Προγράμματα αποκατάστασης συνδεσμικών κακώσεων ποδοκνημικής άρθρωσης ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΤΕΦΑΑ, Κομοτηνής Προγράμματα αποκατάστασης συνδεσμικών κακώσεων ποδοκνημικής άρθρωσης Πήδουλας Γεώργιος 309/05

THE PHYSICIAN AND SPORTSMEDICINE - VOL 30 - NO. 12 - DECEMBER 2002

THE PHYSICIAN AND SPORTSMEDICINE - VOL 30 - NO. 12 - DECEMBER 2002

Εξέταση Περιοχή του πόνου Υπάρχει οίδημα; Λειτουργική ικανότητα; Ικανότητα μεταφοράς βάρους; Περπάτημα; Τρέξιμο; Άλμα; προηγούμενοι τραυματισμοί ανισορροπίες; αθλητική ενασχόληση και φυσική κατάσταση

Επιτυχία προγράμματος Επιμονή για μεγάλο χρονικό διάστημα Σωστή αντίδραση στην πίεση

Θεραπευτής: εκπαιδευτής - δάσκαλος που εμπνέει κατανόηση και ενθουσιασμό Σταθερό, ελεγχόμενο & πιστά ακολουθούμενο πρόγραμμα

1ου βαθμού κάκωση πόνος λίγων λεπτών-ημερών όχι εξειδικευμένη θεραπεία 2ου βαθμού κάκωση μέτρια αστάθεια πρόσθιας συρταρωτής κίνησης (σταθερό)

μη σταθερή κάκωση, αφορά σε 2 συνδέσμους 3ου βαθμού κάκωση μη σταθερή κάκωση, αφορά σε 2 συνδέσμους Συντηρητική αγωγή: 3-6 εβδ.ακινητοποίηση με νάρθηκα ελαστική περίδεση προοδευτική βελτίωση ε.κ.

I. Φάση - Αντιμετώπιση στον αγωνιστικό χώρο μεταφορά με υποστήριξη μέχρι τη διάγνωση κρύο και ελαστική περίδεση εξέταση και διάγνωση - σύγκριση με υγιές αστάθεια ;;; επιστροφή στον αγώνα ;;;

Κριτήρια επιστροφής στον αγωνιστικό χώρο δεν υπάρχουν ενδείξεις κατάγματος δεν υπάρχουν συμπτώματα συνδεσμικής αστάθειας το εύρος κίνησης να είναι πλήρες και χωρίς πόνο αυτοπεποίθηση σχετικά με την αθλητική απόδοση

Κριτήρια επιστροφής στον αγωνιστικό χώρο Να μπορεί ο αθλητής να: τρέξει προς τα πίσω τρέξει προς τα μπρος κάνει αναπηδήσεις τρέχει και να σταματά απότομα να τρέχει σε σχήμα 8

Σκοποί αποκατάστασης… αύξηση της δύναμης των μυών γύρω από την άρθρωση εκπαίδευση του αθλητή για τη θέση που βρίσκεται το κάτω άκρο στο χώρο πρόληψη της συρρίκνωσης επιστροφή στη λειτουργική κινητικότητα προστατεύοντας τους τραυματισμένους συνδέσμους

1η φάση αποκατάστασης (RICE) Μείωση οιδήματος Προστασία των συνδέσμων Μεταφορά βάρους Στόχοι ξεκούραση κρυοθεραπεία περίδεση ανύψωση Μέσα

…συνεχίζοντας τη θεραπεία κρυοθεραπεία, 20΄κάθε ώρα, περίδεση, ανύψωση μετά τις 24ώρ. Διατάσεις παθητικά τη ραχιαία κάμψη και ενεργητικά την πελματιαία κάμψη ισομετρικές ασκήσεις, ανάσπαση, κατάσπαση, πελματιαία και ραχιαία κάμψη - χειροπρακτική ελαστικοί ιμάντες, γράφοντας την αλφάβητο κρυοκινητική, 20΄πάγο, βάδισμα - επανάληψη

…δεκανίκια…πότε;;;;…πόσο;;; εκπαίδευση στην ακολουθία μυϊκής ενεργοποίησης και ερεθίσματος ιδιοδεκτικότητας το οποίο συμβαίνει όταν το πόδι έρχεται σε επαφή με το έδαφος πρόληψη συρρίκνωσης των οπισθίων ιστών

2η φάση αποκατάστασης Κινητοποίηση ανάκτηση ε.κ. Ενεργητικά: μυϊκή ατροφία Παθητικά: συρρίκνωση

