ŞƏHLA NƏBİ qızı HACIYEVA

Παρουσίαση με θέμα: "ŞƏHLA NƏBİ qızı HACIYEVA"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ŞƏHLA NƏBİ qızı HACIYEVA
KARDİOFƏAL PEPTİDLƏRİN QURULUŞ-FUNKSİYA ƏLAQƏLƏRİ – Molekulyar fizika Fizika üzrə fəlsəfə doktoru elmi dərəcəsi almaq üçün təqdim edilmiş D İ S S E R T A S İ Y A Elmi rəhbər: fizika-riyaziyyat elmləri doktoru, prof. ƏHMƏDOV N.A.

2 KARDİOFƏAL PEPTİDLƏR Asp-Pro-Lys-Gln-Asp-Phe-Met-Arg-Phe –NH2 (DPKQDFMRF) Thr-Pro-Ala-Gln- Asp-Phe-Met-Arg-Phe - NH2 (TPAEDFMRF) Ser-Pro-Lys-Gln- Asp-Phe-Met-Arg-Phe- NH2 (SPKQDFMRF) Ser-Val-Gln-Asp-Asn- Phe-Met-His-Phe - NH2 (SVQDNFMHF) Ser-Ala-Pro-Gln-Asp-Phe-Val-Arg-Ser - NH2 (SAPQDVRS)

3 NƏZƏRİ KONFORMASİYA ANALİZİ

4 Asp-Pro-Lys-Gln-Asp-Phe-Met-Arg-Phe-NH2
(DPKQDFMRF)          ψ ψ   ψ  ψ      ψ ψ         ψ         Asp1-Pro2-Lys3-Gln4-Asp5-Phe6-Met7-Arg8-Phe9-NH2 molekulu 163 atomdan, 50 ikiüzlü fırlanma bucağından ibarətdir.

5 Nonapeptid molekulların sinir-əzələ yığılmaları

6 KARDİOFƏAL PEPTİDLƏR Structure-Activity Relationships of FMRF-NH2 Peptides Demonstrate A Role for the conserved C Terminus and Unique N-Terminal Extension in Modulating Cardiac Contractility Benjamin F. Maynard equal contributor,

7 KARDİOFƏAL PEPTİDLƏR Structure-Activity Relationships of FMRF-NH2 Peptides Demonstrate A Role for the conserved C Terminus and Unique N-Terminal Extension in Modulating Cardiac Contractility Benjamin F. Maynard equal contributor,

8 Asp-Pro-Lys-Gln-Asp-Phe-Met-Arg-Phe-NH2 (DPKQDFMRF)
Şəkil Asp1-Pro2-Lys3-Gln4-Asp5- Phe6-Met7-Arg8-Phe9-NH2 molekulunun hesablama mərhələsinin sxemi

9 Asp1-Pro2-Lys3-Gln4- Asp5 pentapeptid fraqmentinin
konformasiyalarının enerji paylanması Şeyp Enerji intervalı, kkal/mol 0-1 1-2 2-3 3-4 4-5 5-6 ›6 eeee 1 5 6 30 efff 7 3 2 27 eeff - 15 eeef 4 18 efee 20 efef 22 eefe effe Konformasiyaların faizlə göstəricisi

10 Phe6-Met7-Arg8-Phe9-NH2 tetrapeptid fraqmentinin
konformasiyalarının enerji paylanması Konformasiyaların faizlə göstəricisi Şeyp Enerji intervalı, kkal/mol 0-1 1-2 2-3 3-4 4-5 5-6 ›6 eee - 7 6 11 38 fff 2 5 13 35 ffe 4 16 41 eef 1 3 33 efe 18 eff fef 10

