Κατέβασμα παρουσίασης
Η παρουσίαση φορτώνεται. Παρακαλείστε να περιμένετε
1
ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ
2
Στη σύγχρονη εποχή, σημαντικότατο ζήτημα αποτελεί η παρέμβαση της γενετικής μηχανικής στη φύση των ζωντανών οργανισμών, που σκοπεύει στην ποσοτικά και ποιοτικά αυξημένη παραγωγή τροφίμων…
3
Η Γενετική Μηχανική δίνει τη δυνατότητα προσθήκης νέων γονιδίων απευθείας στον οργανισμό Διαγονιδιακά ή Μεταλλαγμένα ή Γενετικά Τροποποιημένα (ΓΤ) ονομάζονται τα φυτά και τα ζώα που έχουν υποστεί αλλαγή στο γενετικό υλικό με τη χρήση των τεχνικών της Γενετικής Μηχανικής
4
Η Γενετική Μηχανική έχει τη δυνατότητα να εξάγει γονίδια από τα κύτταρα κάποιου οργανισμού και να τα εισάγει στα κύτταρα άλλου οργανισμού, προσδίδοντάς του μ’ αυτόν τον τρόπο νέες ιδιότητες. Οι οργανισμοί που δέχονται το γενετικό υλικό ονομάζονται «γενετικά τροποποιημένοι» και όχι «μεταλλαγμένοι»
5
Σήμερα, χρησιμοποιούνται σε ευρεία κλίμακα και προσφέρουν πλουσιότερες σοδειές, μειωμένη χρήση φυτοφαρμάκων, ποικιλίες προσαρμοσμένες σε ειδικές περιβαλλοντικές συνθήκες, φυτά με επιθυμητές ιδιότητες, και κατά συνέπεια ελαττωμένο κόστος καλλιεργειών, μεγαλύτερο κέρδος, μικρότερη μόλυνση του περιβάλλοντος από τοξικά ζιζανιοκτόνα και εντομοκτόνα, και καλλιέργειες σε περιοχές όπου το «φυσικό» φυτό αδυνατεί να επιβιώσει/
6
Στο επόμενο γράφημα, φαίνεται η ραγδαία άνοδος της χρήσης γενετικά τροποποιημένων καλλιεργειών σε βιομηχανοποιημένες αλλά και αναπτυσσόμενες χώρες
7
Ο παγκόσμιος πληθυσμός έχει φτάσει στα 6 δισεκατομμύρια και προβλέπεται πως θα διπλασιαστεί στα επόμενα 50 χρόνια. Η εξασφάλιση επαρκών ποσοτήτων τροφής για τον αυξανόμενο πληθυσμό θα είναι ένα πολύ σημαντικό ζήτημα στα επόμενα χρόνια. Γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα υπόσχονται να καλύψουν αυτές τις ανάγκες με ποικίλους τρόπους. Οφέλη από τη χρήση ΓΤΟ
8
Ανάγκη για: Ανθεκτικότητα στα εντομοκτόνα
Ανάγκη για: Ανθεκτικότητα στα εντομοκτόνα Ανθεκτικότητα στα παρασιτοκτόνα: Ανθεκτικότητα σε ασθένειες: Ανθεκτικότητα σε ψυχρές θερμοκρασίες: ο καπνός και η πατάτα, επιτρέπει στα φυτά αυτά να αντέχουν σε χαμηλές θερμοκρασίες, που θα κατέστρεφαν μη τροποποιημένες ποικιλίες. Ανθεκτικότητα στην ξηρασία
9
Διατροφική αξία Διατροφική αξία: Η κακή θρέψη είναι συχνό φαινόμενο στον πληθυσμό αναπτυσσόμενων χωρών, όπου μεγάλα ποσοστά του πληθυσμού στηρίζονται στην κατανάλωση ενός μόνο τροφίμου, όπως πχ του ρυζιού, για τη σίτισή τους. Καθώς όμως ένα τρόφιμο δεν μπορεί να παρέχει όλα τα θρεπτικά συστατικά σε επαρκείς ποσότητες, είναι πολύ πιθανή η εμφάνιση ελλείψεων και υποσιτισμού στον πληθυσμό. Εάν όμως παρασκευαζόταν ποικιλία ρυζιού πλούσιας σε θρεπτικά συστατικά στα οποία παρουσιάζονται συχνές ελλείψεις, όπως η βιταμίνη Α και ο σίδηρος, κάποια από τα προβλήματα θα μπορούσαν να λυθούν. Έτσι Ελβετοί επιστήμονες παρασκεύασαν ποικιλία ρυζιού, ονομαζόμενη «Χρυσό ρύζι», υψηλή περιεκτικότητα σε σίδηρο και βιταμίνη Α.
