ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ Νοσηλευτική Φροντίδα. Η προσωπικότητα είναι: η καθιερωμένη και διαρκής μορφή συμπεριφοράς σε σχέση με τον εαυτό μας, τους άλλους.

Παρουσίαση με θέμα: "ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ Νοσηλευτική Φροντίδα. Η προσωπικότητα είναι: η καθιερωμένη και διαρκής μορφή συμπεριφοράς σε σχέση με τον εαυτό μας, τους άλλους."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ Νοσηλευτική Φροντίδα

2 Η προσωπικότητα είναι: η καθιερωμένη και διαρκής μορφή συμπεριφοράς σε σχέση με τον εαυτό μας, τους άλλους και το περιβάλλον. Περιλαμβάνει αντιλήψεις, συμπεριφορές και συναισθήματα. Αυτές οι συμπεριφορές είναι σταθερές και δεν αλλάζουν εύκολα.

3 Οι διαταραχές προσωπικότητας μπορούν να διαγνωστούν όταν τα ίχνη της προσωπικότητας γίνονται δύσκαμπτα και μη προσαρμόσιμα, εμπλέκονται σε μεγάλο βαθμό με το πώς λειτουργεί το άτομο στην κοινωνία και προκαλούν συναισθηματική ένταση. Δεν είναι διαγνώσιμες μέχρι την ενηλικίωση όταν η προσωπικότητα έχει πια σχηματιστεί εντελώς. Τα άτομα με διαταραχές προσωπικότητας, έχουν σημαντικές δυσκολίες στην οικογένεια, τις σπουδές, τη δουλεία και με άλλους σημαντικούς ρόλους.

4 Η διάγνωση γίνεται όταν το άτομο παρουσιάζει μορφές συμπεριφοράς που παρακάμπτούν τις πολιτισμικές επιταγές σε δύο ή περισσότερα από τα πιο κάτω πεδία: Α) τρόποι αντίληψης του εαυτού του, των άλλων και των γεγονότων (γνώση). Β) ποικιλία, σφοδρότητα, αστάθεια και καταλληλότητα της συναισθηματικής απόκρισης (συναίσθημα). Γ) διαπροσωπική λειτουργία. Δ) ικανότητα ελέγχου των παρορμήσεων ή έκφραση της συμπεριφοράς στον κατάλληλο χρόνο και τόπο (έλεγχος παρορμήσεων).

5 Οι διαταραχές διαρκούν πολύ γιατί τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας δεν αλλάζουν εύκολα. Ωστόσο οι άνθρωποι με τέτοιες διαταραχές συνεχίζουν να συμπεριφέρονται με τον ίδιο τρόπο, ακόμα και όταν αυτός ο τρόπος τους προκαλεί δυσκολίες ή ανησυχία. Καμία συγκεκριμένη φαρμακευτική θεραπεία δεν αλλάζει την προσωπικότητα και η θεραπεία που βοηθά τα άτομα να κάνουν αλλαγές είναι συχνά μακροχρόνια με πολύ αργή πρόοδο.

6 Τα περισσότερα άτομα με διαταραχές προσωπικότητας, πιστεύουν ότι τα προβλήματά τους πηγάζουν από άλλους ή από τον κόσμο γενικά. Δεν αναγνωρίζουν ως πηγή των δυσκολιών την ίδια τους την συμπεριφορά.

7 Γι’ αυτούς τους λόγους οι άνθρωποι με τέτοιες διαταραχές είναι δύσκολο να θεραπευτούν, πράγμα που είναι απογοητευτικό για τους νοσηλευτές, για τους φίλους και την οικογένεια

8 ΚΑΤΗΓΟΡΊΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ. Κατατάσσονται σε ομάδες ή κατηγορίες βασισμένες σε κυρίαρχα στοιχεία ή στοιχεία αναγνώρισης.

9 Η ομάδα Α περιέχει ανθρώπους που η συμπεριφορά τους φαίνεται περίεργη ή εκκεντρική. Η ομάδα Β περιέχει ανθρώπους που φαίνονται δραματικοί, συναισθηματικοί ή αλλοπρόσαλλοι. Η ομάδα C περιέχει ανθρώπους που φαίνονται ανήσυχοι, φοβισμένοι.

10 Οι άνθρωποι με διαταραχές προσωπικότητας περιγράφονται ως «αντιστεκόμενοι στην θεραπεία». Αυτό δεν είναι παράδοξο μια που τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας και της συμπεριφοράς τους είναι βαθιά ριζωμένα και δύσκολο να αλλάξεις την συμπεριφορά κάποιου. Εάν συμβούν αλλαγές, γίνονται αργά, απογοητεύοντας τους φίλους, την οικογένεια και τους φορείς υγείας.

