Υπευθ. μαθήματος : Ιωάννης Οικονομόπουλος Συνδιδάσκων: Ιωάννης Μπόσης

Παρουσίαση με θέμα: "Υπευθ. μαθήματος : Ιωάννης Οικονομόπουλος Συνδιδάσκων: Ιωάννης Μπόσης"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Υπευθ. μαθήματος : Ιωάννης Οικονομόπουλος Συνδιδάσκων: Ιωάννης Μπόσης
Νοσήματα Αγροτικών Ζώων Ενότητα 1η – Διάλεξη 2η - Παράγοντες που προδιαθέτουν σε νόσο - Αλληλεπίδραση ξενιστή-παθογόνου Οι παρουσιάσεις μαθημάτων αποτελούν βοήθημα παρακολούθησης των παραδόσεων και δεν υποκαθιστούν τη διδαχθείσα ύλη που είναι και η εξεταστέα Υπευθ. μαθήματος : Ιωάννης Οικονομόπουλος Συνδιδάσκων: Ιωάννης Μπόσης

2 Παράγοντες που προδιαθέτουν σε νόσο

3 Η προδιάθεση σε κάποια παθολογική κατάσταση καθορίζει την έκβαση της αλληλεπίδρασης μεταξύ παθογόνου και ξενιστή, και προσδιορίζεται κυρίως από Την ανατομία και τη φυσιολογία ενός ατόμου Τα γενετικά του χαρακτηριστικά Την καταπόνηση (stress), και Τον υποσιτισμό

4 1. Η ανατομία και η φυσιολογία του ατόμου
η διάπλαση του σώματος και ο τρόπος που αυτό λειτουργεί παρουσιάζει συχνά διαφοροποιήσεις μεταξύ ατόμων του ίδιου είδους που ανήκουν σε διαφορετικές, ή ακόμη και στην ίδια φυλή, με αποτέλεσμα τα άτομα αυτά να εκδηλώνουν προδιάθεση για κάποιες συγκεκριμένες παθολογικές καταστάσεις π.χ

5 δυσπλασία της άρθρωσης του ισχίου (συγκεκριμένες φυλές σκύλου)

6 η ιδιαίτερη διάπλαση και η σχέση μεγέθους της θωρακικής με την κοιλιακή κοιλότητα (μηρυκαστικά αναφορικά με το ήνυστρο, Doberman) ζώα με βραχύ ρύγχος (π.χ. άτομα της φυλής Pekingese του σκύλου)

7 η πολυδυμία που χαρακτηρίζει για παράδειγμα το πρόβατο της φυλής Χίου

8 2. Γενετικά χαρακτηριστικά
Πρόκειται ουσιαστικά για παράγοντα που συνιστά μέρος της ανατομίας και της φυσιολογίας ενός ατόμου, περιγράφεται ξεχωριστά λόγω της ειδικής του βαρύτητας Στα Λοιμώδη Νοσήματα, εστιάζουμε σε παράγοντες που επηρεάζουν τη λειτουργία γονιδίων του ανοσοποιητικού συστήματος

9 Σε πολλές περιπτώσεις διαπιστώνονται σε επίπεδο είδους, φυλής ή και ατόμου, διαφορές στη σύσταση ή στη δομή μίας γενετικής περιοχής από την οποία ελέγχεται ένα συγκεκριμένο χαρακτηριστικό. Οι διαφορές αυτές μπορεί να εστιάζονται εντός (εξόνια) ή εκατέρωθεν (ιντρόνια) ενός γονιδίου

10 Τα γενετικά αυτά χαρακτηριστικά συνήθως δεν αφορούν τα ίδια τα γονίδια αλλά συνιστούν νουκλεοτιδικές διαφοροποιήσεις πολύ μικρής έκτασης που εντοπίζονται στις περιοχές εκατέρωθεν του γονιδίου Οι διαφοροποιήσεις αυτές περιγράφονται συνήθως ως «πολυμορφισμοί» και μπορεί να αφορούν ακόμα και μόλις ένα νουκλεοτίδιο («μονονουκλεοτιδικοί πολυμορφιμοί», SNPs – single nucleotide polymorphisms) Σχετικό οπτικοακουστικό υλικό με τίτλο «Genetics 101 (part 2 of 5): What are SNPs?» είναι διαθέσιμο στην ηλεκτρονική διεύθυνση

