ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ ΚΑΙ ΒΟΤΑΝΑ ΠΟΛΥΤΙΜΟΙ ΣΥΜΜΑΧΟΙ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΕΥΕΞΙΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΛΑΜΑ.

Παρουσίαση με θέμα: "ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ ΚΑΙ ΒΟΤΑΝΑ ΠΟΛΥΤΙΜΟΙ ΣΥΜΜΑΧΟΙ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΕΥΕΞΙΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΛΑΜΑ."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ ΚΑΙ ΒΟΤΑΝΑ ΠΟΛΥΤΙΜΟΙ ΣΥΜΜΑΧΟΙ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΕΥΕΞΙΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΛΑΜΑ

2 Υπευθυνος καθηγητης - Στουγκιωτη Ελπιδα Μαθητες εργασιας - Πολυζου Μαριαννη,Ραχωβιτη Ζωη,Ζητουνη Εβελινα,Καραμαλιγκα Πηνελοπη,Γιωτα Φρειδερικη,Φλωρου Αννα,Πετρου Ευα,Πρατσα Βασιλικη,Χατζηριζου Μαρια,Πατσιαλη Βασιλικη,Τσουκα Μαγδα,Πατσιαλη Χρυσα,Πλατια Σταυρουλα,Σαβαλα Γερασιμια Στοχος εργασιας  Να μάθουμε από πού ξεκίνησε η χρήση των αρωματικών φυτών  Ποιοι ήταν αυτοί που τα πρωτοχρησιμοποίησαν

3 ηταν όντως αποτελεσματικά ; αποτελεσματικά; ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στην Ελλάδα φύεται ένας μεγάλος αριθμός αρωματικών φυτών, τα οποία είτε φύονται σε όλη τη χώρα, είτε σε ένα βιότοπο, είτε εξαπλώνονται σε μία μικρή περιοχή. Έχουν καταγραφεί περίπου 2000 είδη φυτών που παράγουν αιθέρια έλαια.Τα αρωματικά φυτά ανήκουν σε πολλές και διαφορετικές οικογένειες.Ο άνθρωπος από αρχαιοτάτων χρόνων έρχεται σε επαφή με το φυσικό κόσμο.Άρχισε να ανακαλύπτει τα μυστικά των φυτών και να τα χρησιμοποιεί για την υγεία του.

4 Βότανα: Μια ιστορική αναδρομή Οι αναζητήσεις στο θαυμαστό κόσμο των βοτάνων για τον καθένα μας ίσως να ξεκινά από ένα βίωμα, μια εικόνα, μια γεύση... ίσως και από το ενδιαφέρον για μία σχέση διαφορετική με τη φύση Σύμφωνα με τον ορισμό που δίνει το Αγγλικό λεξικό της Οξφόρδης, «βότανα είναι όλα τα χρήσιμα φυτά, των οποίων οι ρίζες, οι μίσχοι, τα άνθη και τα φύλλα χρησιμεύουν ως τροφή ή θεραπεία, χάρη στο άρωμά τους ή με κάποιο άλλο τρόπο...». Η ιστορία των πολιτισμών είναι γεμάτη μύθους και παραδόσεις που αναφέρονται στις θεραπευτικές χρήσεις των φυτών. Πίσω από κάθε θαυματουργή ενέργεια ίσως να βρίσκεται και ένα βοτάνι που λίγοι έτυχε να γνωρίζουν και λίγοι να το χρησιμοποιούν. Βοτάνια που γνώριζαν οι θεοί και τυχαία ανακάλυψαν οι άνθρωποι, βότανα που ξεπηδούν από το αίμα μυθικών ηρώων, όπως ο υάκινθος που φυτρώνει τη στιγμή που το αίμα του νεαρού Υάκινθου, φίλου του Απόλλωνα ποτίζει τη γη. Εκείνος όμως που θεωρείται ο βαθύτερος γνώστης των βοτάνων είναι ο δάσκαλος του μυθικού Αχιλλέα και του Ιπποκράτη ο Χείρων Κένταυρος που ζούσε στο Πήλιο. Βότανα όπως το χειρώνιον και το κενταύριον φέρουν ακόμη το όνομά του. Τους τελευταίους αιώνες η έννοια «βότανο» περιορίστηκε σε κάποια συγκεκριμένα φυτά τα οποία χρησιμοποιούνται ως θεραπευτικά ροφήματα, ως καταπλάσματα, ως πρώτη ύλη στα πρακτικά γιατροσόφια και τη σύγχρονη φαρμακολογία. Έχουμε την τάση να αποκλείουμε τα φυτά εκείνα που χρησιμεύουν μόνο για τροφή καθώς και εκείνα που χρησιμοποιούνται για διακοσμητικούς ή πρακτικούς λόγους. Κανείς δε θα λογάριαζε τα πλεγμένα σ’ ένα καλάθι κλαδάκια ιτιάς ως βότανο. Κι όμως παλιότερα χρησιμοποιούνταν ως αφέψημα για τους πονοκεφάλους και τα κρυολογήματα, ενώ τα δραστικά συστατικά της ιτιάς οδήγησαν στην παραγωγή της ασπιρίνης. Η σημερινή διάκριση των φυτών σε βότανα, λαχανικά, φρούτα, χόρτα και «ζιζάνια»είναι μια πρόσφατη επινόηση. Για τους αρχαίους

5 Έλληνες, Ρωμαίους, Άραβες, Κινέζους και Ινδούς τα φυτά επιδρούν θεραπευτικά και εξισορροπητικά στον ανθρώπινο οργανισμό ακόμα και όταν καταναλώνονται καθημερινά ως τροφές. Επίσης και όταν μαγειρεύονται ή συνδυάζονται με άλλα υλικά όπως κρέας, ψάρι, δημητριακά, αυτά συνεχίζουν να διατηρούν τα ενεργά συστατικά τους και να έχουν θεραπευτικές ιδιότητες. «Να φας τσουκνίδα για να προστατευθείς απ’ όλες τις ασθένειες του έτους» συμβούλευε τους Αθηναίους ο Ησίοδος. Ενώ ο πατέρας της Ιατρικής, ο Ιπποκράτης, συνιστούσε να βάζουν οι άνθρωποι πολλά αρωματικά (βότανα) στα φαγητά τους, για να χορταίνουν εύκολα και γρήγορα, ώστε να μη χρειάζεται να τρώνε πολύ, γιατί η πολυφαγία δεν ωφελεί.τσουκνίδα Για ένα μάγειρα στην αρχαία Ελλάδα μα και στο Μεσαίωνα, το λάχανο, τα καρότα, τα σπαράγγια, τα ραδίκια, τα αγγούρια ήταν όλα «βότανα της κουζίνας», το ίδιο με το φασκόμηλο, το δίκταμο και τη μαντζουράνα.. Η ιστορία των βοτάνων Η χρήση των φυτών για φαρμακευτικούς σκοπούς είναι τόσο παλιά όσο και ο πολιτισμός και η πρώτη γνωστή γραπτή αναφορά για θεραπευτικά φυτά έρχεται από τους Σουμέριους το 2200 π.Χ. Ο πατέρας της Ιατρικής, ο Έλληνας Ιπποκράτης κατέγραψε περίπου 400 είδη βοτάνων που η χρήση τους ήταν γνωστή κατά τον 5ο αιώνα π.Χ. και ο Διοσκουρίδης κατά τον πρώτο μ.Χ. αιώνα έγραψε μια βοτανική χρησιμοποιώντας 600 φυτά. Αυτό το έργο ήταν βάση για πολλές μεταγενέστερες βοτανικές έρευνες. Μια από τις πιο δημοφιλείς βοτανικές γράφτηκε από τον Culpeper το 17ο αιώνα. Κατά την διάρκεια του Μεσαίωνα και του σκοταδισμού οι προλήψεις σε συνδυασμό με την άγνοια απέδωσαν μαγικές ιδιότητες στα φυτά, μερικές φορές για ασήμαντη αιτία, και ανέπτυξαν ιεροτελεστίες όπου μηχανορραφούσαν για συντηρήσουν το μυστήριο και την μαγεία. Ο άνθρωπος ήταν επίσης πληροφορημένος, από την αρχή του πολιτισμού, για τα αποτελέσματα των αρωμάτων στο σώμα στο μυαλό και στα συναισθήματα. Τα λουλούδια χρησιμοποιούνταν για να προσελκύσουν αγάπη, φαγητό και προστασία. Τα αρωματικά φυτά χρησιμοποιούνταν για να γιατρέψουν το σώμα. Τα πιο ακριβά λουλούδια προσφέρονταν στους θεούς και στις θεές σαν θυσία, και η χρήση αρωματικών θυμιαμάτων έχει καταγραφεί από την αρχαιότητα.

