1 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗΣ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣ ΤΗΣ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗΣ ΣΕ ΕΘΝΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ Ευάγγελος Μαρίνης Επίτιμος Διευθυντής Μικροβιολογικού Εργαστηρίου Ν.Ν.Θ.Α. και Εθνικού Κέντρου Αναφοράς Μυκοβακτηριδίων Θεσ/νίκη

2 ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΕΚΤΕΛΟΥΝΤΑΙ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΗΣ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΜΥΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΑΚΩΝ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ 1.Μικροσκοπική εξέταση 2.Καλλιέργεια για απομόνωση του στελέχους 3.Ταυτοποίηση του στελεχους 4Έλεγχος αντοχής του στελέχους στα αντιφυματικά φάρμακα 5.Επιδημιολογική διερεύνηση των απομονουμένων στελεχών

3 ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΟΛΟΥ ΤΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 1.Εμπειρία 2.Εξοπλισμός μηχανημάτων (κόστος) 3.Ειδικά αντιδραστήρια (κόστος) 4.Κτιριακή υποδομή (κόστος) 5.Εσωτερικός και εξωτερικός ποιοτικός έλεγχος 6.Αρκετός αριθμός δειγμάτων

4 ΠΡΩΤΟ ΕΠΙΠΕΔΟ 1.Σωστή συλλογή των κλινικών δειγμάτων 2.Επεξεργασία των δειγμάτων 3.Χρώση παρασκευασμάτων 4.Μικροσκόπιση 5.Σωστή αποστολή των δειγμάτων στο δεύτερο επίπεδο

5 ΔΕΥΤΕΡΟ ΕΠΙΠΕΔΟ 1.Λειτουργίες του πρώτου επιπέδου 2.Καλλιέργεια σε ειδικά θρεπτικά υλικά 3.Ταυτοποίηση των απομονουμένων στελεχών για M.tuberculosis 4.Σωστή αποστολή,στο τρίτο επίπεδο, των στελεχών για έλεγχο αντοχής και ταυτοποίηση ατύπων 5.Εσωτερικό ποιοτικό έλεγχο και συμμετοχή σε εξωτερικό ποιοτικό έλεγχο 6.Εκπαίδευση προσωπικού πρώτου επιπέδου

6 ΤΡΙΤΟ ΕΠΙΠΕΔΟ (Κέντρα Αναφοράς) 1.Λειτουργίες πρώτου και δεύτερου επιπέδου 2.Έλεγχος αντοχής στα αντιφυματικά φάρμακα 3.Τελική ταυτοποίηση των στελεχών 4.Εσωτερικό ποιοτικό έλεγχο και συμμετοχή σε εξωτερικό ποιοτικό έλεγχο 5.Εκπαίδευση προσωπικού πρώτου και δευτέρου επιπέδου 6.Έρευνα – Επιδημιολογική διερεύνηση των από- μονωθέντων στελεχών

7 ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΩΝ  ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΤΤΙΚΗΣ 42 31,1 %  ΠΕΡΙΟΧΗ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ 11 8,2 %  ΕΠΑΡΧΙΑ 82 60,7 %  Σύνολο 135

8 ΔΥΝΑΜΙΚΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΩΝ ΣΕ ΚΛΙΝΕΣ  Μέχρι 100 κλίνες 28 20,7 %  Από 101 – ,9 %  Από 201 – ,3 %  Από 501 – ,5 %  Άνω των ,5 %  Σύνολον 135

9 ΔΥΝΑΜΙΚΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΩΝ ΣΕ ΚΛΙΝΕΣ  Αττική Θεσ/νίκη Επαρχία  Μέχρι ,8% 2 18,2% 24 29,2%  101 – , ,5%  201 – ,3% 5 45,5% 26 31,7%  501 – ,7% 4 36,3% 6 18,5%  > ,4% - 1 1,2%  ΣΥΝΟΛΟΝ % % %

