1 ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ -1 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ 11 Η ΧΑΛΚΟΣ, ΨΕΥΔΑΡΓΥΡΟΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ.

Παρουσίαση με θέμα: "1 ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ -1 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ 11 Η ΧΑΛΚΟΣ, ΨΕΥΔΑΡΓΥΡΟΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 1 ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ -1 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ 11 Η ΧΑΛΚΟΣ, ΨΕΥΔΑΡΓΥΡΟΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ

2 2 Χαλκός Ο χαλκός είναι ένα απαραίτητο ιχνοστοιχείο για τους ανθρώπους και τα ζώα. Η περιεκτικότητα των ιστών σε χαλκό ποικίλλει ανάλογα με την ηλικία. Σε μεγαλύτερη συγκέντρωση βρίσκεται στο ήπαρ και σε μικρότερες ποσότητες στον εγκέφαλο, στην καρδιά, στα νεφρά και στο σπλήνα.

3 3 Ρόλος Ο χαλκός συμμετέχει σε μία πληθώρα λειτουργιών του οργανισμού. Μερικές από αυτές είναι: η απορρόφηση του σιδήρου, η μεταφορά του οξυγόνου, ο σχηματισμός της αιμοσφαιρίνης και ο σχηματισμός συνδετικού ιστού. Επίσης, συμβάλλει στη λειτουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος, στο σχηματισμό και συντήρηση της μυελίνης κ.α.

4 4 Λειτουργία Ο χαλκός είναι ένα λειτουργικό συστατικό κάποιων απαραίτητων ενζύμων, τα οποία είναι γνωστά ως χαλκο-ένζυμα και είναι απαραίτητα για: Ενεργειακή παραγωγή, Σχηματισμό συνδετικού ιστού, Μεταβολισμό σιδήρου, Κεντρικό νευρικό σύστημα, Ρύθμιση της έκφρασης γονιδίων, Αντιοξειδωτική Δράση.

5 5

6 6 Χαλκός και οξειδάση του κυτοχρώματος

7 7 Συντονισμένη απορρόφηση Σιδήρου και Χαλκού Η απορρόφηση του Cu+ διευκολύνεται από τους μεταφορείς CTR1 ή/και Dmt1, ενώ τα ιόντα Fe+ + μεταφέρονται από τον Dmt1. Στο κυτταρόπλασμα τα ιόντα Cu+ δεσμεύονται και διακινούνται από ειδικές συνοδούς πρωτεΐνες ή σαπερόνες ( Cu+ -CHAP), ή αποθηκεύονται συνδεδεμένα με Ζη – μεταλλο- θειονεϊνών (ΜΤ). Ο Fe++ ενσωματώνεται σε φερριτίνη (FT) και αποθηκεύεται ως Fe+++.

8 8 Συντονισμένη απορρόφηση Σιδήρου και Χαλκού Η πρωτεΐνη Atox1 μεταφέρει τον αποθηκευμένο Cu+ στην βασεοπλευρική ATP7A που με φερροπορτίνη (FP) διευκολύνει τη μεταφορά Cu+ και Fe++. Η Ηφαιστίνη (hepaestin, HEPH ), ενσωματώνει το Cu2+ σε αλβουμίνη ορού (ALB ) και το Fe 3+ σε τρανσφερίνη ( TF) για περαιτέρω μεταφορά στην κυκλοφορία.

9 9 Συντονισμένη απορρόφηση Σιδήρου και Χαλκού

10 10 Συνιστώμενη πρόσληψη χαλκού O Βρετανικός Δείκτης Διαιτητικής Πρόσληψης (Reference Nutrient Intake, RNI) θεωρεί ως βέλτιστο όριο τα 1,2 mg/ημέρα για τους ενήλικες, ενώ για τις γυναίκες σε θηλασμό απαιτούνται υψηλότερα ποσά Ο πίνακας που ακολουθεί παραθέτει τη συνισταμένη πρόσληψη (RDA) χαλκού σε μικρογραμμάρια στα διάφορα επίπεδα ηλικίας.

