Απορρυπαντικές ουσίες στο χειρουργείο Έναρξη ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ «Π. ΚΟΣΜΙΔΗΣ»

Παρουσίαση με θέμα: "Απορρυπαντικές ουσίες στο χειρουργείο Έναρξη ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ «Π. ΚΟΣΜΙΔΗΣ»"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1

2 Απορρυπαντικές ουσίες στο χειρουργείο Έναρξη ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ «Π. ΚΟΣΜΙΔΗΣ»

3 Ο ΣΤΟΧΟΣ ΕΝΟΣ ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΟΥ Η απομάκρυνση ορατών ρύπων οι οποίοι έχουν προσκολληθεί σε μία επιφάνεια (εργαλείο - δάπεδο). Προέλευση Ρύπου οργανική οργανική (αίμα, πύον, σωματικά υγρά) ανόργανη ανόργανη (άλατα του νερού, σκουριά) περιβαλλοντική περιβαλλοντική (σκόνη, λάσπη) χημική χημική (φυσιολογικός ορός, ιωδιούχα αντισηπτικά, κλπ.)

4 ΣΥΝΔΡΟΜΗ ΤΗΣ ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΣΗΣ ΣΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΛΥΜΑΝΣΗΣ Κριτήριο Διεθνών Προτύπων Επιτυχής απολύμανση επιφέρει μικροβιακή μείωση κατά 5 log Προσεκτικός καθαρισμός επιτυγχάνει μικροβιακή μείωση κατά 4 log σε μολυσμένα ενδοσκόπια ΜΕΛΕΤΗ RUTALA – WEBER Inf. Cοntr. Hosp. Epidemiol. 1995

5 ΝΑΙ ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ Η ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΕΝΟΣ ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΟΥ; Το Νερό μόνο του: Δεν μπορεί να διαλύσει τους λιποειδείς ρύπους Δεν μπορεί να απομακρύνει μετουσιωμένες ή αποξηραμένες πρωτεΐνες και οργανικούς ρύπους Δεν μπορεί να εισχωρήσει εντός των πτυχών των επιφανειών και να επιτύχει πλήρη διαβροχή λόγω της μεγάλης επιφανειακής του τάσης Δημιουργεί πρόβλημα με τη σκληρότητα του

6 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΕΝΟΣ ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΟΥ επιφανειακής Μείωση της επιφανειακής τάσης του νερού Ευκολότερη διείσδυση στις πτυχές επιφανειών Διάσπαση πρωτεϊνών – ρύπων γαλακτώματος Δημιουργία γαλακτώματος μεταξύ ρύπων και νερού Αποτροπή επανεγκατάστασης ρύπου Επιφανειακή τάση του νερού Γαλάκτωμα Ρύπος Απορ/κό Νερό

7 ΤΡΟΠΟΣ ΔΡΑΣΗΣ ΤΟΥ ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΟΥ Λιπόφιλη ομάδα Υδρόφιλη ομάδα Τα μόρια του απορρυπαντικού προσκολλώνται στο ρύπο Τον διασπούν Τον κρατούν συνεχώς σε διάλυση και τελικά τον απομακρύνουν Στερεοχημική μορφή απορρυπαντικού Στάδια απορρύπανσης

8 ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΟΝ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟ- ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΣΗ Η διαδικασία της απορρύπανσης μπορεί να επηρεαστεί θετικά ή αρνητικά από τη συνδυαστική δράση 4 παραγόντων. Οι παράγοντες αυτοί είναι: Το απορρυπαντικό (χημική ουσία) Η μηχανική δράση Ο χρόνος επαφής απορρυπαντικού - ρύπου Η θερμοκρασία του διαλύματος Σχηματικά, οι 4 παράγοντες εμφανίζονται σε ένα κύκλο ως εξής: όπου το μέγεθος κάθε τεταρτημορίου είναι ανάλογο με την συνεισφορά του κάθε ενός παράγοντα στο τελικό καθαριστικό αποτέλεσμα. Απορρυπαντικό Μηχανική Δράση Θερμοκρασία Χρόνος Επαφής