11 Ένα άλλο εμπόδιο για την θεραπεία είναι ότι πολλά άτομα με διαταραχές δεν θεωρούν τις δυσλειτουργικές συμπεριφορές τους, πρόβλημα. Τα άτομα με διαταραχές δεν αντιλαμβάνονται την ανάγκη αλλαγής συμπεριφοράς και μπορεί να δούνε τις αλλαγές αυτές σαν απειλή

12 ΘΕΡΑΠΕΙΑ Χρησιμοποιούνται ορισμένες θεραπείες για άτομα με διαταραχές συμπεριφοράς. Βασίζονται στο είδος και την σοβαρότητα της διαταραχής. Συνδυασμοί φαρμάκων και ομαδική ή ατομική θεραπεία είναι πιθανόν να είναι αποτελεσματικές. Ωστόσο δεν επιζητούν όλοι θεραπεία. Άνθρωποι με παρανοϊκές, σχιζοειδείς, ναρκισσιστικές διαταραχές είναι μάλλον απίθανο να μείνουν ή να δεχτούν θεραπεία γιατί θεωρούν τους άλλους και όχι την δική τους συμπεριφορά υπεύθυνους για τα προβλήματα.

13 Η θεραπεία ποικίλει ανάλογα με το είδος και την ένταση των συμπτωμάτων. Είναι ενδεδειγμένη η εισαγωγή σε νοσοκομείο όταν προκύπτουν θέματα ασφάλειας. Για παράδειγμα ένα άτομο με οριακή διαταραχή, που έχει τάσεις αυτοκτονίας ή αυτοτραυματισμού. Σε άλλη περίπτωση, δεν βοηθά η εισαγωγή σε νοσοκομείο και μπορεί μάλιστα να καταλήξει σε εξάρτηση από αυτό και το προσωπικό.

14 Η ατομική και ομαδική ψυχοθεραπεία έχει σκοπό να βάλει θεμέλια εμπιστοσύνης, να διδάξει τρόπους επιβίωσης, να παρέχει υποστήριξη, να μειώσει τα συμπτώματα άγχους και να βελτιώσει τις διαπροσωπικές σχέσεις. Οι τεχνικές χαλάρωσης και διαλογισμού βοηθάνε τους πελάτες τις ομάδας C. Η Βελτίωση σε βασικές ικανότητες επιβίωσης με την βοήθεια θεραπευτή οδηγεί στην βελτίωση των λειτουργικών ικανοτήτων του ατόμου με σχιζοτυπικές και σχιζοφρενικές διαταραχές.

15 Η ομαδική θεραπεία βοηθά άτομα με εξάρτηση και παθητικό- επιθετικές διαταραχές να έχουν αυτοεκτίμηση και καλύτερες σχέσεις με τους άλλους. Η θεραπεία γνωστικής συμπεριφοράς βοηθά άτομα με διαταραχές συμπεριφοράς. Μερικές τέτοιες τεχνικές, χρησιμοποιούνται για να αλλάζουν τον τρόπο με τον οποίο σκέφτεται το άτομο για τον εαυτό του και για τους άλλους. Για παράδειγμα ο ασθενής σταματά τις αρνητικές σκέψεις

16 ΟΜΑΔΑ- Α ΠΑΡΑΝΟΪΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ Οι παρανοϊκές διαταραχές προσωπικότητας χαρακτηρίζονται από έλλειψη εμπιστοσύνης και καχυποψία για τους άλλους. Οι ασθενείς με τέτοιες διαταραχές ερμηνεύουν ως επικίνδυνες τις πράξεις των άλλων. Είναι περισσότερο κοινή στους άνδρες παρά στις γυναίκες.

17 Τα δεδομένα για πρόγνωση και θεραπευτικό αποτέλεσμα είναι περιορισμένα επειδή τα άτομα αυτά δεν επιδιώκουν την θεραπεία. Οι ασθενείς είναι επιφυλακτικοί και αποφεύγουν τον νοσηλευτή. Μπορεί επίσης να ελέγχουν το δωμάτιο, να κοιτάζουν πίσω από τα έπιπλα και τις πόρτες σαν να κινδυνεύουν. Μπορεί να κάθονται δίπλα στην πόρτα για να φύγουν γρήγορα αν χρειαστεί ή να κάθονται με την πλάτη στον τοίχο.

18 Επίσης η διάθεσή τους αλλάζει γρήγορα και μπορεί να γίνονται σαρκαστικοί, χωρίς λόγο. Η συνεχής καχυποψία διαστρεβλώνει την σκέψη και το περιεχόμενό της, βλέπουν κακία στις πράξεις των άλλων και περνάνε ώρες αναλύοντας τη συμπεριφορά των άλλων και ψάχνοντας κρυφά κίνητρα.

