ΜΕΤΑΣΥΛΛΕΚΤΙΚΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 9 & 10. Μετασυλλεκτική Εργ7-Λιοσάτου Γ.2 ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΗ Ή ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΗ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ Πρώτοι οι ερευνητές Kidd & West (1930)

Παρουσίαση με θέμα: "ΜΕΤΑΣΥΛΛΕΚΤΙΚΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 9 & 10. Μετασυλλεκτική Εργ7-Λιοσάτου Γ.2 ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΗ Ή ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΗ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ Πρώτοι οι ερευνητές Kidd & West (1930)"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΜΕΤΑΣΥΛΛΕΚΤΙΚΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 9 & 10

2 Μετασυλλεκτική Εργ7-Λιοσάτου Γ.2 ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΗ Ή ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΗ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ Πρώτοι οι ερευνητές Kidd & West (1930) στην Αγγλία έθεσαν τις βάσεις για την εφαρμογή αερίων (διοξείδιο του άνθρακα και οξυγόνο) σε στεγανούς χώρους για συντήρηση μήλων και αχλαδιών. Τα τελευταία χρόνια οι μέθοδοι της ελεγχόμενης και τροποποιημένης ατμόσφαιρας βελτιώθηκαν με την εφαρμογή σύγχρονης τεχνολογίας αυτόματων συστημάτων παραγωγής και ελέγχου των αερίων που ενδιαφέρουν τη συζήτηση. Η εισαγωγή (ή αφαίρεση) αερίων στο χώρο που συντηρούνται οι καρποί έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ατμόσφαιρας που διαφέρει από την κανονική σύσταση του ατμοσφαιρικού αέρα.

3 Μετασυλλεκτική Εργ7-Λιοσάτου Γ.3 Οι όροι «Τροποποιημένη Ατμόσφαιρα (ΤΑ)» και «Ελεγχόμενη ή Ρυθμιζόμενη Ατμόσφαιρα (ΕΑ)», χρησιμοποιούνται για συντήρηση σε περιβάλλον με μειωμένη συγκέντρωση O2 και αυξημένη συγκέντρωση CO2. Η πρώτη (ΤΑ) διαφέρει από τη δεύτερη (ΕΑ) στο ότι κάτω από συνθήκες ελεγχόμενης ατμόσφαιρας υπάρχει συνεχής ρύθμιση με διάφορα μέσα και η σύσταση της ατμόσφαιρας σε διοξείδιο του άνθρακα και οξυγόνο παραμένει σταθερή σε ορισμένα επίπεδα, ενώ κάτω από συνθήκες τροποποιημένης ατμόσφαιρας μειώνεται η σύσταση του αέρα σε οξυγόνο και αυξάνεται σε διοξείδιο του άνθρακα, αλλά η τελική σύσταση δεν παραμένει σταθερή και εξαρτάται από την αναπνευστική δραστηριότητα των καρπών και από τη διάχυση των αερίων δια μέσου των φυσικών φραγμάτων που περιβάλλουν τους καρπούς.

4 Μετασυλλεκτική Εργ7-Λιοσάτου Γ.4 Η τροποποιημένη ή ελεγχόμενη ατμόσφαιρα χρησιμοποιούνται συμπληρωματικά με την εφαρμογή του ψύχους και είναι φανερό ότι σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να αντικαταστήσει τους χειρισμούς του ελέγχου της θερμοκρασίας και σχετικής υγρασίας.

5 Μετασυλλεκτική Εργ7-Λιοσάτου Γ.5 ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ Ή ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΗΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑΣ Επίδραση της μειωμένης συγκέντρωσης οξυγόνου Με τη μείωση του ατμοσφαιρικού οξυγόνου παρατηρείται μείωση των μεταβολικών δραστηριοτήτων των κυττάρων και κυρίως της αναπνοής. Η παραγωγή αιθυλενίου αναστέλλεται σημαντικά, όταν το οξυγόνο μειώνεται. Κάτω από συνθήκες πολύ μειωμένου οξυγόνου, οι ιστοί εκτίθενται σε καταπόνηση που μπορεί να έχει τριών ειδών επιδράσεις. Ισχυρή καταπόνηση χαμηλού οξυγόνου δέχονται οι ιστοί όταν οι ιστοί εντός των κυττάρων δέχονται αναερόβιες συνθήκες και οι ζημιές δεν είναι αντιστρέψιμες.