10
Εμβόλια και φάρμακα Εμβόλια και φάρμακα: Η παραγωγή φαρμάκων και εμβολίων από τις φαρμακοβιομηχανίες είναι εξαιρετικά κοστοβόρα διαδικασία, ενώ η αποθήκευσή τους στις σωστές συνθήκες, στις αναπτυσσόμενες χώρες είναι πολύ δύσκολη. Ερευνητές κάνουν προσπάθειες για την ανάπτυξη «βρώσιμων εμβολίων» σε ντομάτες και πατάτες, που θα είναι πολύ πιο εύκολο να μεταφερθούν, να αποθηκευθούν και να χορηγηθούν σε σύγκριση με τα παραδοσιακά σκευάσματα
11
Ιστορία Γενετικά Τροποποιημένων Τροφίμων
Η πρώτη εφαρμογή γενετικής τροποποίησης στα τρόφιμα αφορούσε στη βιοτεχνολογική παραγωγή χυμοσίνης, ενός ενζύμου που χρησιμοποιείται στην τυροκομία. Το γονίδιο της χυμοσίνης από αγελάδα εισήχθη σε μικροοργανισμούς οι οποίοι είναι σε θέση να παράγουν το ένζυμο σε μεγάλες ποσότητες και σε καθαρή μορφή. Η ανασυνδυασμένη χυμοσίνη (δηλαδή το ένζυμο που παράγεται από γενετικά τροποποιημένους μικροοργανισμούς) χρησιμοποιείται σήμερα στο 60% των προϊόντων σκληρού τυριού στις ΗΠΑ.
12
Ιστορία Γενετικά Τροποποιημένων Τροφίμων
Η εφαρμογή της γενετικής τροποποίησης στις αγροτικές καλλιέργειες, που ξεκίνησε σε μαζική κλίμακα το 1996 με την ανθεκτική γενετικά τροποποιημένη σόγια Roundup Ready και το γενετικά τροποποιημένο καλαμπόκι Bt, προκάλεσε από την πρώτη στιγμή πολλές ανησυχίες και αντιδράσεις, κυρίως όταν τα προαναφερθέντα προϊόντα κυκλοφόρησαν στην ευρωπαϊκή αγορά. Γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα παράγονται σήμερα σε πολλές χώρες του κόσμου και καταναλώνονται από εκατομμύρια ανθρώπους σε καθημερινή βάση. Συνιστούν όμως ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα κοινωνικοεπιστημονικά θέματα, με χιλιάδες αναφορές στον τύπο, στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και στα επιστημονικά περιοδικά.
13
Η μια άποψη υποστηρίζει ότι η χρήση της συγκεκριμένης τεχνολογίας στα τρόφιμα μπορεί να δώσει λύσεις σε πολλά προβλήματα της παγκόσμιας γεωργίας και διατροφής, αλλά και της δημόσιας υγείας και υποστηρίζεται κυρίως από τις ΗΠΑ, τον Καναδά, αλλά και κάποιες χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου. Η άλλη άποψη, που προβάλλεται από την Ευρώπη, υποστηρίζει ότι οι γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες και τρόφιμα πιθανόν εγκυμονούν μακροχρόνιους κινδύνους για το περιβάλλον και την υγεία των καταναλωτών και άρα χρειάζεται μεγάλη προσοχή στην απελευθέρωση και χρήση τους1.