19 Συχνά αισθάνονται ότι τους επιτίθενται και κάνουν σχέδια για την προστασία τους. Χρησιμοποιούν τον αμυντικό μηχανισμό «προβολής», δηλαδή κατηγορούν ανθρώπους, οργανισμούς ή γεγονότα για τις δυσκολίες τους..Για παράδειγμα κάποιος που παίρνει κλήση για παράνομο παρκάρισμα, μπορεί να πει ότι είναι σχέδιο της αστυνομίας για να τον διώξει από την γειτονιά και κάνει σχέδια εκδίκηση.

20 ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ Η δημιουργία σχέσης με τέτοιους ασθενείς είναι δύσκολη. Ο νοσηλευτής πρέπει να θυμάται πως τέτοια άτομα, παίρνουν τα πάντα σοβαρά και είναι ευαίσθητοι στις αντιδράσεις και τα κίνητρα των άλλων.

21 Έτσι θα πρέπει να τους πλησιάζει με επαγγελματικό ύφος και να αποφεύγει τα αστεία και τις κουβεντούλες. Είναι σημαντικό για την επιτυχία της θεραπευτικής σχέσης νοσηλευτή- ασθενή η τήρηση των υποσχέσεων, του προγράμματος και η ευθύτητα.

22 Επειδή θέλουν να έχουν τον έλεγχο, είναι σημαντικό να νομίζουν ότι λαμβάνουν μέρος στην θεραπεία αν πιστέψουν ότι έχουν κάτι να κερδίσουν από αυτό. Μια από τις σημαντικότερες παρεμβάσεις είναι να βοηθιούνται να αξιολογούν τις ιδέες πριν δραστηριοποιηθούν. Η λογική αυτής της παρέμβασης είναι ότι ο ασθενής αποφεύγει τα προβλήματα εάν δεν δραστηριοποιηθεί πριν αξιολογήσει τις ιδέες του με κάποιο άλλο άτομο. Αυτό τους εμποδίζει να ενεργούν παρανοϊκά και τους βοηθά να στηρίζουν τις αποφάσεις τους στην πραγματικότητα.

23 ΣΧΙΖΟΕΙΔΗΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ Χαρακτηρίζεται από αποστασιοποίηση από κοινωνικές σχέσεις και περιορισμένες συναισθηματικές εκφράσεις. Αποφεύγουν τη θεραπεία, όπως αποφεύγουν τις σχέσεις με τους άλλους. Είναι επιφυλακτικοί και αδιάφοροι, ψυχροί και χωρίς συναισθήματα. Δεν ασχολούνται με δραστηριότητες στον ελεύθερο χρόνο και δεν διασκεδάζουν.

24 Ακόμη και κάτω από αντίξοες συνθήκες παραμένουν απαθείς και αδιάφοροι. Δυσκολεύονται να εκφράσουν συναισθήματα ιδιαίτερα θυμού και επιθετικότητας. Είναι ενοχλητικοί για τα άλλα μέλη της οικογένειας. Έχουν μια φανταστική ζωή παρόλο που δεν θέλουν να το αποκαλύψουν στον νοσηλευτή ή σε άλλους. Οι φαντασιώσεις αυτές έρχονται σε αντίθεση με την πραγματικότητα. Αφορούν συνήθως άτομα που συνάντησαν πρόσφατα. Ωστόσο μπορούν να ξεχωρίσουν τη φαντασία από την πραγματικότητα.

25 Συνήθως είναι μορφωμένοι και ασχολούνται στον ελεύθερο χρόνο ή στη δουλεία τους με κομπιούτερ ή ηλεκτρονικά. Είναι αναποφάσιστοι και δεν έχουν στόχους. Δεν θεωρούν ότι τα σχέδια είναι απαραίτητα και δεν έχουν προσδοκίες. Δεν έχουν σωστή κρίση γιατί δεν ασχολούνται. Δεν θεωρούν προβληματική την κατάστασή τους και δεν αντιλαμβάνονται γιατί η μη κοινωνικότητά τους και η έλλειψη συναισθημάτων ενοχλεί τους άλλους. Είναι αφοσιωμένοι στον εαυτό τους και μοναχικοί στην προσωπική τους ζωή.

