ΑΠΟΙΟΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ Ιωάννης Χαμπαίος

Slides:



Advertisements
Παρόμοιες παρουσιάσεις
Η περιεγχειρητική διαχείριση των υγρών στα παιδιά
Advertisements

6ο Σεμινάριο Υγρών, Ηλεκτρολυτών και Οξεοβασικής Ισορροπίας Κομοτηνή Σεπτεμβρίου 2012 Η σημασία της υπονατριαιμίας στους ηλικιωμένους Νικόλαος.
Λιάμης Γεώργιος Λέκτορας Παθολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΝΕΦΡΟΠΑΘΩΝ
Υπονατριαιμία της άσκησης
Επιδημιολογία της υπονατριαιμίας: Πόσο κοστίζει το νάτριο του ορού;
Ηλεκτρολυτικές Διαταραχές στο Σακχαρώδη Διαβήτη
ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΑΣΒΕΣΤΙΟΥ
Διαταραχές μεταβολισμού νατρίου Υπονατριαιμία - Υπερνατριαιμία
Μεταβολική Αλκάλωση Διάγνωση – Διαφορική Διάγνωση
Κομοτηνή, η οδός Βενιζέλου το Μαργαρίτης Σίμος.
Μηχανισμοί διατήρησης της μεταβολικής αλκάλωσης
Αφεντάκης Νίκος Νεφρολόγος ΓΝΑ «Γ. Γεννηματάς»
ΑΝΕΞΗΓΗΤΟ ΚΑΙ ΕΝΤΟΠΙΣΜΕΝΟ ΟΙΔΗΜΑ
Διαταραχές στο ισοζυγίου του νατρίου στους αλκοολικούς
Ηλεκτρολυτικές και Οξεοβασικές διαταραχές στη ΜΕΘ
ΥΠΟ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ
Θεραπεία διαβητικής κετοξέωσης
ΑΦΥΔΑΤΩΣΗ- ΑΙΜΟΔΥΝΑΜΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΙΣΟΤΟΝΗΣ ΑΦΥΔΑΤΩΣΗΣ
Επείγουσα υπερνατριαιμία
ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΠΑΙΔΙΩΝ.
Πανεπιστημιακή Νεφρολογική Κλινική ΔΠΘ
Η ΣΥΒΟΛΗ ΤΟΥ ΝΕΦΡΟΥ ΣΤΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΙΣΟΖΥΓΙΟΥ ΥΔΑΤΟΣ Φράγκου Ελένη.
ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ:
Διαταραχές ισοζυγίου του ύδατος σε ποικίλες καταστάσεις Σχόλια - Παραδείγματα Αφεντάκης Νίκος Νεφρολόγος ΓΝΑ “Γ. Γεννηματάς”
Χατζηδημητρίου Χρήστος Νεφρολόγος, Δ/ντής ΜΤΝ Γ.Ν. Ξάνθης
ΓΕΩΡΓΟΥΛΙΔΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΝΕΦΡΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Β´
Επίδραση της ενδοφλέβιας χορήγησης ποικίλων διαλυμάτων σε αρτηριακή πίεση, φλεβική πίεση, καρδιακό έργο, δραστικότητα ρενίνης πλάσματος, διούρηση και αιματοκρίτη.
Ασθενής με ειλεό, παγκρεατίτιδα και έγκαυμα από νεφρολογική σκοπιά
ΥΠΟΝΑΤΡΙΑΙΜΙΑ ΣΤΟ ΝΕΦΡΩΣΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ
ΑΙΤΙΑ (ΑΠΟΙΟΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ)
Ο ΝΕΦΡΟΛΟΓΟΣ ΩΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ-Ι
ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΩΣΜΩΡΡΥΘΜΙΣΗΣ
Υπονατριαιμία σε νευρολογικούς και νευροχειρουργικούς ασθενείς
Πρόγνωση και αντιμετώπιση της υπονατριαιμίας σε ασθενείς της ΜΕΘ
ΟΡΜΟΝΕΣ ΚΑΙ ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΕΣ ΑΔΕΝΕΣ
ΥΠΕΡΝΑΤΡΙΑΙΜΙΑ ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ - ΑΙΤΙΑ
Μάκρω Σονικιάν Κωνσταντοπούλειο ΓΝΝΙ-Πατησίων Αθήνα
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΣΤΟ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΑΣΘΕΝΗ
Διάγνωση και αντιμετώπιση της υπονατριαιμίας Ειδικευόμενος Νεφρολογίας
Χ. Χριστοδουλίδου Νεφρολόγος, Επιμελήτρια Α΄ ΓΝ Ευαγγελισμός Αθηνών
Αρχές μετακίνησης υγρών Οιδηματικός ασθενής Υποωσμωτικός ασθενής (αίτια, κλινική εικόνα, θεραπεία) Κ. Μαυροματίδης.
ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΥΔΑΤΟΣ, ΝΑΤΡΙΟΥ, ΚΑΛΙΟΥ ΚΑΙ ΝΕΦΡΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ Κ. Μαυροματίδης Νεφρολόγος.
ΝΑΤΡΙΟ (Να). ΔΙΑΙΤΗΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ Η κυριότερη πηγή Να είναι το επιτραπέζιο αλάτι Προσοχή χρειάζεται η χρησιμοποίηση των επεξεργασμένων τροφίμων και κονσερβών.
ΥΠΟΣΙΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ΣΤΗ ΛΟΙΜΩΞΗ. Λοίμωξη Αντιδράσεις : Βιοχημικές Μεταβολικές Ορμονολογικές Κυτταρική και συστηματική αντίδραση εναντίον του οργανισμού-
Αναγνώριση ασθενών σε διατροφικό κίνδυνο Αναγνώριση αιτιών και συνεπειών του υποσιτισμού Αναγνώριση διαφορετικών μορφών υποσιτισμού Κατανόηση των αλλαγών.
Υπονατριαιμία αίτια-παθοφυσιολογία-διάγνωση- κλινική εικόνα-θεραπεία
ΟΜΟΙΟΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΚΑΛΙΟΥ - ΥΠΕΡΚΑΛΙΑΙΜΙΑ
Διουρητικά φάρμακα.
ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ Ι
Κατανομή ύδατος και ηλεκτρολυτών Ο ανθρώπινος οργανισμός αποτελείται από ύδωρ (Η 2 0) & στερεά συστατικά - οργανικά (υδατάνθρακες, λίπη, πρωτεΐνες) & ανόργανα.
Ωσμωρύθμιση Τα ωσμωρυθμιστικά και απεκκριτικά συστήματα ελέγχουν και ρυθμίζουν την ωσμωτική πίεση, την ιονική σύσταση και τον όγκο των υγρών του σώματος.
Bronsted – Lowry Οξεοβασική ισορροπία Οξέα(H 2 CO 2 )Ανθρακικό οξύ Αποδεσμεύει Η + Βάσεις(NαHCO3)Διττανθρακικό νάτριο Δεσμεύει Η + Sorensen Η πυκνότητα.
ΕΙΔΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΣΘΕΝΩΝ. ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ  Βαρείς καπνιστές, παχύσαρκοι, άσθμα, Χ.Α.Π., περιοριστικές νόσοι (κύφωση, πνευμονική.
«ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ = ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ » Δράμα Επιμέλεια: Λαφαζάνη Πολυχρονία 1.
Επισκόπηση Το νερό ως βασικό συστατικό του σώματος και της διατροφής Οι κλινικές επιπτώσεις της μη φυσιολογικής κατανομής του ύδατος στο σώμα Η σπουδαιότητα.
ΔΙΑΛΕΞΗ 3 ΕΝΔΟΦΛΕΒΙΑ ΕΓΧΥΣΗ ΥΔΑΤΙΚΗ ΑΦΥΔΑΤΩΣΗ ΥΔΑΤΙΚΗ ΥΠΕΡΦΟΡΤΩΣΗ
IV εξάμηνο Νοσηλευτικού τμήματος ΤΕΙ Λάρισας
ΑΠΟΙΟΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ Ιωάννης Χαμπαίος
OΞΕΙΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ
Παθοφυσιολογία νεφρικών παθήσεων Συχνότερα και Σοβαρότερα Προβλήματα – Προσέγγιση Στέλιος Παναγούτσος.
Ηλεκτρολυτικές διαταραχές των αλκοολικών
Υπογλυκαιμία Ιωάννης.Γ. Χαμπαίος
ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΚΑΛΙΟΥ ΣΕ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ
ΝΕΥΡΟΥΠΟΦΥΣΗ ΌΝΟΜΑ : Α. ΝΙΚΟΛΑΟΣ.
OΞΕΙΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ
ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΩΝ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΩΝ
Υπογλυκαιμία Ιωάννης.Γ. Χαμπαίος
Ηλεκτρολυτικές διαταραχές Ηλεκτρολυτικές διαταραχές Κωνσταντίνος Δ
Ωσμωρύθμιση Τα ωσμωρυθμιστικά και απεκκριτικά συστήματα ελέγχουν και ρυθμίζουν την ωσμωτική πίεση, την ιονική σύσταση και τον όγκο των υγρών του σώματος.
Μεταγράφημα παρουσίασης:

ΑΠΟΙΟΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ Ιωάννης Χαμπαίος Aν. καθηγητής Πανεπιστημίου Πατρών

Μηχανισμοί κατακράτησης ελευθεύρου ύδατος Δίψα Σύστημα αντιδιουρητικής ορμόνης (ADH) Έκκριση αντιδιουρητικής ορμόνης Υποδοχείς αντιδιουρητικής ορμόνης Κανάλια ύδατος στο νεφρό

Οπισθία υπόφυση Παρακοιλιακός πυρήνας Υπεροπτικός πυρήνας Πρόσθια υπόφυση

Πυλαίο σύστημα (ADH μέσω του πυλαίου συστήματος στην πρόσθια υπόφυση)

= V3 ACTH AVP Cortisol ADH + CRF Stress Hemorrhage Supraoptic Paraventricular Nuclei Stress Hemorrhage ADH + CRF Posterior Lobe Portal System V3 ACTH AVP = Cortisol

Central DI AVP Water V2 Water Renal Tubular Cell Aq 2 Aq 2 Aq 2 Aq 2 Osmo Receptors Supraoptic Nucleus Posterior Lobe Central DI AVP Renal Tubular Cell Aq 2 Aq 2 Water V2 Aq 2 Aq 2 Aq 2 Water

Nephrogenic DI AVP Water V2 Water Renal Tubular Cell Aq 2 Aq 2 Aq 2 Osmo Receptors Supraoptic Nucleus Posterior Lobe Nephrogenic DI AVP Renal Tubular Cell Aq 2 Aq 2 Water V2 Aq 2 Aq 2 Aq 2 Water

Ρύθμιση έκκρισης αντιδιουρητικής ορμόνης Παράγοντες που αυξάνουν την έκκριση AVP Υπερωσμωτικότητα Υποογκαιμία Πόνος Ναυτία Κύηση Υπογλυκαιμία Νικοτίνη Μορφίνη Παράγοντες που μειώνουν την έκκριση AVP Υποωσμωτικότητα Αιθανόλη Διφαινυλυδαντοίνη

Άποιος διαβήτης μετά χειρουργική επέμβαση υποθαλάμου-υποφύσεως

Πολυουρία Περισσότερα από 3 L/ημέρα στους ενήλικες και 2 L/m2 στα παιδιά Αίτια ωσμωτικής διούρησης (Ωσμωτικότητα ούρων >300 mOsm/Kg) Φόρτιση με NaCl Διούρηση μετά από απόφραξη ουροφόρων οδών Σακχαρώδης διαβήτης Εντερική σίτιση υψηλής περιεκτικότητος σε πρωτείνες Νεφροπάθεια με απώλεια νατρίου Αίτια υδατικής διούρησης (Ωσμωτικότητα ούρων <250 mOsm/Kg) Πρωτοπαθής πολυδιψία (ψυχιατρικό ιστορικό, αύξηση πρόσληψης ύδατος) Ενδοφλέβια έγχυση υπότονων διαλυμάτων Κεντρικός άποιος διαβήτης (ανεπάρκεια έκκρισης ADH) (κληρονομούμενος, επίκτητος) Νεφρογενής άποιος διαβήτης (μειωμένη δράση ADH) (κληρονομούμενος, επίκτητος)

Διερεύνηση άποιου διαβήτη-Διαφορική διάγνωση Ιστορικό Χρόνος και ρυθμός εγκατάστασης πολυουρίας Οικογενειακό ιστορικό [Να] πλάσματος, ωσμωτικότητα ούρων Δοκιμασία στέρησης ύδατος ADH πλάσματος και ούρων

θεραπεία νευρογενούς άποιου διαβήτη Οξεία φάση IV χορήγηση υγρών αν το άτομο έχει αφυδατωθεί και παρουσιάζει υπερνατριαιμία Χρόνια φάση Αντιδιουρητική ορμόνη (Δεσμοπρεσσίνη ddAVP) Θειαζιδικά διουρητικά Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη

Υπολογισμός ελλείμματος ύδατος σε ασθενή με υπερνατριαιμία λόγω άποιου διαβήτη 19 ετών γυναίκα σε σύγχυση, έχει ιστορικό υποφυσιακής ανεπάρκειας και διαπιστώνεται κατά την εισαγωγή της νάτριο ορού [Na] = 183 meq/l. Βάρος σώματος=50 kg Ολικό νερό σώματος 40% του βάρους (συμβατικός υπολογισμός) Ολικό νερό σώματος μετά την απώλεια=W2=0.4x50 L=20 L Φυσιολογικό ολικό νερό σώματος πριν την απώλεια=W1 Το ολικό νάτριο του σώματος παραμένει σταθερό, οπότε W2 x [Na]= W1 x 140 meq/l η W2 x 183= W1 x 140 Έλλειμμα ύδατος= W1-W2= (W2 x 183/140)-W2=0.4X50X(183/140-1)=6 Liters Το νερό αυτό πρέπει να συνυπολογιστεί στη χορήγηση υγρών Ο ρυθμός διόρθωσης της συγκέντρωσης του νατρίου να μη υπερβαίνει τα 10 meq/l την ημέρα

θεραπεία νεφρογενούς άποιου διαβήτη Δίαιτα χαμηλή σε αλάτι και πρωτείνη Θειαζιδικά διουρητικά Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη

Περιστατικό Άνδρας 60 ετών παρουσίασε καρδιακή ανακοπή και στη συνέχεια έγινε ανάνηψη. Την πρώτη ημέρα ο όγκος των ούρων αυξήθηκε στα 300-400 ml/ώρα. Plasma [Νa]=144 meq/l. Ωσμωτικότητα πλάσματος (Posm= 290mosmol/kg) Ωσμωτικότητα ούρων (Uosm=120mosmol/kg) Μετά από δοκιμασία στέρησης ύδατος Posm =296 mosmol/kg και Uosm = 130 mosmol/kg(ουσιαστικά καμία μεταβολή) Uosm = 370 μετά τη χορήγηση δεσμοπρεσσίνης. Διαγνώσθηκε κεντρικός άποιος διαβήτης λόγω υποξικής βλάβης υποθαλάμου και χορηγήθηκε δεσμοπρεσσίνη με καλή ανταπόκριση (μείωση όγκου ούρων και αύξηση πυκνότητας) και εντερική σίτιση.

Περιστατικό (συνέχεια) Την τέταρτη ημέρα ο όγκος των ούρων αυξήθηκε ξανά στα 150 ml/ώρα χωρίς ανταπόκριση στη δεσμοπρεσσίνης. [Γλυκόζη] πλάσματος=300 mg/dl Uosm=500 mosmol/kg U[Na]= 30 meq/l U[K]= 33 meq/l Urine [Glucose]=+++ Διάγνωση: Ωσμωτική διούρηση λόγω σακχαρώδους διαβήτη Θεραπεία: Χορήγηση ινσουλίνης

Υποωσμωτικές καταστάσεις-Υπονατριαιμία Calculated Posm= 2*[Na+] + [glucose]/18 + [urea]/6 Osmolar gap=Μeasured Posm -Calculated Posm Corrected Posm =measured Posm -[urea]/6 Αύξηση του Osmolar gap Υπεργλυκαιμία Υπερλιπιδαιμία Μαννιτόλη Εθανόλη, μεθανόλη, εθυλενογλυκόλη (Μη αποτελεσματικά ωσμώλια-δεν προκαλούν υπονατριαιμία, όπως και η ουρία)

[Na+]= 135 meq/l Posm=275 mosmol/kg Uosm=40-100 mosmol/kg Φυσιολογική απάντηση του νεφρού στην υπανατριαιμία [Na+]= 135 meq/l Posm=275 mosmol/kg Uosm=40-100 mosmol/kg E.B.ούρων=1001-1003

Υπονατριαιμία και υποθυρεοειδισμός Αδυναμία μέγιστης καταστολής της ADH (Μείωση καρδιακής παροχής-διέγερση πιεσουποδοχεέων καρωτιδικού βολβού- αύξηση ADH) Μείωση του GFR

Υπονατριαιμία και επινεφριδιακή ανεπάρκεια Η ανεπάρκεια αμφοτέρων, κορτιζόλης και αλδοστερόνης συνεισφέρουν. Ανεπάρκεια κορτιζόλης(πτώση της αρτηριακής πίεσης και του κατά λεπτόν όγκου αίματος, άρση της άμεσης αρνητικής παλλίνδρομης δράσης της κορτιζόλης στην ADH) Ανεπάρκεια αλδοστερόνης (υποογκαιμία)