11 Asp1-Pro2-Lys3-Gln4-Asp5-Phe6-Met7-Arg8-Phe9-NH2 molekulunun şeypləri, konformasiyaları,
onlara qeyri valent, elektrostatik, torsion qarşılıqlı təsir enerjilərinin verdikləri pay və nisbi enerjiləri Fəza quruluşu növləri № Şeyp Коnformasiya Unis Uq.v Uel. Utors. A 1 efffffee B3RR1222R231R3R2B332B3122B3 -44.0 -1.2 6.1 2 efffffef B3RR1222R231R3R2B332R2222R3 3.4 -45.0 3.9 5.3 3 effffeef B3RR1222R231R3B2B212 R2122B3 3.1 -46.6 4.6 6.0 4 effffeee B3RR1222R231R3B2B232B2122B1 6.4 -42.4 4.2 5.6 B 5 eeeeefef B1BB1222B211B1R2B332R2222R3 0.5 0.7 5.8 6 eeeeefee B1BB1222B211B1R2B332B3122B3 2.5 -38.5 -2.6 4.5 7 eeeeefff B1BB1222B211B1R2R212R3322B1 2.7 -41.9 1.9 3.8 8 eeeeeeef B1BB1222B211B1B2B212R2122R3 -40.7 1.3 4.9 9 eeeeeffe B1BB1222B211B1R3R332B3322B1 5.5 -43.9 5.1 10 eeeeeefe B1BB1222B211B1B1R222B3322B2 8.1 -36.7 3.7 11 eeeeeeee B1BB1222B211B1B2B323B2122B1 8.3 -35.9 0.9 C 12 efeeefef B1RB1222B211B1R2B332R2222R3 13 efeeefff B1RB1222B2112B1R2R212R3322R1 5.7 -42.5 14 efeeeeef B1RB1222B2112B1B2B212R2122R3 6.8 -41.5

12 Asp-Pro-Lys-Gln-Asp-Phe-Met-Arg-Phe-NH2 (DPKQDFMRF)
molekulunun 14 stabil konformasiyalarının sayının histoqramı

13 Asp1 Pro2 Lys3 Gln4 Asp5 Phe6 Met7 Arg8 Phe9
2.8 0.5 0.7 -3.2 -3.7 -3.9 -7.5 -8.6 -4.1 -2.7 0.0 -1.1 2.6 -0.1 0.1 -1.6 -4.0 -1.4 0.2 0.3 -1.3 -0.9 -1.9 -1.2 -0.2 -1.8 3.5 2.7 2.5 -0.3 -9.9 -9.4 -2.0 -1.0 2.2 3.4 0.4 -0.4 1.4 -2.6 -1.7 -4.6 2.1 -0.7 -2.1 -2.3 -7.7 -5.3 -3.0 -3.1 -2.5 -6.4 -6.8 -2.9 -2.8

14

15 Asp1-Pro2-Lys3-Gln4-Asp5-Phe6-Met7-Arg8-Phe9-NH2 molekulunun stabil konformasiyalarının həndəsi parametrləri - ikiüzlü fırlanma bucaqlarının qiymətləri Aminturşu qalığı Şeyplər efffffee eeeeefef efeeefef Asp1  180 61 105 Pro2 Lys3  180 Gln4 58 97 Asp5 Phe6 Met7 Arg8   Phe9 Unis 0.5 5.5

16 b) eeeeefef (0.5 kkal/mol ) c) efeeefef (5.5 kkal/mol)
a) efffffee ( 0.0 kkal/mol) b) eeeeefef (0.5 kkal/mol ) c) efeeefef (5.5 kkal/mol)

17 [MeLys3], [MeGln4], [MeAsp5]
Asp1-Pro2-Lys3-Gln4-Asp5-Phe6-Met7-Arg8-Phe9-NH2 molekulunun analoqlarının fəza quruluşu: [MeLys3], [MeGln4], [MeAsp5]

18 Asp1-Pro2-Lys3-Gln4-Asp5-Phe6-Met7-Arg8-Phe9-NH2 molekulunun və
[MeLys3], [MeGln4], [MeAsp5] analoqlarının konformasiyaları və nisbi enerjiləri № Коnformasiya Təbii molekul [MeLys3] [MeGln4] [MeAsp5] 1 B3RR1222R231R3R2B332B3122B3 - 2 B3RR1222R231R3R2B332R2222R3 3.4 1.2 3 B3RR1222R231R3B2B212 R2122B3 3.1 7.7 4 B3RR1222R231R3B2B232B2122B1 6.4 7.8 5 B1BB1222B211B1R2B332R2222R3 0.5 0.9 5.1 5.7 6 B1BB1222B211B1R2B332B3122B3 2.5 7 B1BB1222B211B1R2R212R3322B1 2.7 2.2 1.6 8 B1BB1222B211B1B2B212R2122R3 4.6 3.3 8.5 9 B1BB1222B211B1R3R332B3322B1 5.5 8.7 10.9 10 B1BB1222B211B1B1R222B3322B2 8.1 6.0 5.6 11.4 11 B1BB1222B211B1B2B323B2122B1 8.3 6.1 12.2 12 B1RB1222B211B1R2B332R2222R3 2.4 5.8 13 B1RB1222B2112B1R2R212R3322R1 11.5 14 B1RB1222B2112B1B2B212R2122R3 6.8 9.3