11 11 ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΓΙΑ ΧΑΛΚΟ (RDA) Επίπεδο Ηλικίας Ηλικία Άρρεν (μg/day) Θήλυ (μg/day) Βρέφη 0-6 μηνών200 ΑΙ 7-12 μηνών220 ΑΙ Παιδιά 1-3 ετών340 4-8 χρονών440 9-13 χρονών700 Έφηβοι14-18 χρονών890 Ενήλικες19 χρονών +900 Εγκυμοσύνηόλες οι ηλικίες-1000 Θηλασμόςόλες οι ηλικίες-1300

12 12 Τροφές πλούσιες σε χαλκό Ο χαλκός απορροφάται από το λεπτό έντερο και από το στομάχι. Η απορρόφησή του ποικίλλει ανάλογα με την ποσότητα που προσλαμβάνεται. Έτσι σε λήψη 7,5 mg χαλκού απορροφάται το 12% ενώ σε λήψη 0,8 mg απορροφάται το 56%. Η απορρόφησή του μπορεί να φτάσει και το 71% αν η λήψη του είναι μεταξύ 0,96 mg –1,2 mg την ημέρα. Ο πίνακας που ακολουθεί, περιλαμβάνει τροφές πλούσιες σε χαλκό και την περιεχόμενη ποσότητα.

13 13 Τροφές πλούσιες σε χαλκό

14 14 Περιεκτικότητα τροφών σε Χαλκό: ΤροφέςCu (mg) Γαρίδες 100g0,30 Συκώτι μοσχαριού 100g6,09 Πουλερικά 100g0,07 Μοσχάρι 100g0,14 Χοιρινό 100g0,09 Γάλα πλήρες 100g0,003 Φιστίκια 100g1,24 Ψωμί ολικής 100g0,25 Αυγά 100g0,07

15 15 Ανεπάρκεια χαλκού Κλινικά, η ανεπάρκεια χαλκού είναι σχετικά ασυνήθιστη. Τα επίπεδα χαλκού του ορού, αλλά και τα επίπεδα της Κερουλοπλασμίνης του ορού μπορούν να μειωθούν στο 30% του κανονικού σε περιπτώσεις σοβαρής ανεπάρκειας. Ο χαλκός καταστέλλει τον αναστολέα του Πρωτεολυτικού Ενζύμου Πρωτεάση-α1 του ορού (καταστρέφει ελαστάση και μας προστατεύει από πνευμονικό εμφύσημα και ρευματοειδή αρθρίτιδα). Ένα από τα πιο κοινά κλινικά σημάδια της ανεπάρκειας χαλκού είναι μια αναιμία που δεν ανταποκρίνεται άμεσα στη θεραπεία σιδήρου αλλά διορθώνεται από τη συμπλήρωση χαλκού.

16 16 Ρόλος της κερουλοπλασμίνης του ορού Ρόλος της κερουλοπλασμίνης ώς σιδηρο-οξειδάσης του πλάσματος Ceruloplasmin (Cp), Transferrin (Tf) Harris et al. (6): American Journal of Clinical Nutrition, 67:972S-977S

17 17 Ανεπάρκεια χαλκού Η ανεπάρκεια χαλκού μπορεί επίσης να οδηγήσει σε μη ομαλούς χαμηλούς αριθμούς λευκών αιμοσφαιρίων (φαγοκύτταρα, φαγοκυτταρική πενία), πάθηση που μπορεί να συνοδευτεί από αυξανόμενη ευαισθησία στη μόλυνση. Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι η υπερβολική πρόσληψη άλλων θρεπτικών συστατικών-κυρίως μέσω συμπληρωμάτων- μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά την απορρόφηση του χαλκού, όπως είναι η βιταμίνη C και ο ψευδάργυρος.

18 18 Συμπτώματα Η ανεπάρκεια χαλκού οδηγεί σε εμφάνιση αποχρωματισμού δέρματος και μαλλιών, καθώς και μειωμένη λειτουργία ανοσοποιητικού συστήματος. Η οστεοπόρωση και άλλες ανωμαλίες της ανάπτυξης των οστών σχετικές με την ανεπάρκεια χαλκού είναι οι πιο κοινές στα ανεπαρκή σε χαλκό νήπια με χαμηλό βάρος γέννησης και τα μικρά παιδιά. Το γάλα της αγελάδας είναι σχετικά φτωχό σε χαλκό και οι περιπτώσεις της ανεπάρκειας χαλκού έχουν αναφερθεί στα υψηλού κινδύνου νήπια και τα παιδιά που ταΐζονται μόνο με γάλα αγελάδας.

19 19

20 20 Ανεπάρκειες χαλκού Ο υποθυρεοειδισμός μπορεί να είναι αιτία της ανεπάρκειας χαλκού. Οι θυρεοειδείς ορμόνες αυξάνουν την απορρόφησή του.

