Διαταραχές μεταβολισμού νατρίου Υπονατριαιμία - Υπερνατριαιμία

Slides:



Advertisements
Παρόμοιες παρουσιάσεις
ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΥΓΡΩΝ.
Advertisements

Η περιεγχειρητική διαχείριση των υγρών στα παιδιά
6ο Σεμινάριο Υγρών, Ηλεκτρολυτών και Οξεοβασικής Ισορροπίας Κομοτηνή Σεπτεμβρίου 2012 Η σημασία της υπονατριαιμίας στους ηλικιωμένους Νικόλαος.
Η περιεγχειρητική διαχείριση των υγρών στα παιδιά
ΓΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ “ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ”
Λιάμης Γεώργιος Λέκτορας Παθολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΝΕΦΡΟΠΑΘΩΝ
Υπονατριαιμία της άσκησης
Επιδημιολογία της υπονατριαιμίας: Πόσο κοστίζει το νάτριο του ορού;
Η υπονατριαιμία στο νοσοκομειακό ασθενή (Συχνότητα – Αίτια)
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΧΝΑ
Ηλεκτρολυτικές Διαταραχές στο Σακχαρώδη Διαβήτη
& Οξεοβασικής Ισορροπίας
Γιώργος Χ. Κουτρούμπας Επιμελητής Β Νεφρολογικό Τμήμα Γ.Ν. Βόλου
Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Μεταβολική Αλκάλωση Διάγνωση – Διαφορική Διάγνωση
Κομοτηνή, η οδός Βενιζέλου το Μαργαρίτης Σίμος.
ΣΧΕΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΩΝ ΚΑΙ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ
ΣΧΟΛΙΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ Ευστάθιος Μητσόπουλος, νεφρολόγος Επιμελητής Α΄
Αφεντάκης Νίκος Νεφρολόγος ΓΝΑ «Γ. Γεννηματάς»
Διαταραχές στο ισοζυγίου του νατρίου στους αλκοολικούς
Ηλεκτρολυτικές και Οξεοβασικές διαταραχές στη ΜΕΘ
ΥΠΟ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ
Θεραπεία διαβητικής κετοξέωσης
ΑΦΥΔΑΤΩΣΗ- ΑΙΜΟΔΥΝΑΜΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΙΣΟΤΟΝΗΣ ΑΦΥΔΑΤΩΣΗΣ
Επείγουσα υπερνατριαιμία
ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΠΑΙΔΙΩΝ.
Γεώργιος Φιλντίσης Καθηγητής Εντατικολογίας, Τμήμα Νοσηλευτικής ΕΚΠΑ.
Διαβητική υπερωσμωτική κατάσταση
Πανεπιστημιακή Νεφρολογική Κλινική ΔΠΘ
Η ΣΥΒΟΛΗ ΤΟΥ ΝΕΦΡΟΥ ΣΤΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΙΣΟΖΥΓΙΟΥ ΥΔΑΤΟΣ Φράγκου Ελένη.
ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ:
Διαταραχές ισοζυγίου του ύδατος σε ποικίλες καταστάσεις Σχόλια - Παραδείγματα Αφεντάκης Νίκος Νεφρολόγος ΓΝΑ “Γ. Γεννηματάς”
Αντιμετώπιση της υποκαλιαιμίας
Θεραπεία υπονατριαιμίας
Χατζηδημητρίου Χρήστος Νεφρολόγος, Δ/ντής ΜΤΝ Γ.Ν. Ξάνθης
Επίδραση της ενδοφλέβιας χορήγησης ποικίλων διαλυμάτων σε αρτηριακή πίεση, φλεβική πίεση, καρδιακό έργο, δραστικότητα ρενίνης πλάσματος, διούρηση και αιματοκρίτη.
Ισοζύγιο νατρίου και ύδατος σε χειρουργικούς ασθενείς
Ασθενής με ειλεό, παγκρεατίτιδα και έγκαυμα από νεφρολογική σκοπιά