19 Ser1-Pro2-Lys3-Gln4-Asp5-Phe6-Met7-Arg8-Phe9-NH2
(SPKQDFMRF) molekulunun fəza quruluşu Ser-Pro-Lys-Gln-Asp-Phe-Met-Arg-Phe-NH2 (SPKQDFMRF) molekulu 9 aminturşu qalığından, 162 atom və 50 ikiüzlü fırlanma bucağından ibarətdir

20 Ser1-Pro2-Lys3-Gln4-Asp5-Phe6-Met7-Arg8-Phe9-NH2 molekulunun stabil konformasiyaları,
onlara qeyri-valent, elektrostatik, torsion qarşılıqlı təsir enerjiləri, ümumi və nisbi enerjiləri Fəza quruluşu Konformasiya Uq.v Uel Utor Uüm Unis A L32RR2122R232R3 R2B3322B3122B3 -49.1 5.3 7.0 -36.8 L32RR1222R232R3 B2B2122R2122R3 -48.8 10.4 7.3 -31.1 5.7 L32RR1222R232R3 R2B3322R2222R3 -46.3 10.6 6.2 -29.4 7.4 L32RR1222R232R3 B2B2322B2122B1 -43.4 10.1 6.7 -26.8 10.0 B B12RB1222B212B1 R2B3322R2222R3 -40.9 5.0 -28.5 8.3 L12RB1222B212B1 R2R2122R3322R1 -39.7 7.1 4.3 -28.3 8.5 L12RB1222B212B1 B2B2122R2122R3 -39.2 6.3 5.1 -27.8 9.0 C L12BB1222B212B1R2B3322B3122B3 -36.2 3.9 5.4 -26.9 9.9

21 a) efffffee (0 kkal/mol)
b) efeeefef (8.3 kkal/mol) c) eeeeefee (9.9 kkal/mol)

22 THR-PRO-ALA-GLU-ASP-PHE-MET-ARG-PHE-NH2 MOLEKULUNUN
QURULUŞ-FUNKSIYA ƏLAQƏSI Thr1-Pro2-Ala3-Glu4-Asp5-Phe6-Met7-Arg8-Phe9-NH2 molekulu 9 aminturşu qalığından, 154 atomdan və 48 ikiüzlü fırlanma bucağından ibarətdir

23 Thr1-Pro2-Ala3-Glu4-Asp5-Phe6-Met7-Arg8-Phe9-NH2 molekulunun şeypləri,
konformasiyaları,onlara qeyri-valent, elektrostatik, torsion qarşılıqlı təsir enerjilərinin verdikləri pay və nisbi enerjiləri )№ Şeyp Konformasiya Unis Enerji payı kkal/mol Uq.v Uel Utors 1 efeeefee B23RB2B21B2R2B33B31B3 -31.0 2.7 3.7 2 efeeefef B23RB2B21B2R2B33R22R3 4.3 -33.8 9.9 3.4 3 efeeefff B23RB2B21B2R2R21R33B1 6.4 -33.5 12.7 2.5 4 efeeeeff B23RB2B21B2B2B21R21R3 7.7 -32.7 11.6 4.1 5 efeeeeee B23RB2B21B2B2B23B21B1 9.3 -29.4 10.8 3.3 6 efffefee B31RR1R32B2R2B33B31B3 1.5 4.7 3.2 7 efffefef B31RR1R32B2R2B33R22R3 5.3 -32.5 9.1 4.0 8 eefeefee B32BR3B32B3R2B33B31B3 -30.0 4.5 9 eeffffef B33BR1R32R2R2B33R22R3 3.9 -32.3 8.2 3.0 10 effeefef B32RR3B31B1R2B33R22R3 5.4 -34.2 5.9 11 effeefff B32RR3B31B1R2R21R33B1 7.3 -35.5 13.4