9 ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Καθαρισμός με εμβάπτιση (χωρίς βούρτσισμα) Μηχανικός καθαρισμός με τριβή (βούρτσισμα) Μηχανικός καθαρισμός σε αυτόματα πλυντήρια Απορρυπαντικό Θερμοκρασία Μηχανική Δράση Χρόνος Επαφής Απορρυπαντικό Θερμοκρασία Χρόνος Επαφής Μηχανική Δράση (βούρτσισμα) Απορρυπαντικό Μηχανική Δράση Θερμοκρασία Χρόνος Επαφής

10 ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΤΩΝ ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΩΝ 1. Σαπωνοειδή Απορρυπαντικά 2. Συνθετικά Απορρυπαντικά 3. Αλκάλια / Οξέα Τα απορρυπαντικά χωρίζονται σε 3 κατηγορίες

11 Ι. ΣΑΠΩΝΟΕΙΔΗ ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ Τρόπος δράσης Μειονεκτήματα κοινών σαπουνιών Δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε σκληρό νερό (Σχηματίζουν αδιάλυτα άλατα ασβεστίου-μαννησίου τα οποία δεν έχουν απορρυπαντική ιδιότητα) Δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε όξινο περιβάλλον (ΡΗ < 7) (Διασπώνται σε λιπαρά οξέα που δεν έχουν απορρυπαντικές ιδιότητες) Τα υδατικά τους διαλύματα παρουσιάζουν αλκαλική αντίδραση Έχουν υψηλό κόστος διότι παρασκευάζονται από πρώτες ύλες που είναι κατάλληλες για τροφή (π.χ. λάδια, λίπη) ΝερόΛιπαρήσταγόνα Υδρόφιλη ομάδα Λιπόφιλη ομάδα

12 ΙΙ ΣΥΝΘΕΤΙΚΑ ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ Μίγματα Μίγματα απορρυπαντικής ουσίας μίας βασικής απορρυπαντικής ουσίας συνδρόμων ουσιών σειράς βοηθητικών συνδρόμων ουσιών Τι αναζητούμε Βασική απορρυπαντική ουσία: Σύνδρομες ουσίες: Τασιενεργή ουσία Αποσκληρυντική ουσία Αντιοξειδωτική ουσία ή ουσία προστασίας των μεταλλικών επιφανειών Γαλακτωματοποιητική ουσία Αντιαφριστική ουσία (ιδιαίτερα αν πρόκειται για απορρυπαντικό αυτομάτων πλυντηρίων)

13 ΙΙΙ ΑΛΚΑΛΙΑ - ΟΞΕΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣΣκοπός χρησιμοποίησης τουςΒασικές ουσίες Ισχυρά ΑλκάλιαΗ απομάκρυνση αποξηραμένων, δύσκολων οργανικών καταλοίπων, π.χ. αίμα, μετουσιωμένες πρωτεΐνες Υδροξείδιο του Νατρίου ΝαΟΗ) Υδροξείδιο του Καλίου (ΚΟΗ) Ασθενή ΑλκάλιαΗ γρήγορη διόγκωση των αποξηραμένων ρύπων, η διάλυση τους μέσα στο νερό και η διατήρηση τους σε συνεχή διάλυση Σόδα (Ανθρακικό Νάτριο) Διττανθρακικό Νάτριο (NaHC03) Πυριτικά Άλατα Τα αλκάλια ή τα οξέα χρησιμοποιούνται σε ένα απορρυπαντικό προϊόν με την ιδιότητα της κύριας απορρυπαντικής ουσίας ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣΣκοπός χρησιμοποίησης τουςΒασικές ουσίες Ανόργανα ΟξέαΗ αφαίρεση πέτρας και άλλων αλάτων του νερού Η ουδετεροποίηση των αλκαλικών καταλοίπων από αλκαλικό απορρυπαντικό Φωσφορικό οξύ Οργανικά ΟξέαΗ ουδετεροποίηση των αλκαλικών καταλοίπων προερχόμενα από τη χρήση αλκαλικού απορρυπαντικού Κιτρικό οξύ Άλλα οργανικά οξέα Αλκάλια Οξέα Τα αλκάλια πρέπει να χρησιμοποιούνται πάντα σε σκευάσματα στα οποία συνδυάζονται και άλλες σύνδρομες ουσίες : Αντιοξειδωτικές Λόγω της μεγάλης δραστικότητας των αλκαλίων Αντιαφριστικές Όταν πρόκειται για απορρυπαντικά αυτομ. πλυντηρίων