II. Φάση αποκατάστασης εύρος κίνησης σε πισίνα παθητική διάταση Αχιλλείου με πετσέτα εναλλαγή πάγου και βαδίσματος ισομετρικές ασκήσεις περονιαίων, κατάσπαση χειροπρακτική, πελματιαία-ραχιαία κάμψη, ανάσπαση-κατάσπαση

20΄κρυοκινητική 20΄θερμ.δωματίου - ιδιοδεκτικότητα - μεταφορά βάρους χωρίς να κουτσαίνει ισομετρικές 20΄΄, 4 επαν. ραχιαία-πελματιαία κάμψη & απαγωγή - προσαγωγή 3-4 φορ/μέρα συντήρηση δύναμης μυϊκών ομάδων έμμεσα εμπλεκομένων

ιδιοδεκτική προπόνηση ασκήσεις δακτύλων με πετσέτα καρδιοαναπνευστική προπόνηση, προπόνηση άνω άκρων και από τις δύο πλευρές κολύμπι και τρέξιμο στην πισίνα πάγος μετά από την αποκατάσταση υποστηρικτικός νάρθηκας ή περίδεση ποδήλατο ανέβασμα κατέβασμα σκάλας

Πόνος ή οίδημα μετά την άσκηση σημαίνει ότι ο ασθενής δεν είναι έτοιμος για να προχωρήσει σε τέτοια περιεχόμενα Όταν ο αριθμός επαναλήψεων και η αντίσταση που χρησιμοποιείται για το υγιές άκρο είναι ίδια με αυτή του τραυματισμένου τότε το πρόγραμμα μπορεί να προχωρήσει στην επόμενη φάση Επίσης απαιτείται…

Κριτήρια εξέλιξης μεταφορά βάρους χωρίς πόνο όχι οίδημα 75% ανάκτηση του ε.κ

3η φάση αποκατάστασης !!! Όχι οίδημα αλλά υποστηρικτικός επίδεσμος Ανάκτηση βαθμού διατατικότητας, ιδιοδεκτικότητας & δύναμης σε αγωνιστικό επίπεδο

Διατάσεις πρόσθιων-οπίσθιων μηριαίων και κνημιαίων - βάδιση (σύγκεντρα & έκκεντρα) Αχίλλειος τένοντας…συρρίκνωση…!!! 3-4 φορ/μέρα ξεκούραση ενδιάμεσα με ειδικό παπούτσι

Μυϊκή ενδυνάμωση: Προοδευτικά από ενεργητική άσκηση αντίστασης σε χωρίς πόνο μεταφορά βάρους και ισοτονική άσκηση 75% ε.κ. ισοκίνηση 10-20επ/λεπ 75% δύναμης σε 10-20επ/λεπ…έκκεντρη όταν 100% της δύναμης …γρήγορες γ.τα.

ανυψώσεις φτέρνας με τα 2 πόδια και σταδιακά με το 1 πόδι το ίδιο με αντίσταση και σταδιακά σε πλατφόρμα ισοτονικές ασκήσεις ποδοκνημικής με ραχιαία κάμψη, ανάσπαση έσω και έξω χείλους διάταση Αχιλλείου από όρθια θέση με λυγισμένα γόνατα βάδισμα στις μύτες και τις φτέρνες

IV. Φάση αποκατάστασης ισοτονικές με ελεγχόμενη έκκεντρη και εκρηκτική κίνηση κατάσπασης, εκπαιδεύοντας έτσι την ισχύ των έξω σταθεροποιητών ισοκινητική άσκηση: ραχιαία - πελματιαία κάμψη & ανάσπαση - κατάσπαση ασκήσεις ιδιοδεκτικότητας: αναπήδηση στο ένα άκρο, αναπηδήσεις σε προκαθορισμένα σχήματα, αναπήδηση ταυτόχρονα με ντρίπλα, ισορροπία σε επικλινή σανίδα.