11 SNPs και επιλεκτική αναπαραγωγή ζώων…

12 Μόνο λίγοι από τους γενετικούς πολυμορφισμούς είναι λειτουργικοί (τι σημαίνει «λειτουργικοί»;)
Για παράδειγμα οι όρνιθες της φυλής Leghorn είναι γενετικά πιο ανθεκτικές στην εκδήλωση της νόσου Marek ορισμένες ποικιλίες κονίκλου στην εκδήλωση μυξωμάτωσης το αραβικό άλογο (πουλάρια) προδιάθεση σε θανατηφόρο λοίμωξη από αδενοϊό

13 3. Η καταπόνηση (stress) Γιατί η καταπόνηση συνιστά προδιαθετικό παράγοντα για την εκδήλωση λοιμώξεων ;

14 Η καταπόνηση αρχικά προκαλεί
ενεργοποίηση του συμπαθητικού νευρικού συστήματος που επιφέρει ταχύπνοια, ταχυκαρδία και αναπροσαρμογή της λειτουργίας του κυκλοφορικού συστήματος με συνέπεια τη διαταραχή της αιμάτωσης ιδίως των ιστών που φλεγμαίνουν

15 Η 2η επίπτωση της καταπόνησης
λαμβάνει χώρα με την ενεργοποίηση του άξονα υποθάλαμος-υπόφυση-φλοιός των επινεφριδίων, με αποτέλεσμα την έκκριση γλυκοκορτικοειδών και ιδιαίτερα κορτιζόλης από τη φλοιώδη μοίρα των επινεφριδίων Η αύξηση της συγκέντρωσης της κορτιζόλης επιφέρει ανοσοκαταστολή επιδρώντας ταυτόχρονα σε πολλούς ρυθμιστικούς παράγοντες του ανοσοποιητικού συστήματος, όπως τα μακροφάγα (ενεργοποίηση, δραστικότητα, επιβίωση), ο θύμος αδένας, και η παραγωγή κυτταροκινών

16 Η 3η επίπτωση της καταπόνησης
Επιγενετικά …

17 4. Υποσιτισμός Η επίπτωση του υποσιτισμού στην προδιάθεση εκδήλωσης νόσου σχετίζεται με μειωμένη φαγοκυτταρική δραστηριότητα και παραγωγή αντισωμάτων, μειωμένη παραγωγή λυσοζύμης και ιντεφερόνης, διαταραχή της ακεραιότητας των επιθηλιακών μεμβρανών (αβιταμίνωση Α), και διαταραχή της σύστασης της φυσιολογικής μικροβιακής χλωρίδας του σώματος

18 Αλληλεπίδραση ξενιστή-παθογόνου

19 Α. Η αλληλεπίδραση ξενιστή-παθογόνου στο στάδιο της εισόδου του παθογόνου στον οργανισμό του ξενιστή

20 Ένας παθογόνος μικροοργανισμός που θα επιχειρήσει να εισέλθει σε έναν ξενιστή, θα βρεθεί αρχικά αντιμέτωπος με τους μη-ειδικούς μηχανισμούς άμυνας του ξενιστή: Το δέρμα μηχανικός φραγμός (όταν είναι ακέραιο) έχει φυσιολογικά όξινο pH, και καλύπτεται από λιπαρά οξέα που έχουν ισχυρή αντιμικροβιακή δράση Υπάρχουν κάποια μικρόβια που μπορούν να διέλθουν μέσω ακόμη και του ακέραιου δέρματος π.χ. Brucella abortus και η Francisella tularensis

21

22 Στα σημεία της εξωτερικής επιφάνειας του σώματος που δεν καλύπτονται από δέρμα, υπάρχουν οι βλεννογόνοι

23 Βλεννογόνοι και αντιμικροβιακή δράση
Τα μικρόβια παγιδεύονται στο στρώμα βλέννας και ακολούθως απομακρύνονται μαζί με αυτήν, από τη κίνηση του κροσσωτού επιθηλίου που τους καλύπτει ή ακόμη από τον βήχα και την ούρηση Η βλέννα (όπως το δάκρυ και το σάλιο) περιέχει και ουσίες με αντιβακτηριακή δράση όπως η λυσοζύμη, αντιμικροβιακά πεπτίδια, και Ουσίες με αντιική δράση, όπως είναι οι ιντερφερόνες

24 Δέρμα , βλεννογόνοι και φυσιολογική μικροβιακή χλωρίδα (φ.μ.χ.)

