ΘΥΜΑΡΑ ΕΙΡΗΝΗ ΄ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΘΥΜΑΡΑ ΕΙΡΗΝΗ Α΄ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ.

Παρουσίαση με θέμα: "ΘΥΜΑΡΑ ΕΙΡΗΝΗ ΄ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΘΥΜΑΡΑ ΕΙΡΗΝΗ Α΄ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΘΥΜΑΡΑ ΕΙΡΗΝΗ ΄ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΘΥΜΑΡΑ ΕΙΡΗΝΗ Α΄ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ

2 ΦΛΕΓΜΟΝΩΔΕΙΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ −ΙΦΝΕ (ΕΚ, V, Crohn, απροσδιόριστη) −Συνήθεις λοιμώδεις, παρατεταμένες συστηματικές, αφροδισιακές - παρασιτικές (σύφιλη, αμοιβάδες) ιογενείς λοιμώξεις (κυρίως ροταϊοί), μικροβιακές (σαλμονέλλα, shigella Sonnli, χολέρα, φυματίωση, κλωστηρίδιο του δύσκολου → ψευδομεμβρανώδης εντεροκολίτιδα κ.ά.) −Φάρμακα και τοξίνες (σταφυλόκοκκοι, κλωστηριδιότης αλλαντίασης κ.ά. −Ισχαιμική −Μετακτινική −Τμηματική σχετιζόμενη με εκκολπώματα −ΕΚ παρακάμψεως −Μικροσκοπική (λεμφοκυτταρική, κολλαγονώδη) −Ηωσινοφιλική −Νεκρωτική −Τυχαία κολίτιδα κ.ά.

3 −Βιοψίες επαρκείς, αντιπροσωπευτικές, καλής ποιότητας και χαρακτηρισμένες τοπογραφικά από τον κλινικό. −Λήψη βιοψιών και από «ενδοσκοπικά φυσιολογικό» βλεννογόνο. −Συχνό το διαγνωστικό πρόβλημα λόγω αλληλοεπικάλυψης πολλών νοσημάτων, συνύπαρξης νοσημάτων, επιλοιμώξεων και φαρμακευτικής αγωγής. −Μερικά νοσήματα προκαλούν περισσότερες του ενός τύπου βλάβες. −Εξάρσεις - υφέσεις. −Σπάνια βρίσκεται το αίτιο.

4 Οι αλλοιώσεις θα πρέπει: Οι αλλοιώσεις θα πρέπει: −Να αναγνωριστούν. −Να διαχωριστούν από τις διακυμάνσεις του φυσιολογικού και τα artifacts. −Να ομαδοποιηθούν σε ιστολογικά πρότυπα με κοινό υπόβαθρο π.χ. οξεία, χρόνια, ψευδομεμβρανώδης, ηωσινοφιλική κ.λπ. −Να μεταφραστούν σε διαγνωστικούς όρους. −Η τελική διάγνωση, η οποία καθορίζει τη θεραπεία, την εξέλιξη και την πρόγνωση της νόσου, στηρίζεται: α) α) στο συσχετισμό με τα λοιπά κλινικοεργαστηριακά ευρήματα και β) β)στη στενή συνεργασία παθολόγου - παθολογοανατόμου

5 Κλινικο – εργαστηριακά ευρήματα: −Αναλυτική ενδοσκοπική εικόνα −Ιστορικό −Κλινικά συμπτώματα −Καλλιέργειες −Ακτινολογική εικόνα −Τύπος και διάρκεια φαρμακευτικής αγωγής −Προηγούμενες βιοψίες Για την αξιολόγηση των αλλοιώσεων απαιτείται: α) α)Εμπειρία στο αντικείμενο β) β)Γνώση του εύρους, του φυσιολογικού βλεννογόνου γ) γ)Γνώση των κυριοτέρων ευρημάτων της βλάβης για να στοιχειοθετηθεί η διάγνωσή της.

6 Ιστολογία του παχέος εντέρου

7 −Συχνή κλινική οντότητα, ιδίως σε άτομα προχωρημένης ηλικίας −Αίτιο: αρτηριοσκληρυντικές αλλοιώσεις (αθηροσκλήρυνση, θρομβώσεις κ.ά.) −Παθολογοανατομικά χαρακτηριστικά: ●Ισχαιμική νέκρωση του εντέρου με εξελκώσεις του βλεννογόνου ●Σχηματισμός αποστημάτων εντός του αυλού των κρυπτών ●Φλεγμονώδης διήθηση και ίνωση του υποβλεννογονίου χιτώνα. ●Ατροφία των βλεννογονικών κρυπτών. Ισχαιμική κολίτιδα Θεραπεία: χειρουργική εξαίρεση −Οι ασθενείς είναι δυνατόν να αναρρώσουν πλήρως ή να εμφανίσουν χρόνια στένωση παχέος εντέρου.