14 ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΟΥΣΙΕΣ TΩN ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΩΝ Ρόλος Σύνδρομης ΟυσίαςΒασική Ουσία που χρησιμοποιείται Ρύθμιση του ΡΗ του απορρυπαντικού Σταθεροποίηση του διαλύματος του απορρυπαντικού Μετουσίωση του ρύπου έτσι ώστε να υποβοηθηθεί το απορρυπαντικό στην απομάκρυνση του ρύπου Υποστήριξη της καθαριστικής δράσης. Δημιουργία απολυμαντικής δράσης. Οργανικά οξέα Αλκοόλη Ένζυμα Ενεργό χλώριο ή ενεργό οξυγόνο Πιθανή εμφάνιση και άλλων σύνδρομων ουσιών Παρατήρηση Η συμμετοχή των παραπάνω δευτερευουσών συνδρόμων ουσιών δεν είναι και απαραίτητη σε ένα απορρυπαντικό βοηθάει μέν αλλά δεν είναι και απαραίτητη στη σύνθεση όλων των απορρυπαντικών

15 Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΡΗ ΡΗ : Δείκτης μέτρησης της οξύτητας ή αλκαλικότητας του προϊόντος ΡΗ = 7 Ουδέτερο ΡΗ < 7 Όξινο (Ισχυρή καθαριστική δράση σε ανόργανους ρύπους) ΡΗ > 7 Αλκαλικό (Ισχυρή καθαριστική δράση σε οργανικούς ρύπους) Όσο πιό ακραίες είναι οι τιμές Καλύτερος καθαρισμός Μεγαλύτερη διάβρωση

16 ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΤΙΜΕΣ ΡΗ 01234567891011121314 ΙσχυράΌξινο Ουδέτερο Ισχυράαλκαλικό Γαστρικό υγρό................................................................ Χυμός λεμονιού.............................................................. Ξύδι................................................................................. Coca – Cola.................................................................... Απεσταγμένο νερό......................................................... Κρεμοσάπουνο χεριών................................................. Απιονισμένο νερό.......................................................... Αποσκληρυμένο νερό................................................... Ασπράδι αυγού.............................................................. Στερεό σαπούνι πλυσίματος χεριών........................... Μαλακά σαπούνια.........................................................

17 ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Έλλειψη χρόνου γιά φροντίδα και συντήρηση των χειρουργικών εργαλείων Επιλογή μορφής απορρυπαντικού μεταξύ σκόνης ή υγρού Νομικό πλαίσιο κυκλοφορίας απορρυπαντικών

18 Ι. ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ ΣΕ ΑΥΤΟΜΑΤΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΑ Ι. ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ ΣΕ ΑΥΤΟΜΑΤΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΑ Ιδανική μέθοδος για καθαρισμό και ταυτόχρονη θερμική απολύμανση. Προστασία του προσωπικού καθαρισμού από μολύνσεις, τρυπήματα, κλπ. Οικονομία στα απορρυπαντικά υγρά σε σχέση με το πλύσιμο στο χέρι. Πιστοποιημένη και επαναλαμβανόμενη μέθοδος. Μεγάλος χρόνος. Εξειδικευμένο προληπτικό service. Σωστός προγραμματισμός πλυντηρίων. Απαραίτητοι οι έλεγχοι ποιότητας νερού και η περιοδική πιστοποίηση του πλυντηρίου. Χρήση αποσκληρυμένου και απιονισμένου νερού. ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ ΓΙΑ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ Πλεονεκτήματα Προϋποθέσεις