26 Είναι αδιάφοροι στην εκτίμηση των άλλων και την κριτική και δεν επηρεάζονται από τα συναισθήματα ή τις απόψεις των άλλων. Δεν ευχαριστιούνται σωματικά ή αισθητικά. Για παράδειγμα δεν αντιδρούν σε ένα όμορφο τοπίο, ηλιοβασίλεμα ή σε μια βόλτα στην παραλία. Έχουν έλλειψη επιθυμίας για σχέση με άλλους. Δεν έχουν φίλους, δεν βγαίνουν ραντεβού, δεν παντρεύονται και έχουν ελάχιστη ή καθόλου σεξουαλική επαφή.

27 Ίσως έχουν σχέσεις με κάποιους συγγενείς πρώτου βαθμού ειδικά γονείς. Αν μπορούν να κρατήσουν απόσταση από άλλα μέλη της οικογένειας, τότε μένουν μέχρι την ενηλικίωση στο πατρικό σπίτι. Δεν λαμβάνουν μέρος σε κοινωνικές συζητήσεις. Μπορεί να πετύχουν στην δουλεία τους (με κομπιούτερ και ηλεκτρονικά) αρκεί να μην έχουν επαφή με άλλους.

28 ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ Οι παρεμβάσεις επικεντρώνονται στην βελτίωσή τους στην κοινωνία. Εάν το άτομο χρειάζεται στέγη ή αλλαγή στις συνθήκες διαβίωσης, ο νοσηλευτής μπορεί να απευθυνθεί σε διάφορες κοινωνικές υπηρεσίες για βοήθεια. Ο νοσηλευτής μπορεί να συνεργαστεί με τις υπηρεσίες για να βρεθεί η κατάλληλη στέγη που θα ικανοποιεί την ανάγκη του για μοναξιά. Για παράδειγμα ο ασθενής θα λειτουργούσε καλύτερα σε ένα ίδρυμα που έχει υπηρεσίες πλυντηρίου και προσφέρει γεύματα, αλλά δεν απαιτεί κοινωνική αλληλεπίδραση.

29 Εάν υπάρχει κάποιο μέλος της οικογένειας με το οποίο διατηρούσε σχέσεις, ο νοσηλευτής θα πρέπει να βεβαιωθεί ότι το άτομο αυτό μπορεί να συνεχίσει το ρόλο του. Εάν όχι τότε ο ασθενής θα πρέπει να αναπτύξει σχέση τουλάχιστον με τον θεραπευτή. Αυτός μπορεί να τον βοηθήσει με τις υπηρεσίες, τα οικονομικά κ.λπ.

30 ΣΧΙΖΌΤΥΠΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ Η διαταραχή αυτή χαρακτηρίζεται από ένα γενικό πλαίσιο κοινωνικής και διαπροσωπικής έλλειψης που συνοδεύεται από ελάχιστη ικανότητα για στενές σχέσεις. Οι ασθενείς έχουν παροδικά ψυχωτικά επεισόδια με έντονο άγχος. 10% με 20% των ανθρώπων αυτών τελικά καταλήγουν σε σχιζοφρένεια.

31 Συχνά έχουν παράξενη εμφάνιση, τα ρούχα είναι δυσανάλογα, δεν τους ταιριάζουν και συχνά είναι βρώμικα. Μπορεί να περιπλανώνται χωρίς λόγο. Ο λόγος τους είναι χαλαρός και ασαφής. Δεν απαντάνε ικανοποιητικά σε ερωτήσεις και δεν μπορούν να παρέχουν πληροφορίες ξεκάθαρα. Η ομιλία τους είναι περίεργη. Έχουν περιορισμένα συναισθήματα, δηλαδή δεν μπορούν να εκφράσουν ή να νιώσουν θυμό, ευτυχία, ευχαρίστηση.

32 Έχουν παράξενες ιδέες, αβάσιμες θεωρίες και ασχολούνται με την παραψυχολογία. Έχουν φανταστική σκέψη που είναι συνηθισμένη σε παιδιά και πιστεύουν ότι έχουν μαγικές δυνάμεις. Δηλαδή πιστεύουν ότι με την σκέψη μπορεί να κάνουν πράγματα να συμβούν. Επίσης εκφράζουν παρανοϊκές ιδέες και καχυποψία για τα κίνητρα των άλλων.

33 Έχουν μεγάλο άγχος με άλλους ανθρώπους ειδικά με ξένους. Αυτό δεν βελτιώνεται με το χρόνο ή την επανάληψη, αλλά γίνεται πιο έντονο. Δεν θεωρούν το άγχος τους πρόβλημα. Οι διαπροσωπικές σχέσεις είναι προβληματικές. Ωστόσο μπορεί να έχουν μόνο μια καλή σχέση, ειδικά με συγγενή 1 ου βαθμού. Μπορεί να μείνουν στο πατρικό σπίτι μέχρι την ενηλικίωση.

