ΓΥΝΑΙΚΑ ΚΑΙ HIV ΛΟΙΜΩΞΗ: Ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις και φραγμοί στην περίθαλψη 28ο Πανελλήνιο Συνέδριο AIDS Ελληνική Εταιρεία Μελέτης και Αντιμετώπισης του AIDS Μαρία Κουλεντιανού Ψυχολόγος- Υπεύθυνη Ψυχολογικής Υπηρεσίας Κέντρο Ζωής

Λίγα λόγια για το Κέντρο Ζωής... Μη κερδοσκοπικό σωματείο Ιδρύθηκε το 1991 Πρωτοβουλία εθελοντών (κυρίως Αμερικανοί) – Frank Olcvary Άξονες- Στόχοι Ψυχολογική, Κοινωνική & Νομική στήριξη ανθρώπων που ζουν με HIV/AIDS, οικογενειών και συντρόφων Ενημέρωση, πρόληψη και ευαισθητοποίηση πληθυσμού Εξειδικευμένα προγράμματα για ανθρώπους που ζουν με HIV Θεσμικές διεκδικήσεις- Δικαιώματα

Γυναίκα & HIV παγκόσμια Υπολογίζεται ότι περίπου 17,8 εκατομμύρια γυναίκες >15 ετών ζουν με HIV (51% ενήλικου HIV+ πληθυσμού)1 60% του νεανικού (15-24) HIV+ πληθυσμού είναι γυναίκες1 Ιδιαίτερα ευάλωτες στον ΗΙV και στην αντιμετώπισή του (βιολογικοί & ψυχοκοινωνικοί παράγοντες)2: - βία κατά των γυναικών - ελλιπής πρόσβαση στην εκπαίδευση - κακές συνθήκες διαβίωσης - ελλιπής πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας και σε φάρμακα - πολιτισμικοί παράγοντες 1. http://www.unwomen.org 2. https://www.avert.org

Γυναίκα και HIV στην Ελλάδα Μέσα στο 2015: 78 νέες διαγνώσεις σε γυναίκες (11,3%) Περίπου 40% διαγνώσεων 2015 σε ηλικίες 30-39 ετών3 Σημαντικές ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις Ακόμα και σήμερα φραγμοί στην περίθαλψη Δυσκολία προσέγγισης υποστηρικτικών υπηρεσιών Περιορισμένη ενημέρωση/ στοχευμένες δράσεις/ έρευνες 3. Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων. Δελτίο Επιδημιολογικής Παρατήρησης της HIV/AIDS λοίμωξης στην Ελλάδα, 31-12-2015 (Τεύχος 30). Αθήνα 2016.

Ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις και φραγμοί στην περίθαλψη Η εμπειρία του Κέντρου Ζωής Στοιχεία τριετίας 2014- 2016: Περίπου 200 γυναίκες σε Ψ,Κ,Ν, Υπηρεσία & 33 σε ομάδες Μ.Ο. Ηλικίας : 38,5 έτη (min 21, max 67) M.O. Ετών Διάγνωσης: 7 έτη (min <1, max 28) 61% Ελληνίδες, 39% Μετανάστριες/πρόσφυγες 65% γυναικών άγαμες (22% έγγαμες) 67% γυναικών δεν εργάζεται 23% γυναικών έχει παιδιά

Κοινωνική & Νομική Υπηρεσία ΒΑΣΙΚΟ ΑΙΤΗΜΑ

Φραγμοί στην περίθαλψη Έλλειψη ασφαλιστικής ικανότητας Προβλήματα επικοινωνίας που σχετίζονται με τη γλώσσα και τη διαφορετική κουλτούρα Απόλυτη φτώχεια- Αστεγία Έλλειψη νομιμοποιητικών εγγράφων Νομικές εκκρεμότητες Πρόσθετες ευαλωτότητες (θύματα trafficking, χρήση ουσιών) Φόβος/ Άγνοια/ Στίγμα – ειδικά σε γυναίκες αφρικανικής καταγωγής