6 Σε όλο τον κόσμο, από την αρχαιότητα μέχρι την σύγχρονη εποχή, διαφορετικές κουλτούρες έχουν ανακαλύψει πολλά κοινά σημεία όπως και ποικίλες χρήσεις για βότανα και αιθέρια έλαια. Οι μύθοι, οι θρύλοι, η παράδοση και η ιατρική αντικατοπτρίζουν αυτές τις γνώσεις.

7 Τα βότανα από την αρχαιότητα έως σήμερα Η διατήρηση της υγείας του ανθρώπου και των άλλων οργανισμών, εξαρτάται άμεσα από τις συνθήκες και τους παράγοντες του περιβάλλοντος στο οποίο ζουν. Τον αέρα που αναπνέουν, το νερό που πίνουν, την τροφή που τρώνε και την ένταση του φωτός και της ακτινοβολίας που δέχονται από τον ήλιο. Όταν κάποιος από τους παράγοντες ή τις συνθήκες αυτές μεταβληθεί, ποιοτικά κυρίως αλλά και ποσοτικά, τότε δημιουργούνται δυσάρεστες προϋποθέσεις για την πρόκλησηπροβλημάτων στην υγεία των ζωϊκών οργανισμών και του ανθρώπου. Ο άνθρωπος από τα πρώτα χρόνια της εμφάνισής του πάνω στη γη διέθετε το ένστικτο της αυτοσυντήρησης, όπως και τα άλλα άγρια ζώα. Μέσα από το ένστικτο αυτό αλλά και την παρατήρηση της συμπεριφοράς των άγριων ζώων, αντιμετώπιζε τα θέματα καλής υγείας του, περισσότερο προληπτικά, με το να διατηρεί μια άμεση σχέση με το περιβάλλον του και κυρίως μέσα από την φυτική τροφή του. Αλλά και σε περιπτώσεις διαταραχής της υγείας του πάλι και τότε με το ένστικτό του και τη γνώση που αποκτούσε σιγά-σιγά αλλά και με την παρατήρηση ότι τα άγρια ζώα προσέφευγαν στην κατανάλωση συγκεκριμένων φυτών, επέλεγε κι αυτός να τρώει συγκεκριμένα φυτά ή μέρη φυτών(καρπούς, ρίζες, φύλλα κ.λπ.). Έτσι δημιουργήθηκε στον άνθρωπο που προόδευε γνωστικά, μια σημαντική γνώση για την πρόληψη και τη θεραπεία διαφόρων παθήσεων που η συστηματική τους καταγραφή από φωτισμένα μυαλά της εποχής όπως ο Ιπποκράτης, έβαλε τα θεμέλια της επιστήμης της Ιατρικής και της Φαρμακολογίας. Τα φυτά αυτά απέκτησαν ξεχωριστό κύρος και ενδιαφέρον και συνδέθηκαν με θεούς και ήρωες στον μύθο και την ιστορία,ονομάστηκαν δε "βότανα". Πολλά από τα φυτά αυτά χρησιμοποιούνται ακόμη και σήμερα για την παρασκευή σύγχρονων φαρμάκων. Η ιστορία της χρήσης των βοτάνων είναι μεγάλη και αφορά πολλούς διαφορετικούς λαούς και πολιτισμούς, όπως τους Κινέζους, τους Άραβες, τους Έλληνες, τους Ινδιάνους Μάγια της Κεντρικής Αμερικής και τους Ίνκας στη Νότια Αμερική.

8 Τα βότανα από το Βυζάντιο και το Μεσαίωνα... στα Νεότερα χρόνια Στα βυζαντινά χρόνια τα χόρτα και τα λαχανικά θεωρούνταν κατώτερες τροφές γι’αυτό οι καλοφαγάδες τα απέφευγαν. Στα τραπέζια των πλουσίων και των αυτοκρατόρων σπάνια συναντούσες χόρτα και λαχανικά. Αντίθετα ο απλός λαός αλλά και ο κλήρος εκτιμούσαν ιδιαίτερα τα φρούτα, τα λαχανικά και τα άγρια χόρτα. Το Μεσαίωνα μέσα στους κήπους των μοναστηριών «ανθίζει» η βοτανολογία. Καλλιεργούνταν σε μεγάλη κλίμακα ποικιλία φυτών, παλαιά και νέα, γνωστά και άγνωστα φυτά. Τα μοναστήρια γίνονται κέντρα βοτανοθεραπείας. Οι μοναχοί έφτιαχναν φαρμακευτικά φυτά, έλαια και αλοιφές που χρειάζονταν για τη θεραπεία των ασθενών. Με την έλευση της τυπογραφίας, η κλασική γνώση ξεφεύγει από τους τοίχους των μοναστηριών. Οι συνταγές που είχαν διασωθεί από αρχαία κείμενα μεταπλάστηκαν και εμπλουτίστηκαν στο πέρασμα των χρόνων και έρχονται να συμπληρώσουν τη λαϊκή ιατρική. Κατά το 16ο και 17ο αιώνα δημοσιεύτηκαν πολλά βοτανολόγια με σκοπό να βοηθήσουν όσους ασχολούνταν με τη βοτανοθεραπεία. Στην πατρίδα μας η αφθονία φαρμακευτικών φυτών που συναντούμε σε κάθε γωνιά της, βοήθησε στην ανάπτυξη της λαϊκής ιατρικής και της βοτανοσυλλογής. Το μάζεματων βοτάνων απαιτούσε προσοχή, μυστικότητα και μαγικές διαδικασίες ώστε να διασφαλίζονται οι θεραπευτικές τους ιδιότητες. Τα μάζευαν την Πέμπτη ή την Παρασκευή,συνήθως το χάραμα, αλλά και το καταμεσήμερο ή και μεσάνυχτα, ανάλογα με τις τοπικές συνήθειες. Αλλού τα μάζευαν παιδιά και αλλού τα ευλογούσαν στην εκκλησία. Έτσι θρησκευτικές τελετές ήταν συνυφασμένες με μαγικές ενέργειες και ιατρικές πρακτικές. Ονομαστοί οι βοτανοσυλλέκτες της Ηπείρου, που μάζευαν τα βότανα στο φαράγγι του Βίκου και γι’ αυτό ονομάζονταν βικογιατροί. Οι πρακτικοί λοιπόν γιατροί, οι κομπογιανίτες όπως τους αποκαλούσε ο λαός μας και κυρίως γυναίκες, γνώριζαν τα «μυστικά» των βοτάνων τα οποία χρησιμοποιούσανως γιατροσόφια. Η γνώση αυτή περνά ευλαβικά από γενιά σε γενιά και φτάνει μέχρι τις μέρες μας.