6 Μετασυλλεκτική Εργ7-Λιοσάτου Γ.6 Μέτρια καταπόνηση μειωμένου οξυγόνου δέχονται οι ιστοί λίγο πιο πάνω από την κρίσιμη συγκέντρωση που δημιουργεί αναερόβιες συνθήκες και στην περίπτωση αυτή υποβαθμίζεται η ποιότητα του προϊόντος ελαφρά. Με ελαφρά καταπόνηση μειωμένου οξυγόνου, οι τυχόν επιδράσεις είναι αντιστρέψιμες χωρίς ζημιές και το αποτέλεσμα είναι θετικό ως προς τη συντηρησιμότητα και τη διατήρηση της ποιότητας του προϊόντος.

7 Μετασυλλεκτική Εργ7-Λιοσάτου Γ.7 Η μειωμένη συγκέντρωση οξυγόνου που προκαλεί ήπια καταπόνηση είναι δυνατόν να έχει τις ακόλουθες ευνοϊκές επιδράσεις στη διατήρηση της ποιότητας των οπωροκηπευτικών: μειώνονται οι μεταβολικές αντιδράσεις στα συγκομισμένα προϊόντα επιβραδύνεται η ωρίμανση και κυρίως το μαλάκωμα της σάρκας, η διάσπαση της χλωροφύλλης κ.α. παρατηρείται αισθητή μείωση της παραγωγής αιθυλενίου των κλιμακτηριακών καρπών σημαντική επίδραση ασκείται και στη δράση του αιθυλενίου γιατί το μειωμένο οξυγόνο παρεμποδίζει τη δράση του αιθυλενίου να επάγει στα κύτταρα τη σύνθεση των ενζύμων που είναι υπεύθυνα για το μαλάκωμα της σάρκας.

8 Μετασυλλεκτική Εργ7-Λιοσάτου Γ.8 Επίδραση της αυξημένης συγκέντρωσης διοξειδίου του άνθρακα Η περίσσεια του διοξειδίου του άνθρακα είναι δυνατόν να προκαλεί καταπόνηση, που έχει ωφέλιμες ή βλαβερές επιδράσεις στα συγκομισμένα προϊόντα, ανάλογα με τη φύση του προϊόντος, την εξωτερική συγκέντρωση διοξειδίου του άνθρακα, τη διάρκεια έκθεσης και την συγκέντρωση οξυγόνου. Αυξημένη συγκέντρωση CO 2 έχει δειχτεί ότι παρεμποδίζει την αναπνοή. Η τοξική επίδραση της αυξημένης συγκέντρωσης CO 2 εκδηλώνεται με την εμφάνιση διάφορων φυσιολογικών ανωμαλιών, όπως το εσωτερικό καφέτιασμα στα λάχανα και η καστανή κηλίδωση στα μαρούλια.

9 Μετασυλλεκτική Εργ7-Λιοσάτου Γ.9 Η αυξημένη συγκέντρωση CO 2 είναι δυνατόν να προκαλέσει ανώμαλη ωρίμανση στις τομάτες, τα αχλάδια και το ακτινίδιο ή να συνοδεύεται από δυσάρεστη οσμή στις φράουλες. Η διατήρηση της ποιότητας και η αύξηση της συντηρησιμότητας των νωπών οπορωκηπευτικών με αυξημένη συγκέντρωση CO 2 οφείλεται στην ανασταλτική επίδραση του στην αναπνοή. Το έχει θετικά αποτελέσματα στην παράταση της ωρίμανσης των καρπών ανταγωνίζοντας τη δράση του αιθυλενίου.

