Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας Μάθημα «Ιστορία των γυναικών στην Ελλάδα, 19ος-20ός αιώνας» Διδάσκουσα: Λήδα Παπαστεφανάκη Η εργασία των γυναικών Πηγές

Μυκονιάτισσα πλέκει με 4 βελόνες. Χαλκογραφία του Stackelberg, 1811

Πίνακας 1. Γυναικεία εργασία, 1861-1879 (αριθμός) Έτος Εργάτες Εργάτριες Υπηρέτες Υπηρέτριες Μαίες Δασκάλες 1861 19.592* 12.651 7.724 832 - 1870 22.665 5.735 17.482 10.808 769 470 1879 38.234 4.732 25.437 15.598 820 624

η γενική κατηγορία «άνευ επαγγέλματος» στις απογραφές πληθυσμού η γενική κατηγορία «άνευ επαγγέλματος» στις απογραφές πληθυσμού. Το 1907 στην εν λόγω κατηγορία περιλαμβάνονται: “άπαντα τα πρόσωπα, άτινα κατά τον χρόνον της απογραφής δεν ήσκουν επάγγελμα τι. Ως τοιαύτα εθεωρήθησαν τα πρόσωπα, άτινα λόγω της ηλικίας των (νήπια, γέροντες) είναι ανίκανα προς εργασίαν, αι περί τα οικιακά ασχολούμεναι γυναίκες, οι σπουδασταί και οι μαθηταί παντός κλάδου και βαθμού, οι κτηματίαι και εισοδηματίαι, όσοι αποζώντες εκ των προσόδων των δεν μετέρχονται ειδικόν τι επάγγελμα, οι συνταξιούχοι του Δημοσίου, οι εν ταις φυλακαίς κρατούμενοι, οι διαιτώμενοι εν φιλανθρωπικοίς ιδρύμασιν άνευ ασκήσεως επαγγέλματος τινός και οι οπωσδήποτε άεργοι κατά τον χρόνον της απογραφής καί τινες, ευάριθμοι, ων δεν εξηκριβώθη το επάγγελμα …”

Πίνακας 2. Κατά φύλο σύνθεση του οικονομικά ενεργού πληθυσμού της Ελλάδας (όλων των ηλικιών), 1907- 1951 Έτος Ενεργός πληθυσμός % 1907 Άνδρες 51,2 Γυναίκες 4,4 Σύνολο 28,0 1920 59,7 9,6 34,5 1928 62,7 21,6 42 1940 60,2 40,8 1951 62,6 13,1 43,0

Παραγωγής και διανομής κινητήριας δύναμης κλπ Χωρίς άλλο προσδιορισμό Πίνακας 3. Κατά φύλο σύνθεση του εργατικού δυναμικού στη βιομηχανία, 1907 Είδος βιομηχανίας Άνδρες αριθμός Γυναίκες αριθμός (%) Γυναίκες Τροφίμων 11.977 103 99,15 0,85 Χημικές 1.154 105 91,66 8,34 Οικοδομικές κλπ 20.745 37 99,82 0,18 Παραγωγής και διανομής κινητήριας δύναμης κλπ 578 - 100 Μεταλλουργίας 14.700 53 99,64 0,36 Ξυλείας 16.648 316 98,14 1,86 Δέρματος 18.837 221 98,84 1,16 Υφαντικές 12.334 17.251 41,69 58,31 Χάρτου 2.224 95,7 4,3 Καπνοβιομηχανία 2.519 90 96,55 3,45 Χωρίς άλλο προσδιορισμό 2.137 1.432 59,88 40,12

Αλυκές, Λευκάδα

Κονσερβοποιία ΑΒΙΣ, Σαντορίνη, δεκ. 1930