Μεταγνωστική Ικανότητα-στρατηγικεσ

Παρουσίαση με θέμα: "Μεταγνωστική Ικανότητα-στρατηγικεσ"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Μεταγνωστική Ικανότητα-στρατηγικεσ
Ειδικη εκπαιδευση ιι Τμημα προσχολικησ αγωγησ και εκπαιδευσησ Διδασκουσα: ΡΗΓΑ ΑΣΗΜΙΝΑ Phd

2 Βασικα σημεια…. Η θεωρία του Piajet
Σύντομη περιγραφή των βασικών αρχών της θεωρίας του Vygotsky όσον αφορά την ανάπτυξη των παιδιών σε κοινωνικό και γνωστικό επίπεδο. Ορισμός της «Ζώνης της Εγγύτερης Ανάπτυξης» (ΖΕΑ) και πώς μπορεί να ευνοηθεί ένα παιδί με μαθησιακές δυσκολίες μέσα από την πρακτική εφαρμογή αυτής της θεώρησης. Τι είναι οι μνημονικές στρατηγικές; Παραδείγματα μνημονικών στρατηγικών Τι είναι η «Γνωστική Εξάσκηση»; Τι είναι ή «Μεταμνήμη» (σε συνάρτηση με το πώς μπορεί να βοηθηθεί ένα παιδί με Μαθησιακές Δυσκολίες); Μεταγνωστικές στρατηγικές

3 Θεωριεσ γνωστικησ αναπτυξησ
Piajet: ανθρώπινη νοημοσύνη = μέσο προσαρμογής στο περιβάλλον Στάδια ωρίμανσης Κύρια στάδια ανάπτυξης: Α. Αισθησιοκινητική Β. Συγκεκριμένη-Λειτουργική Γ. Τυπική λειτουργική σκέψη Έμφαση στις ικανότητες του παιδιού- όχι στο κοινωνικό περιβάλλον. Η μάθηση εξαρτάται από το στάδιο του υποκειμένου Οι διαταραχές σε κάποιες ικανότητες οφείλονται στην ταχύτητα με την οποία οι ικανότητες ωριμάζουν. Ετοιμότητα

4 H θεωρια του vygotsky Η θεωρία του Vygotsky είναι γνωστή ως κοινωνικο-πολιτισμική, επειδή δίνει έμφαση στον πολιτισμό, δηλαδή στις γνώσεις στις αξίες, στα πιστεύω, στις συνθήκες και τις δεξιότητες μιας κοινωνικής ομάδας, οι οποίες μεταδίδονται από γενιά σε γενιά.

5 VYGOTSKY, OI ΣΟΒΙΕΤΙΚΟΙ ΨΥΧΟΛΟΓΟΙ ΚΑΙ Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ «ΖΩΝΗΣ ΕΓΓΥΤΕΡΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ»
Vygotsky, Leontief, Luria, Rubinstein: Έμφαση στο κοινωνικό περιβάλλον και στο διαμορφωτικό ρόλο που παίζει η σχέση του παιδιού με τους ενήλικες. Κοινωνικό περιβάλλον: πηγή ανάπτυξης και για την κατάκτησή του το παιδί περνά από διάφορα στάδια εξάσκησης. Γονείς και δάσκαλοι: διαμεσολαβητικός ρόλος Vygotsky: η γνωστική ανάπτυξη προχωρά «από έξω προς τα μέσα» δια μέσω της εσωτερίκευσης, της απορρόφησης των γνώσεων από το κοινωνικό πλαίσιο.

6 Επομενωσ… Ο Vygotsky θεωρούσε ότι τα εργαλεία αυτά στην αρχή είναι εξωτερικά και διαπροσωπικά, μοιράζονται δηλαδή ανάμεσα σε δύο ή περισσότερους ανθρώπους, και στη συνέχεια εσωτερικεύονται και χρησιμοποιούνται ατομικά και ανεξάρτητα.

7 Τα παιδιά «συναντούν» τον κόσμο μέσα από τους άλλους , σε πολιτισμική μορφή, η οποία αποτελείται από πρότυπα κοινωνικών σχέσεων και περιέχει κοινωνικά εργαλεία, όπως το παιχνίδι, συστήματα αριθμών, η γλώσσα και η γραφή. Κυρίαρχος ο ρόλος του λόγου. Η σκέψη ακολουθεί το λόγο. Τα παιδιά, όταν παίζουν, μιλούν στους εαυτούς τους, αυτό-καθοδηγούν τη σκέψη τους.-> Βάση για την ανάπτυξη πιο σύνθετων ικανοτήτων

8 Ζωνη εγγυτερησ αναπτυξησ
Οι διαδικασίες που βρίσκονται στη διαδικασία της ωρίμανσης

9

10 Βασική έννοια στη θεωρία του Vygotsky είναι και αυτή των συμβόλων

11 Μοντέλο αλληλεπίδρασης της μάθησης.
Σε μια συνθήκη δυναμικής αξιολόγησης, ο εξεταστής δεν περνά στο επόμενο ερώτημα εάν το παιδί δώσει λανθασμένη απάντηση. Αντίθετα, σε μια τέτοια περίπτωση, παρέχει στο παιδί διαδοχικά καθοδηγούμενες βοήθειες με σκοπό να το οδηγήσει στην επίλυση του προβλήματος. Τα παιδιά που με την ελάχιστη καθοδήγηση επιλύουν ένα γνωστικό έργο, φαίνεται ότι έχουν το δυναμικό να προχωρήσουν σε παρόμοια γνωστικά έργα.