10 Μετασυλλεκτική Εργ7-Λιοσάτου Γ.10 ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΗΣ ‘Η ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΣΗ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑΣ Κατά την εφαρμογή της ελεγχόμενης ή τροποποιημένης ατμόσφαιρας, ο συνδυασμός της μειωμένης συγκέντρωσης οξυγόνου και της αυξημένης συγκέντρωσης διοξειδίου του άνθρακα έχει προσθετική επίδραση στη συντήρηση των νωπών οπωροκηπευτικών. Οι διάφορες επιδράσεις εξαρτώνται από το είδος του προϊόντος, την ποικιλία, το φυσιολογικό στάδιο, τη σύσταση της ατμόσφαιρας, τη θερμοκρασία και τη διάρκεια διατήρησης. Τα όρια ανοχής έκθεσης σε οξυγόνο και διοξείδιο του άνθρακα εξαρτώνται από το είδος του προϊόντος.

11 Μετασυλλεκτική Εργ7-Λιοσάτου Γ.11 Ευνοϊκές επιδράσεις καθυστέρηση του γηρασμού και όλων των βιοχημικών αντιδράσεων και φυσιολογικών μεταβολών, όπως της αναπνοής, της παραγωγής και δράσης του αιθυλενίου, του μαλακώματος κ.α. μείωση της ευαισθησίας των ιστών στην επίδραση του αιθυλενίου μείωση στην ένταση της εμφάνισης ορισμένων φυσιολογικών ανωμαλιών έμμεση ή άμεση επίδραση στην ανάπτυξη παθογόνων που προκαλούν φθορές και σοβαρές απώλειες στο προϊόν (π.χ. το υψηλό διοξείδιο του άνθρακα αναστέλλει την ανάπτυξη του μύκητα Botrytis σε φράουλες, κεράσια κ.α.) η ΤΑ μπορεί να είναι χρήσιμη για έλεγχο εντόμων

12 Μετασυλλεκτική Εργ7-Λιοσάτου Γ.12 Επιδράσεις στην ποιότητα Η καθυστέρηση της ωρίμανσης των καρπών με την επίδραση της ΕΑ για σύντομο χρονικό διάστημα (1-4 εβδομάδες), δεν έχει δυσμενή επίδραση στην ποιότητα. Η παράταση όμως του χρόνου (>4 εβδομάδες) σε συνθήκες ΕΑ, μπορεί να έχει δυσμενή επίδραση στην ποιότητα και οι καρποί μετά την έξοδό τους από τη συντήρηση δεν αναπτύσσουν το επιθυμητό άρωμα και γεύση. Σήμερα, η χρησιμοποίηση της ΕΑ για μακρά συντήρηση φρούτων και λαχανικών εφαρμόζεται μόνο για περιορισμένα είδη, π.χ για την συντήρηση ξηρών καρπών, για διατήρηση της ποιότητας και για τον έλεγχο εντομολογικών προσβολών.

13 Μετασυλλεκτική Εργ7-Λιοσάτου Γ.13 Επίσης η ΕΑ/ΤΑ προσφέρεται για αντικατάσταση κλασικών μεθόδων περιορισμού ορισμένων φυσιολογικών ασθενειών με χημικές ουσίες. Η ΕΑ/ΤΑ, βοηθά επίσης την ασφαλέστερη συγκομιδή και εμπορία των νωπών καρπών γιατί δίνει τη δυνατότητα στον παραγωγό να συγκομίσει το προϊόν σε πιο προχωρημένο στάδιο.