25 πολλές περιοχές του σώματος που αποτελούν πιθανές πύλες εισόδου παθογόνων όπως ο ρινοφάρυγγας, ο κόλπος ή το έντερο, διαθέτουν μικροβιακή χλωρίδα που δρα ανασταλτικά στην εγκατάστασή των παθογόνων αυτών στον οργανισμό Πώς γίνεται αυτό;

26 Η «αντιμικροβιακή» επίπτωση της φ.μ.χ., αποδίδεται
Μηχανική πλήρωση του διαθέσιμου χώρου Μικροβιακό ανταγωνισμό (θρεπτικά συστατικά, μεταβολή του pH) Παραγωγή ουσιών με αντιμικροβιακή δράση (τοξίνες, πρωτεάσες, κτλ)

27 Δέρμα , βλεννογόνοι και φυσιολογική μικροβιακή χλωρίδα, φλεγμονή
Δέρμα , βλεννογόνοι και φυσιολογική μικροβιακή χλωρίδα, φλεγμονή Αύξηση θερμοκρασίας και αιμάτωσης Κυτταροκίνες Απομόνωση φλεγμονώδους εστίας και φαγοκυττάρωση από κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος με μη-ειδική δράση, κυρίως ουδετερόφιλα πολυμορφοπύρηνα, και μακροφάγα

28 B. Με ποιόν τρόπο εισέρχονται συνήθως τα μικρόβια στο οργανισμό ;

29 Η είσοδος επομένως ενός παθογόνου στο σώμα του ξενιστή μπορεί να γίνει κυρίως μέσω
των βλεννογόνων (αναπνευστική, πεπτική, ουρογεννητική οδό), από λύσεις της συνέχειας του δέρματος μέσω κατάποσης, εισπνοής ή κατά τη συνουσία μέσω της δράσης εντόμων φορέων ή με τεχνητό τρόπο όπως για παράδειγμα μέσω μολυσμένων ιατρικών εργαλείων, συρίγγων

30 Για να μπορέσει όμως τελικά το μικρόβιο να εισέλθει στον οργανισμό μέσω της εκάστοτε πύλης εισόδου, θα πρέπει να διαθέτει και τον ανάλογο εξοπλισμό ή έστω τα κατάλληλα χαρακτηριστικά, π.χ. Βακτήρια που εισέρχονται στο οργανισμό μέσω κατάποσης, αντιμετωπίζουν το όξινο pH του στομάχου και την αντιμικροβιακή δράση της χολής στο λεπτό έντερο Πιο εύκολη η εισβολή μέσω της εισπνοής (προστασία στα αιωρούμενα μικροσταγονίδια) Ομοίως, το περιβάλλον της ουρογεννητικής οδού παρέχει ιδανικό υπόστρωμα λόγω της θερμοκρασίας και της υγρασίας του, σε μικρόβια που δεν θα μπορούσαν εύκολα να επιβιώσουν αλλού όπως για παράδειγμα η Neisseria gonorrhoeae, το Treponema pallidum αλλά και ο HIV

31 Γ. Πώς γίνεται η προσκόλληση των μικροβίων;

32 Η προσκόλληση του μικροβίου γίνεται μέσω ουσιών που ονομάζονται
Από  τη στιγμή που το μικρόβιο βρεθεί στο εσωτερικό ή στην επιφάνεια του σώματος του ξενιστή θα πρέπει να προσκολληθεί σε έναν ιστό ή σε συγκεκριμένους υποδοχείς, εκτός και αν πρόκειται για μικρόβιο που μπορεί να εισέλθει απευθείας στο αίμα και να πολλαπλασιαστεί εκεί Η προσκόλληση του μικροβίου γίνεται μέσω ουσιών που ονομάζονται προσδέτες (ligands) ή προσκολλητίνες (adhesins)

33 Η προσκόλληση επιτρέπει
Την είσοδο στα κύτταρα (δηλ. αυτή γίνεται εφικτή μηχανικά), και Τη ρύθμιση της κυτταρικής αντίδρασης με τρόπο που να διευκολύνεται η προσβολή του κυττάρου από το μικρόβιο (;;;;)