14
Η ανεξέλεγκτη απελευθέρωση αυτών των προϊόντων στην κατανάλωση και στη φύση έχει οδηγήσει σε φόβους για απευθείας τοξική δράση στον άνθρωπο, καθώς και για ενδεχόμενη μη αντιστρεπτή αλλοίωση του φυσικού περιβάλλοντος, κατά τρόπο απρόβλεπτο και, τελικά, επιζήμιο και για τον άνθρωπο Είναι γεγονός ότι μέχρι σήμερα οι κερδοσκοπικές εταιρίες που προωθούν την ανάπτυξη του τομέα των γενετικά τροποποιημένων προϊόντων, προκειμένου να μεγιστοποιήσουν το κέρδος τους, έχουν παραμελήσει ένα μεγάλο μέρος της έρευνας για την ανάπτυξη των μεθόδων ελέγχου που απαιτούνται για να εξακριβωθεί η επίδραση των νέων οργανισμών στο φυσικό περιβάλλον, καθώς και στον καταναλωτικό πληθυσμό
15
Αριστερά: Γενετικά τροποποιημένη φράουλα Δεξιά: Κανονική φράουλα
16
ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΕΠΙΦΕΡΟΥΝ ΤΑ ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
17
Υπάρχουν τέσσερις βασικές πηγές κινδύνων:
Οι οφειλόμενοι στην εισαγωγή νέων γονίδιων και των προϊόντων τους Ανεπιθύμητες επιπλοκές των μεθόδων της νέας τεχνολογίας Αλληλεπιδράσεις μεταξύ των εξωγενών γονιδίων και αυτών του ξενιστή Κίνδυνοι από την «κάθετη» ή και την «οριζόντια» μεταβίβαση των νεοεισαχθέντων γονιδίων
18
ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΟΦΕΙΛΟΜΕΝΟΙ ΣΕ ΝΕΑ ΓΟΝΙΔΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΤΟΥΣ
Νέα γονίδια και γονιδιακά προϊόντα εισάγονται σήμερα σε είδη διατροφής Συχνά προερχόμενα από βακτήρια, ιούς και άλλα μη βρώσιμα είδη, που οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις τους στην ανθρώπινη υγεία θα είναι απρόβλεπτες, αφού πολλές φορές δεν υφίσταται διαχωρισμός αυτών των προϊόντων και συνακόλουθα δεν μπορούν να διεξαχθούν σχετικές έρευνες μετά την τοποθέτησή τους στην αγορά
19
Βt-τοξίνες Προέρχονται από ένα βακτήριο του εδάφους, τον Bacillus thuringiensis, και εισάγονται σε ένα μεγάλο μέρος των νέων γενετικά τροποποιημένων φυτικών ειδών για λόγους προστασίας έναντι επιβλαβών εντόμων και παρασίτων Οι Bt-τοξίνες που εισάγονται μέσω γενετικής μηχανικής καταλήγουν στο έδαφος όπου η αδρανοποίηση τους είναι πολύ βραδεία, με αποτέλεσμα τον αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης ανθεκτικών ειδών επιβλαβών εντόμων και μείωσης του πληθυσμού ωφελίμων εντόμων
20
Γονίδια ανθεκτικότητας έναντι ζιζανιοκτόνων ευρέως φάσματος
Η εισαγωγή τους επιφέρει μεγαλύτερη χρήση ευρέως φάσματος ζιζανιοκτόνων Τα ζιζανιοκτόνα ευρέως φάσματος είναι εξαιρετικά επιβλαβή για παρά πολλά φυτικά είδη, η καταστροφή των οποίων μπορεί να επιφέρει ποικίλες μεταβολές στην χλωρίδα και την πανίδα ενός οικοσυστήματος. Εξάλλου, η αυξημένη χρήση τους οδηγεί σε μειωμένη διάρκεια ζωής μιας καλλιέργειας Μία από τις περισσότερο ευρισκόμενες σε χρήση τέτοιες ουσίες, το glyphosate, είναι ουσία που παρουσιάζει τοξικότητα και για τον άνθρωπο, με συνέπεια η ευρεία χρήση της να αυξάνει την συχνότητα οξέων και χρόνιων δηλητηριάσεων στον αγροτικό και καταναλωτικό πληθυσμό αντίστοιχα