9 ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ ΚΑΙ ΒΟΤΑΝΑ ΛΕΒΑΝΤΑ… Η λεβάντα (επ. ονομ. Lavandula) είναι γένος φυτών που ανήκει στην οικογένεια των Χειλανθών (Labiatae). Το γνωστότερο γένος είναι η λαβαντούλα, που περιλαμβάνει γύρω στα 25 είδη. Είναι ιθαγενές των παραμεσόγειων περιοχών. Επίσης, απαντάται στα Κανάρια Νησιά, στην Ινδία και σε άλλες ασιατικές χώρες. Το αιθέριο έλαιο που περιέχουν τα φύλλα της χρησιμοποιείται στην αρωματοποιία και για τη θεραπεία νευρασθενειών. Έχει επίσης αντισηπτικές ιδιότητες και χρησιμοποιείται στην επούλωση τραυμάτων. Σε μεγάλες δόσεις η λεβάντα δρα ως υπνωτικό και ναρκωτικό. Οι ιαματικές της ιδιότητες ήταν γνωστές από την αρχαιότητα και αναφέρονται στο Διοσκουρίδη, τον Πλίνιο και το ΓαληνόΠεριγραφή, Πρόκειται για φυτό φρυγανώδες και πολύκλαδο με όρθιους βλαστούς που φύονται από τη βάση. Είναι, συνεπώς, θάμνος, με ύψος 30 έως 80 εκατοστά. Έχει γκριζοπράσινα φύλλα, στενά ώς λογχοειδή. Οι ανθοφόροι βλαστοί καταλήγουν σε ταξιανθία τύπου στάχεος. Το αιθέριο έλαιο της λεβά. Κύριο συστατικό του είναι η χημική τοποιία, τη σαπωνοποιία και στη φαρμακευτική ως τονωτικό και αντικαταρροϊκό ένωση οξικό λιναλύλιο. Εκτός αυτοντας χρησιμοποιείται στην αρωμαύ, περιέχει αλκοόλες. Καλλιέργεια Η λεβάντα καλλιεργείται σε εδάφη πλούσια σε ασβέστιο, καθώς αυτό βελτιώνει την ποιότητα του αιθερίου

10 ελαίου της και βοηθά την ανάπτυξη του φυτού. Το έδαφος καλλιέργειας πρέπει να είναι ελαφρύ και χαλικώδες, γι' αυτό και το φυτό προσφέρεται για καλλιέργεια σε εκτάσεις ακατάλληλες για άλλου τύπου καλλιέργειες. Δεν αγαπά, επίσης, ιδιαίτερα την υγρασία, αλλά ούτε και την ολοσχερή ξηρασία. Σήμερα καλλιεργείται στην Ισπανία, τη Γαλλία, τη Βουλγαρία και αρκετές χώρες της Βόρειας Αφρικής. Στην Ελλάδα καλλιεργείται στην Αρκαδία, την Κεφαλληνία, τις Σέρρες την Κομοτηνή και τη Σαμοθράκη. Πολλαπλασιάζεται με σπόρους, με μοσχεύματα και με παραφυάδες. Η συλλογή (συγκομιδή) γίνεται κατά το στάδιο πλήρους ανθοφορίας, οπότε και μπορεί να ληφθεί η μέγιστη ποσότητα (και ποιότητα) αιθερίου ελαίου. Στον ελληνικό χώρο καλλιεργείται πιο πολύ το είδος Λεβάντα η στοιχάς (Lavandula stoechas). Αυτή είναι γνωστή και με τα ονόματα: αγριολεβάντα λαμπρή λαβαντή χαμολίβανο μυροφόρα καραμπάσι Αβαγιανός

11 Λεβάντα για τον εκνευρισμό Aν τα νεύρα σας δεν είναι και στην καλύτερή τους κατάσταση λόγω επαγγελματικών ή οικογενειακών δυσκολιών, αν υποφέρετε από αϋπνία ή κάποιον άλλο λόγο (π.χ. κατάχρηση αλκοόλ ή καφέ) και κυκλοφορείτε... έτοιμοι για καβγά, καλό θα ήταν να κάνετε μια θεραπεία με άνθη λεβάντας. Φτιάξτε ένα ελαφρύ έγχυμα αφήνοντας για 5 λεπτά 50 γρ. αποξηραμένα άνθη του φυτού σε 1 λίτρο κρύο νερό. Πίνοντας 3-4 φλιτζάνια από το έγχυμα μέσα στη μέρα -το ένα οπωσδήποτε λίγο πριν από την ώρα του ύπνου-, θα ηρεμήσετε και θα πάψετε να είστε ευερέθιστοι. Φροντίστε, όμως, να τηρείτε τη σωστή δοσολογία, γιατί η λεβάντα σε υπερβολική δόση μπορεί να είναι τοξική. H λεβάντα, που από το 18ο αιώνα είχε καταταγεί στα λεγόμενα «κεφαλικά φυτά» λόγω της επίδρασής της στο νευρικό σύστημα, με τα αιθέρια έλαια που περιέχει λειτουργεί κατευναστικά και ηρεμιστικά. Λεβάντα για τη λαρυγγίτιδα.Για να ανακουφιστείτε από τα συμπτώματα μιας λαρυγγίτιδας, ρίξτε 50 γρ. λουλούδια λεβάντας (Lavandula Αugustifolia) σε 1 λίτρο βραστό νερό και αφήστε τα 15΄. Όταν υποφέρετε από λαρυγγίτιδα, πίνετε 3 φλιτζάνια τη μέρα από αυτό το αφέψημα με όσο μέλι θέλετε. Tο αποτέλεσμα θα είναι ακόμα καλύτερο αν το πίνετε όσο πιο ζεστό μπορείτε. Λεβάντα για την ιγμορίτιδα Σίγουρα μπορεί να μην τη θεραπεύει, αλλά η λεβάντα αποτελεί έναν ευχάριστο τρόπο αντιμετώπισης που προσφέρει σημαντική ανακούφιση από τα δυσάρεστα συμπτώματα που συνοδεύουν μια κρίση ιγμορίτιδας. Bράστε 2 φλιτζάνια νερό, προσθέστε το χυμό 2 λεμονιών, πιπέρι,

