επίδραση κοινού ιόντος ( Ε.Κ.Ι )
Επίδραση κοινού ιόντος έχουμε, όταν σ’ ένα διάλυμα συνυπάρχουν: ασθενές οξύ και το αλάτι του με ισχυρή βάση,π.χ. HF/ ΝaF ασθενής βάση και το αλάτι της με ισχυρό οξύ, πχ. NH3/NH4Cl ασθενές οξύ και ισχυρό οξύ, π.χ. HCOOH/ HCl
ασθενής βάση και ισχυρή βάση, πχ. NH3, NaOH δυο ασθενή οξέα, πχ. HF, CH3COOH δυο ασθενείς βάσεις, π.χ. NH3, RNH2
ένα 1ο παράδειγμα Έστω διάλυμα που περιέχει ασθενές οξύ ΗΑ συγκέντρωσης Cοξέος και το αλάτι του με ισχυρό οξύ NaA συγκέντρωσης Cβάσης. Τότε: Το Na+ δεν αντιδρά με το νερό Cβάσης Cβάσης Cβάσης Προσεγγίσεις: επειδή Κα/C ≤ 0,1 και λόγω ΕΚΙ x<< Cοξέος και x<< Cβάσης, άρα Cοξέος-x ≅ Cοξέος και Cβάσης+ x ≅ Cβάσης αρχ. Cοξέος Cβάσης αντ/παραγ. -x +x +x I.I. Cοξέος-x Cβάσης+x x ή
ένα 2ο παράδειγμα Όμως x<<, οπότε ένα 2ο παράδειγμα Έστω διάλυμα που περιέχει ασθενές οξύ ΗΑ συγκέντρωσης Cασθ. και σταθεράς ιοντισμού Κα και ισχυρό οξύ (πχ. HCl) συγκέντρωσης Cισχ. Τότε: Το Cl- δεν αντιδρά με το νερό Cισχ Cισχ Cισχ Προσεγγίσεις: Αν Κα/C ≤ 0,1 και λόγω ΕΚΙ, x<< Cασθ ⇨ Cασθ -x ≅ Cασθ Αν x<< Cισχ ⇨Cισχ + x ≅ Cισχ αρχ. Cασθ Cισχ αντ/παραγ. -x +x +x I.I. Cασθ-x +x Cισχ+x Όμως x<<, οπότε Δηλαδή το pH καθορίζεται από την συγκέντρωση του ισχυρού οξέος ……..
παρατηρήσεις Όταν ένας ασθενής ηλεκτρολύτης «δέχεται» ΕΚΙ, τότε η ισορροπία ιοντισμού μετατοπίζεται προς τα αριστερά και ο βαθμός ιονισμού μειώνεται Α- Ισορροπία Ο βαθμός ιοντισμού ενός ηλεκτρολύτη όταν «δέχεται» ΕΚΙ υπολογίζεται από τον τύπο και ΟΧΙ από τον νόμο Oswald