Ανασφάλιστοι – Οικονομικά Αδύναμοι Με τον Ν. 4368/15 θεσπίζεται για πρώτη φορά το δικαίωμα ελεύθερης πρόσβασης σε όλες τις δημόσιες δομές υγείας για την παροχή νοσηλευτικής και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης σε ανασφάλιστους και σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.  Εξίσωση του δικαιώματος ασφαλισμένων, ανασφάλιστων  ως προς την πρόσβαση στο δημόσιο σύστημα υγείας. Καταγραφή και πιστοποίηση από Δήμο για μηδενική συμμετοχή στο φάρμακο

Ψυχολογική Υπηρεσία ΑΙΤΗΜΑΤΑ- ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ

Ψυχολογικές επιπτώσεις & Θέματα ψυχικής υγείας I Διαχείριση συναισθημάτων: άγχος, θλίψη, ανησυχία, ενοχή, θυμός, φόβος, ντροπή Διαχείριση ψυχικών διαταραχών: κυρίως κατάθλιψη και αγχώδεις διαταραχές Ενημέρωση για τον HIV: Τι χρειάζεται να γνωρίζω για την πορεία και εξέλιξη της HIV λοίμωξης; Ποια είναι η σημερινή πραγματικότητα; Φαρμακευτική αγωγή: στήριξη κατά την έναρξη & βοήθεια στην τήρηση της. Σεξ & HIV: Ασφαλέστερο σεξ, γενική σεξουαλική υγεία, διαχείριση σεξουαλικών προβλημάτων (π.χ. μειωμένη επιθυμία)

Ψυχολογικές επιπτώσεις & Θέματα ψυχικής υγείας II Ανακοίνωση οροθετικότητας: σε ποιον, πότε και πώς μπορώ να μιλήσω για την οροθετικότητά μου; Κοινωνικό στίγμα και αυτοστιγματισμός: διαχείριση και αντιμετώπιση Κοινωνικές σχέσεις: δυσκολία διαχείρισης οροθετικότητας στα πλαίσια των κοινωνικών σχέσεων, τάση απομόνωσης Ερωτικές σχέσεις: θέματα επικοινωνίας, φόβος απόρριψης, σεξουαλική ζωή, διεκδίκηση προφυλακτικού Εγκυμοσύνη, δημιουργία οικογένειας Θέματα επικοινωνίας με ειδικούς υγείας

Διαχείριση δυσκολιών & Ενδυνάμωση Καλή επικοινωνία με γιατρό Υποστηρικτικό περιβάλλον Κοινωνική υποστήριξη Ψυχολογική υποστήριξη Συνεργασία υποστηρικτικών φορέων Ομάδες γυναικών- Στήριξη ομοτίμων Θεσμικές παρεμβάσεις- διεκδικήσεις Ενημέρωση- Ευαισθητοποίηση πληθυσμού

Ενδεικτική παρουσίαση περίπτωσης Ι: Περιγραφή Μαρία Γυναίκα 22 ετών, καταγωγή από Αφρικανική χώρα, στην Ελλάδα από τέλη 2015 Παραπομπή στο Κέντρο Ζωής τον Ιούλιο 2016 με πρόσφατη διάγνωση λοίμωξης HIV και κύηση 4ου μήνα Υποδοχή από την Κοινωνική Υπηρεσία του Κέντρου Ζωής και διασύνδεση με ομάδα P2P και άλλες υπηρεσίες ΚΖ

Ενδεικτική παρουσίαση περίπτωσης Ι: Προκλήσεις & Ανάγκες Φόβος και άγνοια για τον HIV (ιδίως σε σχέση με την εγκυμοσύνη) Ανάγκη έγκυρης και ψύχραιμης ενημέρωσης Έντονο στρες (οροθετικότητα, ιστορικό βαριάς κακοποίησης) Ανάγκη ψυχολογικής υποστήριξης Άγνοια χρήσης ιατρικών υπηρεσιών Ανάγκη συνοδείας κατά τις πρώτες επισκέψεις στη ΜΕΛ και ΓΥΝ κλινική Προβλήματα επικοινωνίας (διαφορετική γλώσσα και κουλτούρα) Ανάγκη διερμηνείας και αντίστοιχης προσαρμογής της ομάδας P2P Πλήρης ένδεια, έλλειψη στέγης, απουσία νομιμοποιητικών εγγράφων Ανάγκη κάλυψης βασικών εξόδων, διασύνδεσης με το σύστημα κοινωνικών παροχών, συγκέντρωσης δικαιολογητικών