12 ένα κουταλάκι θαλασσινό αλάτι και μία χούφτα φρέσκα ή αποξηραμένα φύλλα λεβάντας. Στη συνέχεια, πριν κρυώσει το μείγμα, σκύψτε πάνω από τη γαβάθα, σκεπάστε το κεφάλι σας με μια πετσέτα και κάντε για αρκετή ώρα εισπνοές. Tα συστατικά του μείγματος και ιδιαίτερα η λεβάντα παίζουν απολυμαντικό και αποσυμφορητικό ρόλο. Λεβάντα για το ξηρό έκζεμα H λεβάντα χρησιμοποιείται ευρύτατα στη δερματολογία ήδη από την αρχαιότητα, επειδή το δραστικό συστατικό της, ένα αιθέριο έλαιο που λόγω της σύστασής του έχει αντιβακτηριδιακές ιδιότητες, εμποδίζει την επιμόλυνση των πληγών. Aν θέλετε να σβήσουν γρήγορα οι πληγές από έρπη, μπορείτε να φτιάξετε μια απλή λοσιόν από άνθη λεβάντας. Pίξτε μία χούφτα άνθη (φρέσκα ή ξερά) σε 1 λίτρο ελαιόλαδο και αφήστε το βάζο στον ήλιο για 3 μέρες. Mετά, σουρώστε το λάδι και βάλτε άλλη 1 χούφτα άνθη για άλλες 3 μέρες. Eπαναλάβετε τη διαδικασία μέχρις ότου το ελαιόλαδο αποκτήσει έντονη μυρωδιά λεβάντας και κάνετε με αυτό τακτικές επαλείψεις στα σημεία όπου είχε εμφανιστεί ο έρπης. Λεβάντα για τον πονόδοντο Aν σας πιάσει πονόδοντος ή νευραλγία των δοντιών μέσα στη νύχτα και ψάχνετε κάτι που θα σας ανακουφίσει, θυμηθείτε τις καταπραϋντικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες της λεβάντας. Mπορείτε να κάνετε στοματικές πλύσεις με αφέψημα (20 γρ. αποξηραμένα λουλούδια ή 40-50 νωπά που Aν σας πιάσει πονόδοντος ή νευραλγία των δοντιών μέσα στη νύχτα και ψάχνετε κάτι που θα σας ανακουφίσει, θυμηθείτε τις καταπραϋντικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες της λεβάντας. Mπορείτε να κάνετε στοματικές πλύσεις με αφέψημα (20 γρ. αποξηραμένα λουλούδια ή 40-50 νωπά που θα βράσετε για 15-20΄ σε 1/2 λίτρο νερό) ή κομπρέσες, που θα εφαρμόσετε πάνω στην πονεμένη περιοχή ή εξωτερικά στο σαγόνι ή στο μάγουλο.

13

14 ΤΖΙΝΤΖΕΡ Ιδιοτητες κΑρωματικό και πικάντικο το τζίντζερ προσθέτει μια ιδιαίτερη γεύση στα φαγητά και γενικότερα στη διατροφή σας. Έχετε σκεφτεί ποτέ τα εκπληκτικά οφέλη του; Θα το βρείτε όλο το χρόνο στην αγορά και η σάρκα του μπορεί να είναι κίτρινη, λευκή ή κόκκινη, ανάλογα με την ποικιλίαό Έχει μια μακρά παράδοση στην αποτελεσματική ανακούφιση των συμπτωμάτων της γαστρεντερικής δυσφορίας. Σύγχρονες επιστημονικές έρευνες έχουν αποκαλύψει ότι η πιπερόριζα διαθέτει πολυάριθμες θεραπευτικές ιδιότητες συμπεριλαμβανομένης της αντιοξειδωτικής δράσης, την ικανότητα να αναστέλλουν τις φλεγμονές και άμεσα αντιφλεγμονώδη αποτελέσματα.Το τζίντζερ είναι πολύ αποτελεσματικό στην πρόληψη των συμπτωμάτων της ναυτίας, στην πραγματικότητα μία μελέτη δείχνει ότι το τζίντζερ είναι πολύ ανώτερο από τη γνωστή δραμαμίνη, ένα ευρέως γνωστό φάρμακο για τη ναυτία. Μειώνει επίσης όλα τα συμπτώματα που συνδέονται με τη ζάλη, τη ναυτία,τον εμετό και τον κρύο ιδρώτα. ΟΙ αντιεμετικές δράσεις της πιπερόριζας. Σε μια είναι πολύ χρήσιμες στη μείωση της ναυτίας και του εμετού της εγκυμοσύνης, ακόμη και σε πιο σοβαρές μορφές που συνήθωςΠεριέχει πολύ ισχυρές αντιφλεγμονώδεις ενώσεις που ονομάζονται gingerols. Αυτές οι ουσίες μπορεί να βοηθήσουν άτομα με οστεοαρθρίτιδα ή ρευματοειδή αρθρίτιδα και να μειώσουν τα επίπεδα πόνου, να βελτιώσουν την κινητικότητά τους, όταν καταναλώνουν τζίντζερ τακτικά. Σε μιέρευνα στην οποία οι ασθενείς λάμβαναν θεραπεία με τζίντζερ, παρατηρήθηκε μείωση της φλεγμονής και του πόνου. Σε έρευνα το τζίντζερ φαίνεται να καταστέλλει τις προφλεγμονώδεις ενώσεις ( κυτοκίνες και χημειοκίνες ) που παράγονται από αρθρικά κύτταρα, χονδροκύτταρα και τα λευκοκύτταρα.Τα gingerols, είναι τα κύρια ενεργά συστατικά του τζίντζερ και είναι υπεύθυνα για τη χαρακτηριστική γεύση του και μπορεί επίσης να αναστείλλουν την ανάπτυξη των ανθρώπινων καρκινικών κυττάρων του παχέος εντέρου. Τα εκχυλίσματα τζίντζερ έχει αποδειχθεί ότι έχουν τόσο αντιοξειδωτικό, αντιφλεγμονώδη και αντικαρκινικό αποτέλεσμα επί των κυττάρων. λία

15 Που οφελει Το ενεργό συστατικό της πιπερόριζας είναι η τζιντζερόλη, που όταν μαγειρευτεί, έχει πικάντικο άρωμα και μια γλυκιά και ταυτόχρονα πιπεράτη γεύση. Εκτός, όμως, από τη γεύση και το άρωμα που δίνει στα φαγητά, το τζίντζερ έχει και μεγάλη θρεπτική αξία. Αποτελείται σε μεγάλο ποσοστό από νερό (περίπου 80%). Επιπλέον περιέχει κάλιο, ψευδάργυρο και πολυφαινόλες, στις οποίες οφείλονται κάποιες από τις ωφέλιμες δράσεις του.Θρεπτική αξία ανά 100 γρ. τζίντζερ Ενέργεια: 80 kcal / Λιπαρά: 0,4 γρ. / Yδατάνθρακες: 18 γρ. / Φυτικές ίνες: 2 γρ. / Πρωτεΐνες: 2 γρ. / Mαγνήσιο: 43 mg / Xαλκός: 2 mg / Kάλιο: 415 mg / Φώσφορο: 34 mg / Aσβέστιο: 16 mg / Nάτριο: 13 mg / Bιταμίνη C: 5 mg / Φυλλικό οξύ: 11 μg

16 Οι Kινέζοι το συνιστούν εδώ και 2000 χρόνια για τη βελτίωση στομαχικών διαταραχών και για την καλύτερη λειτουργία του πεπτικού συστήματος. Τα αιθέρια έλαιά του και άλλα συστατικά του τού προσδίδουν ορισμένες από τις πολύτιμες ιδιότητές του. Συγκεκριμένα: -Έχει αντιοξειδωτικές, αντικαρκινικές και ανοσορρυθμιστικές ιδιότητες. -Mειώνει τα επίπεδα χοληστερίνης στο αίμα, ρυθμίζει το σάκχαρο και έχει επουλωτική δράση. -Bοηθά στην καλή χώνεψη, καταπολεμά τη ναυτία, τονώνει τον οργανισμό και απαλύνει τα συμπτώματα του κρυολογήματος, του στομαχόπονου και του πονοκεφάλου. Έχει αντιπυρετική και αντιμικροβιακή δράση. -Πολλοί επιστήμονες πιστεύουν ότι το τζίντζερ βοηθάει στη μείωση των αρθριτικών ενοχλήσεων. Παρ' όλα αυτά, απαιτούνται ακόμη περισσότερες μελέτες για την επιβεβαίωση των πιθανών του δράσεων στη θεραπεία της οστεοαρθρίτιδαςH χαρακτηριστική του γεύση νοστιμίζει φαγητά, σάλτσες, γλυκά, ροφήματα και κοκτέιλ ποτών. Mπορείτε να το καταναλώσετε ωμό, αλλά και μαγειρεμένο.Το τζίντερ θα το βρείτε στην αγορά σε διάφορες μορφές, όπως σε ρίζα, σε σκόνη (μπαχαρικό που προέρχεται από αποξηραμένη πιπερόριζα κατόπιν ειδικής επεξεργασίας), σε σιρόπι, σε αιθέριο έλαιο, σε κάψουλα και σε βάμμα….

