H ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821 ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΝΑΔΥΣΗΣ ΤΩΝ ΕΘΝΙΚΩΝ ΙΔΕΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ

Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΑΠΟ ΤΑ ΜΕΣΑ ΤΟΥ 18ου ΕΩΣ ΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ 19ου αιώνα

Οικονομικοί και κοινωνικοί μετασχηματισμοί

Οικονομικοί μετασχηματισμοί Εμπορικές συναλλαγές της δυτικής Ευρώπης με την Οθωμανική αυτοκρατορία Έλληνες, Εβραίοι και Αρμένιοι διακρίθηκαν στο εμπόριο και τη ναυτολία Τα ελληνικά πλοία επιτρέπεται να κινούνται ελεύθερα με ρωσική σημαία στα στενά του Βοσπόρου (συνθήκη του Κιουτσούκ-Καϊναρτζή 1774) Περιορισμός των αγγλικών και γαλλικών πλοίων στη Μεσόγειο, εξαιτίας των ναπολεόντειων πολέμων

Οι Έλληνες αποκτούν τον έλεγχο του εμπορίου Εμπορικά κέντρα (Θεσσαλονίκη, Ιωάννινα, Σμύρνη, Χίος) Ακμαίες ελληνικές παροικίες (Βιέννη, Βενετία, Οδησσός, Τεργέστη, Λιβόρνο)

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Ορθόδοξη εκκλησία:  αναγνωριζόταν από την οθωμανική διοίκηση ως η ηγεσία όλων των υπόδουλων χριστιανών, ωστόσο διαφοροποιούνταν εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας

Φαναριώτες:  Έλληνες από αρχοντικές οικογένειες που κατοικούσαν στο Φανάρι  μάθαιναν ξένες γλώσσες  σπούδαζαν στη Δύση  σταδιοδρομούσαν στην οθωμανική διοίκηση  Δραγουμάνοι της Υψηλής Πύλης Δραγουμάνοι του Στόλου Ηγεμόνες στις αυτόνομες παραδουνάβιες ηγεμονίες (Μολδαβία, Βλαχία)

Προεστοί:  διοικούσαν τις ελληνορθόδοξες κοινότητες  συγκέντρωναν τους φόρους από του Έλληνες και τους απέδιδαν στην οθωμανική διοίκηση  απέκτησαν πολιτκή δύναμη κι είχαν μεγάλες περιουσίες  επηρέαζαν πολιτικά τους τοπικούς Τούρκους αξιωματούχους

Έμποροι και καραβοκύρηδες:  βελτίωναν την οικονομική τους κατάσταση  (των παροικιών) ενδιαφέρονταν για τη διάδοση των νεωτερικών ιδεών στους συμπατριώτες τους  ίδρυαν σχολεία στις πατρίδες τους  τύπωναν βιβλία, περιοδικά, εφημερίδες  χορηγούσαν υποτροφίες

Κλέφτες: Αγρότες Από ανάγκη ή επιλογή κατέφευγαν στα βουνά Επιδίδονταν στη ληστεία για να επιβιώσουν Συχνά υποστηρίζονταν από τους αγροτικούς πληθυσμούς Πρότυπα ανυπότακτης στάσης  υμνήθηκαν για τη στάση τους  θρηνήθηκαν για το θάνατό τους

Αρματολοί:  ένοπλα σώματα οργανωμένα από την οθωμανική διοίκηση  για την τήρηση της τάξης (συχνά κλέφτες γίνονταν αρματολοί και το αντίθετο)

απασχολούμενοι στο εμπόριο και ναύτες: Αγρότες: πάνω από 80% του πληθυσμού Καλλιεργούσαν κτήματα κρατικά ή ιδιωτικά (τσιφλίκια) Τούρκων ή Ελλήνων Ζωή δύσκολη και στερημένη απασχολούμενοι στο εμπόριο και ναύτες:  Όλο και περισσότεροι

Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας Αρχές 18ου αι.: οι Έλληνες στράφηκαν στη Ρωσία  κοινά συμφέροντα στην περιοχή  ομόδοξη 1770: ελληνική επανάσταση στην Πελοπόννησο με ρωσική υποκίνηση (ορλωφικά) Αργότερα: κίνημα Λάμπρου Κατσώνη (απεσταλμένου της Ρωσίας) στα νησιά του Αιγαίου Σούλι: (αυτόνομη περιοχή της Ηπείρου)  σύγκρουση με τον Αλή πασά των Ιωαννίνων }Απέτυχαν

Νεοελληνικός Διαφωτισμός Κίνημα που:  επιδίωκε τη διάδοση των διαφωτιστικών ιδεών μεταξύ των Ελλήνων  αποσκοπούσε στην ιδεολογική προετοιμασία του αγώνα για την ελευθερία  αναπτύχθηκε κυρίως στις παροικίες και στα μεγάλα εμπορικά κέντρα

Φορείς διάδοσης του Διαφωτισμού Οι έμποροι Οι Έλληνες που ταξίδευαν στην Ευρώπη Στόχος:  η καλλιέργεια της ιδέας ότι η λογική μπορεί όχι μόνο να εξηγήσει τον κόσμο αλλά και να τον αλλάξει Η εκπαίδευση συνδέθηκε με τον αγώνα για ελευθερία.

Θέσεις Ελλήνων Διαφωτιστών Θαύμαζαν τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, τον συνέδεαν με την ελευθερία Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει: Να βασίζεται στις θετικές επιστήμες Να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα Να υπηρετεί την προοπτική του αγώνα για ελευθερία

Σημαντικοί Διαφωτιστές Ρήγας Βελεστινλής Ανώνυμος Αδαμάντιος Κοραής Αγ. Κοσμάς Αιτωλός Ιώσηπος Μοισιόδακας Δημήτριος Καταρτζής Κωνσταντίνος Κούμας Θεόφιλος Καϊρης