Η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΕΙΔΙΚΟΥ ΜΕ ΤΟ ΠΑΙΔΙ. Ένταξη σε συστηματικό θεραπευτικό πρόγραμμα.

Παρουσίαση με θέμα: "Η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΕΙΔΙΚΟΥ ΜΕ ΤΟ ΠΑΙΔΙ. Ένταξη σε συστηματικό θεραπευτικό πρόγραμμα."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΕΙΔΙΚΟΥ ΜΕ ΤΟ ΠΑΙΔΙ

2 Ένταξη σε συστηματικό θεραπευτικό πρόγραμμα.

3 Η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΕΙΔΙΚΟΥ ΜΕ ΤΟ ΠΑΙΔΙ Το είδος και η ποιότητα της θεραπευτικής σχέσης ανάμεσα στον ειδικό και το παιδί, θα καθορίσει την αποτελεσματικότητα της παρέμβασης. Σχέση αμοιβαίου σεβασμού, ειλικρίνειας και εμπιστοσύνης Καλή γνώση των μεθόδων και τεχνικών από τον ειδικό.

4 Η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΕΙΔΙΚΟΥ ΜΕ ΤΟ ΠΑΙΔΙ Η φαντασία και η δημιουργικότητα του θεραπευτή επηρεάζουν σημαντικά την έκβαση της θεραπευτικής προσπάθειας. Ο θεραπευτής θα πρέπει να είναι ικανός να διατηρεί τη ψυχραιμία του, να ασκεί αυτοέλεγχο και να εκπέμπει ηρεμία

5 Η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΕΙΔΙΚΟΥ ΜΕ ΤΟ ΠΑΙΔΙ Δυστυχώς, τα χαρακτηριστικά αυτά δε διδάσκονται. Έγκειται στον κάθε θεραπευτή προσωπικά να συνδυάσει τις επιστημονικές του γνώσεις με χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς του.

6 Η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΕΙΔΙΚΟΥ ΜΕ ΤΟ ΠΑΙΔΙ Silverman (2004): «… οι λογοπεδικοί και άλλοι ειδικοί της ψυχικής υγείας μπορούν όχι μόνο να βοηθήσουν αλλά και να βλάψουν τα άτομα με τραυλισμό …»

7 Η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΕΙΔΙΚΟΥ ΜΕ ΤΟ ΠΑΙΔΙ Για παράδειγμα, σε ορισμένα προγράμματα αντιμετώπισης του τραυλισμού που βασίζονται στις αρχές τροποποίησης της συμπεριφοράς, προτείνεται να προτρέπει ο ειδικός το παιδί, να επαναλάβει τη λέξη στην οποία εκδηλώθηκε τραυλισμός. Η αποτελεσματικότητα αυτής της τεχνικής εξαρτάται αποκλειστικά από τον τρόπο, με τον οποίο ο θεραπευτής θα προτρέψει το παιδί να προσπαθήσει να βελτιώσει τη ροή του λόγου του. Εάν η προτροπή δεν πραγματοποιηθεί μέσα στο κατάλληλο ψυχολογικό και συναισθηματικό πλαίσιο, είναι δυνατό να αυξήσει το άγχος του παιδιού.

8 Η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΕΙΔΙΚΟΥ ΜΕ ΤΟ ΠΑΙΔΙ Ο τρόπος προσέγγισης διαφοροποιείται ανάλογα με την ηλικία. Ο τρόπος προσέγγισης του παιδιού προσχολικής ηλικίας μπορεί να βασίζεται κυρίως στο παιχνίδι. Στα παιδιά και στους εφήβους μπορούν να χρησιμοποιηθούν πιο ψυχοθεραπευτικές μέθοδοι.