34 Δεν έχουν ικανότητα για σχέσεις παρότι αισθάνονται δυστυχισμένοι μόνοι τους. Έχουν ικανότητες στο λόγο αλλά δεν πετυχαίνουν στην δουλεία χωρίς υποστήριξη και βοήθεια. Η έλλειψη εμπιστοσύνης για τους άλλους, οι παράξενες ιδέες και σκέψη και η παράξενη εμφάνιση κάνουν δύσκολο το να κρατήσουν τη δουλεία τους.

35 ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ Αναπτύσσουμε την αυτοπροστασία και τις κοινωνικές δεξιότητες. Ο νοσηλευτής ενθαρρύνει τους ασθενείς σε μια καθημερινή ρουτίνα φροντίδας και υγιεινής. Πρέπει να μην έχουν παράξενη εμφάνιση γιατί τα σχόλια των άλλων εντείνουν την δυσφορία. Επειδή δεν νιώθουν άνετα με τους άλλους και αυτό δεν αλλάζει θα πρέπει ο νοσηλευτής να τους μάθει να λειτουργήσουν με άλλους με όσο το δυνατόν λιγότερο άγχος.

36 ΟΜΑΔΑ- Β ΑΝΤΙΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ Χαρακτηρίζονται από γενική αδιαφορία και καταπάτηση των δικαιωμάτων των άλλων με κεντρικά χαρακτηριστικά, την εξαπάτηση και την εκμετάλλευση.. Στις φυλακές το ποσοστό φτάνει στο 50%.

37 ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Οι ασθενείς είναι επιδέξιοι στο να εξαπατούν τους άλλους. Έτσι κατά τη διάρκεια της φροντίδας θα πρέπει να ελέγχουμε και να αξιολογούμε τις πληροφορίες από άλλες πηγές.

38 ΙΣΤΟΡΙΚΟ: Το ξεκίνημα συμβαίνει στην παιδική ή εφηβική ηλικία παρότι δεν μπορεί να γίνει διάγνωση επίσημη πριν από τα 18. Υπάρχει ιστορικό υπνοβασίας ή σκληρής συμπεριφοράς. Έχουν εμπλακεί σε ψεύδη, βανδαλισμούς, σεξουαλικές παρενοχλήσεις και χρήση ουσιών.

39 ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ: Παραβίαση δικαιωμάτων άλλων Έλλειψη τύψεων Ρηχά συναισθήματα Ψέματα Εκλογίκευση της συμπεριφοράς Φτωχή κρίση

40 Επιθετικότητα Έλλειψη γνώσης του εαυτού Ανάγκη για έντονη συμπεριφορά Εκμετάλλευση των σχέσεων Συνεχής ανευθυνότητα

41 ΓΕΝΙΚΗ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ Η εμφάνιση είναι συνηθισμένη. Μπορεί οι ασθενείς να είναι και γοητευτικοί.

42 ΔΙΑΘΕΣΗ ΚΑΙ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ Δείχνουν συχνά παραποιημένα συναισθήματα, επιλεγμένα για να ταιριάζουν με την κατάσταση ή να είναι προς όφελός τους. Για παράδειγμα κάποιος που υποχρεώνεται μα μπει σε θεραπεία αντί να φυλακιστεί, θα προσπαθήσει να κερδίσει τη συμπάθεια, λέγοντας μια ιστορία για μια άσχημη παιδική ηλικία, ενώ τα συναισθήματά του είναι ρηχά Δεν συμπάσχουν και αυτό τους κάνει να εκμεταλλεύονται τους άλλους χωρίς ενοχές. Συνήθως έχουν τύψεις μόνο αν τους πιάσουν να παρανομούν.

43 ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΣΚΕΨΗΣ Η άποψη τους για τον κόσμο είναι διαστρεβλωμένη και ρηχή. Επειδή θέλουν το προσωπικό όφελος, πιστεύουν ότι όλοι κάνουν το ίδιο. Θεωρούν τον κόσμο ως εχθρικό και έτσι εκλογικεύουν τη σκέψη τους.

44 Πιστεύουν ότι φροντίζουν τον εαυτό τους γιατί κανένας άλλος δεν θα το έκανε. ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ: Έχουν επίπεδο IQ μέσο ή πάνω από το μέσο. ΚΡΙΣΗ: Δεν έχουν σωστή κρίση για διάφορους λόγους.

45 Οριακές διαταραχές προσωπικότητας Τείνουν να λατρεύουν άλλους ανθρώπους μετά από μικρή γνωριμία και πέφτουν στα μάτια τους γρήγορα όταν δεν ανταποκρίνονται στις προσδοκίες τους.