ΧΡΟΝΙΑ ΝΕΦΡΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ
ΥΠΟΝΑΤΡΙΑΙΜΙΑ ΣΤΟ ΝΕΦΡΩΣΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ
ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΣΤΗ ΧΡΟΝΙΑ ΝΕΦΡΙΚΗ ΝΟΣΟ ΠΡΙΝ ΤΟ ΤΕΛΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ
ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΩΣΜΩΡΡΥΘΜΙΣΗΣ
Πρόγνωση και αντιμετώπιση της υπονατριαιμίας σε ασθενείς της ΜΕΘ
Φυσιολογία Ισοζυγίου Υδατος: Σχόλια και Παραδείγματα Κ. ΦΟΥΡΤΟΥΝΑΣ Αν. Καθ. Παθολογίας- Νεφρολογίας Νεφρολογική Κλινική Π.Γ.Ν. ΛΑΡΙΣΑΣ.
ΥΠΕΡΝΑΤΡΙΑΙΜΙΑ ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ - ΑΙΤΙΑ
ΥΠΟΝΑΤΡΙΑΙΜΙΑ Μαυροματίδης Κώστας
Διάγνωση και αντιμετώπιση της υπονατριαιμίας Ειδικευόμενος Νεφρολογίας
Χ. Χριστοδουλίδου Νεφρολόγος, Επιμελήτρια Α΄ ΓΝ Ευαγγελισμός Αθηνών
Αρχές μετακίνησης υγρών Οιδηματικός ασθενής Υποωσμωτικός ασθενής (αίτια, κλινική εικόνα, θεραπεία) Κ. Μαυροματίδης.
ΚΑΛΙΟ - ΥΠΕΡΚΑΛΙΑΙΜΙΑ Κ. Μαυροματίδης
ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΥΔΑΤΟΣ, ΝΑΤΡΙΟΥ, ΚΑΛΙΟΥ ΚΑΙ ΝΕΦΡΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ Κ. Μαυροματίδης Νεφρολόγος.
ΕΞΕΤΑΣΗΣ ΑΕΡΙΩΝ ΑΙΜΑΤΟΣ
Αναγνώριση ασθενών σε διατροφικό κίνδυνο Αναγνώριση αιτιών και συνεπειών του υποσιτισμού Αναγνώριση διαφορετικών μορφών υποσιτισμού Κατανόηση των αλλαγών.
Υπονατριαιμία αίτια-παθοφυσιολογία-διάγνωση- κλινική εικόνα-θεραπεία
ΟΜΟΙΟΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΚΑΛΙΟΥ - ΥΠΕΡΚΑΛΙΑΙΜΙΑ
10. ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΗΣ ΑΦΥΔΑΤΩΣΗΣ
Κατανομή ύδατος και ηλεκτρολυτών Ο ανθρώπινος οργανισμός αποτελείται από ύδωρ (Η 2 0) & στερεά συστατικά - οργανικά (υδατάνθρακες, λίπη, πρωτεΐνες) & ανόργανα.
ΕΝΔΟΦΛΕΒΙΑ ΧΟΡΗΓΗΣΗ & ΕΙΔΗ ΕΝΔΟΦΛΕΒΙΩΝ ΔΙΑΛΥΜΑΤΩΝ Σοφία Ζυγά Επίκουρος Καθηγήτρια Τμήματος Νοσηλευτικής Πανεπιστημίου Πελοποννήσου.
Επισκόπηση Το νερό ως βασικό συστατικό του σώματος και της διατροφής Οι κλινικές επιπτώσεις της μη φυσιολογικής κατανομής του ύδατος στο σώμα Η σπουδαιότητα.
ΔΙΑΛΕΞΗ 3 ΕΝΔΟΦΛΕΒΙΑ ΕΓΧΥΣΗ ΥΔΑΤΙΚΗ ΑΦΥΔΑΤΩΣΗ ΥΔΑΤΙΚΗ ΥΠΕΡΦΟΡΤΩΣΗ
IV εξάμηνο Νοσηλευτικού τμήματος ΤΕΙ Λάρισας
Οξεοβασική ισορροπία και εκτίμηση αερίων αίματος
Παθοφυσιολογία νεφρικών παθήσεων Συχνότερα και Σοβαρότερα Προβλήματα – Προσέγγιση Στέλιος Παναγούτσος.
Ηλεκτρολυτικές διαταραχές των αλκοολικών
ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΚΑΛΙΟΥ ΣΕ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ
ΑΠΟΙΟΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ Ιωάννης Χαμπαίος
Παθοφυσιολογία νεφρικών παθήσεων Συχνότερα και Σοβαρότερα Προβλήματα – Προσέγγιση Στέλιος Παναγούτσος.
Ηλεκτρολυτικές διαταραχές Ηλεκτρολυτικές διαταραχές Κωνσταντίνος Δ
Μεταγράφημα παρουσίασης:

Διαταραχές μεταβολισμού νατρίου Υπονατριαιμία - Υπερνατριαιμία ΚΟΚΟΡΟΜΥΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΝΕΦΡΟΛΟΓΟΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑ 18/2/2012

Ισοζύγιο νερού Κατανομή υγρών σώματος: 1)Εξωκυττάριο υγρό α)διάμεσο υγρό (χώρος μεταξύ κυττάρων) β)πλάσμα (ενδαγγειακός χώρος) γ)διακυττάριος χώρος (αρθρικό υγρό, περικάρδιο,περιτόναιο, εγκεφαλονωτιαίο υγρό,ενδοφθάλμιο,πεπτικός σωλήνας). 2)Ενδοκυττάριο υγρό

Ωσμωτικότητα και Τονικότητα ΩΣΜΩΣΗ Μετακίνηση Η2Ο διαμέσου των κυτταρικών μεμβρανών (ημιδιαπερατή μεμβράνη), λόγω διαφοράς συγκέντρωσης διαλυμένων ουσιών, που δεν μπορούν να περάσουν την κυτταρική μεμβράνη. Το Η2Ο μετακινείται από διαμερίσματα με χαμηλότερη συγκέντρωση διαλυτών ουσιών προς διαμερίσματα με υψηλότερη συγκέντρωσή τους.

ΩΣΜΩΤΙΚΟΤΗΤΑ Σχέση των διαλυτών ουσιών / Η2Ο των διαμερισμάτων του σώματος Posm: 2Na + GLU/18+Urea/6. ΦΤ:275-295 mOsm/kgH2O

ΤΟΝΙΚΟΤΗΤΑ (Δραστική ωσμωτικότητα) Σχέση ωσμωτικά δραστικών ουσιών /Η2Ο των διαμερισμάτων του σώματος. Pton:2 Na+GLU/18 ΦΤ:275-285 mOsm/KgH2O

Προσαρμογή του οργανισμού στις μεταβολές της ωσμωτικότητας Προσαρμογή του οργανισμού στις μεταβολές της ωσμωτικότητας Ο οργανισμός αντιδρά στις μεταβολές αυτές με: 1) μηχανισμός δίψας 2) έκκριση ή μη αντιδιουρητικής ορμόνης (ADH) 3) νεφρική λειτουργία(αραιωτικός-συμπυκνωτικός μηχανισμός) Επισήμανση:O οργανισμός απέναντι στο δίλημμα διατήρησης όγκου ή ωσμωτικότητας, επιλέγει ΠΑΝΤΑ τον όγκο, θυσιάζοντας την ωσμωτικότητα.

ΥΠΟΝΑΤΡΙΑΙΜΙΑ [Να+] πλάσματος < 135mmol/L Συχνότητα 15-30% στους νοσηλευόμενους ασθενείς 50% κατά τη διάρκεια της νοσηλείας Νοσηρότητα και θνητότητα ποικίλλουν Σοβαρές επιπλοκές

Υπονατριαιμία με αυξημένη ωσμωτικότητα(Υπερτονική) Ασθενής με σύγχυση και ευερεθιστότητα προσέρχεται με: Glu:560mg/dl, Να+ ορού:130mmol/lt, Urea:35mg/dl Ποια η ωσμωτικότητα του πλάσματος? Ωσμωτικότητα = 2 Να + Glu / 18+Urea / 6 = 299mOsm/kg Ποια η τονικότητα του πλάσματος? Τονικότητα:2 Na + Glu / 18 = 291mOsm/Kg Τονικότητα αυξημένη αν και Να+ χαμηλό. Η ουσία που ευθύνεται για την υπερτονικότητα του πλάσματος είναι η γλυκόζη

