρθρο ΣΛΕΕ – βλ. Υπόθεση για τη CETA) Μαρία Μενγκ-Παπαντώνη, Αναπλ. Καθηγήτρια - Πάντειο Πανεπιστήμιο

20 ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ (1) Α. ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΜΕΤΡΑ ΚΕΠ
Α. ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΜΕΤΡΑ ΚΕΠ (οι περισσότερες αφορούν μέτρα anti-dumping) Allied Corporation κ.α v Επιτροπή, 1984 (239/82 και 275/88) ✓ δικαίωμα στα πρόσωπα για προσφυγή ακύρωσης μέτρου ΚΕΠ Timex v Συμβούλιο και Επιτροπή, 1985 (264/82) Το αμφισβητούμενο μέτρο ήταν άμεσου και ατομικού συμφέροντος Alusuisse v Συμβούλιου και Επιτροπή, 1982 (307/81) Το ΔΕΚ έκρινε ότι το μέτρο anti-dumping ήταν γενικής εφαρμογής, αφού οι εισαγωγείς δεν συμπεριλαμβάνονταν στον Κανονισμό. Μαρία Μενγκ-Παπαντώνη, Αναπλ. Καθηγήτρια - Πάντειο Πανεπιστήμιο

21 ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ (2) Β. ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΠΟΕ ΣΤΗ ΝΟΜΙΚΗ ΤΑΞΗ ΤΗΣ ΕΕ International Fruit Company, 1972 (21-24/72) -υπεροχή της ΔΣ (GATT) έναντι του κρινόμενου παραγώγου δικαίου -oι κανόνες της GATT ήταν δεσμευτικοί για την ΕΚ -ΠΑΡΟΛΑ ΑΥΤΑ το ΔΕΚ έκρινε ότι οι Ευρωπαίοι πολίτες δεν αποκτούν δικαιώματα από τους κανόνες της GATT, τα οποία να μπορούν να επικαλούνται ενώπιον των Δικαστηρίων, εξαιτίας της φύσης και της οικονομίας των κανόνων της GATT. -Συγκεκριμένα, το ΔΕΚ έκρινε ότι οι κανόνες της GATT στηρίζονται στις διαπραγματεύσεις, στην αμοιβαιότητα και στις αμοιβαίες παραχωρήσεις ωφελημάτων. Οι κανόνες της GATT χαρακτηρίζονται από μεγάλη ελαστικότητα, ιδίως όταν πρόκειται για την δυνατότητα παρεκκλίσεων και τη ρύθμιση των διαφορών. -ΕΛΛΕΙΨΗ ΑΜΕΣΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΚΑΝΟΝΩΝ ΤΟΥ ΠΟΕ ΕΝΤΟΣ ΤΗΣ ΕΝΩΣΙΑΚΗΣ ΕΝΝΟΜΗΣ ΤΑΞΗΣ Μαρία Μενγκ-Παπαντώνη, Αναπλ. Καθηγήτρια - Πάντειο Πανεπιστήμιο

22 Πορτογαλία v Συμβούλιο, 1999 (C-149/99)
ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ (3) Πορτογαλία v Συμβούλιο, 1999 (C-149/99) ΔΕΚ: «[…]οι συμφωνίες ΠΟΕ δεν περιλαμβάνονται, καταρχήν, στους κανόνες βάσει των οποίων το Δικαστήριο ελέγχει τη νομιμότητα των πράξεων των κοινοτικών οργάνων» ΕΛΛΕΙΨΗ ΑΜΕΣΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΚΑΝΟΝΩΝ ΤΟΥ ΠΟΕ ΕΝΤΟΣ ΤΗΣ ΕΝΩΣΙΑΚΗΣ ΕΝΝΟΜΗΣ ΤΑΞΗΣ Van Parys v BIRB, 2005 (C-377/02) ΔΕΚ: « Ο δικαστικός έλεγχος της νομιμότητας των σχετικών κοινοτικών μέτρων βάσει των κανόνων του ΠΟΕ θα μπορούσε να οδηγήσει σε αποδυνάμωση της θέσης της κοινότητας» Μαρία Μενγκ-Παπαντώνη, Αναπλ. Καθηγήτρια - Πάντειο Πανεπιστήμιο

23 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ
Συμπερασματικά για τα αποτελέσματα του δικαίου του ΠΟΕ στην νομική τάξη της ΕΕ: Γενικά: τα κράτη-μέλη ή πρόσωπα ΔΕΝ μπορούν να επικαλεστούν τις διατάξεις των συμφωνιών του ΠΟΕ (Πορτογαλία v Συμβούλιο) Εξαίρεση: τα μέτρα της ΕΕ ΜΠΟΡΟΥΝ να ελεγχθούν υπό το φως των κανόνων του ΠΟΕ, ΕΑΝ μπορεί να αποδειχθεί ότι οι τελευταίοι έπρεπε να εφαρμοσθούν από το εν λόγω μέτρο Ή όταν ένα μέτρο της ΕΕ κάνει ρητή αναφορά σε αυτόν τον κανόνα ΠΟΕ. Μαρία Μενγκ-Παπαντώνη, Αναπλ. Καθηγήτρια - Πάντειο Πανεπιστήμιο

