ΠΕΛΑΓΙΑ ΚΑΤΣΙΜΠΡΗ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΟΣ ΦΑΡΜΑΚΑ ΠΕΛΑΓΙΑ ΚΑΤΣΙΜΠΡΗ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΟΣ

ΜΕΘΟΤΡΕΞΑΤΗ Δόση και συχνότητα Παρενέργειες Χάπια των 2,5 mg. Συνηθισμένη δόση 3-8 δισκία ( 7.5 -20 mg) ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ την ίδια ημέρα, όλα μαζί ή σε 2 δόσεις ( μεσημέρι- βράδυ). 1 μέρα πριν τη λήψη της μεθοτρεξάτης χορηγείται FILICIN 5 mg(βιταμίνη), για να μειώσει τις πιθανές παρενέργειές της. Δρα: σε 3- 12 εβδομάδες. Παρενέργειες Λευκοπενία ( χαμηλά λευκά), βλάβες του ήπατος: αναστρέψιμες μετά την διακοπή Φλεγμονή στον πνεύμονα με δύσπνοια και βήχα (σπάνια)

Παρακολούθηση Εργαστηριακών Εξετάσεων Διακοπή φαρμάκου Εάν ALT και/η AST , αυξηθούν 3 φορές πάνω από την φυσιολογική τιμή. Επανάληψη σε 1-3 εβδομάδες και ξαναρχίζουμε το φάρμακο σε χαμηλότερη δόση όταν ομαλοποιηθούν. Τροποποίηση δοσολογίας Εάν ALT και/η AST είναι αυξημένες λιγότερο από 3 φορές την ανώτερη φυσιολογική τιμή σε 3 διαδοχικές εξετάσεις, μειώνεται η δοσολογία και επαναλαμβάνονται οι εξετάσεις σε 3-4 εβδομάδες.   Διακοπή φαρμάκου και ενημέρωση του γιατρού Εάν μειωθούν τα λευκά κάτω από 3.000 Εάν αυξηθούν τα ηπατικά( ALT και AST) πάνω από 3 φορές Επί πυρετού, ναυτίας, διάρροιας, δύσπνοιας ή λοίμωξης ( λ.χ. ουρολοίμωξη)

Εγκυμοσύνη και Γονιμότητα Η γονιμότητα δεν επηρεάζεται Διακοπή 3 μήνες πριν την εγκυμοσύνη στις γυναίκες και 3 μήνες πριν την τεκνοποίηση στους άνδρες. Διακοπή στο θηλασμό Μέτρα για αντισύλληψη κατά τη διάρκεια της θεραπείας Εμβόλια κατά την θεραπεία Της κοινής γρίπης και του πνευμονιοκόκκου χωρίς πρόβλημα.   Ειδικές καταστάσεις Περιορισμένη χρήση αλκοόλ : 3 - 4 ποτήρια κρασί την εβδομάδα (εκτός από την ημέρα λήψης της μεθοτρεξάτης όπου απαγορεύεται). Προσοχή σε ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο. Μείωση της δόσης σε αύξηση της κρεατινίνης πάνω από φυσιολογικό ή και διακοπή Αυξημένη επαγρύπνηση σε παχύσαρκους και διαβητικούς ( αυξημένος κίνδυνος για ηπατοπάθεια) Οδοντιατρικές και Χειρουργικές Επεμβάσεις Δεν είναι απαραίτητο να διακοπεί. Διακοπή μέχρι 2 εβδομάδες δεν προκαλεί έξαρση της νόσου.

ΛΕΦΛΟΥΝΑΜΙΔΗ(ARAVA,LEFID) Αντιρρευματικός παράγοντας, με ανοσορυθμιστικά / ανοσοκατασταλτικά χαρακτηριστικά. Χάπια των 100mg, 20mg, 10mg. Συνηθισμένη δόση 10-20 mg / ημέρα Χρήση στη ρευματοειδή αρθρίτιδα, Ψωριασική αρθρίτιδα, συστηματικό ερυθηματώδη λύκο άλλες φλεγμονώδη αρθρίτιδες. Δρα: σε 3- 12 εβδομάδες. Παρενέργειες Λευκοπενία ( χαμηλά λευκά), βλάβες του ήπατος: αναστρέψιμες μετά την διακοπή Φλεγμονή στον πνεύμονα με δύσπνοια και βήχα (σπάνια)  

