Κεφάλαιο Δεύτερο Η Ευρώπη του Μεσαίωνα Για το 3ο ΓΕΛ Ηλιούπολης Οκτώβριος 2013 Επιμέλεια: Ευγενία Σπετσιώτου-Μέλλιου

O Κάρολος Μαρτέλος (Charles Martel, 690 – 741) ήταν Φράγκος στρατιωτικός και πολιτικός ηγέτης. Γεννήθηκε στο Χέρσταλ (σημερινό Βέλγιο) Συνέτριψε μετά από δεκάχρονη προετοιμασία Άραβες στη μάχη του Πουατιέ ή μάχη της Τουρ, όπως είναι επίσης γνωστή το 732. Στην μάχη του Πουατιέ πήρε ο Κάρολος το παρατσούκλι Μαρτέλος, δηλαδή σφυροκόπος, από το ανελέητο σφυροκόπημα των εχθρών του. Θεωρήθηκε από όλους τους μεγάλους σαν μια από τις μεγαλύτερες στρατιωτικές προσωπικότητες που πέρασαν. Ήταν η αιτία να κοπεί οριστικά το κύμα του Αραβικού Ισλαμισμού που εκείνη την εποχή ήταν έτοιμο να κατακτήσει ολόκληρη την Ευρώπη. Η μάχη του Πουατιέ σταμάτησε οριστικά την πορεία τους.

Την ημέρα των Χριστουγέννων του έτους 800 ενώ ο Κάρολος προσευχόταν γονατιστός στο ναό του Αγίου Πέτρου της Ρώμης, ο Πάπας Λέων Γ΄ τοποθέτησε μια χρυσή κορώνα στο σκυμμένο κεφάλι του βασιλιά στέφοντάς τον Αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (Imperator Romanorum). Ο Καρλομάγνος δεν έκανε χρήση του τίτλου Imperator Romanorum («Ρωμαίος Αυτοκράτορας», που αποτελούσε τίτλο του Αυτοκράτορα της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας) αλλά του τίτλου Imperator Romanum gubernans Imperium («Αυτοκράτορας που κυβερνά τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία»). Πιθανώς ο Καρλομάγνος να το θεωρούσε αυτό δείγμα μετριοπάθειας, καθώς επιζητούσε να διασφαλίσει πρώτα τη Βυζαντινή αναγνώρισή του ως Αυτοκράτορα, δηλαδή ως συν-αυτοκράτορα ή συγκυβερνήτη του Βυζαντινού αυτοκράτορα.

Στα χρόνια της βασιλείας του Καρλομάγνου, αλλά και του διαδόχου του Λουδοβίκου του Ευσεβούς παρατηρείται μια ανάκαμψη των γραμμάτων και των τεχνών κυρίως της λατινικής γραμματείας που είχαν εκπέσει μετά την κατάρρευση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας το 476. Η περίοδος αυτή ονομάστηκε Καρολίνγεια Αναγέννηση (Carolingian Renaissance).

Το Βραβείο Καρλομάγνος απονέμεται κάθε χρόνο από την πόλη Άαχεν της Γερμανίας σε άτομα για τη συνεισφορά τους στην ιδέα της Ευρώπης και στην ειρήνη στην περιοχή.

Ουγγαρία (Magyarország) Η Ουγγαρία ιδρύθηκε το 1000 μ.Χ. από τον Στέφανο Α' της Ουγγαρίας. Η κυριαρχία της Ουγγαρίας χάθηκε στη Μάχη του Μοχάτς το 1526. Επανασυγκροτείται το 1920 ως αποτέλεσμα του Συμφώνου του Τριανόν. Αυτή η ανεξαρτησία έχει ως κυριότερη επίπτωση την απώλεια των 2/3 των κομητειών του παλιού Βασιλείου της Ουγγαρίας, την δημιουργία της Σλοβακίας, της Κροατίας και την προσάρτιση της Τρανσυλβανίας στην Ρουμανία. Η κατάσταση των ουγγρικών πληθυσμών που βρίσκονταν εκτός των νέων συνόρων χρησιμεύει ως κίνητρο για την εφαρμογή εκ μέρους της Ουγγαρίας μιας αλυτρωτικής πολιτικής που αποτελεί και εξήγηση για την συμμαχία της χώρας με την Γερμανία στη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

Η ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΟΥ ΤΡΙΑΝΟΝ Σύμφωνα με αυτή τη συνθήκη η Ουγγαρία αποκλείσθηκε της θαλασσίας εξόδου, καθώς και από τα πλούσια σε ξυλεία και μεταλλεύματα όρη της διατηρώντας μόνο τις εύφορες πεδιάδες της. Από την υπογραφή της συνθήκης αυτής η Ουγγαρία χαρακτηρίζεται στη διπλωματία ως "η μεγάλη ανάπηρος της Ευρώπης", λόγω της ευρείας έκτασης χερσαίων ακρωτηριασμών που υπέστη εξ αυτής. Ως συνέχεια αυτής της συνθήκης υπήρξαν διμερείς συμφωνίες των όμορων Χωρών της Ουγγαρίας που απέβλεπαν στη διατήρηση της Συνθήκης του Τριανόν Υπογράφηκε στο Παλάτι "Μεγάλο Τριανόν", "Palais Grand Trianon", στο άλσος των Βερσαλλιών της Γαλλίας, εξ ου και η ονομασία της.