34 Η προσκόλληση γίνεται σε υποδοχείς
Οι υποδοχείς μπορεί να βρίσκονται τόσο στα κύτταρα που προσβάλλουν τα μικρόβια όπως για παράδειγμα στα επιθηλιακά κύτταρα των βλεννογόνων, όσο και στο στρώμα βλέννας που καλύπτει αυτά τα κύτταρα

35 Υποδοχείς και ανθεκτικότητα
Η απώλεια για κάποιον λόγο των υποδοχέων ενός παθογόνου προσδίδει συχνά φυσική ανθεκτικότητα του ξενιστή ως προς τη λοίμωξη από το συγκεκριμένο παθογόνο, π.χ. Έχει διαπιστωθεί ότι το 70% των ανθρώπων της Δυτικής Αφρικής δεν διαθέτουν το αντιγόνο Fy και για τον λόγο αυτόν δεν προσβάλλονται από την ελονοσία που προκαλείται από το Plasmodium vivax

36 Αφού τα μικρόβια διαθέτουν μέσα προσκόλλησης σε συγκεκριμένους κυτταρικούς υποδοχείς, σημαίνει ότι το φάσμα των κυττάρων που είναι σε θέση να προσβάλλουν, δεν είναι ευρύ Με άλλα λόγια τα μικρόβια παρουσιάζουν κάποια εξειδίκευση, δηλ. κάποιον τροπισμό

37 Ο τροπισμός μπορεί να υπαγορεύεται από
Τους υποδοχείς Τη διαθεσιμότητα θρεπτικών συστατικών Μικρόβια που πολλαπλασιάζονται έντονα, δεν μπορούν εκ των πραγμάτων να επιβιώσουν εκεί που υπάρχει ακέραιη φ.μ.χ. Τις συνθήκες (θερμοκρασία, pH) Για παράδειγμα οι ρινιιοί (Rhinovirus) που προκαλούν στον άνθρωπο το κοινό κρυολόγημα, πολλαπλασιάζονται καλύτερα σε θερμοκρασία 33oC και για τον λόγο αυτόν εντοπίζονται κυρίως στη ρινική κοιλότητα όπου η θερμοκρασία είναι μικρότερη από αυτήν του σώματος Ομοίως το το Mycobacterium leprae

38 Βιοϋμένια (biofilms) Ορισμένα μικρόβια όπως βακτήρια, μύκητες και πρωτόζωα, δεν αναπτύσσονται στους ιστούς που προσβάλλουν ως ανεξάρτητα κύτταρα αλλά ως πολυκυτταρικές μάζες που ονομάζονται βιοϋμένια Μέσα στα βιοϋμένια, τα μικρόβια προστατεύονται από τη δράση αντιμικροβιακών ουσιών αλλά και από τη δράση του ανοσοποιητικού συστήματος Το βακτήριο Pseudomonas aeruginosa που αναπτύσσεται στον βρογχικό βλεννογόνο στο πλαίσιο χρόνιων λοιμώξεων ή τα παθογόνα της στοματικής κοιλότητας, αποτελούν παράδειγμα μικροβίων που συνθέτουν βιοϋμένια

39 Δ. Εξάπλωση σε γειτονικούς ιστούς και διείσδυση
Με σκοπό να εξασφαλίσουν τα θρεπτικά συστατικά που ευνοούν την εγκατάσταση και τον πολλαπλασιασμό τους αλλά και να αποφύγουν τη φαγοκυττάρωση Δεν παρουσιάζουν όλα τα μικρόβια την ίδια τάση εξάπλωσης ή διείσδυσης Οι περισσότεροι παθογόνοι ιοί προκαλούν νόσο λόγω του πολλαπλασιασμού τους στο δέρμα ή στους βλεννογόνους, αν και μερικοί από αυτούς διεισδύουν από τη θέση της αρχικής λοίμωξης, σε βαθύτερους ιστούς

40 Η εξάπλωση των ιών μπορεί να γίνει
διαμέσου νεύρων (π.χ. ο ιός της λύσσας), διαμέσου του πλάσματος του αίματος (π.χ. picornavirus) ή μέσω μακροφάγων (π.χ. ο poliovirus, ο ιός Epstein-Barr και πολλοί άλλοι)