9 Η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΕΙΔΙΚΟΥ ΜΕ ΤΟ ΠΑΙΔΙ Επίσης, ανάλογα με την ηλικία του παιδιού που τραυλίζει, ο ειδικός διαφοροποιεί το βάρος που δίνεται στη συνεργασία με τους γονείς του. Ο ρόλος της μπορεί να είναι κεντρικός στην αντιμετώπιση του τραυλισμού στα παιδιά προσχολικής ηλικίας και να περιορίζεται στις περιπτώσεις των εφήβων.

10 Η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΕΙΔΙΚΟΥ ΜΕ ΤΟ ΠΑΙΔΙ Ο ειδικός θέτει ένα ευρύ φάσμα στόχων. Οι στόχοι προσδιορίζονται από τη λεπτομερή αξιολόγηση του βαθμού σοβαρότητας του τραυλισμού, των πιθανών συνοδών προβλημάτων, των δυνατοτήτων του παιδιού καθώς και των ιδιαίτερων αναγκών που έχει ανάλογα με την ηλικία του.

11 Η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΕΙΔΙΚΟΥ ΜΕ ΤΟ ΠΑΙΔΙ Το παιδί αντιμετωπίζεται πολύπλευρα. Μας ενδιαφέρει να είναι χαρούμενο, να έχει υψηλή αυτοεκτίμηση, να προσαρμόζεται εύκολα στις απαιτήσεις του περιβάλλοντος, να έχει κοινωνικές σχέσεις και να είναι σε θέση να επικοινωνεί αποτελεσματικά με τους άλλους ανθρώπους.

12 Γνωριμία με το παιδί και εγκατάσταση της θεραπευτικής σχέσης Ο κλινικός αφιερώνει όσο χρόνο χρειαστεί προκειμένου να βοηθήσει το παιδί να εγκλιματιστεί. Δεν ασχολείται ακόμα με τις δυσκολίες του παιδιού. Η συνεδρία θα πρέπει να είναι διασκεδαστική τόσο για το παιδί όσο και για τον ίδιο.

13 Γνωριμία με το παιδί και εγκατάσταση της θεραπευτικής σχέσης Το παιδί πρέπει να εισπράξει μηνύματα πλήρους αποδοχής και ασφάλειας καθώς και αμέριστης προσοχής από την πλευρά του θεραπευτή. Ο θεραπευτής πρέπει να δείχνει έμπρακτα στο παιδί ότι χαίρεται που το βλέπει, ότι ενδιαφέρεται ειλικρινά γι’ αυτό.

14 Γνωριμία με το παιδί και εγκατάσταση της θεραπευτικής σχέσης Με τα παιδιά μικρότερης ηλικίας, χρησιμοποιούνται παιχνίδια, παραμύθια και κάθε είδος παιδαγωγικού υλικού. Είναι το μέσο να χαλαρώσει το παιδί και να αρχίσει να νιώθει χαρούμενο που αλληλεπιδρά με τον θεραπευτή. Επιπλέον, αυτό το υλικό θα αποσπάσει την προσοχή του παιδιού από τον τρόπο ομιλίας του.

15 Γνωριμία με το παιδί και εγκατάσταση της θεραπευτικής σχέσης Με τα παιδιά σχολικής ηλικίας και με τους εφήβους η γνωριμία και η εγκατάσταση της θεραπευτικής σχέσης βασίζεται περισσότερο στη συζήτηση με το παιδί, στη διερεύνηση των ενδιαφερόντων του, της καθημερινότητάς του, των διαπροσωπικών του σχέσεων. Τα παραπάνω να διεξάγονται στα πλαίσια μίας καθοδηγούμενης λεκτικής αλληλεπίδρασης.

16 Γνωριμία με το παιδί και εγκατάσταση της θεραπευτικής σχέσης Εάν το παιδί είναι διστακτικό να μιλήσει για οτιδήποτε, τον κύριο ρόλο της λεκτικής επικοινωνίας τον αναλαμβάνει ο θεραπευτής, ο οποίος μιλάει περισσότερο.