Σύνδρομο απρόσφορης έκκρισης αντιδιουρητικής ορμόνης (SIADH) Uosm>100 (δυσανάλογα υψηλή) U[Νa+]>40 meq/l εκτός και ο ασθενής είναι υποογκαιμικός. Φυσιολογικός όγκος πλάσματος Φυσιολογική νεφρική, επινεφριδιακή και θυρεοειδική λειτουργία Υπονατριαιμία και υποωσμωτικότητα Φυσιολογική οξεοβασική ισορροπία και [Κ]

Συμπτώματα υποωσμωτικότητας Εξαρτώνται από το ρυθμό εγκατάστασης και τη σοβαρότητα της υπονατριαιμίας (ωσμωτική προσαρμογή) Ασυμπτωματική όταν είναι χρόνια και ήπια Ναυτία, κακουχία, κεφαλαλγία, λήθαργος, σύγχυση, σπασμοί, κώμα.

Βήματα για την αρχική διερεύνηση υπονατριαιμίας Ωσμωτικότητα πλάσματος Χαμηλή: πραγματική υπονατριαιμία Φυσιολογική η αυξημένη: ψευδουπονατριαιμία η νεφρική ανεπάρκεια Ωσμωτικότητα ούρων <100 mOsm/kg :πρωτογενής πολυδιψία η σύνδρομο μεταβολής του  ωσμωστάτη >100 mOsm/kg :άλλες αιτίες αληθούς υπονατριαιμίας όπου διαταράσσεται η αποβολή ελευθέρου ύδατος [Na]Ούρων <25 mΕq/L :Μείωση αποτελεσματικού κυκλοφορούντα όγκου αίματος(περιλαμβάνεται καρδιακή ανεπάρκεια και κίρρωση ήπατος), εξ αραιώσεως στην πρωτογενή πολυδιψία >40 mΕq/L :SIADH,νεφρική ανεπάρκεια, μεταβολή του  ωσμωστάτη, δράση διουρητικών, επινεφριδιακή ανεπάρκεια, μερικοί ασθενείς με εμέτους(αποβολή NaHCO3) , ωσμωτικά διουρητικά(υπεργλυκαιμία, μανιτόλη με εμφάνιση ψευδουπονατριαιμίας)

Περιστατικό Άντρας 49 ετών με μικροκυτταρικό καρκίνωμα του πνεύμονα εισάγεται λόγω σύγχυσης. Βάρος σώματος =60 kg, ολικό νερό σώματος (ΤΒW)=0.5*60=30 L. [Νa+]=115 meq/l, Posm=240 mosmol/kg, Uosm=680 mosmol/kg, U[Νa+]=62meq/l Διάγνωση SIADH Urine Volume= 1000 ml/day Ολικά ωσμώλια σώματος=TBW*2* [Νa+]=30*2*115=6900

Περιστατικό (συνέχεια) Λόγω της βαρειάς κλινικής εικόνας επιχειρήθηκε διόρθωση της υπονατριαιμίας με διάλυμα 1 L φυσιολογικού ορού Μετά τη χορήγηση 1 L φυσιολογικού ορού (154 meq Νa+ +154 meq K + = 308 mosmol) η νέα [Νa+]=113meq/l. Ερμηνεία 1L φυσιολογικού ορού (308 mosmol). Για την αποβολή των 308 mosmol NaCl χρειάζεται να παραχθούν 308/680=453 ml ούρα. Κατά συνέπεια, κατακρατώνται στον οργανισμό 1000-453=547 ml Η2Ο Νέα Posm=ολικά ωσμώλια(6900)/ολικό νερό(30.55L ) = 226 mosmol/kg Nέα [Νa+]= 226/2=113 meq/L Συμπέρασμα: Για τη διόρθωση της υπονατριαιμίας η ωσμωτικότητα του χορηγούμενου υγρού πρέπει να είναι μεγαλύτερη από εκείνη των ούρων.

Θεραπεία απρόσφορης έκκρισης ADH Η ταχύτητα της διόρθωσης θα εξαρτηθεί από την βαρύτητα της κλινικής εικόνας, και το ρυθμό με τον οποίο εγκαταστάθηκε η υπονατριαιμία Προσοχή στο ρυθμό διόρθωσης –κίνδυνος για μυελινόλυση Θεραπεία υποκείμενης νόσου Ενδοφλέβια χορήγηση διαλύματος Nacl με ωσμωτικότητα μεγαλύτερη εκείνης των ούρων Περιορισμός ύδατος <800ml/ημέρα (όχι στην υπαραχνοειδή αιμορραγία) Δίαιτα υψηλή σε ωσμώλια (αλάτι και πρωτείνη) Ουρία Αλάτι και φουροσεμίδη Ανταγωνιστές του υποδοχέα της βαζοπρεσσίνης