41 Η εξάπλωση των βακτηρίων διευκολύνεται από
την τοπική βλάβη που προκαλείται εξαιτίας των εξωτοξινών και των ενδοτοξινών τους. Από μη τοξικά εξωκυτταρικά ένζυμα, όπως η πηκτάση (π.χ. Staphylococcus aureus, προκαλεί την πήξη του αίματος γύρω από το βακτήριο ώστε να προστατεύεται από τα φαγοκύτταρα αλλά και να μην γίνεται αντιληπτό), η υαλουρονιδάση (διάσπαση υαλουρονικού οξέως που υπάρχει ανάμεσα στα κύτταρα των ιστών), και τέλος η κολλαγενάση (παρόμοια με την υαλουρονιδάση

42 2 μεγάλες κατηγορίες παθογόνων βάσει της τακτικής που ακολουθούν για την επιβίωσή τους:
Εξωκυτταρικά παθογόνα (extracellular pathogens) προσβάλλουν έναν ιστό ενώ βρίσκονται εκτός των φαγοκυττάρων ή οποιωνδήποτε άλλων κυττάρων του ξενιστή, π.χ. Klebsiella και η Pasteurella (δεν επιβιώνουν εντός των φαγοκυττάρων) Ενδοκυτταρικά παθογόνα (Intracellular pathogens) προσβάλλουν μακροφάγα μέσα στα οποία επιβιώνουν (συνήθως αναστέλλουν την δραστηριότητα των λυτικών τους ενζύμων) π.χ. μυκοβακτήριο, βρουκέλα, HIV ή σε κύτταρα του ξενιστή όπου ανιχνεύονται μόνο μέσω MHC και Τ-λεμφοκυττάρων π.χ. ο ιός της λύσσας

43 Όμως και το ανοσοποιητικό σύστημα (Α.Σ.)
Έχει «ομαδοποιήσει τα μικρόβια και ειδικότερα τους τρόπους πρόσδεσής τους στα κύτταρα, έτσι Το το Α.Σ. «έχει» κατηγοριοποιήσει τους μηχανισμούς πρόσδεσης σε ομάδες που ονομάζονται πρότυπα παθογόνων μικροοργανισμών (pathogen-associated molecular patterns – PAMPs), π.χ. LPS, μικροβιακό DNA/RNA πεπτιδογλυκάνη, τριχίδια κτλ. Για κάθε PAMP «έχει φτιάξει» υποδοχείς αναγνώρισης προτύπων (pattern recognition receptors - PRRs), π.χ. υποδοχείς TLR (Toll-like receptors), οι υποδοχείς λεκτίνης τύπου C (C-type lectin receptors) και οι υποδοχείς NOD (nucleotide-binding oligomerization domain receptors) Σχετικό οπτικοακουστικό υλικό με τίτλο «Immune Response, Toll Like Receptors Pathway - IMGENEX» είναι διαθέσιμο στην ηλεκτρονική διεύθυνση

44 Toll-like receptors

45 υποδοχείς λεκτίνης τύπου C

46 υποδοχείς NOD

47 Η  πρόκληση νόσου ως αποτέλεσμα της δράσης ενός παθογόνου μικροβίου, αποτελεί ουσιαστικά τη συνισταμένη τριών παραγόντων: α) της διείσδυσης των μικροβίων σε έναν ιστό και της αποδόμησης του ιστού αυτού, β) της μεταβολικής δραστηριότητας των μικροβίων που οδηγεί σε νόσο εξαιτίας της κατανάλωσης θρεπτικών συστατικών που είναι απαραίτητα για τη λειτουργία του ιστού ή λόγω της παραγωγής τοξικών προϊόντων, και γ) της αντίδρασης του οργανισμού σε αυτά, π.χ. οι ανοσορρυθμιστικές ουσίες  

48 ανοσορρυθμιστικές ουσίες
Η παραγωγή συγκεκριμένων ανοσορρυθμιστικών ουσιών όπως είναι η IL-1, ο TNF-α, ορισμένα προϊόντα ενεργοποίησης του συμπλέγματος και οι ισταμίνες, προκαλούν συμπτώματα που χαρακτηρίζουν σταθερά τα λοιμώδη νοσήματα όπως ο πυρετός, η μυϊκή καταβολή και η φλεγμονή

49 Μετάδοση μικροβίων Η μεταδοτικότητα ενός νοσήματος δεν είναι ανάλογη της βαρύτητάς του, δεδομένου ότι η λοιμογόνος δύναμη ενός μικροβίου δεν ταυτίζεται με την παθογόνο δύναμή του Τα περισσότερα μικρόβια απεκκρίνονται μέσω της οδού από την εισήλθαν στον ξενιστή, π.χ.