21 21 Το σύνδρομο Menkes Σύνδρομο ανάκυρτων τριχών ή πολυδυστροφία (kinky hair syndrome) είναι γενετικό νευροεκφυλιστικό νόσημα του μεταβολισμού του χαλκού, χαρακτηριζόμενο από εκφύλιση της φαιάς ουσίας του εγκεφάλου, ιδιάζον προσωπείο και τριχωτό κεφαλής και νευρολογικές διαταραχές. Οφείλεται σε μετάλλαξη του γονιδίου ATP7A, το οποίο εντοπίζεται στο χρωμόσωμα Xq13.3 και οδηγεί σε ελάττωση της εντερικής απορρόφησης του χαλκού και απόδοσής του στο ΚΝΣ.

22 22 Το σύνδρομο Menkes Η συνακόλουθη δυσλειτουργία των ενζύμων των εξαρτώμενων από τον χαλκό ερμηνεύει τα συμπτώματα της νόσου (υποθερμία, υποχρωματισμός του δέρματος και των μαλλιών, αλλοιώσεις έσω αγγειακού χιτώνα, ελικοειδείς τρίχες, απομετάλλωση του σκελετού), αντίστοιχα. Εκδηλώνεται με ενδομήτρια αναστολή της ανάπτυξης, που επιμένει μετά την γέννηση. Παρουσιάζεται στη νεογνική ηλικία με νευρολογικές διαταραχές και αποτυχία ανάπτυξης.

23 23 Νόσος Menkes

24 24 Συμπληρώματα χαλκού

25 25 Τοξικότητα Η τοξικότητα από χαλκό είναι σπάνια στο γενικό πληθυσμό. Τα συμπτώματα της οξείας τοξίκωσης από χαλκό περιλαμβάνουν τους κοιλιακούς πόνους, τη ναυτία, τον εμετό και τη διάρροια, τα οποία βοηθούν στο να αποτραπεί η πρόσθετη κατάποση και η απορρόφηση του χαλκού. Τα σοβαρότερα σημάδια περιλαμβάνουν την σοβαρή βλάβη του συκωτιού, την ανεπάρκεια των νεφρών, το κόμμα και το θάνατο. Θέμα μεγαλύτερης ανησυχίας από μια θρεπτική σκοπιά είναι η δυνατότητα της βλάβης του συκωτιού ως αποτέλεσμα της μακροπρόθεσμης έκθεσης σε χαμηλότερες δόσεις χαλκού.

26 26 Τοξικότητα Τέλος αξίζει να σημειωθεί η ύπαρξη της νόσου του Wilson. Πρόκειται για μία γενετική ασθένεια, κατά την οποία ο χαλκός δε μεταβολίζεται σωστά στο σώμα. Παράλληλα με τη θεραπευτική αγωγή (φάρμακα που εμποδίζουν την απορρόφηση του χαλκού), συνιστάται και δίαιτα χαμηλή σε χαλκό. Ο πίνακας που ακολουθεί, περιλαμβάνει το επίπεδο ανεκτικότητας πρόσληψης χαλκού στα διάφορα επίπεδα ηλικίας.

27 27 Νόσος Wilson Συσσώρευση χαλκού σε ομόζυγη μετάλλαξη του γονιδίου ATP7B (ATPase, Cu++ transporting, beta polypeptide)

28 28 Επίπεδο ανεκτικότητας πρόσληψης Χαλκού Επίπεδο Ηλικίας Ανώτερο όριο, UL (mg/day) Βρέφη 0-12 μηνώνΔεν είναι γνωστή η ποσότητα Παιδιά 1-3 χρόνων1 Παιδιά 4-8 χρόνων3 Παιδιά 9-13 χρόνων5 Έφηβοι 14-18 χρόνων8 Ενήλικες 19 χρόνων +10

29 29 Αλληλεπιδράσεις με άλλα θρεπτικά συστατικά Σίδηρος: η επαρκής θρεπτική θέση του χαλκού εμφανίζεται να είναι απαραίτητη για τον κανονικό μεταβολισμό του σιδήρου και το σχηματισμό των ερυθρών αιμοσφαιρίων του αίματος. Η αναιμία είναι ένα κλινικό σημάδι της ανεπάρκειας χαλκού και ο σίδηρος έχει βρεθεί ότι συσσωρεύεται στο συκώτι των ζώων με ανεπάρκεια χαλκού, δείχνοντας ότι ο χαλκός (κυρίως δεσμευμένος στην κερουλοπλασμίνη) απαιτείται για τη μεταφορά σιδήρου στο μυελό των οστών για το σχηματισμό ερυθρών αιμοσφαιρίων του αίματος.