12 Συνεργατική μάθηση Αξιοποίηση ΖΕΑ καθώς ο δάσκαλος δουλεύει ανάμεσα στο όριο αυτού που μπορεί να καταφέρει το παιδί από μόνο του και σε αυτό που μπορεί να κάνει με τη βοήθεια ενός ενήλικα ή ενός πιο ικανού συνομήλικου. Scaffolding Σημαντικές προσεγγίσεις σε θέματα αντιμετώπισης και παρέμβασης πολλών προβλημάτων που σχετίζονται με τη γλώσσα και την ανάπτυξη του λόγου, το μαθηματικό συλλογισμό, την κοινωνική συμπεριφορά και το παιχνίδι http: //

13

14 Ο ρόλος του Παιδαγωγού Ο ρόλος του Ν είναι να σχεδιάζει το εκπαιδευτικό περιβάλλον, να καθοδηγεί, να διευκολύνει, να υποστηρίζει και να αξιολογεί τα παιδιά, καθώς παίρνει ενεργό μέρος στη μαθησιακή διαδικασία δημιουργώντας με αυτά εμπειρίες μέσα στη ΖΕΑ και ωθώντας τα προς την ανεξαρτησία τους. Ο Ν πρέπει να προτείνει στα παιδιά δραστηριότητες στις οποίες θα δρουν και μόνα τους αλλά και με βοήθεια, ενώ πρέπει να είναι ευαίσθητος και στον τρόπο που αντιδρούν σε αυτήν τη βοήθεια. Εάν τη δέχεται το παιδί, αυτό σημαίνει ότι η δραστηριότητα βρίσκεται μέσα στη ΖΕΑ του, ενώ αν την αγνοεί, τότε η δραστηριότητα χρειάζεται να τροποποιηθεί. Ο Ν πρέπει να μειώνει τη βοήθεια του μόλις το παιδί είναι σε θέση να τα καταφέρει μόνο του.

15 Μέσα στα πλαίσια της έγκαιρης ή πρώιμης διάγνωσης και παρέμβασης των διαταραχών ανάπτυξης από την προσχολική ακόμη, όπως έχει αποδειχθεί από ερευνητικά δεδομένα (Μπόντη, 2004) κάθε μία θεωρητική προσέγγιση, έχει να συνεισφέρει πολύ σημαντικά στοιχεία, τόσο σε επίπεδο διάγνωσης, όσο και σε επίπεδο αντιμετώπισης.

16

17

18 ΜΝΗΜΟΝΙΚΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ
Γνωστικές διεργασίες που χρησιμοποιούνται συνειδητά από το άτομο με σκοπό να μπορεί να ανακαλεί πληροφορίες από τη μνήμη με πιο αποτελεσματικό τρόπο.

19 Mnhmonikeσ στρατηγικεσ
Επανάληψη-πρόβα Ομαδοποίηση πληροφοριών Οργάνωση πληροφοριών Δίνοντας νόημα στις πληροφορίες-σύνδεση με την προυπάρχουσα γνώση

20 Μεταμνημονικη ικανοτητα
Η σαφής, συνειδητή χρήση μνημονικών στρατηγικών από το άτομο και η ικανότητά του να τις περιγράψει, εφόσον του ζητηθεί. Παραδείγματα; Επανάληψη (παιδιά 6-7 χρόνων, αλλά κ προσχολικής ηλικίας, λεκτικές πληροφορίες) , Οργάνωση (κυρίως μετά τα 10 χρόνια, ομαδοποίηση, κατηγοριοποίηση) και Επεξεργασία (συνήθως από την εφηβεία και μετά, συνειδητή δημιουργία εννοιολογικής συσχέτισης)

21 Μεταμνημονικεσ στρατηγικεσ
Η επανάληψη Η επανάληψη είναι η αρχή της μάθησης Η κατηγοριοποίηση / ομαδοποίηση Η κατηγοριοποίηση της διδαγμένης ύλης με κοινά χαρακτηριστικά ώστε να διευκολύνεται η αναζήτησή της όταν χρειαστεί. Η ομαδοποίηση αποτελεί νοητική διαδικασία που έχει ως ρόλο να οργανώνει με τάξη τις νέες γνώσεις βοηθώντας την αποτελεσματικότερη απομνημόνευση. Η Επεξεργασία / διοργάνωση Ανεύρεση διασυνδέσεων μεταξύ νέων στοιχείων και παλαιών γνώσεων που βοηθά τη διατύπωση υποθέσεων. Επιτρέπει την αναδόμηση των γνώσεων στη μακράς διάρκειας μνήμη, οδηγώντας έτσι στη μάθηση.