19 ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ ΓΙΑ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ Πρόπλυση με κρύο νερό Καθαρισμός με απορρυπαντικό – Θερμική απολύμανση σε θερμοκρασία > 85 o C (Γερμανικά DIN 93 ο C – 10 λεπτά) Πρώτο ξέβγαλμα με ουδετεροποιητικό υγρό Ενδιάμεσο ξέβγαλμα Τελικό ξέβγαλμα με νερό και λιπαντικό ή διαβρεκτικό υγρό Στέγνωμα εργαλείων Τυπικό πρόγραμμα αυτομάτων πλυντηρίων BGA Standard

20 ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ ΓΙΑ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ Πρόπλυση με κρύο νερό Καθαρισμός με απορρυπαντικό σε θερμοκρασία 40 ο – 60 ο C Πρώτο ξέβγαλμα με ουδετεροποιητικό υγρό Ενδιάμεσο ξέβγαλμα Τελικό ξέβγαλμα με νερό και λιπαντικό ή διαβρεκτικό υγρό και θερμική απολύμανση σε θερμοκρασία > 85 o C (Γερμανικά DIN 93 ο C – 10 λεπτά) Στέγνωμα εργαλείων Τυπικό πρόγραμμα αυτομάτων πλυντηρίων VARIO με θερμική απολύμανση

21 ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ ΓΙΑ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ Πρόπλυση με κρύο νερό Καθαρισμός με απορρυπαντικό σε θερμοκρασία 60 ο C Χημική απολύμανση με ειδικό απολυμαντικό για 10 min. στους 60 ο C Ενδιάμεσο ξέβγαλμα Τελικό ξέβγαλμα στους 60ο C Στέγνωμα εργαλείων Τυπικό πρόγραμμα αυτομάτων πλυντηρίων χημικοθερμικής απολύμανσης για θερμοευαίσθητα υλικά

22 Ι. ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ ΣΕ ΑΥΤΟΜΑΤΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΑ Προϊόν Κριτήρια επιλογής Απορρυπαντικό Ισχυρή καθαριστική δράση (ΡΗ > 11) Μικρή δοσολογία για οικονομία Πλήρης απουσία αφρισμού Κατάλληλο για χρήση με σκληρό νερό (ύπαρξη αποσκληρυντικής ουσίας) Προστασία μετάλλων (ύπαρξη αντιοξειδωτικής ουσίας) Έντονη γαλακτωματοποιητική δράση έναντι πρωτεϊνών Έγκριση από αρμόδιες αρχές (Γ.Χ.Κ., CE mark) Ουδετεροποιητικό Ισχυρή ουδετεροποιητική δράση (ΡΗ < 3) Μικρή δοσολογία για οικονομία Κατάλληλο για αφαίρεση καθαλατώσεων του νερού μέσα στο πλυντήριο (ύπαρξη ανόργανων οξέων) Κατάλληλο για αφαίρεση σκουριάς από τα εργαλεία (ύπαρξη οργανικών οξέων) Πλήρης απουσία αφρισμού Έγκριση από αρμόδιες αρχές (Γ.Χ.Κ., CE mark) Λιπαντικό Συμπυκνωμένο, υδατοδιαλυτό ώστε να μην εμποδίζει την αποστείρωση των εργαλείων Μη τοξικό Ύπαρξη ειδικών λιπαντικών ουσιών με σκοπό την προστασία των μεταλλικών μερών των χειρουργικών εργαλείων Έγκριση από αρμόδιες αρχές (Γ.Χ.Κ., CE mark) ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ ΓΙΑ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ

23 Μικρός χρόνος καθαρισμού Το καθαριστικό αποτέλεσμα δεν επηρεάζεται από την ποιότητα του νερού Προσωπική φροντίδα ανά χειρουργικό εργαλείο Απλές πρακτικές Έλλειψη ασφάλειας προσωπικού Μεγάλη κατανάλωση νερού και απορρυπαντικού Αδυναμία πιστοποίησης της μεθόδου Πλεονεκτήματα Μειονεκτήματα ΙΙ. ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ ΜΕ ΒΥΘΙΣΜΟ (Στο χέρι) ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ ΓΙΑ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ

24 ΙΙ. ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ ΜΕ ΒΥΘΙΣΜΟ (Στο χέρι) Προϊόν Κριτήρια επιλογής Απορρυπαντικό Ισχυρή καθαριστική δράση (ΡΗ: 9-11) Έντονη γαλακτωματοποιητική δράση έναντι πρωτεϊνών. Άοσμο, μη καυστικό και μη ερεθιστικό για το δέρμα. Χαμηλή αφριστικότητα. Κατάλληλο για χρήση με σκληρό νερό (ύπαρξη αποσκληρυντικής ουσίας). Προστασία μετάλλων (ύπαρξη αντιοξειδωτικής ουσίας). Χωρίς συστατικά (χλωρίδια, ιωδιούχα, κλπ.) που οξειδώνουν ή αποχρωματίζουν τα χειρουργικά εργαλεία. Έγκριση από αρμόδιες αρχές (Γ.Χ.Κ., CE mark) Απορρυπαντικό με απολυμαντική δράση Συνδυασμός ισχυρής απορρυπαντικής δράσης (ΡΗ: 7-10) με ταυτόχρονη απολύμανση. Μη καυστικό ή διαβρωτικό και χωρίς καυστικά οξέα, αλκάλια ή ιωδιούχα παράγωγα προκειμένου να επιτευχθεί προστασία των μεταλλικών επιφανειών των χειρουργικών εργαλείων. Χωρίς συστατικά (π.χ. αλδεϋδες) που προκαλούν πήξιμο των πρωτεϊνών (αίμα) και δυσχεραίνουν τον καθαρισμό. Μη ερεθιστικό για το δέρμα, αναπνευστικό ή μάτια. Χαμηλή αφριστικότητα. Έγκριση από αρμόδιες αρχές ((Γ.Χ.Κ., Ε.Ο.Φ., CE mark) Λιπαντικό σπρέϋ (εφαρμογή μετά τον καθαρισμό και το στέγνωμα των εργαλείων) Λιπαντικό σε μορφή σπρέϋ, υδατοδιαλυτό. Μη τοξικό. Ύπαρξη ειδικών λιπαντικών ουσιών με σκοπό την προστασία των μεταλλικών μερών των χειρουργικών εργαλείων. Έγκριση από αρμόδιες αρχές (Γ.Χ.Κ., CE mark). ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ ΓΙΑ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ

25 ΤΟ ΤΕΛΕΙΟ ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΟ Άριστη ικανότητα διαβροχής της επιφάνειας Άριστη γαλακτωματοποιητική ικανότητα Άριστη ικανότητα αποκόλλησης και απομάκρυνσης των οργανικών καταλοίπων από τις επιφάνειες Άριστη εκπλυντική ικανότητα Εξουδετέρωση της σκληρότητας του νερού Ασφάλεια και προστασία (αντιοξειδωτικό) για τις μεταλλικές επιφάνειες Αποτελεσματικό, ακόμα και σε χαμηλές θερμοκρασίες Αντιαφριστικό όταν χρησιμοποιείται σε πλυντήρια Χαμηλή τοξικότητα και καλή συμβατότητα με τον χρήστη

26 Τέλος

27 Η απορρύπανση πραγματοποιείται σε 3 στάδια: Το λιπόφιλο τμήμα του απορρυπαντικού προσκολλάται στο ρύπο, ενώ το υδρόφιλο τμήμα του στρέφεται προς το νερό. Τα μόρια του απορρυπαντικού επιδρούν χημικά και διασπούν το ρύπο σε πολλά μικρά τμήματα. Τα τμήματα αυτά μένουν συνεχώς σε διάλυση μέσα στο νερό και απομακρύνονται μαζί με αυτό. ΤΡΟΠΟΣ ΔΡΑΣΗΣ ΤΟΥ ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΟΥ

28 ΣΑΠΩΝΟΕΙΔΗ ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ

29 ΣΥΝΘΕΤΙΚΑ ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ Είναι μίγματα που περιέχουν : βασική απορρυπαντική 1.Μία βασική απορρυπαντική ουσία και 2. Μία σειρά βοηθητικών ουσιών που ονομάζονται σύνδρομες σύνδρομες ουσίες. Κάθε σύνδρομη ουσία έχει εξειδικευμένη δράση και υποβοηθά τη δράση της βασικής απορρυπαντικής ουσίας.