24 aminturşular arasında qarşılıqlı təsir enerjiləri
efeeefee (Unis=0 kkal/mol, yuxarı sətir), efffefee (Unis=1.5 kkal/mol, orta sətir) еeffffef (Unis=3.9 kkal/mol, aşağı sətir) konformasiyalarında aminturşu daxilində və aminturşular arasında qarşılıqlı təsir enerjiləri Thr1 Pro2 Ala3 Glu4 Asp5 Phe6 Met7 Arg8 Phe9 4.6 3.6 3.5 -3.5 -3.6 -4.3 -2.6 -1.9 -0.8 -4.7 -2.3 -1.4 -1.6 -2.2 -.0.1 -0.3 0.1 0.2 1.5 1.3 1.1 -0.1 -0.2 0.3 -0.9 -0.7 0.0 -1.2 -2.0 0.5 1.0 -0.4 -1.0 -0.5 3.8 3.4 3.3 4.2 4.5 -6.2 -3.7 -8.8 0.4 0.7 2.3 2.2 -1.8 -1.5 -9.2 -9.1 -2.4 0.6 -3.4 -3.8 -1.7 -3.2 -7.1 -0.6

25 Thr1-Pro2-Ala3-Glu4-Asp5-Phe6-Met7-Arg8-Phe9-NH2 molekulunun stabil konformasiyalarının
həndəsi parametrləri (ikiüzlü fırlanma bucaqlarının qiymətləri ardıcıllığı ilə dərəcələrlə verilmişdir) Aminturşu qalığı Şeyplər efeeefee efffefee eeffffef Thr1 180 -60 -61 61 Pro2 Ala3 180   56 60 Glu4 -100  139 180  -61 180 90 Asp5 -109   180 92 Phe6 -101 -61 176 179 62 177 60 Met7  179  Arg8    179 Phe9 1.5 3.9

26 b) efffefee (1.5 kkal/mol)
a) efeeefee (0 kkal/mol) b) efffefee (1.5 kkal/mol)

27 c) еeffffef şeypinin konformasiyası (3.9 kkal/mol)
Thr1-Pro2-Ala3-Glu4-Asp5-Phe6-Met7-Arg8-Phe9-NH2 molekulunun aşağıenerjili konformasiyasında atomların fəzada yerləşməsi

28 Thr1-Pro2-Ala3-Glu4-Asp5-Phe6-Met7-Arg8-Phe9-NH2 molekulunun və onun
[MeGlu4], [MeAsp5]analoqlarının konformasiyaları və nisbi enerjiləri № Коnformasiya Təbii molekul [MeGlu4] [MeAsp5] 1 B23RB2B21B2R2B33B31B3 - 2 B23RB2B21B2R2B33R22R3 4.3 0.0 3 B23RB2B21B2R2R21R33B1 6.4 0.5 10.7 4 B23RB2B21B2B2B21R21R3 7.6 2.2 7.2 5 B23RB2B21B2B2B23B21B1 9.3 8.8 6 B31RR1R32B2R2B33B31B3 1.6 7 B31RR1R32B2R2B33R22R3 5.3 8 B32BR3B32B3R2B33B31B3 3.2 9 B33BR1R32R2R2B33R22R3 3.9 7.4 10 B32RR3B31B1R2B33R22R3 5.4 11 B32RR3B31B1R2R21R33B1 7.3

29 Ser1-Val2-Gln3-Asp4-Asn5-Phe6-Met7-His8-Phe9-NH2 molekulunun fəza quruluşu
9 aminturşu qalıqlarından, 149 atomdan və 49 ikiüzlü fırlanma bucağından ibarətdir