17

18 ταραξακο Πικρόχορτο, το οποίο διεγείρει της εκκρίσεις της χολής, τονώνει τη λειτουργία του ήπατος και καταπολεμά τη δυσκοιλιότητα το ζαχαροδιαβήτη και τη χοληστερίνη. Διουρητικό, καταπολεμά την κατακράτηση υγρών, τις πέτρες στα νεφρά και την ουροδόχο κύστη. Θεωρείται εξαιρετικό για την πρόληψη και ήπια αντιμετώπιση των ρευματισμών και της κόπωσης του οργανισμού. Στη γαστρονομία χρησιμοποιείται ως σαλάτα ωμό ή βρασμένο, με λίγο λεμόνι και ελαιόλαδοΤο Taraxacum officinalis η αλλιώς πικραλίδα είναι κοινό χόρτο στην Ελλάδα ιδίως στα λιβάδια. Είναι πολυετής πώα με φύλλα μακρυά και οδοντωτά και κίτρινα άνθη. Φτάνει σε ύψος μέχρι 30cm. Έχει πολλές ποικιλίες. Εποχή άνθισης Ιούνιο – Ιούλιο. Ιδιοτητες ιδιότητες του ταραξάκου είναι διουρητικές (έχει ασφαλή διουρητική δράση), ωφελεί σε περιπτώσεις κατακράτησης υγρών, σε αυξημένο με ουρικό οξύ, σε λιθιάσεις του ουροποιητικού και λοιμώξεις ή παθήσεις της ουρήθρας, της κύστης και των νεφρών. Με την πολλή διούρηση μειώνεται το κάλιο. Η περιεκτηκότητα του ταραξάκου σε κάλιο αντισταθμίζει την απώλεια. Η δράση των φύλλων είναι κυρίως τονωτική του συκωτιού και του πεπτικού. Η κύρια δράση της ρίζας είναι ηπατοτονωτική και χολαγωγός( πολύ περισσότερο από την καλέντουλα), καλό για αδυνάτισμα. Είναι έξοχο ορεκτικό λόγω των πικρών ουσιών που περιέχει, βελτιώνει τη λειτουργία της πέψης, προκαλεί έκκριση γαστρικών υγρών και ωφελεί σε όλες τις πεπτικές διαταραχές, όπως δυσπεψία, διάρροια, κολίτιδες, ακόμα και έλκος στομάχου και στις ελκώδεις φλεγμονές των εντέρων ενώ θεωρείται ως ήπιο καθαρτικό 6-8 ώρες μετά από τη χρησιμοποίησή του. Θεωρείται πως καθαρίζει το αίμα και αποτελεί ιδανικό μέσο για αποτοξίνωση ενώ το αφέψημα της ρίζας και η κατανάλωση νωπών φύλλων σε σαλάτα είναι τονωτικό του οργανισμού. κατανάλωση της πικραλίδας μειώνει τα επίπεδα της χοληστερίνης στο αίμα, τα επίπεδα του σακχάρου και την υψηλή αρτηριακή πίεση. Εμποδίζει τη συγκέντρωση αθηρωματικών πλακών και την αρτηριοσκλήρυνση, βελτιώνοντας τη λειτουργία του κυκλοφορικού συστήματος

19 Προσοχη!!!! Απαγορεύεται σε άτομα που έχουν χαμηλή νεφρική λειτουργία και σε κολικό νεφρού Προετοιμασια 1-2 κουταλάκια του τσαγιού σε ένα φλιτζάνι ζεστό νερό για 7-10 λεπτά, το στραγγίζουμε και το πίνουμε. Το ρόφημα το πίνουμε 2-3 φορές την μερα

20 τριανταφυλλια Είναι καλλωπιστικό και φυλλοβόλο φυτό. Αποτελείται από τη ρίζα, τον βλαστό, τα φύλλα και τα μπουμπούκια της. Η ρίζα της τριανταφυλλιάς είναι αποξυλωμένη και διακλαδίζεται προς όλες τις κατευθύνσεις. Συνεχίζοντας, ο βλαστός της αρχικά είναι τρυφερός και πράσινος, ενώ κάποια στιγμή αρχίζει να σκληραίνει και να αποξηραίνεται. Επίσης, ο βλαστός εξωτερικά έχει αγκάθια, όπως και τα φύλλα στις άκρες τους. Τα άνθη της τριανταφυλλιάς βγαίνουν στις άκρες των τρυφερών βλαστών. Στην αρχή είναι κλειστά τα μπουμπούκια της, ενώ σιγά σιγά αρχίζουν να ανοίγουν και να ξεπετάγονται τα πέταλα. Τα πέταλα έχουν διάφορα χρώματα όπως λευκό, κόκκινο, ροζ, κίτρινο και άλλα. Το χρώμα των λουλουδιών τους είναι ανάλογο με την ποικιλία της κάθε τριανταφυλλιάς.καλλωπιστικόρίζαβλαστόφύλλαάνθηλευκόκόκκινοροζκίτρινο Η τριανταφυλλιά πολλαπλασιάζεται με πέντε τρόπους. Πολλαπλασιάζεται με παράρριζα, με σπέρματα, με καταβολάδες, με μοσχεύματα και με μπόλιασμα. Η τριανταφυλλιά, εκτός από την ομορφιά και τα ευωδιαστά άνθη, παρέχει και αιθέριο αρωματικό λάδι εξαιρετικής ποιότητας, που παίρνουμε από τα ροδοπέταλα της και που χρησιμεύει στην παρασκευή αρωμάτωναιθέριο

21 Η Βανίλια ή Βανίλα είναι γένος Αγγειόσπερμων Μονοκότυλων φυτών, που ανήκει στην τάξη Γύνανδρα, οικογένεια Ορχιδίδες (Orchidaceae) και είναι κοινά γνωστό ως Βανίλλη. Περιλαμβάνει 90 περίπου είδη αναρριχητικών φυτών, ιθαγενή των τροπικών περιοχών. Βανίλια επίσης ονομάζεται και η αρωματική ουσία που εξάγεται από τους καρπούς ορισμένων από τα είδη της. Η Βανίλια χρησιμοποιούνταν για τον αρωματισμό του σοκόατλ (xocóatl) [1] της σοκολάτας, ενός αφεψήματος των Αζτέκων, αιώνες πριν ο Κορτές το δοκιμάσει στην αυλή του Μοντεζούμα, σύντομα μετά από αυτό η βανίλια έγινε πολύ δημοφιλής στην ΕυρώπηΑγγειόσπερμωνφυτώνΓύνανδραΟρχιδίδες [1]σοκολάταςΑζτέκωνΚορτές Μοντεζούμα Ευρώπη