17 Γνωριμία με το παιδί και εγκατάσταση της θεραπευτικής σχέσης Ταυτόχρονα, μέσα από αυτή τη διαδικασία ο ειδικός συνεχίζει την αξιολόγηση του παιδιού.

18 Δημιουργία κλίματος αισιοδοξίας σχετικά με τη δυνατότητα υποχώρησης του τραυλισμού Το παιδί νιώθοντας άνετα με τον ειδικό μπορεί να αναφέρει το ίδιο ότι «κολλάει». Η’ μπορεί να δείξει σημάδια ενόχλησης, ανησυχίας, ή εκνευρισμού σε στιγμές που εκδηλώνονται συμπτώματα τραυλισμού στην ομιλία του.

19 Δημιουργία κλίματος αισιοδοξίας σχετικά με τη δυνατότητα υποχώρησης του τραυλισμού Ενθαρρύνουμε το παιδί να μιλάει ανοιχτά για το πρόβλημά του. Μειώνονται έτσι συναισθήματα ντροπής και ενοχής που συνοδεύουν συχνά τον τραυλισμό.

20 Δημιουργία κλίματος αισιοδοξίας σχετικά με τη δυνατότητα υποχώρησης του τραυλισμού Υπάρχουν παιδιά που ανακουφίζονται όταν συζητούν με τον ειδικό για τις δυσκολίες τους και άλλα τα οποία είναι διστακτικά να αποκαλύψουν ή να παραδεχτούν τις δυσκολίες τους. Ο ειδικός πρέπει να αξιολογεί κάθε φορά τον βαθμό δυσκολίας του παιδιού να μιλήσει για το πρόβλημά του, καθώς και τα όρια ανοχής του σε πιεστικές καταστάσεις.

21 Δημιουργία κλίματος αισιοδοξίας σχετικά με τη δυνατότητα υποχώρησης του τραυλισμού Η λεκτική αναγνώριση των συναισθημάτων του παιδιού σε συνδυασμό με τη μετάδοση του μηνύματος ότι αυτό δεν αποτελεί λόγο ντροπής ή ενοχής και ότι ο θεραπευτής είναι εξοικειωμένος με τέτοιου είδους δυσκολίες και ξέρει πώς να τις αντιμετωπίσει, αποτελεί το πρώτο βήμα προς τη διευκόλυνση του παιδιού να μιλά ανοιχτά για τις δυσκολίες του.

22 Δημιουργία κλίματος αισιοδοξίας σχετικά με τη δυνατότητα υποχώρησης του τραυλισμού Η μοναδική περίπτωση, στην οποία δεν ενδείκνυται η συζήτηση με το παιδί για τις δυσκολίες του στην ομιλία, είναι όταν αυτό είναι πολύ μικρής ηλικίας και δε δείχνει να έχει συνειδητοποιήσει τις δυσκολίες του ή να ενοχλείται από αυτές. Σε αυτή την περίπτωση στο επίκεντρο της θεραπευτικής παρέμβασης είναι η συνεργασία του ειδικού με τους γονείς του παιδιού.

23 Δημιουργία κλίματος αισιοδοξίας σχετικά με τη δυνατότητα υποχώρησης του τραυλισμού Η συνεργασία με το παιδί περιορίζεται σε δραστηριότητες παιχνιδιού, κατά τις οποίες ο θεραπευτής λειτουργεί ως μοντέλο και βοηθά το παιδί να μιλά αργά, να περιμένει τη σειρά του, να μη διακόπτει, να διατηρεί βλεμματική επαφή. Να υιοθετεί εκείνες τις μορφές λεκτικής συμπεριφοράς που προάγουν τη λεκτική ευχέρεια.

24 Αποδοχή των δυσκολιών από το παιδί και βελτίωση του επιπέδου αυτοεκτίμησης Είναι σημαντικό να βοηθήσουμε το παιδί να αυξήσει την εμπιστοσύνη στον εαυτό του Έχει διαπιστωθεί ότι ο τραυλισμός μπορεί να έχει δυσμενείς συνέπειες στην αυτοεικόνα του ατόμου και ιδιαίτερα στη διαμόρφωση του επιπέδου αυτοεκτίμησης.