22 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕ ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΜΕΣΩ ΓΝΩΣΤΙΚΩΝ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΏΝ ΜΑΘΗΣΗΣ- Η ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΕΞΑΣΚΗΣΗ
Τα παιδιά με ΜΔ παρουσιάζουν δυσκολίες στην κινητοποίηση των γνωστικών στρατηγικών. Αυτή μπορεί να επιτευχθεί μέσα από συστήματα εμπειρίας που μπορεί να προσλαμβάνει από την καθημερινή του έκθεση στο περιβάλλον, αλλά και μέσα από ειδικά προγράμματα εξάσκησης-εκπαίδευσης που έχουν αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια με στόχο την κινητοποίηση των στρατηγικών επεξεργασίας των πληροφοριών.

23 ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΕΞΑΣΚΗΣΗ Μορφές παρέμβασης που έχουν ως άμεσο στόχο την οικοδόμηση, υποστήριξη και ανάπτυξη βασικών ικανοτήτων και δεξιοτήτων μάθησης, σκέψης, μνήμης και επίλυσης προβλημάτων, που όμως η χρήση τους δεν περιορίζεται στα ίδια τα έργα της εξάσκησης, αλλά στοχεύει στη γενίκευση και μεταβίβαση της αποκτημένης γνώσης σε άλλα γνωστικά έργα και συνθήκες. 3 στάδια απόκτησης Δηλωτική γνώση, Ενσωμάτωση, Αυτοματοποίηση

24 Ποτε ένα προγραμμα εξασκησησ θεωρειται επιτυχεσ
Ένα πρόγραμμα γνωστικής εξάσκησης θεωρείται επιτυχές και αποτελεσματικό όταν πραγματοποιεί μεταβολή των υπαρχόντων γνωστικών δυνατοτήτων, αλλά κυρίως όταν εξασφαλίζει τη σταθεροποίηση αυτών των μεταβολών και τη γενίκευσή τους σε άλλες γνωστικές περιοχές.

25 Παραγοντεσ εξασκησησ ικανοτητασ μαθησησ
Μνημονική χωρητικότητα (μνημονική έκταση) Μνημονικές στρατηγικές (συνειδητές εμπρόθετες γνωστικές πράξεις που βοηθούν στη διεκπεραίωση ενός μνημονικού έργου) Μεταμνήμη (λεκτική έκφραση των χαρακτηριστικών των έργων και των χαρακτηριστικών των έργων και των στρατηγικών που χρησιμοποιεί το άτομο και περιλαμβάνει την ικανότητα του ατόμου να παρακολουθεί και να αυτορρυθμίζει την πορεία της μνήμης του. Εξειδικευμένη κατά γνώση περιοχή (η επαρκής γνώση σε μια περιοχή μάθησης μπορεί να συμβάλει θετικά στη μνημονική επίδοση

26

27 Μνημονικά βοηθήματα – λέξεις κλειδιά
Πού; Θέμα Κεντρική ιδέα Γιατί; Πότε; Τι; Ποιος;

28 Μνημονικά βοηθήματα ακρωνύμια
Ε Εκφράζω Εκφράζω εικόνες Κ Κατηγοριοποιώ Κατηγοριοποιώ τις εικόνες Θ Θέτω σε σειρά Θέτω σε σειρά τις εικόνες Ελέγχω Ελέγχω αυτά που έγραψα Σ Η Σημειώνω Σημειώνω και διορθώνω λάθη ΓΑΛΑ : Γαλλικός, Αξιός, Λουδίας, Αλιάκμονας ΝΕΣ-ΓΑΛΑ : Νέστος, Έβρος, Στρυμόνας Γαλλικός, Αξιός, Λουδίας, Αλιάκμονας

29 Οπτικοποιήσεισ Γίνεται μετατροπή της σειράς γεγονότων, ενεργειών, χαρακτήρων κλπ. σε εικόνες ή γενικότερα οπτικές πληροφορίες.

30 Νοερέσ εικόνεσ Πουλώντας καρπούζια!
Δημιουργείται συνειρμικός δεσμός με τον κανόνα, τον ορισμό ή τη γνώση μέσα από μια αναπαράσταση. Πουλώντας καρπούζια!

31 Ενσωμάτωση των τεχνών στην καθημερινή διδακτική πρακτική
Βιώματα χαράς και επιτυχίας. Μείωση έντονων κοινωνικών και μαθησιακών ανισοτήτων. Μοιάζουν περισσότερο με παιχνίδι, όπου τα προβλήματα μπορούν να λυθούν αυθόρμητα και αυτόματα.

32 αυξάνεται η εμπλοκή στη μάθηση
η μάθηση γίνεται…  πιο δημιουργική   πιο ελκυστική   διασκέδαση !  αυξάνεται η εμπλοκή στη μάθηση

33 Ευχαριστω για την προσοχη σασ