30 ΑΛΚΑΛΙΑ / ΟΞΕΑ Χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται για καθαρισμό και έχουν ως βάση αλκάλια (π.χ. καυστικό νάτριο) ή οξέα (π.χ. φωσφορικό οξύ). Δρούν ως βασικές απορρυπαντικές ουσίες. Συνδυάζονται με μία σειρά συνδρόμων ουσιών προς ενίσχυση της καθαριστικής τους δράσης.

31 ΤΡΟΠΟΣ ΔΡΑΣΗΣ ΣΑΠΟΥΝΙΟΥ Τα μόρια του σαπουνιού διαλύονται κατά ένα μέρος στο νερό και κατά το άλλο σε λιπαρή ακαθαρσία Συνδέουν το νερό με την ακαθαρσία και σχηματίζουν γαλάκτωμα Με το γαλάκτωμα και τη μηχανική τριβή απομακρύνεται ο ρύπος Το μόριο του σαπουνιού περιέχει: υδρόφιλη Μία υδρόφιλη ομάδα διαλυτή στο νερό λιπόφιλη Μία λιπόφιλη ομάδα διαλυτή στο λίπος Η δράση του σαπουνιού χωρίζεται σε 3 στάδια:

32 ΤΑΣΙΕΝΕΡΓΑ Η βασική απορρυπαντική ουσία στα σύνθετα απορρυπαντικά είναι τα τασιενεργά. Τα τασιενεργά περιέχουν στο μόριο τους, όπως και τα σαπούνια, ένα υδρόφιλο και ένα λιπόφιλο μέρος. Όταν τα τασιενεργά διαλυθούν στο νερό, διίστανται και τα 2 μέρη τους φορτίζονται είτε θετικά είτε αρνητικά. Γι‘ αυτό ονομάζονται ιοντικά. Κατηγορίες ΑνιονικάΚατιονικά Μη Ιονικά Αμφοτερικά τασιενεργά Νερό χωρίς τασιενεργά Διάλυμα με τασιενεργά Τρόπος δράσης Τα τασιενεργά μειώνουν την επιφανειακή τάση του νερού. Εισχωρούν (ως διάλυμα) εντός των πτυχών των επιφανειών. Γαλακτωματοποιούν το κρυμμένο ρύπο. Επιτυγχάνουν την τελική απομάκρυνση του.

33 ΑΝΙΟΝΙΚΑ ΤΑΣΙΕΝΕΡΓΑ Όταν το υδρόφιλο μέρος φορτίζεται αρνητικά τότε το τασιενεργό ονομάζεται ανιονικό. Άριστα απορρυπαντικά αλλά παρουσιάζουν : πρόβλημα αφρισμού πρόβλημα επηρεασμού από την σκληρότητα του νερού Μόνο για απορρύπανση με βυθισμό όχι σε αυτόματα πλυντήρια Παρατήρηση:Χρήση:

34 ΚΑΤΙΟΝΙΚΑ ΤΑΣΙΕΝΕΡΓΑ Όταν το υδρόφιλο μέρος φορτίζεται θετικά τότε το τασιενεργό ονομάζεται κατιονικό. Παρατήρηση: Παρατήρηση: Πολύ καλά απορρυπαντικά και με καλή απολυμαντική δράση Δεν επηρεάζονται από την σκληρότητα του νερού Χρήση: Χρήση: Ως απολυμαντικά-καθαριστικά δαπέδων Ως απολυμαντικά-καθαριστικά εργαλείων (σε συνδυασμό με μη-ιονικά τασιενεργά)

35 ΜΗ ΙΟΝΙΚΑ ΤΑΣΙΕΝΕΡΓΑ Όταν η τασιενεργή ουσία δεν παθαίνει διάσταση σε ιόντα μη-ιονική τότε ονομάζεται μη-ιονική. Παρατήρηση:Χρήση: Άριστα απορρυπαντικά, κυρίως για τα αυτόματα πλυντήρια διότι: έχουν καλή γαλακτωματοποιητική δράση δεν αφρίζουν δεν επηρεάζονται από την σκληρότητα του νερού Ειδικά για απορρύπανση σε αυτόματα πλυντήρια

