Αναληπτικά Είναι οι ενώσεις που διεγείρουν το Κ.Ν.Σ. και ειδικότερα τον προμήκη και το αναπνευστικό κέντρο

CF3CH2OCH2CF3 Υγρό πτητικό οσμής αιθέρα Φθοροθύλιο CF3CH2OCH2CF3 Υγρό πτητικό οσμής αιθέρα

Προσδιορισμός Μετατροπή σε NaF, προσθήκη PbCl2 σε περίσσεια, ογκομέτρηση της περίσσειας με EDTA

Χρήσεις Με εισπνοή Προκαλεί τονικοκλονικούς σπασμούς Μέσο πρόκλησης σπασμών αντί του ηλεκτροσόκ

Πεντετραζόλιο-Καρδιαζόλη Λευκό στερεό, άοσμο, πικρό, διαλυτό σε νερό, αιθανόλη, αιθέρα, χλωροφόρμιο, τετραχλωράνθρακα

Δράση-Χρήση Διεγερτικο του Κ.Ν.Σ Κλονικοί, τονικοί σπασμοί παρόμοιοι με τη διέγερση από ηλεκτρικό ρεύμα Αλλαγές διαβατότητας λόγω αλλαγών στην συγκέντρωση του εξωνευρωνικού καλίου Ταχύτατη κατανομή σ’ όλο το σώμα Μεταβολισμός σε αδρανείς μεταβολίτες Διάγνωση μικρής επιληψίας, ενεργοποίηση ηλεκτροεγκεφαλογραφήματος

Σχέση δομής- δράσης Δομικές τροποποιήσεις βελτιώνουν και ξεχωρίζουν την αναληπτική δράση από την σπασμογενή Απουσία του πεντύλενο-δακτυλίου δίνει κατασταλτική δράση

Μη ειδικά αναληπτικά Δοξαπράμη Αιθαμιβάνη Νικεταμίδη Βεμεγρίδη Η ασφάλεια σχετίζεται με : την μεγαλύτερη απόσταση ανάμεσα στη δόση που διεγείρει το κέντρο της αναπνοής και τη δόση που προκαλεί γενική διέγερση-σπασμούς

Η νικεταμίδη αποτελεί την οδηγό ένωση για αναληπτικά τύπου υποκατεστημένου αμιδίου Προϋπόθεση για δράση αποτελεί η υποκάτασταση ενός αρωματικού οξέος από διαιθυλαμιδο-ομάδα -CONH2: πολύ ασθενή δράση, μάλλον τοπική αναισθητική δράση

Δοξαπράμη

Μη ειδικό αναληπτικό διεγερτικό της αναπνοής μετά από γενική αναισθησία Ασφαλέστερο συγκρινόμενο με την Αιθαμιβάνη Νικεταμίδη

Ομοιάζει με τα αντιεπιληπτικά του τύπου των σουκινιμιδίων Ελάττωση του αριθμού των δακτυλίων συνεχίζει να δίνει ενεργά παράγωγα Amiphenazole βιοϊσοστερές της δοξαπράμης

Αντενδείκνυται σε άτομα που πάσχουν από καρδιαγγειακά νοσήματα και σε άτομα με αγωγή με συμπαθητικομιμητικά & αναστολείς ΜΑΟ Μεταβολίζεται με διάνοιξη του μορφολινικού δακτυλίου

Αιθαμιβάνη

Σύνθεση αιθαμιβάνης

Γενικό αναληπτικό, αντίδοτο σε δηλητηριάσεις από βαρβιτουρικά Αυξάνει τη διέγερση Δεν αναστέλλει κατασταλτικούς μηχανισμούς Άμεση διέγερση προμήκους Έμμεση ενεργοποίηση περιφερικών χημειοϋποδοχέων

Ο υποκαταστάτης στη θέση 3 καθοριστικός για διέγερση/καταστολή Βεμεγρίδη Ο υποκαταστάτης στη θέση 3 καθοριστικός για διέγερση/καταστολή

Παρουσιάζει αναλογία με το γλουταριμίδιο Αντιμετωπίζει την καταστολή του Κ.Α από βαρβιτουρικά

Νικεταμίδη Μη ειδικό αναληπτικό, προκαλεί εκτεταμένη διέγερση στο Κ. Ν Νικεταμίδη Μη ειδικό αναληπτικό, προκαλεί εκτεταμένη διέγερση στο Κ.Ν.Σ

Ιξώδες υγρό άχρωμο Διαλυτό σε νερό, αιθανόλη, αιθέρα Αυξάνει τη διέγερση-άμεση διέγερση Μικρή διάρκεια δράσης λόγω ταχείας αρχικής συγκέντρωσηςστο Α.Κ και άμεσης ανακατανομής σε άλλες περιοχές

Παράγωγα φαιναιθυλαμίνης/ αμφεταμίνης με συμπαθομιμητική-αδρενεργική-αναληπτική δράση Ο μηχανισμός δράσης σχετίζεται με την στερεοϊσομέρεια R, S. Τα περισσότερα είναι R. Εξαίρεση η αμφεταμίνη S.