50 Τα μικρόβια που προσβάλλουν το αναπνευστικό σύστημα αποβάλλονται μέσω σταγονιδίων αέρα με τον πταρμό, τον βήχα ή το σάλιο Τα μικρόβια που προσβάλλουν το πεπτικό σύστημα μεταδίδονται συνήθως μέσω της στοματικής οδού Τα μικρόβια που προσβάλλουν το γεννητικό σύστημα, μεταδίδονται κατά τη συνουσία Μικρόβια που διαδίδονται μέσω εντόμων-φορέων καταλήγουν στους φορείς αυτούς είτε άμεσα (αιματοφαγία) από τους ξενιστές τους είτε έμμεσα μέσω του περιβάλλοντος (π.χ. μέσω του νερού)

51 Ερωτήσεις κατανόησης Ποιο από τα ακόλoυθα είναι σωστό ;
Ένα άτομο μπορεί να είναι ευαίσθητο σε κάποια νόσο λόγω ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της ανατομία ή της φυσιολογίας του Οι πολυμορφικές περιοχές των γονιδίων είναι αυτές των οποίων η νουκλεοτιδική σύσταση παρουσιάζει διαφορές μεταξύ διαφορετικών ατόμων Οι μονονουκλεοτιδικοί πολυμορφισμοί είναι νουκλεοτίδια των οποίων η μορφή διαφέρει από αυτήν των φυσιολογικών Τα εξόνια βρίσκονται ανάμεσα στα γονίδια, δηλ. έξω από αυτά, και τα ιντρόνια στο εσωτερικό τους Κάθε γενετική διαφοροποίηση επιφέρει κάποιου είδους οργανικής μεταβολής Ο υποσιτισμός είναι καθοριστικός παράγοντας της νοσογόνου προδιάθεσης ενός ατόμου ουσιαστικά επειδή επηρεάζει τη φυσιολογική δομή και λειτουργία των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος και τη σύσταση της μικροβιακής χλωρίδας του σώματος Με ποιον τρόπο επιδρά η καταπόνηση στη διαμόρφωση της γενετικής προδιάθεσης ενός ατόμου στην εκδήλωση κάποιας νοσογόνου κατάστασης ;

52 Συμπληρώστε με σωστό/λάθος :
Συμπληρώστε με σωστό/λάθος : Το δέρμα θεωρείται ένας μη-ειδικός μηχανισμός άμυνας σε μικρόβια  …………. Το δέρμα συνιστά ένα εμπόδιο στην είσοδο μικροβίων λόγω της συμπαγούς δομής και του pH του ………… Η σύνθεση πολυκλωνικών αντισωμάτων είναι ένας μη-ειδικός μηχανισμός άμυνας σε μικρόβια ………………….. Στα ανοιχτά σημεία του δέρματος υπάρχουν βλεννογόνοι που δυσχεραίνουν την εισβολή μικροβίων στον οργανισμό μέσω της βλέννας που παράγουν ………… Η βλέννα των βλεννογόνων επιδρά αντιμικροβιακά λόγω της πυκνής και κολλώδους της σύστασης και των αντιμικροβιακών ουσιών που περιέχει …………………. Συμπληρώστε τη λέξη που λείπει : Είσοδος των μικροβίων στον οργανισμό μέσω της αναπνευστικής οδού γίνεται μέσω του  …………………της αεροφόρου οδού ή και μέσω των  ………………………. Το μικρόβια που θα εισέλθουν μέσω της  ………………… οδού θα πρέπει να είναι σε θέση να επιβιώσουν στο όξινο pH του στομάχου Μικρόβια μπορεί να εισέλθουν απευθείας στο αίμα με τους ακόλουθους τρόπους : α)……………β)………… Τα μικροσταγονίδια αέρα μπορεί να περιέχουν μικρόβια που δεν προέρχονται άμεσα από κάποιο άτομο αλλά το …………. Ποιο από τα ακόλoυθα είναι σωστό ; Η πρόσδεση ενός μικροβίου σε έναν ιστό γίνεται μέσω ειδικών ουσιών που λέγονται προσδέτες ή προσκολλητίνες Τα κύτταρα φέρουν στην επιφάνειά τους ειδικούς υποδοχείς στους οποίους συνδέονται συγκεκριμένα μόνο μικρόβια Η σύνδεση του προσδέτη στην κυτταρικό υποδοχέα επηρεάζει ακόμη και την ανοσοποιητική λειτουργία του ξενιστή, συχνά προς όφελος του μικροβίου Η μικροβιακή χλωρίδα δεσμεύει πολλούς από τους διαθέσιμους κυτταρικούς υποδοχείς γεγονός που συμβάλλει στην προστασία του ξενιστή από παθογόνα μικρόβια Oι πιο διαδεδομένες από τις βακτηριακές προσκολλητίνες είναι το βακτηριακό έλυτρο, η ζωόγλοια και τα ινίδια

