Κύτταρο: η μονάδα της ζωής

Κυτταρική θεωρία (Robert Hooke, 1665) : η θεμελιώδης δομική και λειτουργική μονάδα όλων των οργανισμών είναι το κύτταρο. κάθε κύτταρο προέρχεται από ένα άλλο κύτταρο.

(έχουν πυρηνική μεμβράνη) (δεν έχουν πυρηνική μεμβράνη) Διάκριση κυττάρων Κύτταρα Ευκαρυωτικά (έχουν πυρηνική μεμβράνη) Ζωικά Φυτικά Προκαρυωτικά (δεν έχουν πυρηνική μεμβράνη)

Ευκαρυωτικό κύτταρο (ζωικό) Πλασματική μεμβράνη Πλασματική μεμβράνη δομείται από λιπίδια και πρωτεΐνες διαχωρίζει το κύτταρο από το περιβάλλον του ελέγχει επιπλέον ποιες ουσίες εισέρχονται ή εξέρχονται από το κύτταρο

Ευκαρυωτικό κύτταρο (ζωικό) Πλασματική μεμβράνη Πυρήνας Πυρήνας έχει σχήμα σφαιρικό ή ωοειδές αποτελεί το «κέντρο ελέγχου» του κυττάρου περιέχει το γενετικό υλικό (DNA) περιβάλλεται από διπλή μεμβράνη (πυρηνική) με ανοίγματα (πόρους)

Ευκαρυωτικό κύτταρο (ζωικό) Πλασματική μεμβράνη Κυτταρόπλασμα Πυρήνας Κυτταρόπλασμα βρίσκεται ανάμεσα στην πλασματική μεμβράνη και στον πυρήνα περιέχει οργανίδια

Ευκαρυωτικό κύτταρο (ζωικό) Πλασματική μεμβράνη Κυτταρόπλασμα Πυρήνας Ενδοπλασματικό δίκτυο Συνδέεται με την πλασματική και την πυρηνική μεμβράνη. εξασφαλίζει τη μεταφορά ουσιών σε όλα τα μέρη του κυττάρου. διακρίνεται σε αδρό (πρωτεϊνοσύνθεση) και λείο (σύνθεση λιπιδίων και αποθήκευση πρωτεϊνών) ΕΠΔ

Ευκαρυωτικό κύτταρο (ζωικό) Πλασματική μεμβράνη Κυτταρόπλασμα Πυρήνας Ριβοσώματα αποτελούνται από πρωτεΐνες και RNA σε αυτά γίνεται η σύνθεση των πρωτεϊνών υπάρχουν και ελεύθερα στο κυτταρόπλασμα Ριβοσώματα ΕΠΔ

Ευκαρυωτικό κύτταρο (ζωικό) Πλασματική μεμβράνη Κυτταρόπλασμα Πυρήνας Σύμπλεγμα Golgi σύνολο παράλληλων πεπλατυσμένων σάκων οι πρωτεΐνες τροποποιούνται και παίρνουν την τελική τους μορφή Σύμπλεγμα Golgi Ριβοσώματα ΕΠΔ

Ευκαρυωτικό κύτταρο (ζωικό) Πλασματική μεμβράνη Κυτταρό- πλασμα Πυρήνας Λυσοσώματα έχουν σφαιρικό σχήμα περιέχουν δραστικά ένζυμα που συντελούν στη διάσπαση ουσιών Λυσο- σώματα Σύμπλεγμα Golgi Ριβοσώματα ΕΠΔ

Ευκαρυωτικό κύτταρο (ζωικό) Πλασματική μεμβράνη Κυτταρό- πλασμα Πυρήνας Μιτοχόνδρια Μιτοχόνδρια έχουν σχήμα επίμηκες, σφαιρικό ή ωοειδές εξασφαλίζουν ενέργεια από τη διάσπαση χημικών ενώσεων που συμβαίνει κατά την κυτταρική αναπνοή Λυσο- σώματα Σύμπλεγμα Golgi Ριβοσώματα ΕΠΔ

Ευκαρυωτικό κύτταρο (φυτικό) Πλασματική μεμβράνη Κυτταρό- πλασμα Πυρήνας Μιτοχόνδρια ΕΠΔ Χλωροπλάστες έχουν σχήμα φακοειδές σε αυτούς γίνεται η φωτοσύνθεση περιέχουν ειδικά ένζυμα και άλλα μόρια, όπως χλωροφύλλη Χλωρο- πλάστες Σύμπλεγμα Golgi Λυσο- σώματα Ριβοσώματα

Ευκαρυωτικό κύτταρο (φυτικό) Πλασματική μεμβράνη Κυτταρό- πλασμα Πυρήνας Μιτοχόνδρια ΕΠΔ Χυμοτόπιο περιέχει ένα υδατώδες υγρό είναι αποθήκη θρεπτικών ουσιών Χλωρο- πλάστες Σύμπλεγμα Golgi Χυμο- τόπιο Λυσο- σώματα Ριβοσώματα

Ευκαρυωτικό κύτταρο (φυτικό) Πλασματική μεμβράνη Κυτταρό- πλασμα Πυρήνας Κυτταρικό τοίχωμα Μιτοχόνδρια ΕΠΔ Κυτταρικό τοίχωμα περιβάλλει την πλασματική μεμβράνη των φυτικών κυττάρων έχει κυρίως στηρικτικό ρόλο συμπαγές, ανθεκτικό, από πολυσακχαρίτες (κυτταρίνη) Χλωρο- πλάστες Σύμπλεγμα Golgi Χυμο- τόπιο Λυσο- σώματα Ριβοσώματα

Προκαρυωτικό κύτταρο το γενετικό υλικό (DNA) δεν περιβάλλεται από πυρηνική μεμβράνη Οι πιο χαρακτηριστικοί προκαρυωτικοί οργανισμοί είναι τα βακτήρια. σε αντίξοες περιβαλλοντικές συνθήκες αφυδατώνονται και μετατρέπονται σε ανθεκτικές μορφές που ονομάζονται ενδοσπόρια Κυτταρικό τοίχωμα (κάψα) Γενετικό υλικό (DNA) Πλασματική μεμβράνη Μαστίγια

Μονοκύτταροι οργανισμοί αποτελούνται από ένα κύτταρο, το οποίο επιτελεί όλες τις λειτουργίες μπορεί να είναι προκαρυωτικοί (βακτήρια, κυανοβακτήρια) ή ευκαρυωτικοί (πρωτόζωα, κάποια φύκη, μύκητες) μετακινούνται με τη βοήθεια μαστιγίων ή βλεφαρίδων, ή με ψευδοπόδια Ορισμένοι φωτοσυνθέτουν, π.χ. κυανοβακτήρια και μονοκύτταρα φύκη