21
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΟΦΕΙΛΟΜΕΝΑ ΣΕ ΑΝΕΠΙΘΥΜΗΤΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΤΩΝ ΜΕΘΟΔΩΝ ΤΗΣ ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ
Η επιτυχία εισαγωγής ξένου γονιδίου σε ένα οργανισμό, καθορίζεται από την τυχαία διαδικασία της διείσδυσης του «φορέα» του γονιδίου στο γονιδίωμα του ξενιστή Αυτή η τυχαία διαδικασία πολλές φορές οδηγεί σε απρόβλεπτες και ανεπιθύμητες επιδράσεις, όπως και σε καρκινογενέσεις, ειδικά στα κύτταρα των θηλαστικών Η ύπαρξη τέτοιων επιπλοκών επιβεβαιώνεται από την υψηλή συχνότητα αποτυχίας στη δημιουργία γενετικά τροποποιημένων ζωικών οργανισμών, καθώς και εμφάνισης συγγενών ανωμαλιών ανάμεσα στις επιτυχίες Απρόβλεπτες επιπλοκές δεν είναι σπάνιες και σε φυτικούς οργανισμούς, ενώ γενικά οι τροποποιημένες κυτταρικές σειρές δεν είναι πάντοτε σταθερές Παρόμοιο πρόβλημα αποτελεί και η «γονιδιακή σιώπηση» (κυτταρική διαδικασία που παρεμποδίζει την έκφραση ξένου γονιδιώματος)
22
ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΕΞΩΓΕΝΩΝ ΓΟΝΙΔΙΩΝ ΚΑΙ ΑΥΤΩΝ ΤΟΥ ΞΕΝΙΣΤΗ
Τέτοιες επιπλοκές περιλαμβάνουν παραγωγή νέων αλλεργιογόνων ή και τοξινών, καθώς και μεταβολές στις συγκεντρώσεις ήδη υπαρχόντων Η γενετικά τροποποιημένη σόγια, όπου είχε εισαχθεί γονίδιο από βραζιλιανό φιστικί, βρέθηκε ότι μπορούσε να προκαλέσει αλλεργία σε ευαισθητοποιημένα σ’ αυτό άτομα. Ακόμα, στη σόγια έχουν βρεθεί τουλάχιστον 16 πρωτεΐνες ικανές να προκαλέσουν αλλεργική αντίδραση, μεταξύ δε αυτών η περιεκτικότητα μίας, ενός αναστολέα θρυψίνης, μετρήθηκε κατά 26,7% υψηλότερη από τη φυσιολογική σε μια ποικιλία γενετικά τροποποιημένης σόγιας
23
Α. Ένα από αυτά είναι η τάση για πρόκληση αλλεργικών αντιδράσεων.
Β.Το δεύτερο ζήτημα είναι το κατά πόσο το γονίδιο που έχει εισαχθεί είναι δυνατό να περάσει μέσω οριζόντιας μεταφοράς σε κύτταρα του εντερικού σωλήνα ή στη μικροβιακή του χλωρίδα. Η πιθανότητα απόκτησης ενός γονιδίου ανθεκτικότητας σε αντιβιοτικά από κάποιο μικροβιακό στέλεχος της εντερικής μικροχλωρίδας μπορεί να οδηγήσει σε ανάγκη δημιουργίας ισχυρότερων αντιβιοτικών για την αντιμετώπισή του. Για την εξάλειψη αυτού του κινδύνου αναπτύσσονται νέες στρατηγικές επιλογής, που παρακάμπτουν τα γονίδια ανθεκτικότητας στα αντιβιοτικά. Επιστήμονες μελέτησαν την επίδραση της κατανάλωσης γενετικά τροποποιημένης πατάτας στο πεπτικό σύστημα αρουραίων ισχυρίζονται πως παρατήρησαν διαφορές στα ζώα που κατανάλωσαν την τροποποιημένη πατάτα σε σύγκριση με τη μη τροποποιημένη. Η ισχύς των ευρημάτων τους αμφισβητήθηκε από πολλούς, ειδικά λόγω του είδους της πατάτας που χρησιμοποιήθηκε, καθώς αυτό το είδος δεν καλλιεργήθηκε ποτέ σε μεγάλες ποσότητες για ανθρώπινη κατανάλωση. Το σίγουρο είναι ότι τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα μπορεί να έχουν απρόβλεπτες επιδράσεις στην ανθρώπινη υγεία, που απαιτούν χρόνο ώστε να εδραιωθούν.