Υπονατριαιμία με αυξημένη ωσμωτικότητα(Υπερτονική) Το ίδιο μπορεί να συμβεί και λόγω υπέρτονων διαλυμάτων μαννιτόλης, σορβιτόλης ή γλυκίνης. MHXANIΣΜΟΣ ΥΠΟΝΑΤΡΙΑΙΜΙΑΣ - Η2Ο εξέρχεται από τον ενδοκυττάριο στον εξωκυττάριο χώρο(κυτταρική αφυδάτωση) και αραιώνει το Να+ (υπονατριαιμία από αραίωση)

Υπονατριαιμία με αυξημένη ωσμωτικότητα(Υπερτονική) Θεραπεύουμε την υπεργλυκαιμία ή την όποια υποκείμενη διαταραχή και ΌΧΙ την υπονατριαιμία. ΕΥΚΟΛΟΣ ΚΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ Για γλυκόζη <400mg/dl, το Νa+ μειώνεται κατά 1,6 mEq/L, για κάθε 100 mg/dl αύξηση της γλυκόζης. Για γλυκόζη > 400mg/dl, το Νa+ μειώνεται κατά 2,4 mEq/L, για κάθε 100 mg/dl αύξηση της γλυκόζης.

Υπονατριαιμία με φυσιολογική ωσμωτικότητα(ψευδής) Ασθενής προσέρχεται με Να ορού 128meq/lt, με φυσιολογική γλυκόζη και χωρίς άλλες διαταραχές στο συνήθη βιοχημικό έλεγχο. Ωσμωτικότητα 285 mOsm/Kg Ωσμωτικό χάσμα

Υπονατριαιμία με φυσιολογική ωσμωτικότητα (ψευδής) - Αναζητούμε άλλη ουσία που περιέχεται στον ορό και αυξάνει την ωσμωτικότητα. Ζητάμε προσδιορισμό λιπιδίων και πρωτεινών. Υπερλιπιδαιμία ή παραπρωτειναιμία (Λιπίδια >500mg/dl, λευκώματα>10mg/dl)

Υπονατριαιμία με φυσιολογική ωσμωτικότητα (ψευδής) ΨΕΥΔΟΥΠΟΝΑΤΡΙΑΙΜΙΑ (εργαστηριακό artifact) Θεραπεία ΔΕΝ απαιτείται ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΥΠΟΝΑΤΡΙΑΙΜΙΑΣ Το συνολικό Νa+ παραμένει σταθερό,ενώ έχει μειωθεί ο όγκος κατανομής του, λόγω της παρουσίας λιπιδίων ή πρωτείνης.

Υπονατριαιμία με ελαττωμένη ωσμωτικότητα (Αληθής) ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΥΠΟΝΑΤΡΙΑΙΜΙΑΣ Να+ ορού = (Εξωκυττάριο Νατριο+Ενδοκυττάριο Κάλιο) / Ολικό Η2Ο του οργανισμού. α) Απώλεια Να+ ή Κ+ ή και των δύο β) Διαταραχή στο ισοζύγιο Η2Ο

Υπονατριαιμία με ελαττωμένη ωσμωτικότητα(αληθής) ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ Α)Κατάσταση εξωκυττάριου όγκου Αυξημένος (Υπερογκαιμία) Φυσιολογικός (Ευογκαιμία) Ελαττωμένος (Υπογκαιμία) (Κλινική εκτίμηση, ωσμωτικότητα και ΕΒ ούρων, ουρία και ουρικό οξύ) Β) Απώλεια Νa+ στα ούρα, με μετρηση Νa+ σε δείγμα ούρων. ΠΡΟΣΟΧΗ : Δεν είναι αξιόπιστη σε λήψη διουρητικών και νεφρική ανεπάρκεια.

Υπονατριαιμία με αυξημένο εξωκυττάριο όγκο(Νa H2O ) Κατακράτηση νερού, δυσανάλογα μεγαλύτερη από του νατρίου Κλινικά σημεία υπερφόρτωσης (οιδήματα, αύξηση σωματικού βάρους,σφαγίτιδες,πνευμονικό οίδημα κλπ) Να+ ούρων <20mmol/L. Αντιρροπούμενη καρδιακή ανεπάρκεια Κίρρωση - Νεφρωσικό Σύνδρομο Νεφρική ανεπάρκεια(ΧΝΝ-ΟΝΑ) Νa+ ούρων >20mmol/L