25 Αποδοχή των δυσκολιών από το παιδί και βελτίωση του επιπέδου αυτοεκτίμησης Το παιδί πρέπει να διαφοροποιήσει τη σημασία που έχει ο τραυλισμός για τη ζωή του ατόμου και του ρόλου που παίζει στη διαμόρφωση της αυτοεικόνας του. Να βελτιώσει συνολικά τις δυνατότητές του καθώς και ορισμένους τομείς της ζωής του, που ενδέχεται να έχουν επηρεαστεί από το πρόβλημα ή να έχουν παραγκωνιστεί εξαιτίας της ύπαρξης του τραυλισμού.

26 Αποδοχή των δυσκολιών από το παιδί και βελτίωση του επιπέδου αυτοεκτίμησης Στις περιπτώσεις παιδιών προσχολικής ηλικίας, η αύξηση της αυτοεκτίμησης συνδέεται με τη βελτίωση των ικανοτήτων αυτοεξυπηρέτησης ή την ανάθεση πρωτοβουλιών. Είναι σημαντικό για το παιδί να κοιμάται στο κρεβάτι του, να ντύνεται και να τρώει μόνο του, να πηγαίνει στη τουαλέτα.

27 Αποδοχή των δυσκολιών από το παιδί και βελτίωση του επιπέδου αυτοεκτίμησης Στις περιπτώσεις παιδιών σχολικής ηλικίας, η αύξηση της αυτοεκτίμησης μπορεί να επιτευχθεί με τη βελτίωση του παιδιού στον ακαδημαϊκό τομέα και στον τομέας των διαπροσωπικών σχέσεων.

28 Κατανόηση της φύσης και του μηχανισμού του τραυλισμού 1.Εντοπισμός των αγχογόνων καταστάσεων και των δυσλειτουργικών αντιλήψεων που τις συνοδεύουν. 2.Αναγνώριση των γνωστικών, συναισθηματικών και σωματικών εκδηλώσεων του άγχους.. 3.Ανάπτυξη ενός σχεδίου αντιμετώπισης των αγχογόνων καταστάσεων. 4.Αυτοαξιολόγηση και αυτοενίσχυση της απόδοσης σε αγχογόνες καταστάσεις.

29 Υιοθέτηση κανόνων που προάγουν τη λεκτική ευχέρεια Ο ειδικός επισημαίνει στο παιδί συγκεκριμένες αλλαγές τις οποίες μπορεί να πραγματοποιήσει, προκειμένου να «κολλάει» λιγότερο. Είναι σημαντικό να δίνονται απλές οδηγίες στο παιδί αλλά καθοδήγηση, ώστε να κατανοεί τη λογική που κρύβεται πίσω από αυτές τις οδηγίες και τον τρόπο με τον οποίο αυτές λειτουργούν ώστε να είναι αποτελεσματικές.

30 Βελτίωση κοινωνικών δεξιοτήτων Ο τραυλισμός εκδηλώνεται σε συνθήκες όπου αναπτύσσεται επικοινωνία μεταξύ δύο ή περισσότερων ανθρώπων, δηλαδή μέσα σε κοινωνικό πλαίσιο. Αποφυγή βλεμματικής επαφής μέχρι και έλλειψη διεκδικητικότητας. Role-play

31 Προετοιμασία του παιδιού για διακοπή του θεραπευτικού προγράμματος Ο ειδικός πρέπει να φροντίσει ώστε η διακοπή αυτή να εκληφθεί από το παιδί ως η επιτυχής έκβαση της συνεργασίας τους και όχι ως απόρριψη από την πλευρά του θεραπευτή. Πρέπει να επισημαίνει ότι η σχέση αυτή δε διακόπτεται οριστικά και ότι το παιδί μπορεί να επανέλθει ακόμα και τηλεφωνικά.