24
ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΑΠΟ ΤΗΝ «ΚΑΘΕΤΗ» Ή «ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ» ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗ ΤΩΝ ΝΕΟΕΙΣΑΧΘΕΝΤΩΝ ΓΟΝΙΔΙΩΝ
Κάθετη μεταβίβαση = μεταβίβαση από γενεά σε γενεά Οριζόντια μεταβίβαση = μεταβίβαση μεταξύ ατόμων της ίδιας γενεάς Οι εν λόγω κίνδυνοι προκύπτουν από την ανεξέλεγκτη διάδοση διάφορων γονιδίων και ιδίως των «γονιδίων σήμανσης» Γονίδια σήμανσης = προκαλούν την εμφάνιση ανθεκτικότητας σε αντιβιοτικά, και βάσει αυτής τους της ιδιότητας διαχωρίζονται τα γενετικά τροποποιημένα κύτταρα από τα μη
25
Κάθετη μεταβίβαση Έχει επισυμβεί σε ορισμένα είδη γενετικά τροποποιημένων φυτών, με αποτέλεσμα τη δημιουργία υπεραγριοχόρτων. Η διάδοση των γονιδίων αυτών λαμβάνει χώρα μέσω της διασταύρωσης του τροποποιημένου είδους με το φυσικό «άγριο» τύπο, όμως πρόσφατες έρευνες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι και άλλοι μηχανισμοί πρέπει να λαμβάνουν παράλληλα χώρα, αφού βρέθηκε ότι τα εισαχθέντα γονίδια διαδίδονται σε ένα πληθυσμό συχνά ακόμα και 30 φορές ταχύτερα από τα κανονικά γονίδια
26
Οριζόντια μεταβίβαση Έχει γίνει αντιληπτή σε φυτά στα οποία είχαν εισαχθεί γονίδια ιών, ούτως ώστε να είναι ανθεκτικά σε ιογενείς μολύνσεις. Αντίθετα με τις προσδοκίες, εμφανίστηκαν υπερμολυσματικά ιϊκά στελέχη, λόγω ανασυνδυασμού γονιδίων των διαφορετικών τύπων ιών. Μεγαλύτερος, πάντως, είναι ο κίνδυνος διάδοσης γονιδίων σήμανσης (που προσδίδουν ανθεκτικότητα σε αντιβιοτικά) από τον γενετικά τροποποιημένο οργανισμό σε πληθυσμούς παθογόνων βακτηρίων
27
Εκτίμηση της ασφάλειας των γενετικά τροποποιημένων τροφίμων
ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ ΣΕ ΟΛΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ 4 χώρες καλλιεργούν το 90% των ΓΤΦ (ΗΠΑ, Αργεντινή, Βραζιλία, Καναδάς) Στην Ευρώπη μόνο το 0,12% της αγροτικής γης καλλιεργείται με το γενετικά τροποποιημένο καλαμπόκι ΜΟΝ 810 της Monsanto 176 από τις 192 χώρες δεν καλλιεργούν ΓΤΟ
28
ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΧΩΡΕΣ ΠΟΥ ΚΑΛΛΙΕΡΓΟΥΝ ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΦΥΤΑ
Αποτροπή της επιμόλυνσης φυτών σε περιοχές όπου δεν καλλιεργούνται μεταλλαγμένα φυτά.
29
ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Η εισαγωγή κάποιων ΓΤΤ επιτρέπεται, εφόσον συνοδεύονται από τα απαραίτητα πιστοποιητικά. Η καλλιέργεια των ΓΤ φυτών προς το παρόν απαγορεύεται. Πολλές φορές οι αγρότες σπέρνουν σπόρους, που τους προμηθεύουν εταιρίες, χωρίς να γνωρίζουν ότι είναι ΓΤ. Τον τελευταίο χρόνο πάνω από τόνοι ΓΤΤ εισήχθησαν στη χώρα μας ως ζωοτροφές, μικρή δε ποσότητα των σπερμάτων σόγιας χρησιμοποιήθηκε για ανθρώπινη κατανάλωση ως σογιέλαιο ή ως λεκιθίνη σόγιας.
30
ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Στο τελικό κτηνοτροφικό προϊόν (γάλα, κρέας, τυρί, αυγά) δεν χρειάζεται να αναγράφεται ότι τα ζώα έχουν τραφεί με ΓΤΤ. Όταν περιέχονται στα τρόφιμα ως συστατικά δεν είναι υποχρεωτική η επισήμανση αυτή, εφόσον περιέχονται σε ποσοστό κάτω του 0,9%. Η ελληνική κυβέρνηση είναι αντίθετη στην καλλιέργεια ΓΤΤ. Ενώ πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε 17 γενετικά τροποποιημένα υβρίδια αραβοσίτου για καλλιέργεια στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το Ελληνικό Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης απαγόρευσε την καλλιέργειά τους στην Ελλάδα για δύο τουλάχιστον χρόνια.