παράγωγα φαιναιθυλαμίνης συμπεριφέρονται σαν αδρενεργικά υποκαθιστώντας την αμφεταμίνη πλεονεκτώντας στον εθισμό και την τοξικότητα

Η παρουσία αλογόνου στο Ph μειώνει την ένταση της διέγερσης SAR Ποιοτικές συσχετίσεις της δομής με τη δράση για τα παράγωγα φαιναιθυλαμίνης Αντικατάσταση της πιπεριδίνης από 3-τετραϋδροισοκινολυλο-, ή 3-μορφολινυλο-, ή 2-πυρρολιδινυλο- ομάδα, συσχετίζεται με την κατά προσέγγιση διατήρηση/ελαφρά μείωση της δράσης Αντικατάσταση του φαινυλίου με ετεροκυκλικό μειώνει/εξαφανίζει τη δράση Η παρουσία αλογόνου στο Ph μειώνει την ένταση της διέγερσης

Μεθυλοφαινυδάτη (Ritalin) ρακεμικό μίγμα threo διαστερεομερών 2R: 2R’ d-threo 2S : 2S’ l-threo η erythro μορφή χαρακτηρίζεται από τοξικότητα (υπέρταση)

Ανταγωνιστής υποδοχέων κοκαϊνης Στόχος ο εθισμός από κοκαϊνη Δράσεις: κεντρική αντιχολινεργική, αύξηση επιπέδων βιογενών αμινών (ντοπαμίνη, σεροτονίνη, νορεπινεφρίνη) αναστολή επαναπρόσληψης της ντοπαμίνης από την πρωτεϊνη μεταφοράς dopamine transporter (DAT) Ανταγωνιστής υποδοχέων κοκαϊνης Στόχος ο εθισμός από κοκαϊνη

Πρόσφατα προτάθηκε κοινή φαρμακοφόρος για κοκαϊνη και μεθυλοφαινυδάτη

Σύνθεση του RITALIN

Συνθετικές πορείες ασύμμετρης σύνθεσης μεθυλο-φαινυδάτης 1

2. BOC: t-butyl-dicarbonate; BOP: (Benzotriazol-1-yloxy)tris(dimethylamino)phosphonium hexafluorophosphate; TEA: triethylamine; DMF: dimethyl formamide; THF: tetrahydrofuran; PDC: pyridinium dichromate

Ποιοτικές συσχετίσεις της δομής με τη δράση Ο Μεθυλεστέρας παρουσιάζει την μέγιστη δράση. Απαραίτητη η παρουσία του μεθυλεστέρα Αύξηση της απόστασης του Ν- από τον αρωματικό δακτύλιο αυξάνει τη δράση. Μείωση της απόστασης μειώνει τη δράση

Απαραίτητη η παρουσία αρωματικού δακτυλίου. Για την ο-θέση υπάρχουν στερεοχημικές απαιτήσεις. Ο υποκαταστάτης πρέπει να είναι ομοεπίπεδος με το Ph (όχι επάνω ή κάτω από το επίπεδο). Επιθυμητή η παρουσία δεκτών e σε m- ή p- υποκατάσταση. Συνδυασμός των δύο τελευταίων ιδιοτήτων οδηγεί σε πολύ βελτιωμένη ικανότητα πρόσδεσης στην DAT. Παρουσία της νάφθυλο ομάδας οδηγεί σε πολύ καλή δράση («επίθεση» imposition μεγάλης αρωματικής ομάδας στην αντίστοιχη μεγάλη αρυλο περιοχή της φαρμακοφόρου. Παρεμβολή μιας CH2 ομάδας (βένζυλο αντί φαίνυλο) ελαττώνει την δράση

Ποσοτικές συσχετίσεις 3D-QSAR Μεθυλοφαινυδάτη και φαινυλο- υποκατεστημένα παράγωγα προσδεδεμένα στην DAT

Ποιοτικές συσχετίσεις της δομής με τη δράση Ν-αλκυλίωση: αλλάζει την αρωματικότητα μειώνει την δράση Ν-αρυλίωση: βενζυλο ομάδα καλύτερη δράση. Αντίθετα η 4-χλωρο βενζυλο ομάδα μειώνει την δράση. Μεγάλο ογκώδες αρύλιο στο Ν μειώνει την δράση Ο ρόλος της δευτεροταγούς αμίνης 5μελής>7μελή>8μελή>μορφολινυλ Αναστροφή με αύξηση της δράσης στον 6μελή της πιπεριδίνης που οδηγεί σε ισχυρότερη δράση.

Η ένταση της δράσης βρίσκεται ανάμεσα στην αμφεταμίνη και στην καφείνη Χορηγείται σε περιπτώσεις: Κατάθλιψης Ατονίας Ναρκοληψίας για ανάνιψη Γεροντική άτονία Στο σύνδρομο minimal brain disfunction

αντενδείξεις Όχι συγχορήγηση με δικουμαρόλη Αναστολείς ΜΑΟ Σε περιπτώσεις άγχους Επιληψίας Σε παιδιά μικρότερα των 6 ετών