Eliminacijske reakcije konsultacije
Eliminacijske reakcije Eliminacija - izlazak dva ili više atoma ili grupa iz iste molekule. U većini uobičajenih eliminacijskih reakcija nastaju vipestruke veze gubitkom grupa koje su bile vezane na susjednim atomima. Tako imamo: 1,1- ili -eliminaciju, 1,2 ili ß-eliminaciju, tip eliminacije koji predstavlja unutarmolekulsku supstituciju gdje izlazne grupe odlaze sa 1,3-položaja ili još udaljenijih mjesta i tako mogu nastati ciklički produkti.
1,1- ili -eliminacija Dvostruka veza je nastala gubitkom grupa vezanih na susjedne atome
1,2 ili ß-eliminacija Dvije grupe odlaze sa istog atoma. Ove eliminacije se primjenjuju za dobivanje vrlo reaktivnih čestica, karbena koji su osiromašeni elektronima i elektrofilni su.
Eliminacijske reakcije Objasnite princip β-eliminacije.
β-eliminacija Je izdvajanje dvije susjedne grupe(ili dva suisjedna supstituenta)uz nastajanje dvostruke ili trostruke veze. Odlazak ova dva supstituentamože se odvijati istovremeno ili u dva koraka.U većini slučajeva jedan od supstituenata je odlazeća (nukleofilna) grupa, a drugi je proton
Tipovi eliminacija Dehidrohalogenacija (-HX) Dehidratacija (-H2O)
Zajcevljevo (Saytzev) pravilo Dehidrohalogenacija Zajcevljevo (Saytzev) pravilo Ukoliko se iz supstrata eliminiraju manje odlazeće grupe kao što su halogeni ili OH grupa, hidrogen koji se izdvaja, odlazi sa više supstituiranog β-karbona. To je Zajcevljevo pravilo Ima više supstituenata Manje supstituenata
Hofmann-ovo pravilo Ako supstrat sadrži veće odlazeće grupe npr. kvarterna amonijeva ili sulfonijeva so, hidrogen koji se izdvaja odlazi sa manje supstituiranog -C atoma: Više supstituiran Manje supstituiran
Zajcev-ljevo i Hofmann-ovo pravilo Dokažite da pri dehidrohalogenovanju nekog terc-pentil-halogenida stvaranje Zajcev-ljebog proizvoda je povoljnije od Hofmann-ovog.
Stvaranje Zajcev-ljevog produkta je povoljnije zbog veće stabilizacije hiperkonjugacijom alkena koji sadrži veći broj alkil-grupa vezanih za C=C grupu.
Napišite reakciju eliminacije pri čemu nastaju produkti i po Zajcev-ljevom i po Hofmann-ovom pravilu
Rješenje
Orjentacija eliminacije Neke eliminacijske reakcije daju smjesu alkenskih produkata, a neke samo jedan od mogućih izomera. Razlog tome je što mnogi supstrati imaju više od jedne vrste -vodika koji se može otcijepiti. Koji produkt će nastati ovisi o: strukturi supstrata, svojstvima izlazne (odlazeće) grupe, reakcijskim uvjetima.
Za orijentaciju eliminacije važni su sterički uvjeti koji se zasnivaju na veličini korištene baze. Uz voluminozne baze obično nastaju manje supstituirani alkeni. Bazičnost je važan faktor za eliminaciju, a nukleofilnost za supstituciju.Zbog toga ako želimo eliminaciju trebamo upotreijebiti jako bazične uslove Etanol i etoksid-jon su nukleofili.Etoksid je bolji nukleofil zbog svog negativnog naboja.negativno nabijen kisikov atom čini etoksid jakom bazom. Bazičnost je preovladavajući faktor u kompeticiji eliminacije i supstitucije, što povećava eliminaciju.
Uticaj strukture supstrata na odnos eliminacije i supstitucije Pretrpanost supstituentima unutar supstrata više pogoduje eliminaciji nego supstituciji. Zašto?
Zbog toga što steričke smetnje više ometaju nukleofil na putu do c-atoma nego do β-vodikovog atoma. Također i veća stabilnost produkta je vjerovatno drugi faktor koji objašnjava povećanje udjela eliminacije kada se poveća broj skupina na supstratu.Više supstituirani alkeni su stabilniji.
Uticaj otapala na odnos eliminacije i supstitucije Smanjenje polarnosti otapala više odgovara eliminaciji nego supstituciji
Uticaj temperature na odnos eliminacije i supstitucije Porastom temperature, brzina eliminacija raste u odnosu na brzinu supstitucije
Nastajanje alkena dehidratacijom alkohola Čime je katalizirana dehidratacija alkohola pri čemu nastaju alkeni? Koji korak određuje brzinu reakcije? Primjer mehanizma dehidratacije alkohola:
Dehidrataciju alkohola obično katalizira kiselina. Činjenica da iz tercijarnih alkohola mnogo brže nastaje produkt u poređenju sa primarnim, govori da je nastanak karbokationa kao međuprodukta, korak koji određuje brzinu reakcije
Napiši proizvod dehidratacije 1.reakcija 2.reakcija
1. reakcija 2. reakciija
Dehidrohalogenacija Nacrtajte strukturne formule produkata koji nastaju dehidrohloriranjem navedenih spojeva sa NaOEt/EtOH. 1. reakciija 2. reakciija
1. reakciija 2. reakciija
Pirolitička eliminacija Termičko cijepanje molekule zove se pirolizom. Izlazne grupe estera i amin-oksida mogu grijanjem dobiti dovoljno energije da djeluju kao unutrašnje baze Napišite produkt reakcije
Napišite dobivanje 1-oktena pirolizom estera?
Piroliza estera spada u termičke cis-eliminacije Piroliza estera spada u termičke cis-eliminacije.kod estera primarnih alkohola nastaju 1-alkeni.
Piroliza amin-oksida (Copeova reakcija) je postupak za sintezu alkena, sličan pirolizi estera Napisite produkt reakcije:
Rješenje:Atom kisika ima prividni negativni naboj i može djelovati kao baza.
Katakitička dehidrogenacija Eliminacija vodika iz ugljikovodika je važan industrijski proces, koji se provodi pri visokim temperaturama uz katalizator (najčešće metalni oksidi). Napišite produkte koji nastaju: 1.reakcija 2.reakcija
1.reakcija 2.reakcija
Nastajanje alkina Postupak do nastanka alkina je 1,2-eliminacija derivata alkena ili dvostruka 1,2-eliminacija supstituiranih alkana Eliminacijske reakcije nastajanja alkina obično su sporije od sličnih eliminacija za nastanak alkena. Iz tog razloga potrebni su jači uvjeti (jače baze i više temperature) za provođenje reakcije
Napišite produkte reakcija
1.reakcija 2.reakcija