Ενδεικτική παρουσίαση περίπτωσης Ι: Παρεμβάσεις Άμεση διασύνδεση με ΜΕΛ και μαιευτική Συνοδεία σε κάθε βήμα, παράλληλη επεξήγηση των ιατρικών οδηγιών και συστάσεων (π.χ. λήψη ART, διατροφή, ιατρικές εξετάσεις) Παραπομπή στην Ψυχολογική Υπηρεσία του Κέντρου Ζωής Συμβουλευτική γύρω από θέματα φροντίδας της υγείας, ψυχολογική υποστήριξη ως προς την προσαρμογή στα νέα δεδομένα Έκδοση και συλλογή απαραίτητων νομιμοποιητικών εγγράφων Υποβολή αίτησης για τη χορήγηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας Ένταξη στη Δομή Φιλοξενίας Κάλυψη εξόδων μετακίνησης, ένδυσης και παραβόλων ταχύτητα

Ενδεικτική παρουσίαση περίπτωσης ΙI: Περιγραφή Άννα Γυναίκα 42 ετών, από την Ελλάδα, θετική στον ιό τα τελευταία 6 χρόνια από την ημέρα επίσκεψης, άγαμη, το περιβάλλον της δεν γνωρίζει για τον HIV Επισκέφτηκε το Κέντρο Ζωής τον Ιούνιο 2014 θέλοντας να μιλήσει στην ψυχολόγο Υποδοχή από την Ψυχολογική Υπηρεσία του Κέντρου Ζωής και κατόπιν διασύνδεση με την Κοινωνική Υπηρεσία

Ενδεικτική παρουσίαση περίπτωσης IΙ: Προκλήσεις & Ανάγκες Θυμός και Θλίψη μετά από περιστατικά διακρίσεων με γιατρό και ιδιωτικό θεραπευτήριο για γυναικολογική επέμβαση Ανάγκη διαχείρισης συναισθημάτων Έντονος φόβος να χρησιμοποιήσει υπηρεσίες υγείας εκτός ΜΕΛ, ενώ πριν το περιστατικό είχε 6 χρόνια να επισκεφτεί τον γυναικολόγο της. Ανάγκη ψυχολογικής υποστήριξης για να το αντιμετωπίσει Άγνοια για τα δικαιώματά της Ανάγκη υπεύθυνης ενημέρωσης και υποστήριξης Επιθυμία για πιθανή καταγγελία στο ιδιωτικό θεραπευτήριο Ανάγκη για ενημέρωση, υποστήριξη στη λήψη της απόφασης και υποστήριξη της τελικής της απόφασης

Ενδεικτική παρουσίαση περίπτωσης ΙI: Παρεμβάσεις Συνεδρίες ψυχολογικής υποστήριξης Διαχείριση συναισθημάτων θυμού, θλίψης και φόβου Παραπομπή στην Κοινωνική Υπηρεσία του Κέντρου Ζωής Ενημέρωση για τα δικαιώματα υγείας Παραπομπή στη Νομική Υπηρεσία Ενημέρωση για δυνατότητα καταγγελίας και παρεμβάσεων, παρουσίαση δεδομένων, υποστήριξη στη λήψη απόφασης Λήψη τελικής απόφασης και υποστήριξη Δεν έγινε καταγγελία λόγω φόβου έκθεσης και ελλιπών αποδεικτικών στοιχείων Παραπομπή σε ομάδα αλληλοϋποστήριξης HIV+ γυναικών ταχύτητα

Σας ευχαριστώ! www.kentrozois.gr