14 Μετασυλλεκτική Εργ7-Λιοσάτου Γ.14 Βλαβερές επιδράσεις Η αυξημένη συγκέντρωση διοξειδίου του άνθρακα (>5%), ενώ π.χ. συντελεί στη διατήρηση της συνεκτικότητας της σάρκας του ακτινιδίου, δε βελτιώνει τη συντηρησιμότητά του γιατί τα συντηρημένα ακτινίδια είναι ποιοτικά υποβαθμισμένα μετά την ωρίμανσή τους. Επίσης μειωμένες συγκεντρώσεις οξυγόνου και αυξημένες συγκεντρώσεις διοξειδίου του άνθρακα μπορεί να συντελούν στην ανάπτυξη αναερόβιων συνθηκών μέσα στους ιστούς με συνέπεια την παραγωγή ακεταλδεύδης και αιθυλικής αλκοόλης, προϊόντα που είναι τοξικά για τα κύτταρα και που προσδίδουν δυσάρεστη γεύση.

15 Μετασυλλεκτική Εργ7-Λιοσάτου Γ.15 Οι πιο συνήθεις δυσμενείς επιδράσεις από τη χρησιμοποίηση ΤΑ/ΕΑ στη συντήρηση των οπωροκηπευτικών είναι οι ακόλουθες: πρόκληση ή επιδείνωση της εμφάνισης ορισμένων φυσιολογικών ανωμαλιών όπως της καστανής καρδιάς στα μήλα και της μαύρης καρδιάς στην πατάτα ανώμαλη ωρίμανση στους καρπούς (μπανάνα, αχλάδια, αβοκάντο, τομάτα) ανάπτυξη δυσάρεστης γεύσης και οσμής σε πολύ μειωμένο οξυγόνο, ως αποτέλεσμα αναερόβιων συνθηκών επιτάχυνση στη βλάστηση και καθυστέρηση στο σχηματισμό περιδέρματος

16 Μετασυλλεκτική Εργ7-Λιοσάτου Γ.16 Δημιουργία συνθηκών ΕΑ/ΤΑ Για τη δημιουργία συνθηκών ΕΑ/ΤΑ, χρησιμοποιούνται οι ακόλουθες μέθοδοι: τροποποίηση της ατμόσφαιρας από την αναπνευστική δραστηριότητα του ίδιου του προϊόντος χρησιμοποίηση συστημάτων εμπλουτισμού της ατμόσφαιρας με άζωτο αφαίρεση ή προσθήκη οξυγόνου αφαίρεση ή προσθήκη διοξειδίου του άνθρακα αφαίρεση ή προσθήκη αιθυλενίου με χαμηλή πίεση και εξαερισμό Η πρώτη μέθοδος θεωρείται παθητική και οι υπόλοιπες ενεργητικές.

17 Μετασυλλεκτική Εργ7-Λιοσάτου Γ.17 Θάλαμοι ελεγχόμενης ατμόσφαιρας με ειδικές πόρτες που εξασφαλίζουν στεγανότητα

18 Μετασυλλεκτική Εργ7-Λιοσάτου Γ.18 Παθητικά συστήματα ελέγχου συνθηκών συντήρησης με ΕΑ/ΤΑ Το πιο οικονομικό σύστημα τροποποίησης της ατμόσφαιρας του ψυγείου είναι το παθητικό σύστημα. Τα φρούτα και λαχανικά χρησιμοποιούν το οξυγόνο για την αναπνοή και παράγουν διοξείδιο του άνθρακα. Έτσι σε κλειστούς χώρους το προϊόν το ίδιο μειώνει το οξυγόνο σε επίπεδα που πλησιάζουν τις επιθυμητές συγκεντρώσεις για ΕΑ. Αν η συγκέντρωση οξυγόνου μειωθεί σημαντικά, εισάγεται αέρας από το εξωτερικό του ψυγείου. Η περίσσεια διοξειδίου του άνθρακα απομακρύνεται με απορροφητές.

