~Η ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΗΣ~ ΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΗ Α.Μ: 3033201300029

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΗ: Κατά προσέγγιση, με τον όρο «διαλεκτική» εννοούμε την τέχνη (του διαλέγεσθαι). Να φθάνει δηλαδή κανείς στην αλήθεια μέσω της σύγκρουσης αντίθετων απόψεων. Λογική αμφισβήτηση παραδεδεγμένων εννοιών της αλήθειας ή ασταθείς σοφιστείες με το σχήμα ΘΕΣΗ-ΑΝΤΙΘΕΣΗ-ΣΥΝΘΕΣΗ. Στόχος της η εκμηδένιση του παρόντος στοιχείου και η μετάβαση σε ένα άλλο, εκ νέου, ώστε να επέλθει η αντικειμενική κατανόηση της πραγματικότητας.

ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΗΣ: O όρος έχει τις ρίζες του στην Αρχαία Ελλάδα & τα πλατωνικά έργα (Σωκρατική απολογία). Διαδίδεται και στους νεότερους χρόνους και εφαρμόζεται από τους Καντ & Χέγκελ (ανάδυση Σχολής της Φρανκφούρτης). Με το πέρας των χρόνων γίνεται διεθνής όρος & μια διαδικασία που σήμερα ακολουθούν όλες οι επιστήμες, στον Δυτικό Κόσμο, στην πρόοδο της γνώσης.

Στην ιστορία της φιλοσοφίας διακρίνονται 3 μορφές διαλεκτικής: Η διαλεκτική της αρχαιότητας (εκπρόσωπος Ηράκλειτος και Προσωκρατικοί) Η ιδεαλιστική διαλεκτική της γερμανικής κλασικής φιλοσοφίας ( Κάντ, Φίχτε, Σέλλινγκ, Χέγκελ) Η υλιστική διαλεκτική ( Μάρξ, Ένγκελς…)

Σχολή της Φρανκφούρτης ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΗ = Λόγος / Ορθολογισμός Κριτική Θεωρία Σχολή της Φρανκφούρτης Εγελιανή Διαλεκτική Διαλεκτική Φαντασία

* {Από το βιβλίο « Η ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΗ ΦΑΝΤΑΣΙΑ» του Martin Jay} Adorno: Επιθυμία συμφιλίωσης ανθρώπου-φύσης. Εμπειρία-σκέψη για κατάληξη σε συμπεράσματα. Αποστροφή από θεωρία της ταυτότητας κ’ οντολογία. Φράση: «Η αληθινή διαλεκτική, είναι η προσπάθεια να διακρίνει κανείς το νέο μέσα στο παλιό και όχι απλώς το παλιό μέσα στο νέο». Horkheimer: Αρνήθηκε την συστηματοποίηση κ’ την θεωρία της ταυτότητος. Τάσση για αλλαγή και ανάπτυξη της φιλοσοφίας της ζωής. Marcuse: Η διαλεκτική πρέπει να μελετά την ιστορία και όχι την φύση, που έχει μια δική της πραγματικότητα. Ενότητα θεωρίας-πρακτικής, ουτοπική ελπίδα Φράση: «Η διαλεκτική πρέπει να προχωρήσει βαθύτερα και να ερευνήσει κατά πόσο το υπάρχον εξαντλεί τον εαυτό του ως τέτοιο ή διαθέτει ένα νόημα το οποίο είναι αναμφίβολα υπεριστορικό κ’ ωστόσο σύμφυτο με κάθε ιστορικότητα». Hegel: Ιδρυτής του Εγελιανισμού Πίστευε πως μόνο οι Έλληνες είχαν συλλάβει την ουσιαστική σχέση του υποκειμένου με το σύμπαν.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: H Διαλεκτική είναι ένας διαχρονικός όρος, μια μεταμορφωτική δύναμη της κοινωνίας και συνάμα ένα επίκαιρο ζήτημα. Στις μέρες μας παρατηρείται πως εξαιτίας της πολιτιστικής βιομηχανίας, της εξέλιξης της τεχνολογίας και του σύγχρονου αντισημιτισμού, ο άνθρωπος απομακρύνεται από την φύση. Τα πάντα αντικαθιστά η γνώση και οι σχέσεις λογικής, με την κοινωνία να οδεύει σε μια εκ θεμελίων συντριβή. Αυτό συμβαίνει διότι ο Λόγος προϋποθέτει και αναπαράγει εξουσιαστικές & εργαλειακές σχέσεις και μπορεί να οδηγήσει στην αδυναμία θεμελίωσης της ίδιας της κριτικής σκέψης. Υπάρχει διάλυση της ατομικότητας, μιας και το εκάστοτε σύστημα αλλοιώνει σε ένα βαθμό τα χαρ/κά του ατόμου (όλα καταβάθος λειτουργούν σύμφωνα με την αρεσκεία του Κράτους).

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: Βιβλίο « Διαλεκτική του Διαφωτισμού» Σημειώσεις eclass Βιβλίο « Η διαλεκτική Φαντασία» Martin Jay Βιβλίο « Διαλεκτική του Διαφωτισμού» Σημειώσεις eclass O Ένγκελς και η διαλεκτική της φύσης Biblionet.gr Άρθρο: « A Systematic Theory of Argumentation: The Pragma- dialectical approach»