Μάχη του Μοχάτς το 1526 Οι Ούγγροι, αντιτιθέμενοι στην οθωμανική επέκταση στην ΝΑ Ευρώπη προσπάθησαν να συνάψουν συμμαχίες, προκειμένου να ενδυναμώσουν τη θέση τους. Ο γάμος του Λουδοβίκου ΙΙ με τη Μαρία της Αυστρίας της δυναστείας των Αψβούργων το 1522 ανάγκασε τους Οθωμανούς να επιτεθούν για να υπονομεύσουν τη συμμαχία. Τον Ιούνιο του 1526 ξεκίνησε η οθωμανική εκστρατεία. Η μάχη διεξήχθη στις 29 Αυγούστου, του 1526 ανάμεσα στον ουγγρικό στρατό υπό τον Λουδοβίκο Β' και τον οθωμανικό στρατό υπό τον Σουλεϊμάν Α' τον Μεγαλοπρεπή. Στη δεύτερη εκστρατεία του προς την Ουγγαρία, το 1566, ο Σουλεϊμάν πέθανε από αποπληξία.

Suleymaniye_Mosque_Κωνσταντινούπολη

Μνημείο για την Μάχη του Μοχάτς το 1526

Η νίκη δεν πρόσφερε στους Οθωμανούς την ασφάλεια που επιζητούσαν Η νίκη δεν πρόσφερε στους Οθωμανούς την ασφάλεια που επιζητούσαν. Το ανεξάρτητο βασίλειο της Ουγγαρίας υποτάχθηκε μεν, αλλά οι οθωμανικές δυνάμεις αποσύρθηκαν τον Σεπτέμβριο και την περιοχή διεκδίκησε ο Φερδινάρδος, αρχιδούκας της Αυστρίας, γαμπρός του Λουδοβίκου και διάδοχός του. Οι Αυστριακοί κυριάρχησαν στο βόρειο τμήμα, προσαρτώντας και τμήματα της σημερινής Κροατίας, ενώ οι Οθωμανοί κατέλαβαν την νοτιοδυτική Ουγγαρία και επικυριάρχησαν στην ημιαυτόνομη Τρανσυλβανία (σημερινή βόρεια Ρουμανία). Τούτο τους έδινε τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν τα περάσματα προκειμένου να επιτίθενται σε ανεξάρτητους Ούγγρους ευγενείς ανατολικά και στις αυστριακές κτήσεις βορειοδυτικά, ξεκινώντας με την πολιορκία της Βιέννης. Η μάχη του Μοχάτς συγκρίνεται ενίοτε με τη μάχη της Νικόπολης και τη μάχη του Κρέσυ κατά τον 14ο αιώνα, όταν αργοί ιππότες με βαρύ οπλισμό υπέστησαν μεγάλες ήττες από ευέλικτους και ελαφρά οπλισμένους αντιπάλους. Με αυτή τη σίγουρη βάση επί ευρωπαϊκού εδάφους, το αποτελεσματικό ελαφρύ ιππικό και η χρήση του πυροβολικού υποστήριξαν τη θέση των Οθωμανών στην κεντρική Ευρώπη επί δεκαετίες. Η επιρροή τους στην Ουγγαρία συνεχίστηκε έως τη Συνθήκη του Κάρλοβιτς.

 Συνθήκη του Τριανόν: η συνθήκη ειρήνης που υπογράφηκε στις 4 Ιουνίου του 1920 (και επικυρώθηκε στις 13 Νοεμβρίου του 1920) στο τέλος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, μεταξύ των συμμάχων Χωρών της Αντάντ καθώς και των ΗΠΑ (23 συνολικά Χωρών) αφενός, και της Ουγγαρίας, αφετέρου, μιας εκ των διαδόχων της Αυστροουγγαρίας.  περιελάμβανε 364 άρθρα και περιείχε ως εισαγωγή (προοίμιο) το Σύμφωνο της Κοινωνίας των Εθνών, και διατάξεις των συνθηκών των Βερσαλλιών (28 Ιουνίου 1919) και Αγίου Γερμανού (10 Σεπτεμβρίου 1919). Με αυτή τη συνθήκη επαναπροσδιορίστηκαν τα σύνορα της Ουγγαρίας με της Αυστρίας, της Τσεχοσλοβακίας, της τότε Νοτιοσλαβίας και Ρουμανίας, καθώς και οι ρυθμίσεις για την διεθνή θέση της, (υποχρεώσεις του νέου κράτους, δικαιώματα μειονοτήτων κ.λπ.). Η Ουγγαρία έχασε τα 3/4 του εδάφους της και το 65% του πληθυσμού της.

Η θέση της Ουγγαρίας (σκούρο πράσινο): -στην Ευρωπαϊκή ήπειρο (πράσινο και σκούρο γκρι) -στην Ευρωπαϊκή Ένωση (πράσινο)

Ο Άγιος Φραγκίσκος της Ασίζης. Δομήνικος Θεοτοκόπουλος, 16ος αι.

Θωμάς Ακινάτης

Οι επτά ελεύθερες τέχνες γύρω από το κέντρο της φιλοσοφίας, Hortus delicarium «ο κήπος των απολαύσεων» 1.180 μ.Χ.

Ο Δάντης κρατώντας ένα αντίτυπο της Θείας Κωμωδίας Ο Δάντης κρατώντας ένα αντίτυπο της Θείας Κωμωδίας. Διακρίνεται το βουνό του Καθαρτηρίου και η είσοδος στον Παράδεισο. Πίνακας του Ντομένικο ντι Μικελίνο

Διάγραμμα της Κόλασης, έργο του Μποτιτσέλι (1480-1490)

Brno, Τσεχία

Τσεχία

Ο Πύργος του Δράκουλα, Bran (Τransynlvania), Ρουμανία

(Τρανσυνλβανία) Ρουμανία Sibiou Brasov, Δημαρχείο Sighisoara

Βοημία

Βοημία