22 ΑΛΟΗ ΒΕΡΑ Η Αλόη Βέρα μπορεί να καλλιεργηθεί τόσο στο χώμα όσο και σε γλάστρες είναι ένα φυτό που από άλλους παρουσιάζεται ως φυτό με σχεδόν μαγικές ιδιότητες και από άλλους ως ένα υπερτιμημένο φυτό του οποίου η χρήση ελοχεύει κάποιους κινδύνους.Η Aloe Vera είναι ένα φυτό με θεραπευτικές ιδιότητες. Ανήκει στην οικογένεια "Xanthorrhoeaceae", υποοικογένεια "Asphodelaceae", το γένος "Aloe". Τα άλλα είδη που ανήκουν σε αυτή την κατηγορία είναι τα aloe parvula, aloe peglerae και aloe dichotoma. Υπάρχουν περισσότερα από 250 είδη Αλόης. Το πιο χρήσιμο όμως ανάμεσα σε αυτά, είναι η Aloe Vera. Για το λόγο αυτό η Aloe Vera αποκαλείται και "Αλόη η γνήσια". Το vera, το δεύτερο συνθετικό του ονόματος του είδους σημαίνει "γνήσια ή αληθινή ". Η Αλόη Βέρα είναι ένα αυτοφυές φυτό της Αφρικής. Συναντάται συχνά στην Αφρική, τη Βόρεια Αμερική, την Αίγυπτο, την Ινδία και το Σουδάν.Η Αλόη Βέρα είναι ένα παχύφυλλο, σαρκώδες (χυμώδες) φυτό. Όπως και τα άλλα σαρκώδη φυτά (όπως ο κάκτος), συγκρατεί πολύ νερό στα φύλλα και στο μίσχο της. Τα φυτά αυτά είναι ικανά να επιβιώνουν σε αντίξοες καιρικές συνθήκες χωρίς νερό. Ακόμη και στην έρημο.Κάποια από τα φυτά Αλόη Βέρα, ανθίζουν το καλοκαίρι. Τα λουλούδια αυτών των φυτών έχουν μακρύ μίσχο και το χρώμα τους είναι βαθύ κόκκινο. Τα λουλούδια βγαίνουν στο κέντρο του φυτού. Πολλά από αυτά τα φυτά δεν έχουν καθόλου μίσχο ή ο μίσχος τους είναι πολύ κοντός. Τα φύλλα τους είναι παχιά και σαρκώδη. Το χρώμα των φύλλων ποικίλει από πράσινο έως γκριζοπράσινο. Όλα τα φύλλα της Αλόης αναπτύσσονται γύρω από ένα κοινό σημείο.Κάποιες ποικιλίες αυτών των φυτών έχουν λευκές κηλίδες στην άνω και κάτω τους. Η περιφέρεια των φύλλων των φυτών είναι οδοντωτή. Στην Ταϊλάνδη είναι γνωστά ως φυτά "της ουράς του κροκοδείλου", καθώς μοιάζουν με ουρά κροκόδειλου.

23 Η Αλόη Βέρα είναι ανθεκτική στα επιβλαβή έντομα. Από τα αρχαία χρόνια χρησιμοποιείται ως φάρμακο φυτικής προέλευσης. Χρησιμοποιείται επίσης και ως αρτυματικό φυτό (στο μαγείρεμα ή ως καρύκευμα).. Η Αλόη Βέρα καλλιεργείται σε όλο τον κόσμο λόγω της σημασίας των θεραπευτικών ιδιοτήτων της. Η φροντίδα που χρειάζεται το φυτό είναι ελάχιστη Στην επιφάνεια του φυτού αναπτύσσεται ένας μύκητας που ονομάζεται "Arbascular Mycorrhiza" (δενδρόμορφη μυκόρριζα). Ο μύκητας αυτός εισέρχεται στο φυτό και βοηθά στην αύξηση της εξαγωγής καλίου και άλλων χρήσιμων στοιχείων από το έδαφος. Εξαιτίας αυτού του γεγονότος το φυτό έχει τόσο μεγάλη θεραπευτική σημασία. Η κολλώδης ουσία μέσα στα φύλλα της Αλόης Βέρα ονομάζεται τζελ της Αλόης. Περιέχει σε μεγάλη συγκέντρωση το "Aloe Emodin", ένα πολύ ισχυρό καθαρτικό που μπορεί να επιφέρει τη σωστή κινητικότητα του εντέρου. Λαμβανόμενο το πρωί κάθε μέρας, ενισχύει την πέψη των τροφών. Τα φυτά της Αλόης Βέρα χρησιμοποιούνται για εμπορικούς σκοπούς. Από αυτά προέρχονται προϊόντα όπως σαμπουάν Αλόης Βέρας, τζελ Αλόης Βέρα και αλοιφές Αλόης Βέρα. Η Αλόη Βέρα χρησιμοποιείται σε προϊόντα περιποίησης δέρματος και αντιμετώπισης της ακμής. Η Αλόη Βέρα συνδυαζόμενη με γλυκερίνη, αποτελεί ένα πολύ καλό καθαριστικό παράγοντα

24 Καλλιέργεια της Αλόης Βέρα Η Αλόη Βέρα καλλιεργείται για τα φύλλα της και το περιεχόμενό τους. Το τζελ που περιέχεται μέσα στα φύλλα χρησιμοποιείται εκτεταμένα από τη βιομηχανία καλλυντικών και την εναλλακτική ιατρική. Μορφή Η Αλόη η γνησία είναι ένα φυτό, (ανήκει στην κατηγορία των κρίνων) που φτάνει γύρω στα 60 έως 100 εκ. σε ύψος. Τα φύλλα είναι παχιά και σαρκώδη, πράσινα προς το πράσινο-γκρι, με ορισμένες ποικιλίες να εμφανίζουν λευκά στίγματα στις επιφάνειες των φύλλων. [6] Το περίγραμμα των φύλλων έχει μικρά λευκά αγκάθια. Βγάζει άνθη το καλοκαίρι, τα οποία κρέμονται από ένα και μόνο βλαστό που φτάνει τα 90 εκ. σε ύψος. Τα άνθη έχουν σωληνοειδή μορφή, με κίτρινη στεφάνη που φτάνει γύρω στα 2 έως 3 εκ. Διάκριση μεταξύ της αλοΐνης και του ζελέ του φυτού Η αλόη η γνησία όταν τεμαχιστεί εκκρίνει δύο υγρά, τα οποία έχουν διαφορετικές επιδράσεις και ιδιότητες. Ο κιτρινο-πράσινος χυμός ο οποίος ως επί το πλείστον εκκρίνεται όταν κοπεί η πράσινη επιφάνεια του φύλλου είναι ερεθιστικός. Αυτός περιέχει την αλοΐνη η οποία έχει όμοια σύνθεση με το κόμμι. Από την άλλη, το διαφανές υγρό που εκκρίνεται από το εσωτερικό του φύλλου, είτε αυτό τεμαχιστεί ή συνθλιβεί, είναι καταπραϋντικό και λέγεται ότι βοηθά στην επούλωση Ιατρικές Χρήσεις