19 Μετασυλλεκτική Εργ7-Λιοσάτου Γ.19 Δημιουργία συνθηκών ΕΑ/ΤΑ κατά τη συσκευασία με χρησιμοποίηση ημιπερατών μεμβρανών Η χρησιμοποίηση των ημιπερατών μεμβρανών-φιλμ, έχει βρει μεγάλη εφαρμογή τα τελευταία χρόνια στη συσκευασία νωπών οπωροκηπευτικών. Όταν η συσκευασία γίνεται με ημιπερατές μεμβράνες, που επιτρέπουν μερική διάχυση των αερίων, μέρος από το καταναλισκόμενο οξυγόνο αναπληρώνεται με εισαγωγή από τον περιβάλλοντα χώρο ενώ μέρος από το παραγόμενο διοξείδιο του άνθρακα αποβάλλεται προς τον ελεύθερο χώρο. Στην επιλογή του κατάλληλου φιλμ λαμβάνουμε υπόψη μας τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά διάχυσης της μεμβράνης και τα όρια ανοχής του προϊόντος σε μειωμένη συγκέντρωση οξυγόνου και αυξημένη συγκέντρωση διοξειδίου του άνθρακα.

20 Μετασυλλεκτική Εργ7-Λιοσάτου Γ.20 Η περατότητα των μεμβρανών σε αέρια εξαρτάται από το μέγεθος των πόρων, το πάχος τους και το μέγεθος των μορίων των αερίων που διαχέονται δια μέσου των πόρων. Το πιο συνηθισμένο μέσο συσκευασίας είναι το φιλμ πολυαιθυλενίου, γιατί είναι σχετικά ανθεκτικό υλικό, αδιαπέραστο στην υγρασία και με χαμηλό κόστος. Χρησιμοποιείται επίσης σελλοφάνη που παράγεται σε διάφορους τύπους και πάχη και χρησιμοποιείται για περιτύλιγμα φρουτοθηκών, δίσκων ή και των ίδιων των προϊόντων. Τέλος, χρησιμοποιείται και PVC ως αναπνευστική μεμβράνη για ορισμένα προϊόντα, γιατί είναι σχετικά διαπερατό στο οξυγόνο και τους υδρατμούς.

21 Μετασυλλεκτική Εργ7-Λιοσάτου Γ.21 Τα περισσότερα φιλμ με μεγάλο βαθμό διαπερατότητας στα αέρια παρουσιάζουν μικρή διαπερατότητα στους υδρατμούς. Ο παράγοντας αυτός είναι δυνατόν να περιπλέκει την κατάσταση σχετικής υγρασίας κατά τη συσκευασία. Στις περιπτώσεις αυτές χρησιμοποιούνται υλικά συσκευασίας με μεγάλη διαπερατότητα στους υδρατμούς ή εισάγονται αφυγραντικές ουσίες για μείωση της σχετικής υγρασίας. Το αιθυλένιο είναι δυνατόν να συσσωρεύεται κατά τη συσκευασία με φιλμ. Στις περιπτώσεις αυτές η αφαίρεση του αιθυλενίου γίνεται με την εισαγωγή στο συσκευασμένο προϊόν υλικών που αφαιρούν το αιθυλένιο.

22 Μετασυλλεκτική Εργ7-Λιοσάτου Γ.22 Προκειμένου να πετύχουμε τις επιθυμητές συνθήκες ΤΑ, μίγμα αερίων εισάγεται στο χώρο συσκευασίας και με την βοήθεια ουσιών που απορροφούν την περίσσεια αερίων, η σύσταση του αέρα τροποποιείται, έτσι ώστε να δημιουργηθεί μια κατάσταση ισορροπίας που διατηρεί τα διάφορα αέρια σε επιθυμητά επίπεδα. Το κατάλληλο μίγμα εισάγεται, αφού προηγουμένως δημιουργηθεί μερικό κενό στο χώρο. Επίσης, μπορεί να δημιουργηθεί ΤΑ κατά τη μεταφορά. Τα οχήματα που εξασφαλίζουν σχετική στεγανότητα προσφέρονται για δημιουργία ΤΑ. Στα οχήματα αυτά με αρχική έγχυση Ν 2 επιτυγχάνεται η μείωση της συγκέντρωσης του Ο 2 ή με αρχική έγχυση CO 2 γίνεται ο εμπλουτισμός του οχήματος με CO 2. Τα οχήματα αυτά είναι δυνατόν να εξοπλίζονται και με απορροφητές CO 2 και C 2 H 4.