Μηχανισμός σε οιδηματώδεις καταστάσεις (καρδιακή ανεπάρκεια, κίρρωση) ΜΕΙΩΣΗ ΔΡΑΣΤΙΚΟΥ ΑΡΤΗΡΙΑΚΟΥ ΟΓΚΟΥ Εκκριση ADH Δίψα Επαναρρόφηση Η2Ο Πρόσληψη νερού ΥΠΟΝΑΤΡΙΑΙΜΙΑ (από αραίωση)

Υπονατριαιμία με ελάττωση εξωκυττάριου όγκου ( Na H2O ) Ελάττωση ολικού Νa+ δυσανάλογα μεγαλύτερη από εκείνη του Η2Ο Ή Απώλειες Νa+ αναπληρώνονται με υπότονα υγρά Κλινικά σημεία υποογκαιμίας -Μείωση σωματικού βάρους - Σύμπτωση σφαγίτιδων -Μεταβολές ΑΠ και καρδιακής συχνότητας( σε ακέραιο αυτόνομο νευρικό σύστημα) - Μείωση σπαργής δέρματος(μικρότερης διαγνωστικής αξίας στους ηλικιωμένους) -Μείωση εφύγρανσης βλεννογόνων

Υπονατριαιμία με ελάττωση εξωκυττάριου όγκου ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ Απώλεια Να Απώλεια νερού Απώλεια καλίου Ενδεια όγκου Εκκριση ADH Μηχανισμός δίψας Μείωση καλίου ορού Κατακράτηση νερού Είσοδος νατρίου στα κύτταρο ΥΠΟΝΑΤΡΙΑΙΜΙΑ

Υπονατριαιμία με ελάττωση εξωκυττάριου όγκου 1)Νεφρικές απώλειες Να α)Σωληναριο-διάμεσες παθήσεις: πυελονεφρίτιδα αποφρακτική ουροπάθεια πολυκυστική νεφροπάθεια β) θεραπεία με διουρητικά γ)εγγύς σωληναριακή οξέωση δ) επινεφριδιακή ανεπάρκεια (υποαλδοστερονισμός) ε)Cerebral salt wasting syndrome (υπαραχνοειδής αιμορραγία) στ)Ωσμωτική διούρηση UNa+>20meq/L

Υπονατριαιμία με ελάττωση εξωκυττάριου όγκου 2)Εξωνεφρικές απώλειες α)Γαστρεντερικές απώλειες (Έμετοι, διάρροιες,παροχετεύσεις) β)Απώλειες από το δέρμα (μαραθωνοδρόμοι,εγκαύματα,κυστική ίνωση) γ)Παγίδευση υγρών σε τρίτο χώρο (ραβδομυόλυση,περιτονίτιδα,παγκρεατίτιδα) UNa+ <20meq/L

Υπονατριαιμία με κλινικά φυσιολογικό εξωκυττάριο όγκο (Η2Ο , Νa+ ) Κλινική εικόνα ευογκαιμίας -Παρά το αυξημένο ολικό Η2Ο δεν παρατηρείται οίδημα (ANP).

Υπονατριαιμία με φυσιολογικό εξωκυττάριο όγκο α)Διουρητικά β)Μυξοίδημα γ)Επινεφριδιακή ανεπάρκεια δ)Κατανάλωση μπύρας ε)Ψυχογενής πολυδιψία στ)Σύνδρομο απρόσφορης έκκρισης ADH - παράδοξα αυξημενη ωσμωτικότητα και ΕΒ ούρων και Uosm>100mOsm/L -διάγνωση εξ αποκλεισμού -πολλά υποκείμενα αίτια, όπως μικροκυτταρικός καρκίνος πνεύμονα,λοιμώξεις αναπνευστικού, όγκοι , επεμβάσεις και λοιμώξεις ΚΝΣ, φάρμακα κ.ά.

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ ΥΠΟΝΑΤΡΙΑΙΜΙΑΣ Η συμπτωματολογία περιλαμβάνει πρωτίστως νευρολογική σημειολογία, λόγω του οιδήματος των εγκεφαλικών κυττάρων.

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ Τα συμπτώματα εξαρτώνται από: α) Την ταχύτητα εγκατάστασης(οξεία ή χρόνια) β) Την βαρύτητα της υπονατριαιμίας γ) Το υποκείμενο αίτιο Εμφανίζονται συνήθως όταν το Να+ μειωθεί κάτω από 125mEq/L ΚΑΙ η εγκατάσταση είναι οξεία. Σοβαρή υπονατριαιμία θεωρείται εκείνη με Να+<115mEq/L.