Παρακολούθηση Εργαστηριακών Εξετάσεων Κάθε 2-3 μήνες. Γενική αίματος και βιοχημικούς δείκτες : ALT ή SGOT, AST ή SGPT και αλκαλική φωσφατάση, κρεατινίνη. Τροποποίηση δοσολογίας Εάν η ALT (SGOT) και/η AST (SGPT) είναι αυξημένες λιγότερο από 3 φορές την ανώτερη φυσιολογική τιμή σε τουλάχιστον 3 διαδοχικές εξετάσεις, μειώνεται η δοσολογία κατά 50% και επαναλαμβάνονται οι εξετάσεις σε 3-4 εβδομάδες. Διακοπή φαρμάκου και ενημέρωση του γιατρού Εάν μειωθούν τα λευκά κάτω από 3.000 Εάν αυξηθούν ALT και AST πάνω από 3 φορές Επί πυρετού, ναυτίας, διάρροιας, δύσπνοιας ή λοίμωξης ( λ.χ. ουρολοίμωξη)

Εγκυμοσύνη και Γονιμότητα Η γονιμότητα δεν επηρεάζεται Διακοπή 6 μήνες πριν την εγκυμοσύνη στις γυναίκες και 6 μήνες πριν την τεκνοποίηση στους άνδρες. Χρειάζεται ειδική αγωγή σε συνεννόηση με θεράποντα. Διακοπή στο θηλασμό Μέτρα για αντισύλληψη κατά τη διάρκεια της θεραπείας Εμβόλια κατά την θεραπεία Της κοινής γρίπης και του πνευμονιοκόκκου χωρίς πρόβλημα.   Ειδικές καταστάσεις Περιορισμένη χρήση αλκοόλ : 3 - 4 ποτήρια κρασί την εβδομάδα (εκτός από την ημέρα λήψης της μεθοτρεξάτης). Αυξημένη επαγρύπνηση σε παχύσαρκους και διαβητικούς ( αυξημένος κίνδυνος για ηπατοπάθεια) Οδοντιατρικές και Χειρουργικές Επεμβάσεις Δεν είναι απαραίτητο να διακοπεί. Εάν ο οδοντίατρος επιμένει, μπορεί να γίνει διακοπή 1 εβδομάδα πριν και 1 μετά την επέμβαση. Διακοπή μέχρι 2 εβδομάδες δεν προκαλεί έξαρση της νόσου.

Κυκλοσπορίνη-Sandimmun Neoral, Imunofar, Sporilen Ανοσοκατασταλτική ουσία Κάψουλες των 25mg, 50mg, 100mg και πόσιμο διάλυμα. Χρήση στη ρευματοειδή αρθρίτιδα, ψωριασική αρθρίτιδα, συστηματικό ερυθηματώδη λύκο και άλλες φλεγμονώδη αρθρίτιδες. Δόση: 2.5-3mg/kg διηρημένη σε 2 δόσεις ημερησίως. Έως 5mg/kg εάν δεν υπάρχει ικανή κλινική βελτίωση.

Κυκλοσπορίνη Παρενέργειες Παρακολούθηση Εργαστηριακών Εξετάσεων Νεφρική δυσλειτουργία, υπέρταση, ανορεξία, ενοχλήσεις πεπτικού, υπερπλασία ούλων, ηπατική δυσλειτουργία, υπερλιπιδαιμία, υπερουριχαιμία, υπερκαλιαιμία, μυϊκές κράμπες, μυαλγία, υπερτρίχωση. Πολλές είναι δοσοεξαρτώμενες και ανταποκρίνονται στη μείωση της δόσης. Παρακολούθηση Εργαστηριακών Εξετάσεων Γενική αίματος, νεφρική και ηπατική λειτουργία και ηλεκτρολύτες κάθε μήνα. Τροποποίηση δοσολογίας Μείωση δόσης εάν >10% αυξηση στη τιμή της κρεατινίνης ή ΑΠ>150/85, ή ↑τρανσαμινασών.

Κυκλοσπορίνη Κύηση και γαλουχία Δεν επηρεάζει τη γονιμότητα. Δεv είvαι τερατoγόvoς στα πειραματόζωα. Δεv θέτει σε αυξημέvo κίvδυvo τηv πoρεία και τηv έκβαση της κύησης. Εμπειρία σ' εγκύoυς γυvαίκες είvαι περιoρισμέvη, επιτρέπεται στην εγκυμοσύνη εφ όσον είναι αναγκαία η θεραπεία. Εκκρίνεται στο μητρικό γάλα. Μητέρες σε αγωγή με κυκλοσπορίνη δεν πρέπει vα θηλάζουν.