30 Ser1-Val2-Gln3-Asp4-Asn5-Phe6-Met7-His8-Phe9-NH2 molekulunun
stabil konformasiyaları № Şeyp Konformasiya Un Uüm Enerji payı kkal/mol Uqv Uel Utors 1 fffeeeee R3R2R321B1B31B2B222B2B3 -26.5 -35.5 6.4 2.5 2 ffffeeee R1R2R321R1B31B2B222B1B3 1.4 -25.1 -34.1 2.6 3 fffeefef R1R2R122B2B31R1B222R3B1 -23.9 -33.2 6.9 2.3 4 fffeeffe R1R2R321B1B31R2R322B2B3 2.8 -23.7 -35.6 8.1 3.8 5 R1R2R321B1B31R1B222R1B2 3.4 -23.1 -31.6 6.3 2.2 6 ffeffeee R1R2B131R1R31B2B222B1B2 4.2 -22.3 -34.9 8.9 3.7 7 fffeeeef R1R2R321B1B31B2B322R3B3 5.2 -21.3 -30.9 7.3 8 R1R2R321B1B31B2B222R2R3 5.3 -21.2 -32.4 8.5 9 ffeffeef R1R2B131R1R31B2B322R3B3 6.5 -20.0 -32.3 3.3 10 feeeefee R1B2B121B1B31R2B322B3B3 6.6 -19.9 -32.0 10.3 5.1 11 -32.1 12 eefeefef B2B1R311B3B31R1B222R3B1 6.8 -19.7 10.5 3.0 13 eefeeeee B2B2R311B3B31B2B222B1B3 7.2 -19.3 -32.9 14 feeefeee R1B2B331B3R31B2B222B1B3 7.4 -19.1 9.9 15 fefeefef R1B2R331B1B31R1B222R3B1 7.7 -18.8 2.4 16 feeeeffe R1B2B131B1B31R2R322B2B3 7.8 -18.7 10.6 17 eefeeffe B2B2R311B3B31R2R322B2B3 -18.4 -32.8 10.9 3.5 18 B1B2R311B3B31R2B112R2R3 8.3 -18.2 -32.7 3.6

31 Ser-Val-Gln-Asp-Asn- Phe-Met-His-Phe-NH2 (SVQDNFMHF)

32 Ser1 Val2 Gln3 Asp4 Asn5 Phe6 Met7 His8 Phe9 2.5 2.6 3.0 -2.6 -2.5 -1.6 -0.6 -2.3 -9.4 -5.4 -1.2 -0.5 0.0 -0.3 -0.2 -0.1 0.1 0.2 -0.4 1.8 -1.8 -2.8 -1.1 -0.9 -2.0 -1.9 -1.3 -1.4 2.7 -1.7 0.4 0.5 0.3 -3.5 -2.4 -2.1 1.2 1.1 -1.0 -0.7 -1.5 -4.2 -4.3 -4.1

33 Ser-Val-Gln-Asp-Asn- Phe-Met-His-Phe-NH2 (SVQDNFMHF)
Aminturşu qalığı Şeyplər fffeeeee fffeeffe eefeeeee Ser1       Val2  180 180   180 179  172 180 61 180 Gln3    180 90    180 90    63 78 Asp4 -94  147    -107  Asn5 -101  140  -103 136  -104 149  Phe6 -100  140  177  -108 -58 175  -100 140 176 177 90 Met7 -111 136 180 180 180  -111  -61   -71 -110 129 179 180 180   His8 -98  140  180  -95  143 180  -98 140 180 61 90 Phe9 -121  140  -114 140  -122 130  2.8 7.2

34 Ser-Val-Gln-Asp-Asn- Phe-Met-His-Phe-NH2
a) fffeeeee b) fffeeffe c) eefeeeee

35 Ser1-Val2-Gln3-Asp4-Asn5-Phe6-Met7-His8-Phe9-NH2 molekulunun
[MePhe6] və [MeMet7] analoqlarının fəza quruluşu № Şeyp Коnformasiya Təbii molekul [MePhe6] analoqu [MeMet7] Unis 1 fffeeeee R3R2R321B1B31B2B222B2B3 1.1 - 2 R1R2R321B1B31B2B222B1B3 1.4 0.0 3 fffeefef R1R2R122B2B31R1B222R3B1 2.6 4 fffeeffe R1R2R321B1B31R2R322B2B3 2.8 7.5 5 R1R2R321B1B31R1B222R1B2 3.4 6 ffeffeee R1R2B131R1R31B2B222B1B2 4.2 7 fffeeeef R1R2R321B1B31B2B322R3B3 5.2 1.9 8 R1R2R321B1B31B2B222R2R3 5.3 9.9 9 ffeffeef R1R2B131R1R31B2B322R3B3 6.5 10.6 10 feeeefee R1B2B121B1B31R2B322B3B3 6.6 2.9 11 10.9 12 eefeefef B2B1R311B3B31R1B222R3B1 6.8 13 eefeeeee B2B2R311B3B31B2B222B1B3 7.2 14 feeefeee R1B2B331B3R31B2B222B1B3 7.4 6.3 15 fefeefef R1B2R331B1B31R1B222R3B1 7.7 16 feeeeffe R1B2B131B1B31R2R322B2B3 7.8 17 eefeeffe B2B2R311B3B31R2R322B2B3 8.1 18 B1B2R311B3B31R2B112R2R3 8.3