30 30 Αλληλεπιδράσεις με άλλα θρεπτικά συστατικά Ψευδάργυρος: φαίνεται ότι εμποδίζει την απορρόφηση του χαλκού. Οι υψηλές από διατροφικά συμπληρώματα προσλήψεις ψευδάργυρου (50 mg/ημέρα ή περισσότερο) για εκτεταμένες χρονικές περιόδους μπορούν να οδηγήσουν στην ανεπάρκεια χαλκού. Ο ψευδάργυρος αυξάνει τη σύνθεση μιας εντερικής πρωτεΐνης κυττάρων αποκαλούμενης μεταλλοθειονίνη, η οποία δεσμεύει ορισμένα μέταλλα και αποτρέπει την απορρόφησή τους με την παγίδευση τους στα εντερικά κύτταρα.

31 31 Ανταγωνισμός απορρόφησης Zn - Cu ΜΤ = Μεταλλοθειονίνη

32 32 Αλληλεπιδράσεις με άλλα θρεπτικά συστατικά Η μεταλλοθειονίνη έχει μια ισχυρότερη έλξη για το χαλκό από ότι για τον ψευδάργυρο, έτσι τα υψηλά επίπεδα μεταλλοθειονίνης που επάγονται από τον περίσσιο ψευδάργυρο προκαλούν μια μείωση στην εντερική απορρόφηση του χαλκού. Αντίθετα, η υψηλή πρόσληψη χαλκού δεν έχει γενικά βρεθεί προς το παρόν να έχει επιπτώσεις στη θρεπτική θέση του ψευδάργυρου.

33 33 Ψευδάργυρος Ο ψευδάργυρος ανήκει στα μικροθρεπτικά συστατικά, καθώς είναι ένα απαραίτητο μέταλλο, το οποίο ο ανθρώπινος οργανισμός χρειάζεται σε πολύ μικρές ποσότητες. Κατέχει τη δεύτερη υψηλότερη συγκέντρωση στον ανθρώπινο οργανισμό (2-3 g με το 90% στους μυς και τα οστά) μετά τον σίδηρο, και διαδραματίζει σημαντικό ρόλο σε πολλές βασικές λειτουργίες του οργανισμού. Είναι απαραίτητο συστατικό για περισσότερα από 100 ένζυμα που εμπλέκονται στην πέψη και τη χρήση του λίπους, πρωτεϊνών και υδατανθράκων από τον οργανισμό, ενώ είναι συνδεδεμένος με τη διαδικασία της απόπτωσης στα μιτοχόνδρια.

34 34 Ο ψευδάργυρος στις καρβοξυπεπτιδάσες

35 35

36 36 Ψευδάργυρος Είναι απαραίτητος για τη λειτουργία του ανοσοποιητικού (ενεργοποίηση κυττάρων), την προστασία του από μολύνσεις και ιώσεις και τη διαδικασία επούλωσης των τραυμάτων. Ο ρόλος του στη σύνθεση του DNA και στην αναπαραγωγή και ανάπτυξη των κυττάρων του σώματος, τον καθιστά στοιχείο ζωτικής σημασίας για την ομαλή ανάπτυξη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, στην παιδική και στην εφηβική ηλικία. Τέλος, ο ψευδάργυρος είναι απαραίτητος για την αίσθηση της γεύσης και της όσφρησης.

37 37 Τα «δάχτυλα ψευδαργύρου»

38 38 Ψευδάργυρος και μολύνσεις Ο ψευδάργυρος απαιτείται για τη δημιουργία των Τ-λεμφοκυττάρων, των λευκών κυττάρων του σώματος που επιτίθενται στους ιούς και τα παθογόνα βακτήρια, βοηθώντας μας να καταπολεμήσουμε τις λοιμώξεις. Μελέτες δείχνουν ότι σε υποσιτισμένα παιδιά με χαμηλά επίπεδα ψευδαργύρου, η συμπληρωματική χορήγηση ψευδαργύρου ενισχύει τον αριθμό των Τ-λεμφοκυττάρων και μειώνει τη σοβαρότητα και τη διάρκεια της λοίμωξης.