Υδροξυχλωροκίνη-plaquenil Διαθέτει ανθελονοσιακές ιδιότητες και ασκεί ανοσορυθμιστική επίδραση στον ερυθηματώδη λύκο και στις φλεγμονώδη αρθρίτιδες. Δόση και συχνότητα Χάπια των 200mg. Αρχικά 400mg. Δόση συντήρησης 200mg έως 400mg. Αντενδείξεις Γνωστή υπερευαισθησία. ‘Έλλειψη ενζύμου G6PD. Προϋπάρχουσα ωχροπάθεια. Παρενέργειες Οι πιο συχνές ή σοβαρές είναι: Αμφιβληστροειδοπάθεια. Στα αρχικά στάδια είναι αναστρέψιμη με τη διακοπή της υδροξυχλωροκίνης. Οφθαλμολογικό έλεγχο ετησίως. Δερματικά εξανθήματα, κνησμός και χρωστικές αλλοιώσεις στο δέρμα και στο βλεννογόνο, εξαφανίζονται με τη διακοπή της θεραπείας. Γαστρεντερικές διαταραχές όπως ναυτία, διάρροια, ανορεξία, κοιλιακό άλγος συνήθως δοσοεξαρτώμενα.

Υδροξυχλωροκίνη Κύηση και γαλουχία Η χρήση υδροξυχλωροκίνης μπορεί να μειώσει τις εξάρσεις της νόσου και τις δυσμενείς εκβάσεις των κυήσεων και συνιστάται για ασθενείς που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο εξάρσεων σε όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Ασθενείς που είναι ήδη σε θεραπεία πρέπει να το συνεχίσουν. Μεγάλη εμπειρία στην εγκυμοσύνη δείχνει πως δεν υπάρχει κίνδυνος αποβολής, συγγενείς ανωμαλίας, εμβρυϊκό θάνατο ή πρόωρου τοκετού και δε προκαλεί προβλήματα στην ακοή ή στην όραση και αναπτύσσονται φυσιολογικά τα παιδιά που έχουν εκτεθεί.

Κυκλοφωσφαμίδη - endoxan Κυτταροστατική δράση. Ενδοφλέβια κυρίως χορήγηση. Χορηγείται σε σοβαρές εκδηλώσεις των ρευματικών νοσημάτων. Παρενέργειες Δοσοεξαρτώμενες. Κεφαλαλγία, ναυτία, έμετος, αλωπεκία, λευκοπενία, Θρομβοπενία, κυστίτιδα, διαταραχή της λειτουργίας των γονάδων. Μπορούν να περιοριστούν ή να ελαχιστοποιηθούν με τη χρήση κατάλληλων προφυλάξεων και εργαστηριακών εξετάσεων όπως: την έγκαιρη χορήγηση αντιεμετικών, τις τακτικές γενικές αίματος, και την εξέταση ούρων.

Κυκλοφωσφαμίδη Κύηση και γαλουχία Η χρήση της κυκλοφωσφαμίδης μειώνει τη γονιμότητα. Ο κίνδυνος της στειρότητας σχετίζεται με την αθροιστική δόση του φαρμάκου και την ηλικία της ασθενούς. Γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας έχουν χαμηλότερο απόθεμα ωαρίων και υψηλότερο κίνδυνο για πρόωρη εμμηνόπαυση. Προστασία των γονάδων με ανάλογα της GnRH ορμόνης.

Γλυκοκορτικοειδή (κορτιζόνη) Prezolon, medrol, celestone chronodose, solumedrol Η δόση κυμαίνεται ανάλογα τη νόσο και τη βαρύτητά της. Η χρήση κορτικοστεροειδών έχει αρκετές παρενέργειες, όπως: σακχαρώδη διαβήτη, οστεοπόρωση, καταρράκτη, άγχος, κατάθλιψη, κολίτιδα, υπέρταση, υπογοναδισμό, υποθυρεοειδισμό, αμηνόρροια και αμφιβληστροειδοπάθεια. Δόση ≤ 7,5mg μειώνει την πιθανότητα παρενεργειών. Η χορήγηση της κορτιζόνης για το μικρότερο δυνατό χρονικό διά­στημα και στη μικρό­τερη δυνατή δόση που μπορεί να ελέγξει τη νόσου, ώστε να περιορισθούν οι επιπλοκές.