25 Η αλόη η γνησία χρησιμοποιείται στον τομέα της εναλλακτικής ιατρικής και στις οικιακής χρήσης πρώτες βοήθειες. Τόσο ο ημιδιαφανής εσωτερικός πολτός (ζελέ) όσο και η κίτρινη ρητινοειδής αλοΐνη χρησιμοποιούνται εξωτερικά για να ανακουφίσουν το δέρμα από τραυματισμούς και δερματικές δυσφορίες. Ως φυτοθεραπεία, ο χυμός της αλόης βέρα συνήθως πίνεται για την ανακούφιση από δυσφορία του πεπτικού συστήματος (καούρες). Κάποια σύγχρονη έρευνα προτείνει ότι η αλόη η γνησία ενδέχεται να επιταχύνει σημαντικά την επούλωση μιας πληγής σε σύγκριση με τους συνηθισμένους τρόπους θεραπείας.[24][25] Άλλες αξιολογήσεις σε τυχαίες και ελεγχόμενες κλινικές δοκιμές δεν έχουν παράσχει κανένα αποδεικτικό στοιχείο ότι η αλόη βέρα έχει κάποιο ισχυρό φαρμακευτικό αποτέλεσμα. Σήμερα, η αλόη η γνησία χρησιμοποιείται εσωτερικά και εξωτερικά από τον άνθρωπο. που βρίσκεται στα φύλλα χρησιμοποιείται για την ανακούφιση σε μικρής σπουδαιότητας εγκαύματα, πληγές, και διάφορες δερματικές παθήσεις, όπως το έκζεμα και η δερματοφύτωση. Ο χυμός χρησιμοποιείται για να αντιμετωπιστεί ποικιλία των παθήσεων του πεπτικού συστήματος. Η εναλλακτική ιατρική με τη χρήση φυτών για θεραπεία ήταν δημοφιλής στη δεκαετία του 1950, σε πολλές δυτικές χώρες. Οι ευεργετικές ιδιότητες από τη χρήση του ζελέ είναι σχεδόν άμεσες και, επίσης, προσθέτουν ένα επιπλέον στρώμα πάνω στις πληγές που λέγεται ότι μειώνει την πιθανότητα μόλυνσης. Έχουν γίνει πολύ λίγες μελέτες σχετικά με πιθανά οφέλη του ζελέ της αλόης της γνησίας με εσωτερική χρήση. Συστατικά της αλόης της γνησίας ενδέχεται να εμποδίζουν την ανάπτυξη όγκων. Υπήρξαν ορισμένες μελέτες σε ζώα που δείχνουν ότι το εκχύλισμα της αλόης της γνησίας έχει σημαντικές αντι-υπεργλυκαιμικές ιδιότητες και μπορεί να είναι χρήσιμο για τη θεραπεία του διαβήτη τύπου Β. Οι μελέτες αυτές δεν έχουν εφαρμοστεί σε ανθρώπους..

26

27 ΜΕΝΤΑ H μέντα (Mentha) είναι ποώδες αρωματικό φυτό της οικογένειας των χειλανθών των εύκρατων περιοχών. Έχει άνθη ευωδιαστά, λευκά ή ιώδη, που σχηματίζουν ταξιανθία στάχυος. Είναι φυτό φαρμακευτικό και χρησιμοποιείται στη μαγειρική ως καρύκευμα, καθώς και ως αφέψημα ή αιθέριο έλαιο. Το αιθέριο έλαιο είναι κατάλληλο για κατώτερης ποιότητας προϊόντα αρωματοποιίας και σαπωνοποιίας. ΙΣΤΟΡΙΑ ο όνομα μέντα προέρχεται από το λατινικό mentha, το οποίο με τη σειρά του προέρχεται από το αρχαιοελληνικό μίνθη. Συναντάται και με την ονομασία ηδύοσμος. Χρησιμοποιείται από την αρχαιότητα ως σήμερα ως αρωματικό στη μαγειρική, την οινοποιία και στη φαρμακοποιία. Οι αρχαίοι Έλληνες έτριβαν το τραπέζι με δυόσμο πριν από το γεύμα. Επίσης, αρωμάτιζαν το νερό τού μπάνιου. Από τον 6ο αιώνα πρωτοσυναντώνται κρέμες καθαρισμού δοντιών με δυόσμο. Τα ποντίκια φαίνεται να αποφεύγουν τη μυρωδιά του, γι' αυτό και χρησιμοποιείται για την απομάκρυνσή τους. Στην Αρχαία Ελλάδα ο Ιπποκράτης και ο Γαληνός χρησιμοποιούσαν την μέντα κατά της δυσπεψίας, κατά των νευρικών διαταραχών, κατά των ιλίγγων, της αϋπνίας, της γαστρίτιδας, του βήχα, του κρυολογήματος, του πονόλαιμου και ως αντισπασμωδικό. Οι Άραβες λατρεύουν τη μέντα, ορκίζονται στο όνομα της. Η λεπτή μυρωδιά της μέντας διαχέεται παντού και οι αρετές της έχουν υμνηθεί ιδιαίτερα. Η Σεχραζάτ, που διηγούνταν στο Σουλτάνο τις ιστορίες στις Χίλιες και Μία Νύχτες, οφείλει ίσως τη ζωή της σε μερικά φλιτζάνια μυρωδάτο τσάι μέντας, που της σερβίριζαν κάθε μέρα, πριν ξημερώσει, την ίδια πάντα ώρα, για να μπορεί να συνεχίζει τις ιστορίες του Σεβάχ του Θαλασσινού και του Αλαντίν. Πολλές αραβικές φυλές από την αρχαιότητα τη χρησιμοποιούσαν σε μορφή ροφήματος για τη σεξουαλική διέγερση αλλά σε αρκετά μεγάλες ποσότητες, διότι αλλιώς έχει την ακριβώς αντίθετη δράση. Ακόμη και ο σαιξπηρ την αναφέρει, μαζί με τη λεβάντα και το δεντρολίβανο, ως διεγερτικό για τους κυρίους της μέσης ηλικίας.

28 ΕΙΔΗ Η Μίνθη η πιπερώδης (Mentha x piperita) με δυνατή ευχάριστη μυρωδιά και αρωματική, πικάντικη γεύση. Η μέντα η πιπερώδης φαίνεται ότι είναι προϊόν διασταύρωσης των ειδών μέντα η πράσινη (δυόσμος) και μέντα η υδροχαρής, που σταθεροποιήθηκε εξαιτίας του πολλαπλασιασμού της με ριζώματα. Είναι φυτό πολυετές, ύψους μέχρι 80 εκατοστά. Έχει βλαστό όρθιο, τετραγωνικό, χνουδωτό. Τα φύλλα είναι ωοειδή - στρογγυλά, επιφυή, τεφρόασπρα, χνουδωτά στην κάτω επιφάνεια. Τα άνθη είναι σε ακραία στάχυα, χρώματος άσπρου ή ρόδινου. Είναι αυτοφυές σε υγρά μέρη και στις όχθες ποταμών και ρυακιών. H άνθηση αρχίζει τον Ιούλιο και διαρκεί μέχρι και τον Σεπτέμβριο. Συλλέγεται το υπέργειο τμήμα του φυτού, όταν αυτό βρίσκεται σε πλήρη άνθηση.Από τα φύλλα και από τα άνθη παίρνουμε το λάδι που περιέχει μινθόλη και χρησιμοποιείται στη ζαχαροπλαστική, την ποτοποιία και την ιατρική. H Μίνθη η σταχυώδης, (Mentha spicata) κοινώς δυόσμος ή βάλσαμο, ονομάζεται η ρωμαϊκή μέντα και χρησιμοποιείται για αφεψήματα και σιρόπια. H Μίνθη η γλήχων, Μέντα η πουλέγιος (Mentha pulegium) κοινή ονομασία φλησκούνι, βληχώνι, φλεσκούνι ή βληχούνι. Χρησιμοποιείται κυρίως για να αρωματίζονται φαγητά. Είναι φυτό πολυετές. υψους μέχρι 20 εκατοστά. Έχει βλαστό όρθιο ή πλαγιαστό, λίγο τριχωτό ή σχεδόν λείο, πρασινωπό. Τα φύλλα είναι μικρά, ωοοειδή ή επιμήκη, με μικρό μίσχο. Τα άνθη βρίσκονται σε μασχαλιαίους σπονδύλους, χρώματος ρόδινου ή ιώδους. Η άνθηση αρχίζει τον Ιούνιο και διαρκεί μέχρι και τον Οκτώβριο. H Μίνθη η αρουραία (Mentha arvensis) είναι διαδεδομένη στους κάμπους και στους αγρούς. Η Μίνθη η στρογγυλόφυλλος (Mentha x rotundifolia). Γνωστό επίσης και ως Γλήχων, Γλυφώνι ή Καλαμίθρα. Είναι φυτό πολυετές, ύψους μέχρι 70 εκατοστά. Έχει βλαστό όρθιο, με πολύ άσπρο χνούδι, τετραγωνικό. Τα φύλλα είναι επιφυή, ωοειδή - επιμήκη ή λογχοειδή, πριονωτά, άσπρα χνουδωτά τουλάχιστον στην κάτω επιφάνεια. Τα άνθη είναι σε ακραίους κυλινδρικούς βότρυς, χρώματος ρόδινου ή ιώδους. Ανθίζει το καλοκαίρι αλλά συλλέγεται το φθινόπωρο. Είναι ποώδες ημιαυτόφυτο και συναντάται σε χέρσες περιοχές και αναχώματα ως αγριόχορτο, αλλά εύκολα καλλιεργείται επίσης και σε κήπους.