36 Ser1-Ala2-Pro3-Gln4-Asp5-Phe6-Val7-Arg8-Ser9-NH2 molekulunun fəza quruluşu
Molekul 142 atom və 48 ikiüzlü fırlanma bucağından ibarətdir

37 Ser1-Ala2-Pro3-Gln4-Asp5-Phe6-Val7-Arg8-Ser9-NH2 molekulunun stabil
konformasiyalarınınnisbi enerjiləri, müxtəlif qarşılıqlı təsir enerjilərinin verdikləri pay (kkal/mol-la) № Şeyp Konformasiya Un Enerji payı Uq.v Uel Utors 1 fefeefff R32BRB211B2R2R1R3222B22 -34.6 1.9 5.4 2 eeffffef B32BRR231R3R2B1R3122R22 0.6 -33.8 0.5 7.4 3 eeffffee B32BRR231R3R2B1B3222B22 1.5 -29.7 0.0 4.6 4 eefffffe B32BRR231R3R2R2B2222B12 1.6 -36.4 4.4 7.0 5 eefeffef B23BRB311R2R2B1R3122R22 3.4 -31.6 6.8 6 feffffee R32BRR231R3R2B1B3222B22 3.5 -27.8 0.3 7 fefeeeff R32BRB211B3B2R2R2222R22 3.7 -31.8 4.1 4.7 8 eefefeff B23BRB311R2B2R2R2222R22 4.3 -32.7 5.3 5.1 9 eeeeeeff B32BBB121B3B2R2R2222R22 -31.3 5.6 10 fefffeef R3BRR231R3B2B1R2222R12 5.2 4.5 11 eeeffeff B32BBR211R3B2R2R2222R22 -31.9 12 feeefeff R32BBB121R3B2R2R2222R22 6.6 -30.6 5.5 5.0 13 feeffefe R32BBR311R3B3R1B3222B12 7.1 6.5 14 eeeeeeee B32BBB121B3B2B1B2222B12 8.8 -27.0 4.2

38

39 Ser1 Ala2 Pro3 Gln4 Asp5 Phe6 Val7 Arg8 Ser9 2.9 1.8 1.9 -0.2 -0.8 -0.9 -0.1 -0.5 -0.4 0.0 0.1 -1.9 -2.0 -1.8 -0.3 -0.6 1.6 0.9 1.3 1.4 -2.9 -2.8 -2.1 -1.5 -1.4 -1.0 -2.3 -1.6 -1.7 0.3 0.2 1.0 -1.2 0.6 1.5 1.7 -3.5 -3.8 -3.2 -4.4 2.6 2.2 -10.2 -7.2 -7.5 0.4 4.1 5.2 -2.4 -2.7 -3.0 1.1 -1.1

40 Ser1-Ala2-Pro3-Gln4-Asp5-Phe6-Val7-Arg8-Ser9-NH2 molekulunun
konformasiyalarının həndəsi parametrləri Qeyd: ikiüzlü bucaqlar φ, ψ, ω, χ1, χ2,... Aminturşu qalıqları Şeyp fefeefff Eeffffef eeffffee Ser1 Ala2 -58  180 -57 Pro3 Gln4 180  Asp5 Phe6 Val7 62   Arg8 -57  180  Ser9 Unis (kkal/mol) 0.6 1.5

41 Ser1-Ala2-Pro3-Gln4-Asp5-Phe6-Val7-Arg8-Ser9-NH2
а) - fefeefff (0 kkal/mol) b) eeffffef (0.6 kkal/mol)

42 c) eeffffee şeypinin konformasiyası (1.5 kkal/mol)
Ser1-Ala2-Pro3-Gln4-Asp5-Phe6-Val7-Arg8-Ser9-NH2 c) eeffffee şeypinin konformasiyası (1.5 kkal/mol)

