ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ & Η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ TMHMA ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ: 2005-2006
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΓΕΝΕΤΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ Αποθήκευση Έκφραση Μεταφορά Τι ακριβώς είναι η ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ; Τι είναι το ΓΟΝΙΔΙΟ; Τι είναι το ΓΟΝΙΔΙΩΜΑ; Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΩΣ ΑΛΛΗΛΟΥΧΙΑ ΒΑΣΕΩΝ Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
ΔΟΜΗ ΝΟΥΚΛΕΪΚΩΝ ΟΞΕΩΝ Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
ΔΟΜΗ ΝΟΥΚΛΕΪΚΩΝ ΟΞΕΩΝ Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
ΔΟΜΗ ΦΩΣΦΟΔΙΕΣΤΕΡΙΚΟΥ ΔΕΣΜΟΥ Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
ΜΟΝΤΕΛΟ 2πλης ΕΛΙΚΑΣ Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
ΔΙΑΦΟΡΕΣ DNA & RNA Ριβόζη αντί Δεσοξυριβόζης Ουρακίλη (U) αντί Θυμίνης (Τ) Μικρότερο από το DNA Συνήθως Μονόκλωνο αν & με 2κλωνα τμήματα Συνήθως παροδικό, όχι μόνιμο μόριο Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
ΔΙΑΦΟΡΕΣ DNA & RNA Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
ΔΟΜΗ RNA Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
ΑΝΤΙΓΡΑΦΗ DNA Στόχος : από 1 2 ΔΙΚΛΩΝΑ μόρια DNA Μηχανισμός: ΗΜΙΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΟΣ (κάθε 2κλωνο μόριο από 1 παλιά & 1 νέα αλυσίδα) Λόγος : ο νέος απόγονος να πάρει ακριβές & πλήρες αντίγραφο του DNA του γονιού Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
ΤΑ ΕΝΖΥΜΑ ΤΗΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΗΣ DNA Πριμόσωμα DNA-Πολυμεράσες DNA-Δεσμάση Τοποϊσομεράσες Επιδιορθωτικά ένζυμα Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
Αντιγραφή DNA Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
Αντιγραφή DNA Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
Αντιγραφή DNA σε Προκαρυωτικά Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
ΕΠΙΔΙΟΡΘΩΣΗ ΤΗΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΗΣ Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΓΟΝΙΔΙΑΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ ΔΕΝ εκφράζονται όλα τα γονίδια σε όλα τα κύτταρα ενός οργανισμού Η ΡΥΘΜΙΣΗ της ΓΟΝΙΔΙΑΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ είναι απαραίτητη ώστε, κάθε στιγμή, να μεταγράφονται/μεταφράζονται ΜΟΝΟ τα απαραίτητα γονίδια (περιβάλλον ή διαφοροποίηση) πχ: μελανίνη, εφηβεία Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
Ευχρωματίνη & Ετεροχρωματίνη: Γονιδιακή Ρύθμιση στη Μεταγραφή Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
ΜΕΤΑΓΡΑΦΗ Στόχος : μεταγραφή ακριβούς αντιγράφου Στόχος : μεταγραφή ακριβούς αντιγράφου ΤΜΗΜΑΤΟΣ DNA (:ΓΟΝΙΔΙΟΥ) Μηχανισμός: σχηματίζεται ΜΟΝΟΚΛΩΝΟ RNA με καλούπι μόνο τη μία αλυσίδα DNA (ΜΕΤΑΓΡΑΦΩΜΕΝΗ) Λόγος : έκφραση της Γενετικής Πληροφορίας Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
ΤΑ ΕΝΖΥΜΑ ΤΗΣ METAΓΡΑΦΗΣ ΕΚΚΙΝΗΣΗ : Υποκινητής & Μεταγραφικοί παράγοντες ΕΠΙΜΗΚΥΝΣΗ : - RNA-Πολυμεράση - Τοποϊσομεράσες ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟΣ: παλίνδρομες ακολουθίες πτώση RNA-Πολυμεράσης ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ : - ουρά Αδενινών Ποσότητα - καπέλο Άμεση Μετάφραση Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