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ Οξεία υπονατριαιμία (σε <24ώρες) 1.Μεταβολική εγκεφαλοπάθεια Ναυτία,έμετοι,κεφαλαλγία,διέγερση,επιθετικότητα,απάθεια,λή-θαργος,κώμα,σπασμοί,υπερπυρεξία, μόνιμες νευρολογικές βλάβες, θάνατος. 2.Κλινικά σημεία υποκείμενης νόσου

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ Χρόνια εγκατάσταση (εντός ημερών) ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ Χρόνια εγκατάσταση (εντός ημερών) Τα συμπτώματά της εμφανίζονται σε κατώτερα επίπεδα Νa+ από της οξείας και είναι ηπιότερα. Ανορεξία, ναυτία,έμετοι,μυική αδυναμία,ευερεθιστότητα,διαταραχές προσωπικότητας, κατάθλιψη έως και ψυχωσική συνδρομή. Αυτό οφείλεται στην προσαρμογή του εγκεφάλου με απώλεια ωσμωλίων, διαδικασία που δεν έχει το χρόνο να συμβεί στην οξεία εγκατάσταση.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ Καθορίζεται από τους εξής παράγοντες: α) Τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων β) Το βαθμό της υπονατριαιμίας γ) Τη διάρκεια της διαταραχής. δ) Το πρωτοπαθές αίτιο

ΘΕΡΑΠΕΙΑ Κίνδυνος: H γρήγορη διόρθωση της υπονατριαιμίας μπορεί να οδηγήσει σε κεντρική απομυελινωτική βλάβη (κεντρική γεφυρική μυελινόλυση ή σύνδρομο ωσμωτικής απομυελίνωσης) μέσα σε μία έως αρκετές ημέρες, με συμπτώματα: παραπάρεση τετραπάρεση δυσαρθρία δυσφαγία κώμα.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ Σε υπερογκαιμικούς και ευογκαιμικούς ασθενείς -Περιορισμός λήψης νερού και διακοπή χορήγησης υπότονων διαλυμάτων,εάν αυτά ήδη χορηγούνται. - Σε καρδιακή ανεπάρκεια, κίρρωση και ΧΝΝ ο περιορισμός λήψης άλατος και η χορήγηση διουρητικών της αγκύλης είναι μάλλον απαραίτητη. Ανταγωνιστές των υποδοχέων της βαζοπρεσσίνης επίσης συμβάλλουν στη θεραπεία αυτής της κατηγορίας.

Θεραπεία υπερογκαιμικής και ευογκαιμικής υπονατριαιμίας -Ο όγκος των αποβαλλόμενων υγρών πρέπει να ξεπερνά τον όγκο των προσλαμβανόμενων. Προσπάθεια διάγνωσης και αποκατάστασης πρωτοπαθούς αιτίου π.χ. διακοπή υπεύθυνων φαρμάκων, αποκατάσταση θυρεοειδικών ορμονών κ.λ.π.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ Σε υποογκαιμικούς ασθενείς Προέχει η αποκατάσταση του ελλείμματος όγκου με ισότονο διάλυμα (NaCl 0,9%), έως τη βελτίωση των συμπτωμάτων της υποογκαιμίας. Διόρθωση της υποκείμενης διαταραχής. ΠΡΟΣΟΧΗ: Καθώς ο όγκος θα επανέρχεται στο φυσιολογικό, θα πάψει η έκκριση ADH με πιθανό αποτέλεσμα απότομη αύξηση της συγκέντρωσης Νa+.