43 Ser1-Ala2-Pro3-Gln4-Asp5-Phe6-Val7-Arg8-Ser9NH2 molekulunun və
onun [MePhe6], [MeArg8] və [MeSer9]- analoqlarının konformasiyalarının nisbi enerjiləri № Şeyp K o n f o r m a s i y a Təbii molekul [MePhe6] analoqu [MeArg8] analoqu [MeSer9] analoqu 1 fefeefff R32BRB211B2R2R1R3222B22 - 2 eeffffef B32BRR231R3R2B1R3122R22 0.6 3 eeffffee B32BRR231R3R2B1B3222B22 1.5 4 eefffffe B32BRR231R3R2R2B2222B12 1.6 7.4 5.7 5 eefeffef B23BRB311R2R2B1R3122R22 3.4 6 feffffee R32BRR231R3R2B1B3222B22 3.5 7.1 7 fefeeeff R32BRB211B3B2R2R2222R22 3.7 8 eefefeff B23BRB311R2B2R2R2222R22 4.3 2.1 9 eeeeeeff B32BBB121B3B2R2R2222R22 4.4 10 fefffeef R3BRR231R3B2B1R2222R12 4.7 11 eeeffeff B32BBR211R3B2R2R2222R22 5.4 12 feeefeff R32BBB121R3B2R2R2222R22 6.6 13 feeffefe R32BBR311R3B3R1B3222B12 14 eeeeeeee B32BBB121B3B2B1B2222B12 8.8

44 N Ə T İ C Ə L Ə R 1. Nəzəri konformasiya analizi üsulu ilə kardiofəal peptidlər sinfinə aid olan Asp1-Pro2-Lys3-Gln4-Asp5-Phe6-Met7-Arg8-Phe9-NH2, Ser1-Pro2-Lys3-Gln4-Asp5-Phe6-Met7-Arg8-Phe9-NH2, Thr1-Pro2-Ala3-Glu4-Asp5-Phe6-Met7-Arg8-Phe9-NH2 Ser1-Val2-Gln3-Asp4-Asn5-Phe6-Met7-His8-Phe9-NH2 Ser1-Ala2-Pro3-Gln4-Asp5-Phe6-Val7-Arg8-Ser9-NH2 nonapeptid molekullarının fəza quruluşları tədqiq olunmuş, onların aşagıenerjili konformasiyalar toplusu təyin edilmişdir. 2. Göstərilmişdir ki, fizioloji şəraitdə kardiofəal nonapeptid molekullarının beşinin də fəza quruluşu məhdud sayda aşagıenerjili konformasiyalar toplusu ilə təmsil olunur və müxtəlif bioloji funksiyaları yerinə yetirə bilər. 3. Nonapeptid molekulların aşağıenerjili konformasiyaların stabilləşməsində müxtəlif növ qarşılıqlı təsirlərin rolları kəmiyyətcə qiymətləndirilmişdir 4. Tədqiq olunan bütün kardiofəal molekulların aşagıenerjili konformasiyalarında əsas və yan zəncirlərin ikiüzlü fırlanma bucaqlarının qiymətləri təyin edilmişdir.

45 5. Nonapeptid molekulların yan zəncirlərinin iküzlü fırlanma bucaqları ətrafında konformasiya xəritələri qurmaqla hər bir aminturşu qalığının konformasiya mütəhərrikliyi təyin edilmişdir. Müəyyən edilmişdir ki, molekullara daxil olan aromatik, müsbət və mənfi yüklənmiş yan zəncirli aminturşu qalıqları daha çox konformasiya sərbəstliyinə malikdir və asanlıqla müxtəlif reseptor molekulları ilə qarşılıqlı təsirlərdə iştirak edə bilər. 6. Hesablamaların nəticələri əsasında fərz edilmişdir ki, kardiofəal nonapeptid molekullarının C-tərəf tetrapeptid fraqmenti onların fəal mərkəzi rolunu oynayır. Arg-Phe-NH2-nin əsas zənciri, arginin və fenilalaninin yan zəncirləri konformasiya sərbəstliyinə malikdir, bir konformasiyadan digərinə keçid çox az enerji tələb etdiyinə görə asanlıqla reseptor molekulları ilə əlaqəyə girə bilir və fərz etmək olar ki, nonapeptidlərin hamısı üçün ümumi olan fizioloji funksiyanı məhz bu fraqment yerinə yetirir. 7. Tədqiq olunan kardiofəal nonapeptid molekullarının stabil konformasiyaları əsasında təbii molekulların yalnız müəyyən funksiyalarını yerinə yetirə bilən süni analoqlar sintez üçün təklif edilmişdir.

46 Ş.N.Hacıyeva