31
Ευρωπαϊκή νομοθεσία για τους Γενετικά Τροποποιημένους Οργανισμούς.
Σύμφωνα μτ την Ευρωπαϊκή Νομοθεσία, όλοι οι ΓΤΟ πρέπει να λαμβάνουν έγκριση πριν ακόμη εισέλθουν στην αγορά. Η νομοθεσία απευθύνεται τόσο στα τρόφιμα, τις ζωοτροφές και τους σπόρους των ΓΤΟ. Το 2004, ένα νέο, αναθεωρημένο νομικό πλαίσιο εφαρμόστηκε σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ.
32
Σήμανση: Η σήμανση των ΓΤΟ είναι το πιο χρήσιμο εργαλείο για την εξασφάλιση της ελευθερίας επιλογής που επιβάλλεται από την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Κάθε φορά που κάποιος ΓΤΟ ή παράγωγό του χρησιμοποιείται σε κάποιο προϊόν, αυτό πρέπει να αναγράφεται ξεκάθαρα στη συσκευασία του προϊόντος. Έτσι κάθε καταναλωτής μπορεί εν γνώσει του, να επιλέξει. Δυσάρεστο είναι το γεγονός ότι είναι πολύ δύσκολο μέχρι στιγμής να βρεθούν με σήμανση , τρόφιμα στα ράφια. Ανιχνευσιμότητα: Σήμανση είναι απαραίτητη ακόμη και αν παράγωγα ΓΤΟ δεν ανιχνευθούν στο τελικό προϊόν. Γι αυτό το λόγο, παραγωγοί και προμηθευτές είναι υποχρεωμένοι να ενημερώνουν τους αγοραστές τους για το αν ΓΤΟ χρησιμοποιήθηκαν στην παρασκευή του προϊόντος τους. Για να γίνει αυτό, οι εταιρείες πρέπει να κρατούν αρχεία και ακριβείς πληροφορίες, όπως αναφέρεται και στον κανονισμό 1830/2003.
33
Προβληματισμοί όσον αφορά στη σήμανση:
Είναι γεγονός πως η ασφάλεια των ΓΤΟ και των τροφίμων που τους περιέχουν είναι δύσκολο να εκτιμηθεί, καθώς τα δεδομένα της χρήσης τους είναι πολύ πρόσφατα, τα τεστ που πρέπει να αναπτυχθούν πολύ σύνθετα ενώ δημοσιεύσεις για την τοξικότητα των ΓΤΟ είναι σπάνιες. Η υπάρχουσα βιβλιογραφία είναι ανεπαρκής ώστε να μπορέσει να διαπιστωθεί η ασφάλεια ή μη της χρήσης των ΓΤΟ. Όσον αφορά στη σήμανση, οι απόψεις διίστανται και εκεί, καθώς πολλές επιχειρήσεις υποστηρίζουν πως η σήμανση για τους ΓΤΟ πρέπει να είναι εθελοντική και ανάλογη με τις απαιτήσεις της αγοράς. Ομάδες προστασίας των καταναλωτών από την άλλη πλευρά απαιτούν την υποχρεωτική σήμανση. Η τρέχουσα θέση του Food and Dug Administration όσον αφορά στη σήμανση είναι πως από τη στιγμή που τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα είναι ισότιμα με τα συμβατικά τρόφιμα, δεν υπάρχει λόγος για περεταίρω, πιο αυστηρή σήμανση.
34
Προβληματισμοί όσον αφορά στη σήμανση:
Δεδομένου πως αυστηρή κανόνες για τη σήμανση θα ισχύσουν, είναι απαραίτητος ο αυστηρός έλεγχος κάθε σταδίου παραγωγής όλων των προϊόντων ώστε να διαπιστωθεί η παρουσία η μη ΓΤΟ, καθώς και ο έλεγχος των καλλιεργειών από τους αγρότες, ώστε να εξαλειφθεί ο κίνδυνος αναμίξεων ΓΤΟ με συμβατικών. Είναι σίγουρό ότι το πρόσθετο κόστος όλων αυτών των διαδικασιών θα καλυφθεί από τον καταναλωτή. Δευτερευόντως, μεγάλη διαμάχη γίνεται όσον αφορά στα αποδεκτά όρια της επιμόλυνσης μη ΓΤΟ από ΓΤΟ. Έχει ορισθεί ότι επιμόλυνση σε επίπεδο 1% είναι αποδεκτή, αλλά πολλές ομάδες υπεράσπισης των καταναλωτών υποστηρίζουν πως η επιμόλυνση πρέπει να είναι μηδενική.