Εξαιρετικά σημαντικό Απαιτείται στενή παρακολούθηση των τιμών Νa+ κατά τη φάση διόρθωσης. Οι διάφοροι τύποι πρόβλεψης της διόρθωσης στην πράξη έχουν αποδειχθεί ελλιπείς.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ Ο βαθμός διόρθωσης την πρώτη μέρα αποτελεί τον σημαντικότερο παράγοντα επιτυχίας στα παραπάνω. Διόρθωση έως 12mEq/L το πρώτο 24ωρο(0,5mEq/l/h) και έως 18mEq/L τις πρώτες 48 ώρες. Αν συνυπάρχουν νευρολογικά συμπτώματα μπορεί να γίνει διόρθωση κατά 6-8 mEq/L εντός 3-4 ωρών(1,5-2mEq/l/h) ΑΛΛΑ όχι περισσότερο από 12mEq/L το πρώτο 24ωρο. Ασφαλές θεωρείται ένα επίπεδο Να+ορού 120mEq/l. H θεραπεία σταματά βαθμιαία σε αυτό το επίπεδο ή όταν υποχωρήσει η νευρολογική συνδρομή ΠΡΟΣΟΧΗ: Σε περίπτωση υποκαλιαιμίας είναι αναγκαία η διόρθωσή της για να αποκατασταθεί η υπονατριαιμία.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ Υπέρτονα διαλύματα σπάνια χρειάζονται σε βαριά συμπτωματική υπονατριαιμία (Να+<110mEq/L) Μεγαλύτερος κίνδυνος ωσμωτικής απομυελίνωσης υπάρχει στη χρόνια και σοβαρή υπονατριαιμία , γι’ αυτό ο ρυθμός διόρθωσης πρέπει να είναι βραδύτερος (<0,5mEq/l/h).

ΥΠΕΡΝΑΤΡΙΑΙΜΙΑ Ορίζεται η διαταραχή στην οποία το Να+ στον ορό ξεπερνά τα 145mEq/L Συνοδεύεται ΠΑΝΤΑ από υπερτονία. ΣΥΝΕΠΩΣ νερό μετακινείται από το εσωτερικό του κυττάρου στον ενδαγγειακό χώρο. Ενδοκυττάρια αφυδάτωση.

Φυσιολογικοί αμυντικοί μηχανισμοί Αύξηση ωσμωτικότητας >285mOsm/kgH2O ADH Διέγερση δίψας Ουδός >κατά 2-3 mOsm/kg Συμπύκνωση ούρων Μείωση ωσμωτικότητας

ΥΠΕΡΝΑΤΡΙΑΙΜΙΑ Σημαντική υπενθύμιση: ΔΕΝ μπορεί να υπάρξει σοβαρή-συμπτωματική υπερνατριαιμία, εάν ο ασθενής έχει φυσιολογικό αίσθημα δίψας και πρόσβαση σε πόσιμο νερό…

Υπερνατριαιμία Οι δύο κατηγορίες που εκ των πραγμάτων μπορεί να έχουν διαταραγμένες τις παραπάνω συνθήκες είναι: Τα βρέφη (δεν έχουν πρόσβαση στο νερό ) και Οι ηλικιωμένοι (διαταραγμένο το κέντρο δίψας)

ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ: Eπιπλοκή (συχνά ιατρογενή) σε συνήθως βαρέως πάσχοντες ασθενείς ή/και με διαταραγμένο επίπεδο συνείδησης π.χ.παρεντερική σίτιση σε ασθενείς σε κωματώδη κατάσταση.

Αίτια Καθαρή περίσσεια νατρίου( πρόσληψη ή χορήγηση) Μη αναπληρούμενη απώλεια καθαρού ύδατος Ενδοκυττάρια μετακίνηση ύδατος

Διαγνωστική προσέγγιση 1) Κατάσταση εξωκυττάριου όγκου α)Υπερογκαιμία β)Ευογκαιμία γ)Υποογκαιμία 2) Όγκος και ωσμωτικότητα ούρων 3) UNa+

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ Η συμπτωματολογία αποδίδεται στην αφυδάτωση και συρρίκνωση των εγκεφαλικών κυττάρων και η σοβαρότητά της εξαρτάται από την οξεία ή χρόνια εγκατάσταση της διαταραχής, και τη βαρύτητα της υπερνατριαιμίας. Συνήθως τα συμπτώματα εμφανίζονται σε επίπεδα Νa+ >155-168mmol/L.

