Γεωλογία & Διαχείριση Φυσικών Πόρων Κεφ. 4 Γεωλογία & Διαχείριση Φυσικών Πόρων Κεφ. 4.7 Εδαφική υποβάθμιση - Διαβρώσεις
Εδαφική Υποβάθμιση - Διαβρώσεις Κατά τη διάρκεια μεγάλων γεωλογικών περιόδων, ο σχηματισμός εδάφους υπερέβαινε τη φυσιολογική διάβρωση οδηγώντας στη δημιουργία ενός πλούσιου και γόνιμου επιφανειακού εδαφικού στρώματος.
Εδαφική Υποβάθμιση - Διαβρώσεις Οι ανθρώπινες παρεμβάσεις όπως: η αποδάσωση, η υπερβόσκηση και η επέκταση της γεωργίας σε εδάφη αντέστρεψαν αυτή τη μακροχρόνια διαδικασία εμπλουτισμού του επιφανειακού εδάφους οδηγώντας σε σταδιακή υποβάθμισή του.
Εδαφική υποβάθμιση - Διαβρώσεις
Εδαφική Υποβάθμιση - Διαβρώσεις Εδαφική υποβάθμιση είναι η μείωση της παραγωγικότητας του εδάφους για μία ή περισσότερες χρήσεις γης, Μπορεί να προκληθεί από φυσικά φαινόμενα και να επιταχυνθεί από τις ανθρώπινες παρεμβάσεις.
Εδαφική υποβάθμιση - Διαβρώσεις Η εδαφική διάβρωση αποτελεί μία από τις σπουδαιότερες μορφές εδαφικής υποβάθμισης. Προκαλεί πολύ δυσμενή αποτελέσματα στην πρωτογενή παραγωγή. Το ανώτερο και γονιμότερο τμήμα του εδάφους χάνεται με τη διάβρωση.
Εδαφική υποβάθμιση - Διαβρώσεις Με την εδαφική διάβρωση μεγάλες εδαφικές μάζες ή γεωλογικοί σχηματισμοί αποκολλούνται με άμεσα δυσμενή αποτελέσματα: καταστροφή περιουσιών, καταστροφή δομικών έργων, πλήρωση ταμιευτήρων νερού με ποσότητες εδάφους, κ.ά.
Κατηγορίες Διαβρώσεων Κατηγορίες Διαβρώσεων Η διάβρωση χωρίζεται σε τέσσερις μεγάλες κατηγορίες: την υδατική, την αιολική, τις κατολισθήσεις και τη μηχανική διάβρωση.
Κατηγορίες Διαβρώσεων Κατηγορίες Διαβρώσεων Η Υδατική Διάβρωση χωρίζεται σε δύο κατηγορίες: Α. Επιφανειακή είναι η υδατική διάβρωση η οποία αποτελείται από μετακινήσεις ανεξάρτητων εδαφικών σωματιδίων της εδαφικής επιφάνειας, λόγω της επίδρασης διαβρωτικών παραγόντων στην επιφάνεια του εδάφους.
Κατηγορίες Διαβρώσεων Κατηγορίες Διαβρώσεων Η Υδατική Διάβρωση χωρίζεται σε δύο κατηγορίες: Β. Μετακινήσεις μαζών είναι η μορφή διάβρωσης που περιλαμβάνει μεταφορά μαζών εδάφους και πετρωμάτων, λόγω της επίδρασης διαβρωτικών παραγόντων μέσα στη μάζα του εδάφους.
