Σκηνική μουσική - Η όπερα

Παρουσίαση με θέμα: "Σκηνική μουσική - Η όπερα"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Σκηνική μουσική - Η όπερα
Μουσικά Σύνολα Σκηνική μουσική - Η όπερα

2 Όπερα Στην όπερα συνυπάρχουν διάφορες τέχνες όπως: η μουσική, το θέατρο, η ποίηση, ο χορός. Ο όρος προέρχεται από το opus που σημαίνει έργο. Η διαφορά με το θέατρο είναι ότι η μουσική δεν λειτουργεί ως μουσική υπόκρουση, αλλά έχει ενεργητικό χαρακτήρα υπογραμμίζοντας τις διαθέσεις των ηρώων και συμμετέχοντας στην εξέλιξη της δράσης.

3 Όπερα Αποτελείται από πληθώρα μουσικών συνόλων (ορχήστρα, χορωδία, φωνές) που σχηματίζουν ένα μεγάλο μουσικό σύνολο. Αποτελείται από πράξεις και σκηνές όπως τα θεατρικά έργα. Το κείμενο που χρησιμοποιείται ονομάζεται λιμπρέτο.

4 Όπερα Η όπερα δημιουργήθηκε στην Φλωρεντία στα τέλη του 16ου αιώνα μέσα από την προσπάθεια κύκλου λόγιων να αναβιώσουν την αρχαία ελληνική τραγωδία. Οι πρώτη όπερα σε κείμενο Ρινουτσίνι και μουσική Πέρι είναι η Δάφνη και σε μουσική Κατσίνι η Ευρυδίκη. Οι πρώτες όπερες αποτελούνταν από: Την αρχαία ελληνική μονωδία που πήρε τη μορφή μελωδικής απαγγελίας με συνοδεία κιθάρας. Χορωδιακά μέρη. Οργανικά μέρη και χορούς.

5 Όπερα Πρώτο σημείο σταθμός στην όπερα είναι η όπερα Ορφέας (1607) του Μοντεβέρντι, η οποία καθιερώνει: Το ρετσιτατίβο που είναι το απαγγελτικό ύφος και το οποίο εξελίσσεται σε stile rappresentativo (παραστατικό). Το λυρικοδραματικό ρετσιτατίβο με συνοδεία ορχήστρας. Άριες (τραγούδια). Ορχηστρικά μέρη και χορούς. Χορωδιακά μέρη.

6 Όπερα Στο Μπαρόκ αναπτύσσονται δύο είδη όπερας:
Η Σοβαρή όπερα (opera seria) Κωμική όπερα (opera buffa)

7 Όπερα Η Σοβαρή όπερα εξελίχθηκε σε είδος με υπερβολική φωνητική δεξιοτεχνία, χρήση ευνούχων τραγουδιστών και ασυνέπεια στη δράση. Η όπερα μπούφα αναπτύχθηκε αρχικά ως ιντερμέντζο της σοβαρής όπερας με ανεξάρτητο περιεχόμενο. Στα φινάλε της όπερας μπούφα κυριαρχούν τα φωνητικά σύνολα αντί της άριας. Η όπερα μπούφα έχει ανάλαφρο ύφος, γρήγορη δράση και ευκολοτραγούδιστες μελωδίες. Ο Γκλούκ θα κάνει πολύ σημαντικές μεταρρυθμίσεις στην όπερα με βασικά στοιχεία: την ενιαιότητα στο λιμπρέτο χωρίς άσχετες παρεμβολές. Τα χορωδιακά μέρη και το μπαλέτο συνδέονται με τη δράση, το ρετσιτατίβο είναι ο κύριος πυρήνας της δράσης .

8 Άρια Η Άρια καθιερώνεται από τον Αλεσάντρο Σκαρλάτι.
Η Άρια καθιερώνεται από τον Αλεσάντρο Σκαρλάτι. Προέρχεται από το μελωδικό ρετσιτατίβο. Έχει αυστηρή μορφή που ακολουθεί το σχήμα ΑΒΑ (άρια ντα κάπο). Εξελίχθηκε σε πολύ δεξιοτεχνικό μέρος της όπερας που έχασε κάθε εκφραστική σημασία. Μεγάλη σημασία σε αυτό το είδος παίζουν οι καστράτι.

9 Ρετσιτατίβο Διηγητικό ύφος (stile narrativo). Δεν υπάρχει δράση, ο ρυθμός ακολουθεί τον τονισμό του κειμένου, η αρμονία μένει σταθερή. Απαγγελτικό ύφος (stile recitativo). Παραστατικό ύφος (stile rappresentativo). Περιγραφή ψυχικών διαθέσεων. Ρετσιτατίβο σέκκο (secco). Μορφή ελεύθερη με ελεύθερο ρυθμό και συνοδεία continuo. Ρετσιτατίβο ακκομπανιάτο (accompagnato). Μελωδικό με συνοδεία ορχήστρας. Η χρήση του επεκτείνεται από τον Γκλουκ και στον 19ο αι. εξελίσσεται σε σκηνή.

10 Φωνητικά σύνολα της όπερας
Ντουέτα (δύο τραγουδιστές) Τρίο (τρεις τραγουδιστές) Κουαρτέτα (τέσσερις τραγουδιστές) Φωνές: Σοπράνο Άλτο Τενόρος Μπάσος

11 Εκτάσεις φωνών