46 Έχουν έντονους φόβους εγκατάλειψης. Μπορεί να πληγώσουν τον εαυτό τους παρότι το γνωρίζουν. Επίσης σε περιόδους έντονου άγχους αναπτύσσουν ψυχωτικά συμπτώματα όπως παραισθήσεις

47 ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ Το κυρίαρχο συναίσθημα είναι η δυσφορία, μαζί με δυστυχία. Συνήθως μιλάνε για μοναξιά, απογοήτευση και αίσθηση κενού. Σπάνια είναι ικανοποιημένοι. Μπορεί να θυμώσουν, να είναι σαρκαστικοί και εχθρικοί. Έχουν έντονο συναίσθημα, αλλά σπάνια τα εκμεταλλεύονται δημιουργικά. Είναι υπερευαίσθητοι στα συναισθήματα των άλλων και μικρές αλλαγές μπορεί να προκαλέσουν κρίσεις. Έτσι όταν ο θεραπευτής πρέπει να λείψει παθαίνουν κρίση.

48 ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΤΟΥ ΕΓΩ Ο τρόπος που βλέπουν τον εαυτό τους αλλάζει ξαφνικά και δραματικά. Μπορεί να είναι εξαρτώμενοι τη μια στιγμή και εχθρικοί και θυμωμένοι την άλλη. Είναι συχνές ξαφνικές αλλαγές στην άποψη ή τα σχέδια τους για την καριέρα τους, την σεξουαλική τους ταυτότητα, τις αξίες. Θεωρούν τους εαυτούς τους κακούς. Συχνά κάνουν κακό στον εαυτό τους. Κόβονται χτυπιούνται ή καίγονται. Όλα αυτά πρέπει να τα παίρνουμε σοβαρά γιατί τελικά μπορεί να καταλήξει σε αυτοκτονία ή σε κάποιο σοβαρό τραυματισμό κάποιου μέλους του σώματος.

49 ΡΟΛΟΙ ΚΑΙ ΣΧΕΣΕΙΣ Μισούν να είναι μόνοι αλλά οι συμπεριφορές τους, τους απομονώνουν. Έχουν ασταθείς και έντονες σχέσεις. Έχουν φόβους εγκατάλειψης και δυσκολεύονται να πιστέψουν σε σχέσεις. Κάνουν μέχρι απόπειρες αυτοκτονίας για να διατηρήσουν κάποια σχέση. Για παράδειγμα γνωρίζουν κάποιον για πρώτη φορά και το θεωρούν τον έρωτα της ζωής τους. Εάν απορριφθεί γίνεται εχθρικός. Συχνά πληγώνουν τον εαυτό τους αλλά αρκετές φορές και άλλους. Συνήθως έχουν ιστορικό άσχημης απόδοσης στο σχολείο και την δουλειά. Δεν αυτοσυγκεντρώνονται και δεν έχουν αυτοπειθαρχία.

50 Πρωτεύοντα ρόλο παίζει η ασφάλεια του ασθενούς. Θα πρέπει να αποδεχτεί κάποιο σχέδιο και συμπεριφορά. Συχνά για μήνες ή χρόνια θέλουν να αυτοκτονήσουν και συχνά οι απειλές γίνονται πράξεις. Μπορεί να κοπούν, να καούν, να χτυπηθούν προκαλώντας και μόνιμες βλάβες. Αυτά μπορεί να γίνουν χωρίς προφανή λόγο. Τον βοηθάμε με διάφορους τρόπους και δεν πρέπει να τον κρίνουμε όταν το συζητά μαζί μας Θα πρέπει να τον ενθαρρύνουμε να συζητά για την κρίση, όταν είναι ήρεμος και σκέφτεται καθαρά.

51 Θα πρέπει ο νοσηλευτής να ερευνά την συμπεριφορά του. Θα πρέπει να ερευνά τις καταστάσεις που του προκαλούν άγχος και τα συναισθήματα. Αν πληγωθεί θα πρέπει ήρεμα να περιποιηθούμε την πληγή χωρίς να τον επικρίνουμε.

52 ΟΡΙΑ ΣΤΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ Οι ασθενείς δυσκολεύονται να διατηρήσουν προσωπικές σχέσεις. Τα όρια δεν είναι ξεκάθαρα. Συχνά αποξενώνονται από τους άλλους και στις επαγγελματικές και στις προσωπικές σχέσεις. Μπορεί να παρεξηγήσουν το ενδιαφέρον του νοσηλευτή, ως προσωπικό ενδιαφέρον. Ο νοσηλευτής θα πρέπει να ξεκαθαρίσει τη σχέση και να βάλει όρια.