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ Όταν εγκαθίσταται σε: <24-48 ώρες: Αδυναμία, ευερεθιστότητα,έμετοι,λήθαργος, κράμπες, έως σπασμοί, κώμα (Νa+>158mEq/L). Κίνδυνος ενδοεγκεφαλικής αιμορραγίας και θρόμβωσης φλεβωδών κόλπων(CT ή MRI εγκεφάλου) >48 ώρες: Ηπια συμπτώματα όπως κόπωση, λήθαργος, κεφαλαλγία ή ανύπαρκτα. (αντιρροπιστικός μηχανισμός)

Θεραπευτικά κλειδιά 1) Οξεία ή χρόνια εγκατάσταση- Συμπτώματα 2) Εκτίμηση του εξωκυττάριου όγκου Υπερ- υποογκαιμία, ευογκαιμία 3) Εκτιμάται το είδος της διαταραχής( απώλεια νερού ή προσθήκη-λήψη νατρίου) στα πλαίσια διαφορικής διάγνωσης.

Θεραπεία σε οξεία υπερνατριαιμία Αν υπάρχει δυνατότητα αναζητάται το αίτιο και ανακόπτεται η απώλεια Η2Ο. Ο χρόνος είναι πολύτιμος. Γρήγορη δράση πρίν εγκατασταθούν μόνιμες νευρολογικές βλάβες.

Θεραπεία σε οξεία υπερνατριαιμία Προσδιορισμός ελλείμματος νερού: Ελλειμμα νερού(L) = (0,6xKg ΣΒ) x (μετρηθέν Νa/140-1). Προσδιορισμός περίσσειας νατρίου: Περίσσεια Na+(mEq) = (0,6xΣΒ) x (μετρηθέν Na/140-1)

Θεραπεία σε οξεία υπερνατριαιμία Διάλυμα δεξτρόζης 5%, σε ρυθμό όχι μεγαλύτερο του 500ml/h ή και υπότονο διάλυμα NaCl 0,45% α) Το έλλειμμα μπορεί να διορθωθεί σε 2 ή παραπάνω 24ωρα, αλλά το 1/2 του ελλείμματος πρέπει να χορηγηθεί τις πρώτες 12-24ώρες. β) Το νάτριο ορού δεν πρέπει να μειώνεται πάνω από 0,5-1mEq/L/h.

Θεραπεία σε χρόνια ευογκαιμική υπερνατριαιμία -Αποκατάσταση ελλείμματος νερού με: Διάλυμα δεξτρόζης 5%, σε ρυθμό όχι μεγαλύτερο του 500ml/h.Αν είναι δυνατόν χορηγείται πόσιμο νερό. α) Η αναπλήρωση του ελλείμματος πρέπει να γίνεται εντός 2-4 24ώρων, έτσι ώστε το πρώτο 1/3 να δοθεί εντός 8ωρών, το δεύτερο 1/3 τις επόμενες 16 ώρες του πρώτου 24ώρου και το τελευταίο 1/3 το δεύτερο 24ωρο. β) Η ωσμωτική πίεση δεν πρέπει να μειώνεται περισσότερο από 1-2mOsm/L/h, ενώ το Νa+ του ορού κατά 0,5-1mEq/L/h.

Θεραπεία σε χρόνια υποογκαιμική υπερνατριαιμία Αποκατάσταση όγκου με χορήγηση 0,9% NaCl μέχρι αποκατάσταση των συμπτωμάτων της υποογκαιμίας και στη συνέχεια όπως προηγουμένως.

Θεραπεία χρόνιας υπερογκαιμικής υπονατριαιμίας Άμεση διακοπή της χορήγησης ή λήψης άλατος Απομάκρυνση του πλεονάζοντος Νa+ με διουρητικά της αγκύλης και ταυτόχρονη αναπλήρωση της απώλειας Η2Ο με διάλυμα D/W 5%.

Προσοχή Το διάλυμα γλυκόζης 5% παρουσιάζει το πρόβλημα του σχετικά αργού μεταβολισμού της γλυκόζης(0,5/grΣΒ/h), γι’ αυτό δεν πρέπει να χορηγείται σε ταχύτητα μεγαλύτερη από αυτήν. Κινδυνος ωσμωτικής διούρησης-επίτασης προβλήματος

Κίνδυνος σε γρήγορη διόρθωση Εγκεφαλικό οίδημα, λόγω εισροής νερού στα προηγουμένως αφυδατωμένα εγκεφαλικά κύτταρα.

Ειδική περίπτωση Σε ασθενείς με προχωρημένη νεφρική νόσο, πιθανόν να χρειαστεί αιμοκάθαρση.

Ευχαριστώ!!! Ευχαριστώ!!!