ΥΓΙΕΙΝΗ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΔΙΑΛΕΞΗ Ι ΜΑΡΑ ΣΟΦΙΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Εισαγωγικές έννοιες – Μια πρώτη προσέγγιση στην ασφάλεια εργασίας Σύντομη ιστορική αναδρομή  Ο Πλάτωνας είναι ο πρώτος που αναφέρεται στα προβλήματα υγείας που προέρχονται από την άσκηση επαγγέλματος.  Ο Ξενοφώντας είναι εκείνος που περιγράφει τις συνθήκες εργασίας διαφόρων τεχνιτών και προτείνει μέτρα για την αντιμετώπιση των αρνητικών επιπτώσεων από την εργασία.  Ο Αριστοτέλης είναι εκείνος που περιγράφει τα πρώτα εργατικά ατυχήματα.  Στους νεότερους χρόνους δεν υπάρχει καμμιά κοινωνική μέριμνα, αλλά ούτε νομοθεσία, που να ρυθμίζει τα δικαιώματα των εργαζομένων.

 Ως πρώτη νομοθετική προσπάθεια μπορεί να αναφερθεί το Βασιλικό Διάταγμα του 1836 « Περί Ναυτικού Απομαχικού Ταμείου »  Το 1861 « Περί Μεταλλείων »  Το 1909 έχουμε ανάπτυξη της εργατικής νομοθεσίας και της κοινωνικής μέριμνας.  Με τον Ν. 1568/85 και τον Ν. 2224/94 και τα σχετικά Προεδρικά Διατάγματα 294/88, 17/96, 16/96 καθορίζονται οι βασικές νομοθετικές ρυθμίσεις για την προστασία της ασφάλειας και της υγιεινής των εργαζομένων καθώς και την πρόληψη του επαγγελματικού κινδύνου.

ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ « Εργατικό ατύχημα »: βίαιο συμβάν που λαμβάνει χώρα κατά την εκτέλεση της εργασίας ή με αφορμή την εργασία, με συνέπεια τραυματισμού του σώματος, βλάβη της υγείας ή απώλεια ζωής του εργαζομένου ( Ν. 1846/51, Νομοθεσία ΙΚΑ ). « Παρ ’ ολίγον ατύχημα »: γεγονός που μολονότι δεν προκάλεσε κανένα τραυματισμό ή ζημιά τη στιγμή που προκλήθηκε, δημιούργησε τις προϋποθέσεις για πραγματικό ατύχημα. « Ασφάλεια »: αναφέρεται στην εκτέλεση της εργασίας υπό τέτοιες συνθήκες ώστε να μην υφίσταται κανένας κίνδυνος ατυχήματος ( ή να υπάρχει μέχρι ενός επιπέδου ) για τους χειριστές και το περιβάλλον της εγκατάστασης. « Υγιεινή »: εξασφάλιση τέτοιων συνθηκών στο εργασιακό περιβάλλον ώστε να μην υφίστανται κίνδυνοι ( ή να υπάρχουν μέχρι ενός αποδεκτού ορίου ) για την υγεία των εργαζομένων.

ΚΑΤΗΓΟΡΊΕΣ ΑΤΥΧΗΜΆΤΩΝ ΒΆΣΗ ΤΟΥ Ν. 1568/85 Το εργατικό ατύχημα είναι δυνατόν να συμβεί τόσο στον εργασιακό χώρο όσο και κατά την μεταφορά του εργαζομένου προς ή από τον τόπο εργασίας του.

ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΡΓΑΤΙΚΩΝ ΑΤΥΧΙΜΑΤΩΝ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΆ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΡΓΑΤΙΚΩΝ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΆ ΣΤΟΙΧΕΊΑ ΕΡΓΑΤΙΚΏΝ ΑΤΥΧΗΜΆΤΩΝ Σε διεθνές επίπεδο ( Διεθνές Γραφείο Εργασίας, 2002) συμβαίνουν ανά έτος :  250 εκατομμύρια Εργατικά Ατυχήματα, στα οποία χάνουν τη ζωή τους 1,1 εκατομμύρια εργαζόμενοι, δηλ θάνατοι την ημέρα ή 2 θάνατοι / λεπτό  Εργατικά Ατυχήματα κάθε μέρα, δηλαδή 8 κάθε δευτερόλεπτο  θάνατοι έχουν ως αιτία την έκθεση των εργαζομένων σε επικίνδυνες ουσίες σε κάθε έτος, ενώ 160 εκατομμύρια Συγκριτικά :  είναι οι ετήσιες απώλειες ζωών σε τροχαία ατυχήματα  είναι οι απώλειες σε πολέμους για την ίδια χρονική περίοδο  είναι οι απώλειες σε περιστατικά βίας

Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης ( Ε. Ε.):  10 εκατομμύρια εργαζόμενοι κάθε χρόνο πέφτουν θύματα εργατικών ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών.  από αυτά είναι θανατηφόρα.  20 δισεκατομμύρια € καταβάλλονται ετησίως σαν αποζημιώσεις ( άμεσο κόστος μόνο ). Από τα στοιχεία του ΙΚΑ :  κάθε 15 λεπτά της ώρας συμβαίνει ένα εργατικό ατύχημα  κάθε 3 ημέρες συμβαίνει ένα Θ ANATH Φ OPO ατύχημα

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΉ ΣΤΟΙΧΕΊΑ ΑΤΥΧΗΜΆΤΩΝ Τμήμα Στατιστικής της Γενικής Διεύθυνσης Αναλογιστικών Μελετών και Στατιστικής του Ιδρύματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων ( Ι. Κ. Α.) με στοιχεία για εργατικά ατυχήματα που δηλώθηκαν από ασφαλισμένους του Ι. Κ. Α. Τα στοιχεία παρουσιάζονται στη ετήσια έκδοση : “ Δελτίο Εργατικών Ατυχημάτων Ι. Κ. Α.” ( πρώην “ Το Εργατικό Ατύχημα ”), και στον ετήσιο “ Απολογισμό Ι. Κ. Α.”. Γενική Γραμματεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας της Ελλάδος ( Ε. Σ. Υ. Ε.) που εκδίδει την “ Ετήσια Έρευνα Δραστηριότητος των Οργανισμών Κοινωνικών Ασφαλίσεων ”. Παρουσιάζονται κατά βάση τα στοιχεία του Ι. Κ. Α. Η Γενική Διεύθυνση Διοικητικής Υποστήριξης, Διεύθυνση Επιθεώρησης του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων με στοιχεία για τα εργατικά ατυχήματα ( συνήθως ργ χήμ ή ς σοβαρά ) που έχουν δηλωθεί στις κατά Νομούς Τεχνικές Επιθεωρήσεις Εργασίας. Τα στοιχεία παρουσιάζονται στην ετήσια έκδοση “ Πεπραγμένα Περιφερειακών Υπηρεσιών Υπ. Εργασίας ”.

Το Υπουργείο Βιομηχανίας, Έρευνας και Τεχνολογίας, το οποίο καταγράφει τα εργατικά ατυχήματα των μεταλλείων, λατομείων και μονάδων ενεργείας. Το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας ( θαλάσσια ατυχήματα ), το Υπουργείο Μεταφορών και Τηλεπικοινωνιών ( για τροχαία ατυχήματα ) και το Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας ( για ατυχήματα, δηλητηριάσεις και κακώσεις, γενικά όμως ). Πολλά στοιχεία από τα παραπάνω τρία Υπουργεία παρουσιάζονται στην Ετήσια Στατιστική Επετηρίδα της Ε. Σ. Υ. Ε.

ΚΌΣΤΟΣ ΑΤΥΧΗΜΆΤΩΝ Το ημερήσιο κόστος και το κόστος ανά ασφαλισμένο υπολογίζονται ως εξής : Συνολική δαπάνη ετησίας επιδότησης εργ. ατυχημάτων Ημερήσιο κόστος = Σύνολο ημερών ( επιδότησης + δώρου ) Συνολική δαπάνη ετησίας επιδότησης εργ. Ατυχ. Κόστος ανά ασφαλισμένο = Άμεσα ασφαλισμένοι στο Ι. Κ. Α.