23 Μετασυλλεκτική Εργ7-Λιοσάτου Γ.23 Συνθήκες ΤΑ είναι δυνατόν να δημιουργούνται και σε παλέτες που καλύπτονται με πλαστικό φιλμ PVC που εξασφαλίζει σχετική στεγανότητα. Αρχικά δημιουργείται με τη βοήθεια αντλίας μερικό κενό και το επιθυμητό μίγμα αερίων εισάγεται στην παλέτα. Εμπορική χρήση της ΤΑ που δημιουργείται από το ίδιο το προϊόν, αρχίζει να διαδίδεται κατά τη μεταφορά και εμπορία ορισμένων προϊόντων όπως κεράσια, μπανάνες και τομάτες. Η τεχνική του κηρώματος που γίνεται σε ορισμένα φρούτα και λαχανικά αποβλέπει κυρίως στον περιορισμό απωλειών υγρασίας. Τα κηρωτικά δρουν ως φράγμα υδρατμών, αλλά και αερίων, με συνέπεια να συμβάλλουν στη δημιουργία ΤΑ στο εσωτερικό του καρπού.

24 Μετασυλλεκτική Εργ7-Λιοσάτου Γ.24 Οι απώλειες της διαπνοής είναι δυνατόν να μειώνονται με την εισαγωγή πολυαιθυλενίου ειδικής σύνθεσης στο κηρωτικό διάλυμα το οποίο όταν αποξηραίνεται, αφήνει μια λεπτή μεμβράνη που δρα ως φράγμα στην κίνηση των υδρατμών και των αερίων της αναπνοής. Με μια άλλη μέθοδο, γίνεται ατομική συσκευασία των καρπών με περιτύλιγμα σε πλαστικό φιλμ ειδικής σύνθεσης. Με τη μέθοδο αυτή, περιορίζονται πολύ οι απώλειες υγρασίας, χωρίς να επηρεάζεται η γεύση και το άρωμα των καρπών. Η ζωή των καρπών επιμηκύνεται 2 και 3 φορές και διατηρούνται τα καλά χαρακτηριστικά της ποιότητας (εμφάνιση, χρώμα και συνεκτικότητα σάρκας). Έχει μελετηθεί επίσης η μέθοδος κάλυψης με χημικές ουσίες που έχουν βάση ενώσεις εστέρων της σακχαρόζης.

25 Μετασυλλεκτική Εργ7-Λιοσάτου Γ.25 ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΜΟΝΑΔΑΣ ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΗΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑΣ Οι θάλαμοι πρέπει να έχουν τέτοιες διαστάσεις που να καλύπτουν τις ανάγκες συντήρησης με ΕΑ, δηλαδή να επιτρέπουν γρήγορο γέμισμα σε μικρό χρονικό διάστημα. Στο σχεδιασμό λαμβάνεται υπόψη αν είναι ανάγκη το προϊόν να τοποθετηθεί σε χωριστούς θαλάμους κατά περιοχή, είδος, ποικιλία και ανάλογα με τις ποσότητες που απαιτούνται για τροφοδοσίας της αγοράς. Τα σύγχρονα ψυγεία ΕΑ κατασκευάζονται συνήθως με ένα όροφο με ατομικούς θαλάμους, αρκετά ψηλούς ώστε να δέχονται στοιβασία 10 παλετοκιβωτίων και με αρκετό άνοιγμα ώστε να επιτρέπει την ελεύθερη κίνηση του αέρα.