8 −Ελκώδης κολίτιδα και νόσος Crohn. −Αιτιολογία (λοιμώδεις, ανοσολογικοί, περιβαλλοντικοί γενετικοί παράγοντες). Μη τεκμηριωμένη (ιδιοπαθείς νόσοι). −Επιδημιολογία : ●Νόσος Crohn: ●Νόσος Crohn: έφηβοι και νέοι ενήλικες, συνήθως σε Ευρωπαίους. Το 40% των ασθενών, έχει ιστορικό για όσο Crohn ή για ελκώδη κολίτιδα. ●Ελκώδης κολίτιδα: ●Ελκώδης κολίτιδα: νέοι, ενήλικες, αλλά και παιδιά και ηλικιωμένα άτομα, συνήθως στις ΗΠΑ, στα άτομα λευκής φυλής. Συχνότερη στις γυναίκες. −Ο διαχωρισμός του με βάση κλινικά, ακτινολογικά και ιστολογικά κριτήρια δεν είναι πάντα σαφής. Ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου (ΙΦΝΕ)

9 Νόσος Crohn: α)Νόσος Crohn: κοιλιακά άγλη, διαρροϊκές κενώσεις με αιμορραγία, πυρετός, ορθοπρωκτικά συρίγγια (όταν προσβάλλεται η ορθοπρωκτική περιοχή), απόφραξη εντέρου, τριπλάσιος κίνδυνος των πασχόντων να προσβληθούν από καρκίνο του εντέρου. Ελκώδης κολίτιδα: β)Ελκώδης κολίτιδα: Έντονη ποικιλομορφία κλινικών εκδηλώσεων: Οι πάσχοντες εμφανίζουν περιόδους έξαρσης της νόσου με μεσοδιαστήματα πλήρους ή μερικής ύφεσης. Διάρροια, αιμορραγία από το ορθό, κωλικοειδή κοιλιακά άλγη, χαμηλή πυρετική κίνηση, τοξικό μεγάκολο (διάταση παχέος εντέρου) Κλινική εικόνα

10 Ορισμός: Νόσος του Crohn Χρόνια φλεγμονώδης πάθηση, κυρίως του λεπτού εντέρου Άγνωστη τεχνολογία Διατοιχωματική φλεγμονή Επιθηλιοειδή κοκκιώματα, σχισμοειδή έλκη Επιπλοκές: Δυσαπορρόφηση τροφών, εντερική απόφραξη Σχηματισμός συριγγίων Ελκώδης κολίτιδα Χρόνια φλεγμονώδης πάθηση, κυρίως του παχέος εντέρου Άγνωστη τεχνολογία Επιπολής φλεγμονή του βλεννογόνου Αποστήματα στις κρύπτες Επιπλοκές: Τοξικό μεγάκολο, διάτρηση, αιμορραγίες και αφυδάτωση Αναιμία, ηπατική νόσος, κακοήθης εξαλλαγή

11 Μακροσκοπικά α)Νόσος Crohn Παθολογοανατομικά ευρήματα H επιφάνεια του βλεννογόνου έχει μορφή λιθόστρωτου, η οποία οφείλεται στην παρουσία σχισμοειδών εξελκώσεων και ενδιάμεσων περιοχών οιδηματώδους βλεννογόνου και φλεγμονής Χαρακτηριστικά: 1)Μείωση της διαμέτρου του αυλού του εντέρου λόγω οιδήματος και ίνωσης του τοιχώματός του («σωλήνας από λάστιχο») 2)Υγιή τμήματα του εντέρου εναλλάσσονται με φλεγμονωδώς αλλοιωμένα (Ασυνεχής - Τμηματική προσβολή εντέρου) 3)Διατομή πάσχοντος τμήματος εντέρου: Διατοιχωματική προσβολή με πάχυνση, οίδημα, ίνωση και σύμφυση των προσβεβλημένων εντερικών ελίκων και άλλων παρακείμενων οργάνων (δέρμα, ουροδόχος κύστη, μήτρα, κόλπος) 4)Συρίγγια

12 Τρεις κλινικές μορφές νόσου: 1)Ενεργό νόσο σε οξεία φάση: Βλεννογόνος με συρρέουσες εξελκώσεις. Η φλεγμονή περιορίζεται στο βλεννογόνο 2)Χρόνια φάση σε ύφεση: Δεν υπάρχει εξέλκωση. 3)Κεραυνοβόλο ενεργό νόσο: Εκτεταμένες συρρέουσες βλεννογονικές εξελκώσεις. Η φλεγμονή εκτείνεται στο μυϊκό τοίχωμα παχέος εντέρου → τοξική διάταση παχέος εντέρου («Οξύ τοξικό μεγάκολο»)