ΡΥΘΜΙΣΗ ΓΟΝΙΔΙΑΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ ΣΤΑ ΠΡΟΚΑΡΥΩΤΙΚΑ Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΑΚΟΛΟΥΘΙΕΣ ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟΥ ΜΕΤΑΓΡΑΦΗΣ Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
ΩΡΙΜΑΝΣΗ (ΜΑΤΙΣΜΑ) ΤΟΥ mRNA ΜΟΝΟ σε Ευκαρυωτικά - snRNA ΡιβοΝουκλεοΠρωτεϊνικα Σωμάτια - αποκοπή ΕΣΩΝΙΩΝ & συρραφή ΕΞΩΝΙΩΝ Σημασία: επιτρέπει την πολλαπλή μετάφραση του ΙΔΙΟΥ γονιδιου σε ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ Πρωτεΐνες Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
ΜΑΤΙΣΜΑ mRNA Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
Μεταγραφή & Μετάφραση σε Προκαρυωτικά Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
Διαφορές στη Ροή Γενετικής Πληροφορίας μεταξύ Ευκαρυωτικών & Προκαρυωτικών Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Στόχος : έκφραση Γενετικής Πληροφορίας Στόχος : έκφραση Γενετικής Πληροφορίας Μηχανισμός: ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ κωδικωνίων (mRNA) με αντικωδικώνια (tRNA)+αμινοξέα Λόγος : παραγωγή ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
ΡΙΒΟΣΩΜΙΚΕΣ ΥΠΟΜΟΝΑΔΕΣ Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
ΔΟΜΗ tRNA Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
Γενετικός Κώδικας Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
Δομή tRNA Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
Μετάφραση: Έναρξη Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
Μετάφραση: Επιμήκυνση Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
Μετάφραση: Λήξη Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
Πολυσώματα Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
Μεταγραφή & Μετάφραση σε Προκαρυωτικά Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ ΣΤΟ ΕΔ Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΝΕΡΓΗΣ ΠΡΩΤΕΪΝΗΣ ΜΕ ΑΠΟΚΟΠΗ ΕΝΔΙΑΜΕΣΟΥ ΟΛΙΓΟΠΕΠΤΙΔΙΟΥ Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ ΜΕΤΑΛΛΑΞΗ: κάθε αλλαγή στη δομή & την αλληλουχία του DNA Τεχνητές : ακτινοβολίες, χημικές ουσίες Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΕΠΙΔΙΟΡΘΩΣΗΣ Οι περισσότερες μεταλλάξεις, αν όχι ωφέλιμες, δεν είναι βλαβερές αλλά ουδέτερες Οι περισσότερες βλαβερές μεταλλάξεις εντοπίζονται & εξοντώνονται (ένζυμα & ανοσία) Προβλήματα δημιουργούνται από μεταλλάξεις/βλάβες στους μηχανισμούς άμυνας Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
Γιατί οι περισσότερες Γονιδιακές Μεταλλάξεις είναι ανώδυνες; μόνο το 5 % του DNA σε γονίδια σε κάθε ιστό εκφράζεται μόνο κλάσμα των συνολικών γονιδίων (:ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ) η ύπαρξη ΟΜΟΛΟΓΟΥ γονιδίου καλύπτει την έλλειψη ΣΙΩΠΗΛΕΣ μεταλλάξεις (:εκφυλισμός Κώδικα) αντικατάσταση αμινοξέος με άλλο ίδιας ομάδας μεταβολή σε μη-λειτουργικό σημείο Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
Πληθυσμιακή Κατανομή Ελονοσίας & Δρεπανοκυτταρικής Αναιμίας Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu
ΤΕΛΟΣ 4ης ΔΙΑΛΕΞΗΣ 8ο Κεφ. - σελ. 129-148 Dr. ΜΙCHΜΙΖΟΣ, UTh-Edu