24 ΚΕΠ: ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ 1
ΓΕΝΙΚΑ: σχετίζονται με δασμούς (Α), εμπορικούς περιορισμούς, πρόσβαση στην αγορά (Β) και μέτρα anti-dumping(Γ). Α) ΚΟΙΝΟ ΔΑΣΜΟΛΟΓΙΟ (Common Customs Tariff =CCT) Συναντάται η λογική της εσωτερικής αγοράς = εξάλειψη εσωτερικών δασμών μεταξύ των κρατών-μελών ✓ κοινός εξωτερικός δασμός Κανονισμός 2658/87: διαχωρίζει τους αυτόνομους δασμολογικούς συντελεστές (“autonomous rates of duty”) από τους συμβατικούς δασμούς (που είναι αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων του ΠΟΕ) Εφαρμογή CCT: από τις εθνικές αρχές Μαρία Μενγκ-Παπαντώνη, Αναπλ. Καθηγήτρια - Πάντειο Πανεπιστήμιο

25 ΚΕΠ: ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ 2
Β) ΕΜΠΟΡΙΚΟΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ Οι κανόνες του ελεύθερου εμπορίου βασίζονται σε πλήθος Κανονισμών, π.χ Κανονισμός 260/2009 για το κοινό καθεστώς εισαγωγών, που περιλαμβάνει βασικούς κανόνες και εξαιρέσεις Παράλληλα, έχουμε και Κανονισμούς που αφορούν συγκεκριμένα κράτη/ ομάδες κρατών (λ.χ Βόρεια Κορέα) ή/και συγκεκριμένα προϊόντα (λ.χ υφάσματα) Ο έλεγχος των παγκόσμιων κανόνων για το ελεύθερο εμπόριο εναπόκειται στο δικαιοδοτικό σύστημα του ΠΟΕ (αλλά, πρόσβαση σε αυτό έχουν μόνο τα κράτη-μέλη του!) Μαρία Μενγκ-Παπαντώνη, Αναπλ. Καθηγήτρια - Πάντειο Πανεπιστήμιο

26 ΚΕΠ:ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ 3
TBR 1994 (Tariff Barriers Regulation ) = Κανονισμός 3286/94/EC -Είναι νομική πράξη που δίνει το δικαίωμα σε ενωσιακές επιχειρήσεις και κράτη-μέλη της ΕΕ να καταθέσουν ένσταση-καταγγελία στην Επιτροπή, η οποία διερευνά και καθορίζει αν υπάρχει απόδειξη παραβίασης των διεθνών εμπορικών κανόνων που οδήγησαν -σε διαστρέβλωση του εμπορίου ή -σε ζημία -Αφορά τα αγαθά, υπηρεσίες, πνευματική ιδιοκτησία -Διαμορφώθηκε για να διασφαλίσει ότι τα δικαιώματα της ΕΕ στο πλαίσιο των διεθνών εμπορικών συμφωνιών μπορούν να εφαρμοσθούν στην περίπτωση που τρίτα κράτη «υιοθετούν ή διατηρούν» περιορισμούς στο εμπόριο -O κανονισμός δεν στοχεύει στην προστασία των συμφερόντων συγκεκριμένων εταιριών ή κρατών-μελών, αλλά πρέπει να υπάρχει συμφέρον και για την ΕΕ, ώστε να δράσει η Επιτροπή! Μαρία Μενγκ-Παπαντώνη, Αναπλ. Καθηγήτρια - Πάντειο Πανεπιστήμιο

27 ΚΕΠ: ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ 4
Άρθρο 3 ΣΕΕ 5. Στις σχέσεις της με τον υπόλοιπο κόσμο, η Ένωση […] συμβάλλει […]στην εξάλειψη της φτώχειας και την προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων […] η ΚΕΠ επιτρέπει εμπορικά οφέλη στα αναπτυσσόμενα κράτη Ζήτημα: η διαφορετική αντιμετώπιση των ACP χωρών (African, Caribbean, Pacific Group of States) Κανονισμός 404/93/EC: προέβλεπε προστασία της εγχώριας παραγωγής μπανάνας και των εισαγωγών από τις ACP χώρες. Άρα, πιο εύκολη πρόσβαση στις αγορές από αυτές, παρά για άλλες αναπτυσσόμενες χώρες. Η προτιμησιακή σχέση προς τα κράτη ACP σήμερα έχει αντικατασταθεί από διπεριφερειακές (“bi-regional”) συμφωνίες Μαρία Μενγκ-Παπαντώνη, Αναπλ. Καθηγήτρια - Πάντειο Πανεπιστήμιο