36 ΑΜΦΟΤΕΡΙΚΑ ΤΑΣΙΕΝΕΡΓΑ Αμφοτερικά ονομάζονται τα τασιενεργά που συμπεριφέρονται ανάλογα με το ΡΗ του διαλύματος στο οποίο βρίσκονται, δηλαδή σε όξινα διαλύματα ως κατιονικά σε αλκαλικά διαλύματα ως ανιονικά Παρατήρηση: Παρατήρηση: Βοηθητικά της απορρύπανσης ή της απολύμανσης ανάλογα αν συνδυάζονται με ανιονικό ή κατιονικό τασιενεργό. Χρήση: Χρήση: Άριστος απορρυπαντικός συνδυασμός για καθαρισμό με βυθισμό: Αμφοτερικό τασιενεργό + ανιονικό τασιενεργό

37 Ι. Αποσκληρυντικές ουσίες Αναγκαιότητα ύπαρξης στο απορρυπαντικό: Σχηματίζουν σύμπλοκα άλατα με τα ιόντα Ca++ και Mg++ που υπάρχουν στο νερό, τα συγκρατούν σε συνεχή διάλυση και έτσι η σκληρότητα του νερού δεν δημιουργεί καθαλατώσεις Βασικές ουσίες που χρησιμοποιούνται: Βασικές ουσίες που χρησιμοποιούνται: Φωσφορικά άλατα - ΝΤΑ - Φωσφονικά άλατα EDTA - Γλυκονικά άλατα II. Γαλακτωματοποιητές Αναγκαιότητα ύπαρξης στο απορρυπαντικό: Παρεμποδίζουν το ρύπο να κατακαθήσει στην επιφάνεια από την οποία προηγουμένως είχε αποκολληθεί, συμβάλλοντας έτσι στην εύκολη απομάκρυνση του. Βασικές ουσίες που χρησιμοποιούνται: Βασικές ουσίες που χρησιμοποιούνται: Μη-ιονικά τασιενεργά Τριαιθανολαμίνη ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΟΥΣΙΕΣ ΕΝΟΣ ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΟΥ

38 III. Αντιαφριστικές ουσίες Ειδικά για τα απορρυπαντικά αυτόματων πλυντηρίων Αναγκαιότητα ύπαρξης στο απορρυπαντικό: Ειδικά για τα απορρυπαντικά αυτόματων πλυντηρίων Βασικές ουσίες που χρησιμοποιούνται: Βασικές ουσίες που χρησιμοποιούνται: Μη-ιονικά τασιενεργά IV. Αντιοξειδωτικές ουσίες Αναγκαιότητα ύπαρξης στο απορρυπαντικό: Προστατεύουν τις μεταλλικές επιφάνειες του εξοπλισμού από την οξείδωση η οποία ίσως προκληθεί από την κυρίως απορρυπαντική ουσία. Βασικές ουσίες που χρησιμοποιούνται: Πυριτικά άλατα Ανθρακυλαμίνες Οποιοδήποτε απορρυπαντικό χρησιμοποιείται σε κλειστό κύκλωμα πρέπει να παράγει περιορισμένη ποσότητα αφρού. Παραμονή του αφρού μετά το πλύσιμο στο αυτόματο πλυντήριο δημιουργεί από στίγματα έως διάβρωση στις επιφάνειες των αντικειμένων.