53 Για παράδειγμα: ΑΣΘΕΝΗΣ: «Είσαι η καλύτερη από την οικογένεια και τους γιατρούς. Εσύ με καταλαβαίνεις» ΝΟΣΗΛΕΥΤΗΣ: «Θέλω, όπως και όλο το προσωπικό να σε βοηθήσουμε»

54 ΒΟΗΘΕΙΑ ΓΙΑ ΕΛΕΓΧΟ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ Συχνά αντιδρούν έντονα συναισθηματικά χωρίς να αναγνωρίζουν τα συναισθήματά τους. Ο νοσηλευτής θα πρέπει να τους βοηθά να αναγνωρίζει τα συναισθήματα χωρίς να πληγώνουν τον εαυτό τους ή να καταστρέφουν. Όταν έχουν μια έντονη επιθυμία, τότε θα πρέπει να καταλάβουν ότι δεν είναι λογικό να ικανοποιηθεί αμέσως. Θα πρέπει να μάθουν να μιλάνε, να ακούν μουσική και να ανέχονται την καθυστέρηση.

55 ΔΟΜΗ ΤΩΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΩΝ ΤΟΥ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ Συνηθισμένο πρόβλημα είναι να αισθάνονται βαρεμάρα, φόβο, εγκατάλειψη. Γίνονται δυστυχισμένοι και δεν ξέρουν τι να κάνουν. Θα πρέπει να οργανώνουμε δραστηριότητες. Θα πρέπει ο ασθενής να οργανώσει ένα γραπτό πρόγραμμα, με ραντεβού, ψώνια, διάβασμα εφημερίδας ή βόλτα.

56 ΕΚΤΙΜΗΣΗ Οι αλλαγές είναι μικρές και αργές. Οι ασθενείς με έντονα συμπτώματα αρκεί να φτάσουν να μην πληγώνουν τον εαυτό τους. Άλλοι μπορεί ακόμα και να κάνουν προσωπικές σχέσεις. Γενικά η θεραπεία είναι αποτελεσματική όταν έχουν λιγότερες κρίσεις.

57 ΜΕΛΟΔΡΑΜΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ Χαρακτηρίζονται από έντονο συναισθηματισμό και ανάγκη να τους προσέχουν. Έχουνε την τάση να υπερβάλουν. Ο λόγος τους είναι έντονος, θεατρικός. Η εμφάνισή τους είναι κανονική, παρότι πολλές φορές υπερβάλλουν. Θέλουν να εντυπωσιάσουν και ξοδεύουν πολλά χρήματα γι’ αυτό οι νοσηλευτές συχνά αισθάνονται γοητευμένοι.

58 Ο ασθενής συχνά λέει «Είναι ο καλύτερος νοσηλευτής. Είναι φανταστικός. Άλλαξε τη ζωή μου» για να περιγράψει ένα νοσηλευτή που είδε μια ή δύο φορές. Αλλάζουν γρήγορα διάθεση και μπορεί τη μια στιγμή να γελάνε και την άλλη να κλαίνε.

59 Αφοσιώνονται στον εαυτό τους χωρίς να νοιάζονται για τους άλλους. Συμφωνούν με τον κάθε ένα για να αποσπάσουν την προσοχή του. Νιώθουν άσχημα όταν δεν βρίσκονται στο επίκεντρο της προσοχής. Ντύνονται όμορφα και χρησιμοποιούν την φυσική τους εμφάνιση για να τραβήξουν την προσοχή. Συχνά σκαρφίζονται ιστορίες ή κάνουν σκηνές.

60 Συχνά λιποθυμούν, αρρωσταίνουν και βελτιώνονται όταν τους δείχνουν προσοχή. Επίσης, οι συγγενείς ή φίλοι, αισθάνονται άσχημα από τη δημόσια συμπεριφορά τους, όπως όταν αγκαλιάζουν και φιλούν κάποιον μου μόλις γνώρισαν.

61 ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ Θα πρέπει να τους προτείνουμε εναλλακτικές λύσεις, στις κοινωνικές τους σχέσεις, ακόμη και στον τρόπο που μιλάνε ή ντύνονται χωρίς να τους κριτικάρουμε. Για παράδειγμα ο νοσηλευτής μπορεί να πει «Όταν αγκαλιάζεις και φιλάς ανθρώπους που τους βλέπεις πρώτη φορά, μπορεί να το θεωρήσουν σεξουαλική προσέγγιση. Θα ήταν καλύτερο να κάθεσαι 2 μέτρα μακριά και να κάνεις απλά μια χειραψία.»