28 ΚΕΠ: ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ 5
GSP (“Generalised Scheme of Preferences”),174 κράτη-μέλη: προσφέρει προτιμησιακή πρόσβαση στην αγορά της ΕΕ για τα αναπτυσσόμενα κράτη GSP+,16 κράτη-μέλη ( Αρμενία, Πακιστάν, Φιλιππίνες, Βολιβία κλπ) EBA (special arrangement for the least developed countries, - Everything But Arms), 49 κράτη-μέλη ( Αφγανιστάν, Αιθιοπία, Υεμένη, Ερυθραία) -Περιβάλλον: ο ρόλος του γίνεται ολοένα και πιο σημαντικός η βιώσιμη ανάπτυξη αναφέρεται σε ΣΛΕΕ, ΣΕΕ, Συμφωνία ΠΟΕ, διακήρυξη Doha μελλοντικά, μπορεί τα προϊόντα που δεν έχουν παραχθεί με φιλο- περιβαλλοντικό τρόπο να μην αποτελούν ομοειδή (“similar”) προϊόντα με αυτά που είναι φιλικά προς το περιβάλλον Μαρία Μενγκ-Παπαντώνη, Αναπλ. Καθηγήτρια - Πάντειο Πανεπιστήμιο

29 ΚΕΠ: ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ 6
Γ) ΠΡΑΞΕΙΣ ΑΜΥΝΑΣ ΤΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ i. Μέτρα anti-dumping προστατεύουν την αγορά από προϊόντα που πωλούνται κάτω της «κανονικής τιμής» Κανονισμός 1125/2009/EC: προβλέπει προστασία των «dumped imports» για μη κράτη-μέλη Η Επιτροπή ελέγχει την εφαρμογή αυτών των πράξεων και των μέτρων Π.χ. Η Επιτροπή επέβαλλε προσωρινά anti-dumping duties:για εισαγωγή ηλιακών συλλεκτών κ.α εξαρτημάτων από την Κίνα (2013). Η Επιτροπή έκρινε ότι αυτά πωλούνταν στην Ευρώπη σε τιμή πoλύ κατώτερη της «κανονικής τιμής». Πρόβλημα για τη Γερμανία (έχει τη μεγαλύτερη βιομηχανία ηλιακών συλλεκτών στην Ευρώπη): φόβος ότι θα ξεκινήσει εμπορικός πόλεμος με Κίνα, κάτι που θα επηρέαζε τη βιομηχανία της. Μαρία Μενγκ-Παπαντώνη, Αναπλ. Καθηγήτρια - Πάντειο Πανεπιστήμιο

30 ΚΕΠ:ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ 7
ii. Προστασία από επιδοτούμενες εισαγωγές (“subsidies”) Κανονισμός 597/2009: στόχος η προστασία της εσωτερικής αγοράς και βιομηχανίας από επιδοτούμενες εισαγωγές από τρίτα κράτη Η ΕΕ μπορεί να επιβάλλει αντισταθμιστικούς δασμούς για να εξουδετερώσει το όφελος μιας τέτοιας επιδότησης, μόνο αν περιορίζεται σε μία συγκεκριμένη εταιρία, βιομηχανία ή ομάδα αυτών Οι επιδοτήσεις έχουν διαφορετικούς στόχους: (+) προώθηση παραγωγής – εξαγωγών αλλά (-) διαστρέβλωση ανταγωνισμού Μαρία Μενγκ-Παπαντώνη, Αναπλ. Καθηγήτρια - Πάντειο Πανεπιστήμιο

31 ΚΕΠ:ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ 8
iii. Διασφαλίσεις Για περιπτώσεις που η βιομηχανία ΕΕ επηρεάζεται από μία απρόβλεπτη, οξεία, ξαφνική αύξηση των εισαγωγών Στόχος διασφαλίσεων: να δώσουν στη βιομηχανία χώρο να κάνει απαραίτητες προσαρμογές Σε αντίθεση με τα μέτρα anti-dumping και anti-subsidy , οι διασφαλίσεις δεν επικεντρώνονται στο εάν το εμπόριο είναι δίκαιο ή όχι Η έρευνα των διασφαλίσεων μπορεί να οδηγήσει σε ποσοτικούς περιορισμούς στις εισαγωγές του υπό εξέταση προϊόντος Νομική βάση διασφαλίσεων: -για κράτη-μέλη ΠΟΕ : Κανονισμός 260/2009 - για μη κράτη-μέλη ΠΟΕ: Κανονισμός 625/2009 Για τη διαπίστωση των anti-dumping, anti-subsidy, safeguards διεξάγεται έρευνα Τα αποτελέσματα αυτών παρουσιάζονται ετησίως στο Ευρ. Κοινοβούλιο Μαρία Μενγκ-Παπαντώνη, Αναπλ. Καθηγήτρια - Πάντειο Πανεπιστήμιο