39 Απαιτήσεις από το απορρυπαντικό σε αυτή τη χρονική στιγμή Πρόταση Απορρυπαντικό με απολυμαντική δράση ΕΛΛΕΙΨΗ ΧΡΟΝΟΥ ΓΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΚΑΙ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΤΟΥ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΟΥ ΕΡΓΑΛΕΙΟΥ Χειρουργικά Εργαλεία τα οποία είναι ακάθαρτα και δεν υπάρχει χρόνος να καθαριστούν Άριστη καθαριστική δράση Δυνατότητα παραμονής του χειρουργικού εργαλείου μέσα στο διάλυμα χωρίς να υπάρχει κίνδυνος διάβρωσης Συνδυασμός και απολυμαντικής δράσης, λόγω του αυξημένου κινδύνου που δημιουργείται από τη μακρά παραμονή των χειρουργικών εργαλείων με τους ρύπους (παράδειγμα: διαφορετικές βάρδιες για τη φροντίδα). Δυνατότητα μη επηρεασμού της απολυμαντικής ουσίας από την παρουσία οργανικών πρωτεϊνικών ρύπων (παράδειγμα: πήξιμο πρωτεϊνών ή πρόβλημα διεισδυτικότητας για να φτάσει στο μικρόβιο). Δυνατότητα σταδιακής δράσης της απολυμαντικής ουσίας (εξασφάλιση μακράς απολυμαντικής ισχύος).

40 ΠΡΟΤΑΣΗ neodisher Septo SF THHT Απολυμαντικό Αμφοτερικά τασιενεργά Απορρυπαντικό Δραστικές ουσίες Μηχανισμός Δράσης ΤΗΗΤ ΤΗΗΤ Χημικός τύπος: 1,3,5-Tri-(hydroxyethyl)-hexahydrotriazin σταδιακή απελευθέρωση Αντιμικροβιακός παράγοντας με βάση το άζωτο, ο οποίος προσφέρει σταδιακή απελευθέρωση φορμαλδεΰδης Σταδιακή απελευθέρωση = ελεγχόμενη απελευθέρωση Πλεονεκτήματα: Συνδυασμός μακράς απολυμαντικής δράσης και συμβατότητας με τον χρήστη Αντιαφριστικός παράγοντας, όπως καταγράφονται οι αμινοτριαζίνες στη βιβλιογραφία των απορρυπαντικών Πλεονέκτημα: Η απουσία αφρού προστατεύει τα χειρουργικά εργαλεία από πιθανές οξειδώσεις ΑΜΦΟΤΕΡΙΚΑ ΤΑΣΙΕΝΕΡΓΑ ΑΜΦΟΤΕΡΙΚΑ ΤΑΣΙΕΝΕΡΓΑ Απορρυπαντικός παράγοντας. Υπερισχύει η εμφάνιση του αμφοτερικού ως ανιονικό τασιενεργό διότι το διάλυμα είναι αλκαλικό (ΡΗ: 9,8 - 10,1) Πλεονέκτημα: Άριστη καθαριστική δράση

41 ΕΠΙΛΟΓΗ ΜΟΡΦΗΣ ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΟΥ Η σκόνη : Προβλήματα κατά τη διάλυση Εύκολη δημιουργία ιζήματος μετά τη διάλυση Αναπνευστικά προβλήματα Βιβλιογραφική αναφορά: APIC guideline for infection prevention and control in flexible endoscopy 1994, 25 Προτείνεται η χρήση απορρυπαντικού σε υγρή μορφή

42 ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΩΝ Σήμανση CE Καταχώρηση στο Γ.Χ.Κ. Διατάξεις: Εγκύκλιος Ε3/736/4.3.98 - ΥΥΠΚΑ - Διεύθυνση Βιοϊατρικής Τεχνολογίας ΦΕΚ 679/13.9.94-Αρ. ΔΥ7/2480 - Εναρμόνιση με Ε.Ε. ΥΑ 1233/91 και 172/92 (ΦΕΚ 277/Β/20.4.92) ΥΑ 1197/89 (ΦΕΚ 567/Β/6.9.90) Καταχώρηση Γ.Χ.Κ. Πιστοποίηση Εταιρείας με Σύστημα Διασφάλισης Ποιότητας Διατάξεις: ΥΑ Ε3/833/99 (ΦΕΚ 1329/Β/29-6-99) ΥΑ ΔΥ8/2245/5164 (ΦΕΚ 729/Α/12-6-00) Aπορρυπαντικά χειρουργικών εργαλείων και ενδοσκοπίων Απορρυπαντικά γενικά Εταιρείες διακίνησης απορρυπαντικών - απολυμαντικών