Орындаған - негізгі білім беретін

Παρουσίαση με θέμα: "Орындаған - негізгі білім беретін"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Орындаған - негізгі білім беретін
№221 Аққұм мектебінің 7 – сынып оқушысы Сайымбай Рамазан Жетекшісі - физика пәнінің мұғалімі Жиембаева Гүлмира

2 VI тарау. Жұмыс. Қуат. Энергия
§51. Дене қозғалысы бағытында әрекет ететін күштің жұмысы §52. Қуат

3 Күш әрекетінен орын ауыстырғанда атқарылған жұмыс механикалық жұмыс деп аталады. Дененің қозғалу бағытында әрекет ететін күштің механкалық жұмысы күшке де, жүрілген жолға да тура пропорционал өседі: яғни , Мұндағы: А – механикалық жұмыс; F – күш; s – жүрілген жол. Жұмыстың өлшем бірлігіне 1 Ньютон(1Н) күштің денені 1 метрге жылжытқандағы жұмысы алынады. Жұмыстың мұндай халықаралық бірлігі XIX ғасырдағы ағылшын ғалымы Д. Джоульдің құрметіне джоуль деп аталады (қысқаша Дж деп белгіленеді). Жоғарыдағы формладан: 1 Дж жұмыс деп 1Н күш пен 1м жолдың көбейтіндісіне тең шаманы айтады: немесе қысқаша түрде 1 килоджоуль (1кДж) = 1000Дж =10³Дж 1 миллиджоуль(1мДж) = 0,001Дж = 10 ¯³ Дж 1 микроджоуль(1мкДж) = 0, Дж = 10 ¯6Дж A = F * s Жұмыс = күш * жол 1 джоуль = 1 ньютон * 1 метр 1 Дж = 1Н * 1м = 1H* м

4 Есеп шығару мысалы. Есеп. Көлемі 0,5м³ гранит тасын 20м биіктікке көтергенде істелетін жұмысты есептеңдер. Граниттің тығыздығы 2500 кг/м³. Берілгені: Шешуі: V = 0,5 м³ Fа =g·m , мұндағы g=9,8H/кг. ρ=2500кг/м³ m=ρV; ал s=h m=2500кг/м³*0,5м³=1250кг. h=20м F=9,8H/кг *1250кг ≈12250Н. A=12250H * 20м= Дж = 245 кДж A=? Жауабы: A = 245 кДж A = F * s

5 Жұмыстың орындалу жылдамдығын сипаттайтын шама қуат деп аталады
Жұмыстың орындалу жылдамдығын сипаттайтын шама қуат деп аталады. Қуатты табу үшін істелген жұмыстың шамасын сол жұмысты істеуге кеткен уақытқа бөлу керек: қуат = жұмыс / уақыт немесе N=A/t. Мұндағы N – қуат; A- жұмыс; t – жұмыс істеуге кеткен уақыт. Қарапайым тілмен айтқанда қуат деп жұмыстың сол жұмысты істеуге кеткен уақытқа қатынасын айтады. Қуатты өлшеудің бірлігіне 1 секундта істелетін 1 джоуль жұмыс алынады. Қуаттың мұндай бірлігін бу машинасын ойлап тапқан ағылшын ғалымы Джеймс Уаттың ( ) құрметіне ватт деп атайды(қысқаша Вт деп белгіленеді). Сонымен, 1ватт=1 джоуль/1 секунд немесе 1Вт = 1Дж/1с. 1кВт = 1000Вт 1мВт = 0,001Вт 1мкВт= 0, Вт Адамның қалыпты жұмыс жасағандағы қуаты 70-80Вт “Волга” автомобилінің қуаты 70-80Вт Алғашқы адам мұзжарғыш кемесінің қуаты 55000кВт “Восток” ғарыш зымыранының қуаты кВт “Энергия” ғарыш зымыранының қуаты кВт

6 Есеп шығару мысалы. Есеп. Егер плотинадан су 25м биіктіктен құлап ағатын болса, су ағынының қуаты қандай? Судың әр минутта шығыны120м³. Берілгені: Шешуі: h= 25м Ағын қуаты: N=A/t. V= 120м³ Ағынның бір минутта істейтін жұмысы: A=Fh. p= 1000кг/м³ Ағын суға әрекет ететін ауырлық күші:F=mg. t= 60с Бір минутта құлаған су ағынының массасы: m=pV g= 9,8 Н/кг m=1000кг/м³ * 120м³ = кг F= 9,8Н/кг * кг ≈ Н N=? A= Н*25м = Дж N= Дж/60с = Вт = 500кВт = 0,5МВт Жауабы: 0,5МВт

7 “Мен – физикпін” “ Құлыпты аш” ойыны Сөзжұмбақ Тест

8 Жұмыстың өлшем бірлігі?
“Волга” автомобилінің қуаты? 1 ктлоджоуль Жұмыстың өлшем бірлігі? Қуаттың өлшем бірлігі? Күш әрекетінен дене орын ауыстырғанда атқарылған жұмыс? Қуат дегеніміз не? Ф И З И К А

9 Жұмыстың халықаралық бірлігі?
Алғашқы атом ненің кемесінің қуаты Вт? Күш әрекетінен дене орын ауыстырғанда атқарылған жұмыс? Жұмыстың халықаралық бірлігіқай елдің ғалымының құрметіне қойылды? А ненің белгісі?

10 Жұмыстың орындалу жылдамдығын сипаттайтын шама?
А) жұмыс Ә) қуат Б) уақыт 2. “ Восток” ғарыш зымыранының қуаты? А) Вт Ә)55000Вт Б) Вт 1кВт = ? А) 0,001Вт Ә)1000Вт Б) 0,01Вт Қарағанды шахталарында қай жылдары көмір комбайндарын дүние жүзінде бірінші болып қолдана бастады? А) ж.ж Ә) ж.ж Б) ж.ж 5. А) кВт Ә) кВт Б) кВт 6. Адамның қалыпты жұмыс жасағандағы қуаты? А) 55 – 60кВт Ә)70-80кВт Б)80-90кВт “Энергия” ғарыш зымыранының қуаты? 1 2 3 4 5 6 ә б а