26 Μετασυλλεκτική Εργ7-Λιοσάτου Γ.26 Στους θαλάμους ΕΑ η δημιουργία φράγματος αερίων στο εσωτερικό των τοιχωμάτων (με μόνωση) είναι απαραίτητο κατασκευαστικό στοιχείο. Η στεγανότητα επιτυγχάνεται με ειδική επένδυση των τοιχωμάτων και με πρόβλεψη ώστε να μην υπάρχουν διαρροές αερίων από το πάτωμα, τις πόρτες και τα σημεία εισόδου των σωληνώσεων και των καλωδίων. Όταν υπάρχουν έτοιμες κατασκευές κοινών ψυγείων που πρόκειται να μετατραπούν σε θαλάμους ΕΑ, τα τοιχώματα επενδύονται με λαμαρίνα και εξασφαλίζεται η στεγανότητα με την τοποθέτηση στους αρμούς, ειδικών στεγανωτικών υλικών. Με τη χρήση πολυουρεθάνης, με την οποία ψεκάζονται και καλύπτονται τα τοιχώματα του ψυγείου, εξασφαλίζεται εκτός από τη μόνωση και ικανοποιητική στεγανότητα για τη λειτουργία ΕΑ.

27 Μετασυλλεκτική Εργ7-Λιοσάτου Γ.27 Η πολυουρεθάνη εξασφαλίζει στεγανότητα, μόνωση και χρησιμεύει ως φράγμα υδρατμών. Είναι δαπανηρό υλικό συνήθως χρειάζεται επάλειψη με αντιπυρική ουσία για αποφυγή πυρκαγιών. Στις νέες εγκαταστάσεις ΕΑ προτιμάται η κατασκευή θαλάμων με προκατασκευασμένα τοιχώματα (panels). Με τη συναρμολόγηση πολλών φύλλων πάνελς κατασκευάζονται οι πλευρές και η οροφή των θαλάμων, η δε στεγανότητα επιτυγχάνεται με την τοποθέτηση σιλικόνης στους αρμούς. Τα ανοίγματα των θαλάμων ΕΑ, πρέπει να κλείνουν στεγανά με πόρτες ειδικής κατασκευής. Οι περισσότερες μονάδες ΕΑ χρησιμοποιούν προκατασκευασμένες συρόμενες πόρτες που ανοίγουν από έξω,

28 Μετασυλλεκτική Εργ7-Λιοσάτου Γ.28 Οι πόρτες αυτές είναι κατασκευασμένες από ισχυρό μεταλλικό σκελετό, που είναι επενδυμένος με μόνωση διογκωμένης πολυουρεθάνης και διαθέτουν στα άκρα τους ειδικό μηχανισμό σφραγίσματος. Το σφράγισμα στην πιο απλή του μορφή γίνεται με ειδικό ελαστικό ιμάντα. Το σφράγισμα ενισχύεται με τη βοήθεια βαζελίνης ή σιλικόνης που τοποθετείται μετά το κλείσιμο της πόρτας στα πιο πιθανά σημεία διαρροών. Στους πιο δαπανηρούς τύπους, το σφράγισμα γίνεται με ελαστικό σωλήνα που μετά το κλείσιμο των θαλάμων φουσκώνεται με τη βοήθεια αεραντλίας και εξασφαλίζει τέλεια στεγανότητα.

29 Μετασυλλεκτική Εργ7-Λιοσάτου Γ.29 Ο έλεγχος της στεγανότητας του θαλάμου γίνεται με τη διοχέτευση αέρα με μικρή πίεση και με παρακολούθηση με μανόμετρο, γίνεται παρακολούθηση του χρόνου που χρειάζεται για να επανέλθει η πίεση στην αρχική τιμή. Κατά τον έλεγχο η θερμοκρασία πρέπει να μένει σταθερή. Επίσης είναι δυνατόν να δημιουργηθεί διαφορά πίεσης μεταξύ του χώρου του ψυγείου και του εξωτερικού χώρου, λόγω καιρικών και θερμοκρασιακών αλλαγών. Οι μεταβολές της θερμοκρασίας, δημιουργούν διαστολές και συστολές του αέρα που με τη σειρά τους καταλήγουν σε διαφορές πιέσεως και επιδεινώνουν το πρόβλημα της στεγανότητας του θαλάμου. Η διαφορά αυτή πίεσης είναι δυνατόν να προκαλεί ελαφρές παραμορφώσεις του θαλάμου και καταστρέφει τους αρμούς.