29

30 ΦΑΣΚΟΜΗΛΟ ο φασκόμηλο ή φασκομηλιά (Σάλβια η φαρμακευτική ελλ. Ελελίφασκος ο φαρμακευτικός, Salvia officinalis) ανήκει στο γένος των Αγγειόσπερμων δικότυλων φυτών Ελελίφασκος (Salvia). Στα αγγλικά η κοινή του ονομασία είναι sage, ή garden sage, ή common sage. Το φασκόμηλο, πολυετές, θαμνώδες, με πολυάριθμα κλαδιά, ύψους μέχρι μισό μέτρο, βρίσκεται σε όλες τις περιοχές της Ελλάδας κυρίως σε ξηρούς και πετρώδεις τόπους. ΧΡΗΣΕΙΣ Το φυτό έχει έντονη αρωματική οσμή και καλλιεργείται για τις φαρμακευτικές ιδιότητες του, ως αφέψημα και ως καρύκευμα. Τα φύλλα που είναι και το κατεξοχήν χρησιμοποιούμενο μέρος του φυτού συλλέγονται λίγο πριν ή κατά την αρχή της ανθοφορίας με ξηρό και ηλιόλουστο καιρό, το Μάιο ή τον Ιούνιο και ξηραίνονται στη σκιά. Περιέχει ως κύρια ουσία αιθέριο έλαιο, φασκομηλόλαδο, άχρωμο ή ερυθροκίτρινο, σαπωνίνες, πικρές ουσίες, τερπένια, ρητίνες, πικρά διτερπένια, ταννίνες, τριτερπένια, φλαβονοειδή και θουγιόνη (thujone, μια μονοτερπενική κετόνη).αιθέριο έλαιοφασκομηλόλαδο Τα φύλλα έχουν αντισηπτικές, αποχρεμπτικές και σπασμολυτικές ιδιότητες.Το φυτό έχει στομαχικές, τονωτικές και καρδιοτονωτικές ιδιότητες ενώ χρησιμοποιείται και κατά των νευραλγιών. Η φασκομηλιά χρησιμοποιείται στη θεραπευτική με τη μορφή αφεψήματος εσωτερικά ως ανθιδρωτικό (ιδιαίτερα κατά του νυχτερινού ιδρώτα φυματικών και νευρασθενών). Το φασκόμηλο με τη μορφή αφεψήματος είναι ιδανικό για την θεραπευτική του στόματος σε περίπτωση τραυματισμών, άφτρων, φαρυγγίτιδας και κατά της ουλίτιδας. Ελαττώνει τα αέρια του εντέρου, είναι διουρητικό και εμμηναγωγό. Ακόμη είναι αιμοστατικό, και τοπικό αναισθητικό του δέρματος. [1] Επίσης έχει αντιβιοτική, αντιμυκητική, αντισπασμωδική και υπογλυκαιμικφιδιών και εντόμων, για να αυξήσουν τη γονιμότητα των γυναικών και για ή δράση. [1] Στον αρχαίο κόσμο το χρησιμοποιούσαν για δαγκώματα να διώχνουν τα κακά πνεύματαφαρυγγίτιδαςουλίτιδαςεμμηναγωγό [1]

31

32 ΜΑΙΝΤΑΝΟΣ από τα αγαπημενα για τηνκουζίνα μας αρωματικά φυτά, γνωστό από την αρχαιότητα οπότε και χρησιμοποιούνταν σαν καρύκευμα και σαν φάρμακο. Ισχυρό διουρητικό, πολύτιμο σε περιπτώσεις κατακράτησης υγρών, πρηξίματος ποδιών και χεριών. Χρήσιμος κατά της κυτταρίτιδας. Φυτό, εξαιρετικό ως τονωτικό και αντιφλεγμονώδες. Τα φύλλα οι μίσχοι και η ρίζα, σε πολτοποιημένη κατάσταση και σε τοπική χρήση καταπραΰνουν τον πόνο και τη φαγούρα από τσιμπήματα εντόμων. Έχει τη φήμη ότι δίνει πιο φωτεινό δέρμα και εξαλείφει τους σκούρους λεκέδες του δέρματος.

33 ΠΡΑΣΟ Ο Ιπποκράτης ήταν ο πρώτος που ανακάλυψε τις πολυάριθμες ευεργετικές ιδιότητες του φυτού αυτού. Σήμερα το πράσο είναι γνωστό διουρητικό, χρησιμοποιείται κατά του πρηξίματος ποδιών και χεριών και της κυτταρίτιδας. Πολύτιμο κατά της κατακράτησης υγρών της κόπωσης και της κομάρας. Το πράσο μπορεί να μαγειρευτεί με διάφορους τρόπους. Επίσης προστίθεται με άλλα χορταρικά στις χορτόπιτες.

34 ΡΙΓΑΝΗ Η ρίγανη διευκολύνει την πέψη και καταπολεμά τη δυσκοιλιότητα. Καλό δυναμωτικό και φίλος για τους πνεύμονες βοηθά στις χρόνιες βρογχίτιδες. Εχει διεργετικές ιδιότητες και βοηθά άτομα που υποφέρουν από κόπωση. Εξαιρετικό μυρωδικό χρησιμοποιείται σε πολλές σάλτσες και σαλάτες – ιδίως στη χωριάτικη-. Αρωματίζει ευχάριστα κρέατα, ψάρια, τηγανητές πατάτες, φέτα.

35 Τα αρωματικά φυτά καλλιεργούνται είτε για το άρωμά τους, είτε για να χρησιμοποιηθούν στη μαγειρική, είτε για τις φαρμακευτικές τους ιδιότητες. Η καλλιέργειά τους είναι εύκολη, παρουσιάζουν ιδιαίτερη αντοχή στα επιβλαβή έντομα και είναι πολύ διακοσμητικά σε εξωτερικό, όπως και σε εσωτερικό χώρο. Από την κατηγορία αυτή των φυτών με διάφορες μεθόδους (κυρίως απόσταξη) παραλαμβάνονται τα αιθέρια έλαια που χρησιμοποιούνται στην αρωματοποιία, τη βιομηχανία τροφίμων, στην ζαχαροπλαστική, στη φαρμακευτική κ.λπ. Ορισμένα αντιπροσωπευτικά είδη είναι:Άνιθος, Μαϊντανός, Σέλινο, Ρίγανη, Θυμάρι, Χαμομήλι, Βασιλικός, Τσάι του βουνού, Φασκόμηλο, Δεντρολίβανο, Λεβάντα, Μέντα, Κάππαρη. Έχοντας υπόψη ότι η χλωρίδα της Ελλάδας είναι ιδιαίτερα πλούσια σε αρωματικά φυτά*, ενώ παράλληλα γίνεται εξαγωγή πολύτιμου συναλλάγματος για την προμήθεια αιθέριων ελαίων από το εξωτερικό, προκύπτει η αναγκαιότητα συστηματικής εκμετάλλευσης αυτής της κατηγορίας φυτών.