39 39 Ψευδάργυρος και επούλωση τραυμάτων Τα συμπληρώματα ψευδαργύρου χρησιμοποιούνται βοηθητικά στη θεραπεία δερματολογικών προβλημάτων, όπως τα έλκη στα πόδια, αλλά μόνο στα άτομα τα οποία είχαν αρχικά χαμηλά επίπεδα ψευδαργύρου. Οι κρέμες ψευδαργύρου που εφαρμόζονται άμεσα στην πληγή είναι πιο αποτελεσματικές στη μείωση της μόλυνσης και την προαγωγή της επούλωσης απ’ ότι τα συμπληρώματα. Περιέχεται σε κρέμες κατά της ακμής και σε σαμπουάν για διάφορες καταστάσεις του τριχωτού της κεφαλής, με σκοπό να ενισχύσει την επούλωση.

40 40 Ψευδάργυρος στη δίαιτα Ο ψευδάργυρος βρίσκεται σε ένα μεγάλο εύρος τροφίμων, συνεπώς μια δίαιτα με ποικιλία τροφίμων πιθανότατα παρέχει μια επαρκή πρόσληψη ψευδαργύρου, γύρω στα 8 mg την ημέρα για τις γυναίκες και 11 mg την ημέρα για τους άνδρες. Καθώς το κόκκινο κρέας αποτελεί μία από τις καλύτερες πηγές ψευδαργύρου, ενώ τα φυτικά οξέα που βρίσκονται σε τρόφιμα φυτικής προέλευσης μειώνουν την απορρόφησή του, τα άτομα που ακολουθούν φυτοφαγική δίαιτα πρέπει να προσέχουν, ώστε να συμπεριλαμβάνουν στη δίαιτά τους τρόφιμα όπως τα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα αβγά, τα ολικής αλέσεως δημητριακά, οι ξηροί καρποί και τα όσπρια. Οι έγκυες και οι θηλάζουσες χρειάζονται επιπλέον 2 mg την ημέρα.

41 41 Συνισταμένη ημερήσια πρόσληψη

42 42 Ψευδάργυρος στη δίαιτα Ο ψευδάργυρος βρίσκεται σε μεγάλο εύρος τροφίμων. Οι πλουσιότερες πηγές είναι οι υψηλές σε πρωτεΐνη τροφές. Το κόκκινο κρέας και το κρέας γενικά περιέχει ψευδάργυρο, επίσης τα ψάρια και τα θαλασσινά, με «πρωταθλητή» τα στρείδια. Το κοτόπουλο είναι επίσης καλή πηγή (σκουρόχρωμα τμήματά). Άλλες πηγές είναι τα φιστίκια, τα όσπρια, τα δημητριακά και τα γαλακτοκομικά. Τα φυτικά οξέα σε τροφές φυτικής προέλευσης δεσμεύουν ψευδάργυρο και εμποδίζουν την απορρόφησή του. Άτομα που αποκλείουν το κρέας από τη διατροφή πρέπει να τρώνε γαλακτοκομικά, αυγά, δημητριακά ολικής άλεσης, ξηρούς καρπούς και όσπρια, για να προσλαμβάνουν επαρκείς ποσότητες ψευδαργύρου.

43 43 Επιλεγμένες πηγές ψευδαργύρου

44 44 Επιλεγμένες πηγές ψευδαργύρου

45 45 Ιδανικές προσλήψεις Στην Ευρώπη τα περισσότερα άτομα λαμβάνουν επαρκείς ποσότητες ψευδαργύρου από μια ισορροπημένη δίαιτα με ποικιλία τροφίμων, ενώ η ανάγκη για συμπληρωματική χορήγηση είναι σπάνια Συμπτώματα έλλειψης ψευδαργύρου, όπως μειωμένη ανάπτυξη στα παιδιά, αδυναμία και δερματικές κακώσεις, εμφανίζονται πολύ σπάνια, αλλά, αν υπάρχει υποψία έλλειψης, είναι σημαντικό να αναζητηθεί ιατρική βοήθεια. Ως γενικός κανόνας, μια ισορροπημένη δίαιτα είναι επαρκής για να παρέχει όλα τα θρεπτικά συστατικά, ενώ τα συμπληρώματα είναι χρήσιμα όταν δεν λαμβάνουμε αρκετά θρεπτικά συστατικά από τη δίαιτα (σε ανεπαρκή θερμιδική πρόσληψη, αλκοολισμό, νόσημα του πεπτικού συστήματος).

