ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΣΤΗΝ ΟΓΚΟΜΕΤΡΗΣΗ ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΣΤΗΝ ΟΓΚΟΜΕΤΡΗΣΗ 14/2/11

1. Πού διδάσκω; Τάξη: Γ’ Λυκείου Επίπεδο-αποδοχή μαθητών: Μέτριο Τάξη: Γ’ Λυκείου Επίπεδο-αποδοχή μαθητών: Μέτριο Εποπτικά μέσα: Απαιτούμενα όργανα-Αντιδραστήρια Διαδραστικός πίνακας Λογισμικά: Iridium, Dblab (multilog) Σύστημα συγχρονικής λήψης και απεικόνισης v. Πεχάμετρο, προχοΐδα σε ορθοστάτη και βάση, μαγνητικός αναδευτήρας 14/2/11

2. Τι διδάσκω; α. Διδακτική ενότητα : οξέα-βάσεις και ιοντική ισορροπία (14 ώρες) β. Αναλυτικές παράγραφοι: δείκτες - ογκομέτρηση γ. Διαθέσιμος διδακτικός χρόνος: 3 ώρες 1η ώρα: ορισμός και συμπεριφορά δεικτών 2η ώρα: πειραματική πορεία 3η ώρα: επεξεργασία αποτελεσμάτων - αξιολόγηση 14/2/11

3. Πώς διδάσκω; 14/2/11

i. Διδακτικοί στόχοι Να μπορεί ο μαθητής: Aναλυτικού προγράμματος Nα αναφέρει ποιες ουσίες λέγονται δείκτες, πώς εξηγείται η δράση τους, που χρησιμοποιούνται. Nα αναφέρει και να περιγράφει τη διαδικασία της ογκομέτρησης και τις εφαρμογές της στον πειραματικό προσδιορισμό της περιεκτικότητας- συγκέντρωσης ενός διαλύματος οξέος ή βάσης. Προτεινόμενοι Να μπορεί ο μαθητής: Nα κατασκευάζει την καμπύλη εξουδετέρωσης και να προσδιορίζει το ρΗ του διαλύματος σε κάθε σημείο της. Nα αναγνωρίζει το είδος της ογκομέτρησης (οξυμετρία-αλκαλιμετρία) καθώς και το είδος των ηλεκτρολυτών που αντιδρούν, από τη μορφή της καμπύλης εξουδετέρωσης. Nα επιλέγει τον καταλληλότερο δείκτη με βάση το ρΚα του και την καμπύλη εξουδετέρωσης. 14/2/11

ii. Διδακτική διαδικασία Επιλογή διδακτικής μεθόδου: καθοδηγούμενη ανακάλυψη Επιλογή διδακτικής τακτικής: κλασσικό πείραμα, multilog, εικονικό εργαστήριο Πορεία μαθήματος: έλεγχος προαπαιτούμενων γνώσεων και ανάκλησή τους: - οξέα – βάσεις - εξουδετέρωση κατά bronsted-Lowry παρουσίαση στον πίνακα της πορείας του μαθήματος: - αντιδράσεις διάστασης – ιοντισμού - αντιδράσεις εξουδετέρωσης: ισχυρού οξέος από ισχυρή βάση ασθενούς οξέος από ισχυρή βάση ασθενούς βάσης από ισχυρό οξύ - διαδικασία ογκομέτρησης, ισοδύναμο σημείο, τελικό σημείο - αραιώσεις διαλυμάτων - ιοντισμός και συμπεριφορά δεικτών διέγερση της προσοχής των μαθητών: - κρασί που γίνεται νερό - αιματοβαμένη καρδιά - ποτήρια με νάζι - animations 14/2/11

iii. Bοηθήματα ΑΠΣ-ΔΕΠΠΣ Σχολικά συγγράμματα: Χημεία Α’ και Γ’ λυκείου Εξωσχολικά βοηθήματα: Διδάσκω Χημεία, (Α. Μαυρόπουλου) Σενάριο titration, (Α. Δελής) Α+ Projects in Chemistry (Janice Vancleave’s) Πειραματικές δραστηριότητες (οδηγός Multilog) Επιστημονικά συγγράμματα Πρόσθετα εποπτικά βοηθήματα 14/2/11

Απαιτούμενα όργανα ογκομέτρησης Προβολικό σύστημα Logger Multilog iv. Eποπτικά μέσα Απαιτούμενα όργανα ογκομέτρησης Προβολικό σύστημα Logger Multilog Λογισμικό IrYdium (Vlab) Video-animations με ιδιότητες και παιγνίδια στην ογκομέτρηση Διαφάνειες 14/2/11

4. Αξιολόγηση της διδασκαλίας Ερωτήσεις προφορικές για την ανάδειξη των διδακτικών στόχων Ολιγόλεπτη γραπτή ανώνυμη αξιολόγηση (Φύλλο αξιολόγησης) 14/2/11

5. Συμπεράσματα Διάγνωση αποτυχημένων στόχων Διορθωμένη και συμπληρωματική επαναδιδασκαλία 14/2/11

Φύλλο Αξιολόγησης Ο δείκτης βάμμα του ηλιοτροπίου ιοντίζεται σύμφωνα με την παρακάτω αντίδραση: H lit (aq) H+ (aq) + L lit- (aq) Τι χρώμα θα έχει διάλυμα με pH=12; Πως δικαιολογείτε την απάντησή σας; Για την καμπύλη που ακολουθεί απαντήστε στις παρακάτω ερωτήσεις: α. Η καμπύλη παριστάνει οξυμετρική ογκομέτρηση Σωστό Λάθος β. Το pH στο ισοδύναμο σημείο είναι 7 Σωστό Λάθος δ. Όταν στο διάλυμα άγνωστης C έχουν προστεθεί 10mL από την προχοΐδα, το διάλυμα χαρακτηρίζεται ρυθμιστικό (γράψτε Ναι ή Όχι) ε. Στο ισοδύναμο σημείο δεν υπάρχει ούτε οξύ ούτε βάση Σωστό Λάθος στ. Για την ογκομέτρηση αυτή θα επιλέγατε για δείκτη: i. Φαινολοφθαλεΐνη με pKa=10-9 ii. Ηλιανθίνη με pKa=10-3,5 ιιι. Κίτρινο της αλιζαρίνης με pKα=10-11 14/2/11