10 Ε. ΜΥΚΟΒΑΚΤΗΡΙΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΝΑΙ ΟΧΙ 1. Γίνονται εξετάσεις για φυματίωση □ □ 2. Αν όχι, γιατί; ……………………………………………………………………………………………………………… 3. Αν ναι, ποιες; ΟΧΙ ΝΑΙ ΠΟΣΕΣ ΠΟΣΕΣ (2005) ΘΕΤΙΚΕΣ (2005 ) Μικροσκοπική (Zeihl Nielsen) □ □ ……... Mικροσκοπική (φθορισμός) □ □.….. …... Καλλιέργεια (Löwenstein - Jensen) □ □ …… …... Καλλιέργεια (άλλη μέθοδος) □ □ …… …... Προσδιορίστε ……………………… Αν δεν γίνονται καλλιέργειες, που αποστέλλονται τα δείγματα; …………………………………………………………………………………………..……………………………………… NAI OXI Έλεγχος ευαισθησίας στα αντιφυματικά □ □ Μέθοδος-Προσδιορίστε: ………………………………………………………………. Αν όχι, που αποστέλλονται τα στελέχη για έλεγχο; …………………………………………………………………………………………...…………………………………………………………………………………………. Ταυτοποίηση μυκοβακτηριδίων NAI □ OXI □ Μέθοδος-Προσδιορίστε: ………………………………………………………………. Γραφείο Φυματίωσης ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ. Ε.Καντζιλάκη – Δ.Παναγιωτοπούλου

11 ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΩΝ ΣΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ  ΑΠΑΝΤΗΣΑΝ ,5 %  ΔΕΝ ΑΠΑΝΤΗΣΑΝ 25 18,5 %  ΣΥΝΟΛΟΝ 135

12 ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗ ΠΟΥ ΚΑΝΟΥΝ ΤΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ ΝΑΙ ΟΧΙ Μικροσκοπική 89 81,0 % 21 19,0 % Καλλιέργεια 71 64,5 % 39 35,5 % Έλεγχο αντοχής 10 9,0 % ,0 % Ταυτοποίηση 8 7,3 % ,7 %

13 ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΩΝ ΠΟΥ ΚΑΝΟΥΝ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗ Μικροσκοπική Καλλιέργεια Νοσ.Αττικής (42) 33 78,6 % 31 73,8 % Νοσ.Επαρχίας (93) 56 60,2 % 40 43,0 % 89 71

14 ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗΣ ΑΠΟ ΤΑ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΤΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΩΝ

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28 ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΩΝ ΚΑΤΆ ΜΕΓΕΘΟΣ ΚΑΙ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗ ΠΟΥ ΚΑΝΟΥΝ Αριθμός κλινών Αριθ.Νοσοκομ. Μικροσκοπική Καλλιέργεια Μέχρι – – – >

29 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΩΝ ΣΤΑ ΤΡΙΑ ΕΠΙΠΕΔΑ Νοσοκομεία Αριθμ.Νοσοκομείων Επίπεδο Μέχρι 200 κλίνες Και τα 5 Ψυχατρικά 68 1ο Από 201 – ο Ν.Ν.Θώρακος + 6 Πανεπιστημιακά 10 3ο Αν κάποιο Νοσοκομείο έχει τη δυνατότητα, μπορεί να εκτελεί και εργασίες ανωτέρου επιπέδου

30 ΣΕ ΚΑΘΕ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΙΑ Τα Εργαστήρια συνδέονται μεταξύ τους σε δίκτυο αλληλοεξυπηρέτησης Ένα τουλάχιστον ή περισσότερα, στα μεγαλύτερα σε κλίνες Νοσοκομεία, με εμπειρία και εργαστηριακή υπο- δομή, αναλαμβάνουν το ρόλο του 2ου επιπέδου Όπου υπάρχουν Ν.Ν.Θώρακος ή Πανεπιστημιακά, τα Εργαστήριά τους οργανώνονται κατάλληλα για να ανα- λάβουν το ρόλο του Κέντρου Αναφοράς ( 3ο επίπεδο )

31 Το Εθνικό Κέντρο Αναφοράς Μυκοβακτηριδίων στο ΝΝΘΑ«Η ΣΩΤΗΡΙΑ» ΣΥΝΤΟΝΙΖΕΙ: 1.Την επιδημιολογική διερεύνηση των στελεχών που απομονώνονται σε όλη τη χώρα 2.Την παρακολούθηση της αντοχής στα αντιφυματικά φάρμακα 3.Την έρευνα ΚΑΙ ΕΚΤΕΛΕΙ ΌΛΕΣ ΤΙΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΟΥ 3ου ΕΠΙΠΕΔΟΥ