62 ο νοσηλευτής θα πρέπει να είναι σαφής στο να του περιγράψει κοινωνικές δραστηριότητες, βλεματική επαφή, σεβασμό του προσωπικού χώρου. Θα πρέπει πρώτα να δει τις προσωπικές τους δυνατότητες και να δείχνει ότι έχει εμπιστοσύνη στις ικανότητές τους.

63 ΝΑΡΚΙΣΣΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ Χαρακτηρίζονται από έλλειψη ενσυναίσθησης και ανάγκη για θαυμασμό. Δεν αναγνωρίζουν τα συναισθήματα των άλλων. Ζηλεύουν τους άλλους και τις επιτυχίες τους επειδή πιστεύουν ότι θα έπρεπε να ήταν δικές τους.

64 Ασχολούνται με φαντασιώσεις τρομερής επιτυχίας, ομορφιάς και ιδανικού έρωτα. Έτσι ενδυναμώνεται η αίσθηση τις ανωτερότητάς τους. Συγκρίνουν τον εαυτό τους με διάσημους ανθρώπους, πιστεύουν ότι είναι ανώτεροι και δεν θεωρούν ότι η συμπεριφορά τους είναι προβληματική. Τα προβλήματά τους θεωρούν ότι οφείλονται στους άλλους. Είναι υπερευαίσθητοι στην κριτική των άλλων και χρειάζονται συνεχώς προσοχή και θαυμασμό. Πιστεύουν ότι είναι ιδιαίτεροι άνθρωποι και αξίζουν την φίλια των άλλων και θυμώνουν όταν δεν την έχουν.

65 Συζητάνε τα θέματά τους με λεπτομέρεια χωρίς να νοιάζονται για τους άλλους. Στην δουλειά πετυχαίνουν γιατί είναι φιλόδοξοι και έχουν εμπιστοσύνη στον εαυτό τους. Οι δυσκολίες ωστόσο είναι συχνές στη δουλειά και δύσκολα δέχονται κριτική. Πιστεύουν συχνά ότι δεν πληρώνονται όπως πρέπει ή ότι αξίζουν καλύτερα θέση.

66 ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ Αποτελούν τη μεγαλύτερη πρόκληση για το νοσηλευτή, που δεν θα πρέπει να θυμώνει και να απογοητεύεται. Οι ασθενείς μπορεί να είναι αγενείς και υπερόπτες. Ο νοσηλευτής θα πρέπει να βάζει φραγμούς στην αγένεια και την αγενή συμπεριφορά και να κάνει γνωστές τις απαιτήσεις του από τους ασθενείς.

67 ΟΜΑΔΑ C ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΑΠΟΦΥΓΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Χαρακτηρίζονται από χαμηλή αυτοεκτίμηση, κοινωνικές δυσκολίες και υπερευαισθησία στην αρνητική κριτική. Ως παιδιά υπήρξαν επιφυλακτικοί.

68 Αυτό συνεχίζεται, όσο μεγαλώνουν και συνεισφέρει στην χαμηλή αυτοεκτίμηση και την κοινωνική απομόνωση. Μπορεί να κουνιούνται συνεχώς στην καρέκλα τους, να μην κοιτάζουν τον άλλο στα μάτια. Φαίνονται λυπημένοι, είναι ντροπαλοί, φοβισμένοι, κοινωνικό αδέξιοι. Είναι υπερευαίσθητοι στην αρνητική εκτίμηση των άλλων και πιστεύουν ότι είναι κατώτεροι. Δεν κάνουν τίποτα ριψοκίνδυνο. Νιώθουν ότι θα γελοιοποιηθούν στους άλλους.

69 Συχνά θέλουν επιβεβαίωση της αποδοχής για να κάνουν σχέση. Είναι μερικώς επιτυχημένοι στη δουλεία τους γιατί ψάχνουν την επιβεβαίωση. Η ντροπαλότητα όμως, η αδεξιότητα ή ο φόβος αποτυχίας τους κάνει να αρνηθούν κάποια προαγωγή και να μείνουν στην ιδία θέση για χρόνια παρότι έχουν τα προσόντα.

70 ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ Χρειάζονται υποστήριξη και επιβεβαίωση από τον νοσηλευτή. Μπορεί να τους βοηθήσει να βρούνε θετικά στοιχεία στον εαυτό τους. Πρέπει να επιβεβαιώνονται και να σκέφτονται θετικά για εαυτό τους, ώστε να ανέβει η αυτοεκτίμηση και θα πρέπει να τους διδάξει κοινωνικές δεξιότητες και να τους βοηθήσει να τις ενεργοποιήσουν. Θα πρέπει να είναι προσεχτικός και υπομονετικός και να μην περιμένει γρήγορα ανάπτυξη των κοινωνικών δραστηριοτήτων.