53 Συμπληρώστε τη λέξη που λείπει :
Συμπληρώστε τη λέξη που λείπει : Η πρωτεΐνης ClfA του Staphylococcus aureus συνδέεται κατά την εισβολή του μικροβίου στον οργανισμό με την  …………..του ξενιστή Εκτός από το βακτηριακό έλυτρο, τη ζωόγλοια και τα ινίδια ή τα τριχίδια, η προσκόλληση ορισμένων βακτηρίων σε βλεννογόνους εξασφαλίζεται μέσω …………………. έλξης με συγκεκριμένα συστατικά της επιφάνειας του κυτταρικού τοιχώματος παθογόνων βακτηρίων Ο  …………………….των Gram-αρνητικών βακτηρίων δρα με τρόπο ανάλογο με την πρωτεΐνης ClfA του Staphylococcus aureus Υποδοχείς μπορεί να βρίσκονται τόσο στα κύτταρα που προσβάλλουν τα μικρόβια όσο και στο στρώμα  …………… που τα καλύπτει Ποιοι παράγοντες καθορίζουν τον τροπισμό ενός μικροβίου σε έναν ιστό και πώς αυτή επηρεάζεται από τα βιοϋμένια ; Συμπληρώστε με σωστό/λάθος  ή με τη λέξη που λείπει: Όλα το μικρόβια από τη στιγμή που προσκολληθούν σε ένα ιστό, εξαπλώνονται ή διεισδύουν  (σωστό/λάθος)……………… Κάποια μικρόβια προκαλούν νόσο μετά την προσκόλλησή τους σε έναν ιστό χωρίς να επεκταθούν ή να διεισδύσουν, αλλά απλώς επειδή πολλαπλασιάζονται τοπικά  (σωστό/λάθος)……………………… Το ένζυμο  …………… προκαλεί την πήξη του αίματος γύρω από το βακτήριο ώστε να προστατεύεται από τα φαγοκύτταρα αλλά και να μην γίνεται αντιληπτή η παρουσία του Το ένζυμο  ……………… διασπά το δίκτυο υαλουρονικού οξέως που υπάρχει ανάμεσα στα κύτταρα των ιστών με αποτέλεσμα να διευκολύνεται η διάδοσή βακτηρίων. Παρόμοια δράση έχει και το ένζυμο ………………….., το οποίο όμως δρα μέσω του κολλαγόνου

54 Ποιο από τα ακόλoυθα είναι σωστό ;
Πολλά συμπτώματα νόσων μικροβιακής αιτιολογίας είναι αποτέλεσμα της άμεσης έκθεσης του οργανισμού σε μικροβιακά συστατικά Πολλά συμπτώματα νόσων μικροβιακής αιτιολογίας είναι αποτέλεσμα της διέγερσης του ανοσοποιητικού συστήματος του ξενιστή και όχι της άμεσης δράσης του μικροβίου Ένα μικρόβιο μπορεί να είναι πολύ λοιμογόνο αλλά όχι πολύ παθογόνο, και το αντίθετο  Είναι όλα σωστά. Βλέπε παράγραφο «Η πρόκληση της νόσου», και «Η μετάδοση της νόσου»