Λειτουργικές ασκήσεις περπάτημα γρήγορο τρέξιμο 450-900 8άρια τρέξιμο

IV. Φάση αποκατάστασης εισαγωγή τρεξίματος σταδιακά, αρχικά μόνο εμπρός τρέξιμο, σταδιακή αύξηση της ταχύτητας μέχρι το σπριντ. Δρομικές επι τόπου ασκήσεις. σχοινάκι με άλματα στα δύο πόδια αρχικά και σταδιακά με το ασθενές άκρο όταν αισθάνεται σταθερότητα και άνετα. Αναπήδηση σε ανηφορική πλατφόρμα και σε σχήμα ‘8’ βελτιώνει τη δύναμη και την ιδιοδεκτικότητα

Κινήσεις ποδοκνημικής Ραχιαία - πελματιαία κάμψη προσαγωγή - απαγωγή

Πελματιαία κάμψη πελματιαίος υποκνημίδιος οπίσθιος κνημιαίος σύμπλεγμα γαστροκνημίου περονιαίος (μακρύς - βραχύς)

Στις μύτες με τεντωμένα και λυγισμένα γόνατα 3*20 χωρίς βάρη & 3*20 με βάρη Όταν το τραυματισμένο πιάσει το 75% του υγιούς …έκκεντρη με βοήθεια υγιούς

Ραχιαία κάμψη πρόσθιος κνημιαίος κοινός εκτείνων τους δακτύλους πρόσθιος περονιαίος Με βάρος στη ράχη του άκρου, ραχιαία κάμψη 3*10 και προοδευτικά αύξηση του βάρους

Προσαγωγή πρόσθιος κνημιαίος οπίσθιος κνημιαίος Σε πλαϊνή θέση από την πλευρά του τραυματισμένου...

Απαγωγή μακρύς περονιαίος βραχύς περονιαίος πρόσθιος περονιαίος Πλαϊνή θέση στην πλευρά του υγιούς

Αξιολόγηση μυϊκής απόδοσης Μυϊκή ενδυνάμωση έμμεσα εμπλεκομένων μυϊκών ομάδων Ιδιοδεκτικότητα Πλατφόρμα ισορροπίας τραμπολίνο Αίσθηση που δίνει πληροφορίες για τη θέση του άκρου σε κάθε χρονική στιγμή

V. Φάση αποκατάστασης λειτουργικές ασκήσεις με στόχο την κίνηση σε πλήρες εύρος κίνησης και σταδιακή επανένταξη στην αγωνιστική ένταση εναλλαγή σπριντ και τζόκινγκ.ΠΡΟΣΟΧΗ στις απότομες επιφάνειες και στις απότομες επιβραδύνσεις. Επιτάχυνση τα πρώτα 20μ και μετά επιβράδυνση σταδιακά. Τζόκινγκ με κυματοειδή κίνηση, σταδιακά αυξάνει την ταχύτητα εκκίνηση με τζόκινγκ, ψαλιδισμός

V. Φάση αποκατάστασης τρέξιμο σε ‘8’ στην αρχή με μεγάλη έκταση και αργά, αλλαγές κατεύθυνσης, πλάγιο τρέξιμο, δεξί-αριστερό και αθλητικές δεξιότητες. Σταδιακά μικρότερα ‘8’ και πιο γρήγορα πέρασμα με το ίδιο πόδι ή εναλλαγή ποδιών και στις δύο κατευθύνσεις πλάγιο τρέξιμο με ταχύτητα

ξεκούραση πάγος περίδεση ανύψωση εν-παθ. Ε.Κ εν-αντ. Ε.Κ. Ιδιοδεκτικ Πάτημα χωρίς πόνο Αξιολ.τραυμ. Οίδ.όχι 75% ε.κ. Φεύγει οίδημα 75% δύναμης 10-20min 100%εκ 100%δύν. 40-50λεπ ξεκούραση πάγος περίδεση ανύψωση εν-παθ. Ε.Κ εν-αντ. Ε.Κ. Ιδιοδεκτικ

Πάτημα χωρίς πόνο Αξιολ.τραυμ. Οίδ.όχι 75% ε.κ. Φεύγει οίδημα 100%εκ 75% δύναμης 10-20min 100%εκ 100%δύν. 40-50λεπ υποστ.περίδ άσκ.άνω ισοτονική ποδήλατο ισοκίνηση γρήγ.περ τρέξιμο ευθ έκκεντρη 450 900 /8άρια ασκ.δεξιότ.

Επανένταξη;;; όταν εκτελεί κάθε άσκηση ολοκληρωμένα χωρίς παράπονο πόνου, οιδήματος, ή αίσθηση κουτσού όταν η δύναμη των μυών της ποδοκνημικής είναι περίπου στο 80-90% του υγιούς άκρου σε περίπτωση 2ου ή 3ου βαθμού τραυματισμό επιβάλλεται εφαρμογή περίδεσης για 6 εβδομάδες μετά τον τραυματισμό συνέχιση των ασκήσεων προοδευτικής ενδυνάμωσης σε όλη τη διάρκεια της περιόδου, μετά την προπόνηση και στο τέλος παγοθεραπεία για αποφυγή υποτροπής.