46 46 Έλλειψη ψευδαργύρου Ο ψευδάργυρος είναι απαραίτητο να λαμβάνεται καθημερινά μέσω της διατροφής, καθώς ο οργανισμός δεν έχει κάποιο εξειδικευμένο σύστημα αποθήκευσή του. Η έλλειψη του ψευδαργύρου εμφανίζεται με τα παρακάτω συμπτώματα: Χαμηλός ρυθμός ανάπτυξης, Απώλεια μαλλιών, Διάρροια, Δερματικά προβλήματα, Αδυναμία όρασης στο σκοτάδι, Απώλεια όρεξης, απώλεια βάρους.

47 47 Έλλειψη ψευδαργύρου Acrodermatitis enteropathica on the face seen with severe zinc deficiency. Maverakis E, Lynch PJ, Fazel N. Acrodermatitis enteropathica. Dermatol Online J. 2007, 13:11

48 48 Αλωπεκία (νευροενδοκρινικές διαταραχές, μύκητες, έλλειψη ψευδαργύρου, έλλειψη απαραίτητων Λ.Ο.)

49 49 Έλλειψη ψευδαργύρου Καθυστέρηση στην επούλωση τραυμάτων Διαταραχές της όσφρησης και γεύσης Συχνές λοιμώξεις Καθυστέρηση της σεξουαλικής ωρίμανσης Υπογοναδισμός στους άντρες Σε αυξημένο κίνδυνο για ανεπάρκεια ψευδαργύρου είναι δυνατόν να βρίσκονται οι χορτοφάγοι, τα άτομα που ακολουθούν εξαντλητικές δίαιτες, οι ανορεξικοί, όσοι χρησιμοποιούν τη σόγια ως υποκατάστατο του κρέατος, οι έγκυες και οι θηλάζουσες, τα άτομα με γαστρεντερικές διαταραχές, οι αλκοολικοί και οι ηλικιωμένοι.

50 50 Έλλειψη ψευδαργύρου

51 51 Η έλλειψη ψευδαργύρου παγκοσμίως Η Διεθνής Συμβουλευτική Ομάδα για τον Ψευδάργυρο (IZiNCG) έχει εκτιμήσει, πως ο επιπολασμός της ανεπάρκειας ψευδαργύρου είναι 31% παγκοσμίως, ενώ κυμαίνεται από 4% έως 73%, με τα υψηλότερα ποσοστά ανεπάρκειας και τις σοβαρότερες επιπτώσεις από την ανεπάρκεια ψευδαργύρου να εμφανίζονται στις χώρες της Αφρικής, της Ανατολικής Μεσογείου και της Νοτιοανατολικής Ασίας. Το 1/3 του παγκόσμιου πληθυσμού κατοικεί σε χώρες με υψηλό κίνδυνο ανεπάρκειας, με πιο ευπαθείς ομάδες τα βρέφη, τα μικρά παιδιά, οι έγκυες και θηλάζουσες μητέρες, λόγω των αυξημένων αναγκών τους σε ψευδάργυρο.

52 52 Η έλλειψη ψευδαργύρου παγκοσμίως Τα προγράμματα συμπληρωματικής χορήγησης ψευδαργύρου, που έχουν πραγματοποιηθεί σε αναπτυσσόμενες χώρες, έχει φανεί πως οδηγούν σε μειωμένη συχνότητα και σοβαρότητα της διάρροιας, της πνευμονίας και ενδεχομένως της ελονοσίας, και σε χαμηλότερα ποσοστά θνησιμότητας στα παιδιά. Παράλληλα, τα συμπληρώματα ψευδαργύρου έχουν βοηθήσει στην καλύτερη ανάπτυξη και αύξηση βάρους υποσιτισμένων και λιπόβαρων παιδιών, ενώ υπάρχουν ενδείξεις πως η συμπληρωματική χορήγηση ψευδαργύρου στις εγκύους, μπορεί να εμποδίσει τη δυσμενή έκβαση της εγκυμοσύνης, να συμβάλει στην αύξηση βάρους του νεογνού μετά τον τοκετό και στη μείωση των μολύνσεων.

53 53 Συμπληρώματα Ψευδαργύρου

54 54 Υπερβολή σε ένα «καλό» συστατικό Πολύ υψηλή πρόσληψη ψευδαργύρου (>200mg) είναι τοξική και μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα διάρροιας, ναυτίας και εμετού. Επίσης, ο ψευδάργυρος ανταγωνίζεται με τον χαλκό και το σίδηρο για το ίδιο μονοπάτι εισόδου από το έντερο στην κυκλοφορία του αίματος, οπότε η υπερβολική πρόσληψή του μπορεί να αλληλεπιδράσει με την απορρόφηση του σιδήρου και του χαλκού.

55 55