13 Μακροσκοπικά β)Ελκώδης κολίτιδα Παθολογοανατομικά ευρήματα Εικόνα 1. Ολική ελκώδης κολίτιδα με ανάδρομη ειλεΐτιδα (Ε). Εγχειρητικό παρασκεύασμα. Παρά τη φλεγμονώδη διήθηση, η ειλεοκολική βαλγίδα (Β) παραμένει κατά το πλείστον άθικτη, αντίθετα με ότι συμβαίνει στη νόσο του Chogh) Τρεις κλινικές μορφές νόσου: 1)Ενεργό νόσο σε οξεία φάση: Βλεννογόνος με συρρέουσες εξελκώσεις. Η φλεγμονή περιορίζεται στο βλεννογόνο 2)Χρόνια φάση σε ύφεση: Δεν υπάρχει εξέλκωση. 3)Κεραυνοβόλο ενεργό νόσο: Εκτεταμένες συρρέουσες βλεννογονικές εξελκώσεις. Η φλεγμονή εκτείνεται στο μυϊκό τοίχωμα παχέος εντέρου → τοξική διάταση παχέος εντέρου («Οξύ τοξικό μεγάκολο») Εικόνα 2. Eλκώδης κολίτιδα. Ακανόνιστες εξελκώσεις διαποτισμένες με αίμα και ψευδοπολυποειδείς επάρκεις του βλεννογόνου (εγχειρητικό παρασκεύασμα).

14 Πίνακας 23.1. Μικροσκοπικές διαφορές μεταξύ ελκώδους κολίτιδας και νόσου του Crohn Ελκώδης κολοίτιδα Νόσος του Crohn ΦλεγμονήΒλεννογόνοςΔιατοιχωματική ΥποβλεννογόνιοςΦυσιολογικόςΠάχυνση Αποστήματα στις κρύπτεςΕμφανήΛιγότερο συχνά Εξάντληση βλέννηςΕμφανήςΌχι σταθερή ΚοκκιώματαΕλλείπουν60% ΣχισμέςΜόνο σε κεραυνοβόλο κολίτιδα με τοξική διάταση Συχνές ΔυσπλασίαΠολύ λιγότερο συχνή ΟίδημαΈντονο ΥπεραιμίαΛιγότερο συχνή

15 α)Νόσος Crohn Ιστολογικά ευρήματα EIKONA H ………. ●Σχισμοειδή έλκη του επιφανειακού βλεννογόνου ●Υποβλεννογόνιο οίδημα ●Φλεγμονή του τοιχώματος: λεμφοκύτταρα, μακροφάγα και πλασματοκύτταρα ●Αλλοιώσεις κρυπτίτιδας, κριπτικά αποστημάτια. ●Σχηματισμός λεμφογιδίων με ενεργοποιημένα βλαστικά κέντρα ●Μικρά μη – νεκρωτικά κοκκιώματα αποτελούμενα από επιθηλιόμορφα κύτταρα. ●Αρχιτεκτονική των κρυπτών και παραγωγή βλέννης, συνήθως διατηρούνται. ●Γαστρικές μεταπλασίες λεπτού εντέρου.

16 β)Ελκώδης κολίτιδα Ιστολογικά ευρήματα EIKONA H ………. ●Γραμμοειδή έλκη του επιφανειακού βλεννογόνου. ●Διαταραχή αρχιτεκτονικής κρυπτών. ●Μείωση παραγωγή βλέννης. ●Φλεγμονώδης διήθηση κυρίως στο βλεννογόνο και υποβλεννογόνο = λεμφοκύτταρα, πλασματοκύτταρα, ουδετερόφιλα και ηωσινόφιλα κοκκιοκύτταρα και μαστοκύτταρα. ●Αλλοιώσεις κρυπτίτιδας και σχηματισμός κτυπτικών αποστημάτωνη ●Συμφόρηση των αγγείων με αιμορραγικές διηθήσεις στο χόριο Ζωηρή φάση της νόσου.

17 α)Νόσος Crohn ●Σχηματισμός στένωσης με αποτέλεσμα εντερική απόφραξη. ●Ινώδεις συμφύσεις με αποτέλεσμα εντερική απόφραξη. ●Διάτρηση του εντέρου από βαθειά σχισμοειδή έλκη, που προκαλούν ενδοκοιλιακά αποστημάτια. ●Περιπρωκτικά συρίγγια. ●Αυξημένη συχνότητα ανάπτυξης, καρκινώματος μετά από χρόνια. ●Αιμορραγία από ελκωτικές περιοχές ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ

18 β)Ελκώδης κολίτιδα ●Απώλεια αίματος και υγρών λόγω εκτεταμένων εξελκώσεων. ●Τοξική διάταση παχέος εντέρου και διάτρηση. ●Εμφάνιση νεοπλασίας. ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ

19 ●Απώλεια αίματος και υγρών λόγω εκτεταμένων ΕΙΚΟΝΑ

20 ●Θα πρέπει να γίνεται προσπάθεια διάκρισης μεταξύ ΙΦΝΕ και λοιμώδους και περαιτέρω κατάταξη της ΙΦΝΕ. ●Να απαντώνται ερωτήματα του κλινικού. ●Να γίνεται σχολιασμός ή να γίνονται συστάσεις για περαιτέρω αντιμετώπιση. ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ

21 Ευχαριστώ