Κατηγορίες Διαβρώσεων Κατηγορίες Διαβρώσεων Μηχανισμός γένεσης επιφανειακής διάβρωσης. Φάση απόσπασης Α. Κτύπημα των σταγόνων της βροχής στην επιφάνεια του εδάφους Β. Αυτό προκαλεί την διάσπαση των μικρών σωματιδίων του εδάφους και την διασπορά τους μαζί με το νερό τριγύρω. Γ. Το λεπτόκοκκο αυτό υλικό φράζει τους πόρους του εδάφους με αποτέλεσμα να μην απορροφάται η βροχή. Δ. Τότε το νερό της βροχόπτωσης εάν η εδαφική επιφάνεια είναι κεκλιμένη, απορρέει συμπαρασύροντας εδαφικό υλικό. Α Β Γ Δ Μηχανισμός επιφανειακής διάβρωσης
Κατηγορίες Διαβρώσεων Κατηγορίες Διαβρώσεων Μηχανισμός γένεσης επιφανειακής διάβρωσης. Φάση μεταφοράς Το έδαφος δεν είναι επίπεδο αλλά παρουσιάζει γεωμορφολογικές διαφοροποιήσεις. Έτσι το νερό της απορροής δεν δημιουργεί ένα συνεχές στρώμα, αλλά κινείται σε μικρές υδάτινες φλέβες ακολουθώντας την μεγαλύτερη κλίση,
Παράγοντες γένεσης και εξέλιξης επιφανειακής υδατικής διάβρωσης Παράγοντες γένεσης και εξέλιξης επιφανειακής υδατικής διάβρωσης Ανάλογα με τον τρόπο δράσης τους, διακρίνονται στους παράγοντες γένεσης οι οποίοι προκαλούν την έναρξη του φαινομένου και στους παράγοντες εξέλιξης που σε συνδυασμό με τους πρώτους ευνοούν ή παρεμποδίζουν την εξέλιξη της διάβρωσης. α. Βροχοπτώσεις β. Βλάστηση γ. Κλίση της επιφάνειας του εδάφους δ. Είδος Εδάφους
Παράγοντες Διαβρώσεων Παράγοντες Διαβρώσεων Οι βροχοπτώσεις και συγκεκριμένα τα χαρακτηριστικά των βροχών το ύψος, η ένταση και η συχνότητα των βροχών αποτελούν παράγοντες γένεσης της διάβρωσης.
Παράγοντες Διαβρώσεων Παράγοντες Διαβρώσεων Η βλάστηση κατά κανόνα έχει προστατευτική δράση, όσον αφορά τη γένεση και εξέλιξη της διάβρωσης. 1. Η βλάστηση συμβάλλει στη θραύση της ορμής των σταγόνων της βροχής, 2. Τα εδαφικά συσσωματώματα γίνονται ανθεκτικότερα λόγω της προσθήκης οργανικής ουσίας, 3. Αύξηση του εδαφικού πορώδους λόγω της διείσδυσης των ριζών, 4. Αυξάνει την εξατμισοδιαπνοή. Έτσι το έδαφος για να κορεστεί με νερό και να επέλθει απορροή, πρέπει να έχουμε εντονότερες βροχές
Παράγοντες Διαβρώσεων Παράγοντες Διαβρώσεων Η κλίση της επιφανείας του εδάφους. Όταν το έδαφος είναι επικλινές (μεγάλης κλίσης) τότε τα νερά που ρέουν στην επιφάνεια του (ρυάκια, υδατικές στρώσεις) παρασύρουν τεμάχια του εδάφους και τα μεταφέρουν μακριά.
Παράγοντες Διαβρώσεων Παράγοντες Διαβρώσεων Είδος του εδάφους Η δομή του εδάφους, Η σταθερότητα του Το βάθος του (επιδρά στην απορρόφηση νερού). Δομή του εδάφους Κοκκώδης Χονδροειδής Συμπαγές Πλατώδες Λεπτόκοκκο
Μηχανική Διάβρωση Είναι αυτή που οφείλεται από την χρήση μηχανημάτων κατεργασίας εδάφους.
Μηχανική Διάβρωση Μεγάλες ποσότητες εδάφους συσσωρεύονται Μηχανική Διάβρωση Μεγάλες ποσότητες εδάφους συσσωρεύονται στα χαμηλότερα μέρη των καλλιεργούμενων λοφωδών εδαφών.
Μηχανική Διάβρωση Οι περιοχές με την μικρότερη κλίση εμπλουτίζονται με το εδαφικό υλικό που χάνεται από τις υπερκείμενες καλλιεργούμενες περιοχές με αποτέλεσμα τη μείωση του βάθους των τελευταίων, τη μείωση της παραγωγικότητάς τους και τη σταδιακή υποβάθμισή τους.
Μηχανική Διάβρωση Πολύ σοβαρή είναι η μηχανική διάβρωση όταν ή άροση γίνεται παράλληλα στην κλίση του εδάφους (a)