Γλυκοκορτικοειδή συνέχεια Όσο σοβαρότερο είναι το υποκείμενο νόσημα, τόσο ταχύτερα πρέπει να αρχίσει η θεραπεία με κορτικοειδή. Παρά τους κίνδυνους, νοσήματα με σοβαρή πρόγνωση (π.χ. νεκρωτική αγγειίτιδα, έξαρση ΣΕΛ) δεν μπορούν να μείνουν χωρίς θεραπεία. Σε περιπτώσεις έντονου υδράρθρου (μεγάλη συλλογή υγρού και διόγκωση της άρθρωσης) χορηγείται σε ενδοαρθρική ένεση

Κύηση και Γλυκοκορτικοειδή Σποραδικές περιπτώσεις σχισμών της υπερώας, αναστολής της ανάπτυξης, καταρράκτη, καταστολής των επινεφριδίων και άλλες ανεπιθύμητες ενέργειες σε παιδιά που εκτέθηκαν σε κορτικοειδή στη διάρκεια της κύησης. Δεν συνοδεύονται από αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης συγγενών εμβρυϊκών ανωμαλιών, γι' αυτό και μπορούν να χορηγηθούν στη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Βρέφη που γεννήθηκαν από γυναίκες που έπαιρναν γλυκοκορτικοειδή στη διάρκεια της κύησης πρέπει να παρακολουθούνται με προσοχή για εκδηλώσεις φλοιοεπινεφριδιακής ανεπάρκειας.

Βιολογικές θεραπείες Anti TNF παράγοντες (Remicade, Enbrel, Humira, Simponi, Cimzia), Mabthera, Orencia, Roactemra, Benlysta, Stelara Οι βιολογικές θεραπείες είναι εντελώς διαφορετικές από τα παραδοσιακά φάρμακα. Τα παραδοσιακά φάρμακα προσπαθούν να κοιμίσουν συνολικά το ανοσολογικό σύστημα που είναι διεγερμένο και προκαλεί την ασθένεια. Τα βιολογικά στοχεύουν μόνο στα βλαβερά μονοπάτια της ασθένειας αφήνοντας άθικτα όσα δεν χρειάζεται και καταπολεμούν την ασθένεια πιο αποτελεσματικά και με μεγαλύτερη ασφάλεια. Χορηγούνται με ένεση ή ορό. Συχνότητα ποικίλει ανάλογα το φάρμακο.

Προληπτικός έλεγχος πριν την έναρξη βιολογικών θεραπειών Απλή ακτινογραφία θώρακα Δερμοαντίδραση Mantoux HBsAg/Anti-HBc/Anti-HBs Anti-HCV Αποκλεισμός υποκείμενης καρδιακής ανεπάρκειας (αντικειμενική εξέταση, ECHO-καρδιάς, επί ενδείξεων)

Παρενέργειες χορήγησης βιολογικών παραγόντων Αντιδράσεις κατά τη χορήγηση Λοιμώξεις Εμφάνιση νέων βακτηριακών λοιμώξεων Αναζωπύρωση χρόνιων λοιμώξεων (φυματίωση, HBV, HCV) Απομυελινωτικές παθήσεις Καρδιακή ανεπάρκεια Εμφάνιση αυτοαντισωμάτων-αυτοάνοσων νόσων Μετεγχειρητικές επιπλοκές

Εγκυμοσύνη και βιολογικές θεραπείες Τα μέχρι τώρα δεδομένα δε δείχνουν αύξηση των ανεπιθύμητων εκβάσεων κατά την κύηση σε γυναίκες που έχουν λάβει αντι-TNFa παράγοντες κατά τη σύλληψη ή το 1ο τρίμηνο της κύησης. FDA κατάταξη στην κατηγορία Β - υποδηλώνει ότι δεν υπάρχουν δεδομένα για αυξημένη τοξικότητα σε πειραματόζωα, ενώ τα αντίστοιχα δεδομένα από ανθρώπους είναι ανεπαρκή. Οι περισσότεροι προτείνουν τη διακοπή τους πριν την κύηση. Δεν υπάρχουν επαρκή δεδομένα για το θηλασμό και την επίδραση των φαρμάκων αυτών στη γονιμότητα των ανδρών.