30 Μετασυλλεκτική Εργ7-Λιοσάτου Γ.30 Για το λόγο αυτό επιβάλλεται να χρησιμοποιούνται ανακουφιστικές βαλβίδες που συντελούν στην εξισορρόπηση των πιέσεων και αναπνευστικών σάκων που απορροφούν τις διαφορές πίεσης. Στις νέες εγκαταστάσεις επιδιώκεται η δημιουργία μειωμενων συγκεντρώσεων οξυγόνου (2-3%), με τη χρησιμοποίηση γεννήτριας ελεγχόμενης ατμόσφαιρας. Η μείωση του οξυγόνου επιτυγχάνεται με δύο συστήματα. Στο πρώτο σύστημα, της συνεχούς ανανέωσης, το μίγμα με τη μειωμένη συγκέντρωση οξυγόνου που παράγεται από τη γεννήτρια, εισάγεται στο θάλαμο και συνεχώς ανανεώνει τον αέρα του ψυγείου, μέχρι να φτάσει την επιθυμητή συγκέντρωση.

31 Μετασυλλεκτική Εργ7-Λιοσάτου Γ.31 Στο δεύτερο σύστημα, ο αέρας από το χώρο του θαλάμου έρχεται στη γεννήτρια και με την κατάλληλη επεξεργασία, επιστρέφει στο θάλαμο με το κατάλληλο μίγμα. Η λειτουργία της γεννήτριας συνεχίζεται έως ότου το μίγμα έχει την επιθυμητή σύσταση. Στο πιο διαδεδομένο σύστημα ελεγχόμενης ατμόσφαιρας οι καρποί τοποθετούνται σε αεροστεγείς χώρους και το περιβάλλον του ψυγείου ανανεώνεται συνεχώς με αέριο που περιέχει διοξείδιο του άνθρακα και λίγο οξυγόνο. Όταν χρειάζεται να προστεθεί διοξείδιο του άνθρακα, ως πηγή χρησιμοποιείται αέριο συμπιεσμένο σε κυλίνδρους ή ξηρός πάγος. Η περίσσεια διοξειδίου του άνθρακα απομακρύνεται με ειδικές συσκευές.

32 Μετασυλλεκτική Εργ7-Λιοσάτου Γ.32 Αμέσως μετά την πλήρωση του θαλάμου, ελέγχεται η συγκέντρωση διοξειδίου του άνθρακα και οξυγόνου, με τη συσκευή Orsat ή με αναλυτή υπερύθρων για το διοξείδιο του άνθρακα και με παραμαγνητικό αναλυτή για το οξυγόνο. Το ψυκτικό σύστημα είναι το ίδιο όπως στα κοινά ψυγεία. Η συγκέντρωση των αερίων ΕΑ δεν είναι η κατάλληλη για την αναπνοή του ανθρώπου και έχουν σημειωθεί και θανατηφόρα δυστυχήματα σε εμπορικές μονάδες που δεν λήφθηκαν τα κατάλληλα μέτρα. Η εργασία σε τέτοιους χώρους απαγορεύεται αν δεν αεριστεί καλά ο χώρος ή αν ο εργάτης δεν χρησιμοποιεί αναπνευστική μηχανή.

33 Μετασυλλεκτική Εργ7-Λιοσάτου Γ.33 Αναλυτής υπέρυθρων για τη μέτρηση συγκέντρωσης CO 2 και παραμαγνητικός αναλυτής για μέτρηση της συγκέντρωσης O 2