35
Οικονομικοί προβληματισμοί
Η παραγωγή ενός ΓΤΟ και η προώθησή του στον καταναλωτή είναι μία μεγάλη και κοστοβόρα διαδικασία. Οι εταιρείες που παράγουν τους γενετικά τροποποιημένους σπόρους είναι αυτονόητο πως αναμένουν μεγάλα κέρδη από την πώληση της «πατέντας» τους. Μεγάλο προβληματισμό γεννά το γεγονός ότι για την αγορά των σπόρων αυτών απαιτούνται τεράστια ποσά, τα οποία οι αγρότες των αναπτυσσόμενων χωρών δεν διαθέτουν, κάτι που πιθανώς να διευρύνει το κενό μεταξύ «προνομιούχων» και «φτωχών». Οι εταιρείες παραγωγής ΓΤΟ φροντίζουν για τη διατήρηση της πατέντας τους, τοποθετώντας «γονίδιο αυτοκαταστροφής», ώστε το φυτό να μην είναι βιώσιμο μετά την πρώτη συγκομιδή και να μην παράγει παραγωγικούς σπόρους. Ο αγρότης είναι υποχρεωμένος να αγοράζει νέους σπόρους κάθε χρόνο, γεγονός που μπορεί να καταστρέψει οικονομικά τους αγρότες, ειδικά αυτούς των αναπτυσσόμενων χωρών. Προσπάθειες γίνονται ώστε να σταματήσει η χρήση των γονιδίων αυτών καθώς και να μειωθούν οι τιμές των γενετικά τροποποιημένων σπόρων, ώστε να δοθεί μία ανάσα στις οικονομικά αναπτυσσόμενες χώρες.
36
Ενδεχόμενοι κίνδυνοι από τη χρήση ΓΤΟ:
Οι απόψεις γύρω από τους ΓΜΟ παραμένουν αμφιλεγόμενες. Πολλοί είναι αυτοί που μάχονται υπέρ της χρήσης των ΓΤΟ, τονίζοντας τις παραπάνω θετικές τους επιδράσεις στην γεωργία, το περιβάλλον και την παραγωγή μεγαλύτερων ποσοτήτων τροφής. Για πολλούς όμως ακόμα, ακτιβιστές, μη κερδοσκοπικές οργανώσεις, επιστήμονες, η βιοτεχνολογική αυτή επανάσταση στον τομέα των τροφίμων προκαλεί ερωτηματικά και πολλές αντιδράσεις. Πολλοί οι ενδεχόμενοι κίνδυνοι που πηγάζουν από την παραγωγή και χρήση των ΓΤΟ και μπορούν να ταξινομηθούν σε τρεις μεγάλες κατηγορίες: Περιβαλλοντικοί κίνδυνοι Κίνδυνοι για την ανθρώπινη υγεία Οικονομικοί προβληματισμοί
37
Η χρήση γενετικά τροποποιημένων οργανισμών ενέχει την πιθανότητα επίλυσης πολλών παγκόσμιων προβλημάτων όπως η πείνα και η υποθρεψία, ή προστασίας του περιβάλλοντος μέσω της μείωσης της χρήσης χημικών παρασιτοκτόνων και ζιζανιοκτόνων. Παρόλα αυτά υπάρχουν πολλά ζητήματα που πρέπει να επιλυθούν από τις κυβερνήσεις των διάφορων χωρών, όσον αφορά στη ρύθμιση ζητημάτων ασφάλειας και σήμανσης. Πολλοί πιστεύουν πως η χρήση της γενετικής μηχανικής δεν μπορεί να αγνοηθεί καθώς μπορεί να προσφέρει την τεχνολογία για τη λύση σημαντικών μελλοντικών προβλημάτων. Προσοχή απαιτείται φυσικά ώστε να αποφευχθούν πιθανές βλαπτικές συνέπειες στην ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον, πολλές από τις οποίες δεν μπορούν να προβλεφτούν με την υπάρχουσα γνώση.
Παρόμοιες παρουσιάσεις
© 2024 SlidePlayer.gr Inc.
All rights reserved.