΄Ασκηση 10  Έμμορφα συστατικά του αίματος Ερυθρά αιμοσφαίρια Λευκά αιμοσφαίρια Λευκοκυτταρικός τύπος  Αιμόλυση των ερυθροκυττάρων  Αιματολογικές παράμετροι Ράνια Τσιτσιλώνη Α. Φωτεινοπούλου, Σ. Παπαβασιλείου

Συστατικά του αίματος  πλάσμα  έμμορφα στοιχεία ερυθρά (απύρηνα) λευκά (εμπύρηνα) αιμοπετάλια

Προέλευση των έμμορφων συστατικών του αίματος κοινό αρχέγονο πολυδύναμο κύτταρο (μυελός των οστών) μυελική σειρά λεμφική σειρά μονοβλαστική σειρά

Ερυθρά αιμοσφαίρια φυσιολογικά 4,5-6 x 10 6 /mm 3 αίματος

Ερυθρά αιμοσφαίρια - Ερυθροποίηση

Ερυθρά αιμοσφαίρια φυσιολογικά 4,5-6 x 10 6 /mm 3 αίματος έλλειψη Fe μικροκυττάρωση ανισοκυττάρωση ποικιλλοκυττάρωση

Λευκά αιμοσφαίρια (Ι) Φυσ. τιμή : 4-10 x 10 3 /mm 3 αίματος

Λευκά αιμοσφαίρια (ΙΙ) πολυλοβωτά ουδετερόφιλα (μεγαλοβλαστική αναιμία) ουδετερόφιλο & βασεόφιλο λεμφοκύτταρο & ουδετερόφιλο μονοκύτταρο & ουδετερόφιλα      

Αιμοποιητικοί παράγοντες  Ερυθροποιητίνη  FILGRASTIM (G-CSF),  SAGRAMOSTIM (GM-CSF),  Θρομβοποιητίνη Λευκά αιμοσφαίρια - Διαφοροποίηση

Μέτρηση έμμορφων συστατικών  Αραίωση αίματος  Πλάκα Neubauer  Καλυπτρίδα  Παρατήρηση στο μικροσκόπιο  Καταμέτρηση

Πλάκα Neubauer ή αιμοκυτταρόμετρο 16 x (1/20x1/20x1/10) 1x1x1/10

Πείραμα Α1. Μέτρηση ερυθρών αιμοσφαιρίων  Αριθμό RBC σε πλάκα Neubauer (5 τετράγωνα με 16/αδες)  Μέτρησα χ κύτταρα σε όγκο 16 x (1/20 x 1/20 x 1/10) mm 3 για το ένα τετράγωνο ή 5 x 16 x (1/20 x 1/20 x 1/10) mm 3 για τα πέντε τετράγωνα Θα μετρήσετε: Θα χρησιμοποιήσετε:  Αίμα από μοσχάρι Θα αραιώσετε:  Με σιφώνιο με κόκκινο λαστιχάκι  Αίμα μέχρι ένδειξη 0,5  Φυσιολογικό ορό μέχρι ένδειξη 101  ΑΡΑΙΩΣΗ 200 φορές Θα υπολογίσετε:  Αριθμό RBC ανά mm 3 αρχικού αίματος =80  3,98 ml (~4 ml) φυσιολογικό ορό στο σωληνάκι «RBC»  20 μl αίμα με πιπέττα σταθερού όγκου  Ανάδευση στο vortex  ΑΡΑΙΩΣΗ 200 φορές

Πείραμα Α2. Μέτρηση λευκών αιμοσφαιρίων  Αριθμό WBC σε πλάκα Neubauer (4 πλευρικά τετράγωνα με 16/αδες)  Μέτρησα χ κύτταρα σε όγκο 1 x 1 x 1/10 mm 3 για το ένα τετράγωνο ή 4 x (1 x 1 x 1/10) mm 3 για τα τέσσερα τετράγωνα Θα μετρήσετε: Θα χρησιμοποιήσετε:  Αίμα από μοσχάρι Θα αραιώσετε:  Με σιφώνιο με λευκό λαστιχάκι  Αίμα μέχρι ένδειξη 0,5  Διάλυμα Turk μέχρι ένδειξη 11  ΑΡΑΙΩΣΗ 20 φορές Θα υπολογίσετε:  Αριθμό WBC ανά mm 3 αρχικού αίματος SOS: βλέπουμε μόνο τους πυρήνες των λευκοκυττάρων  380 μl (~400 μl) διάλυμα Turk στο σωληνάκι «WBC»  20 μl αίμα με πιπέττα σταθερού όγκου  Ανάδευση στο vortex  ΑΡΑΙΩΣΗ 20 φορές

Πείραμα Α3. Προσδιορισμός λευκοκυτταρικού τύπου  Τουλάχιστον 50 WBC  Θα ξεχωρίσετε ουδετερόφιλα, λεμφοκύτταρα, υπόλοιπα κοκκιοκύτταρα Θα μετρήσετε: Θα χρησιμοποιήσετε:  Πολύ πρόσφατο, ΜΗ ΑΡΑΙΩΜΕΝΟ αίμα (έδρα) Θα φτιάξετε πλακάκι με επίχρισμα:  Απλώνετε μια σταγόνα σε αντικειμενοφόρο  Αφήνετε να στεγνώσει  Βάφετε με May-Grunwald και στη συνέχεια με Giemsa  Ξεπλένετε καλά Θα υπολογίσετε:  % αναλογία του κάθε πληθυσμού στο σύνολο των WBC που μετρήσατε SOS: εδώ βλέπουμε τα λευκοκύτταρα

Αιμόλυση = η έξοδος Hb από τα ερυθροκύτταρα

Πείραμα Β1. Προσδιορισμός ωσμωτικής αντίστασης ερυθροκυττάρων Θα χρησιμοποιήσετε: Θα υπολογίσετε: Θα φτιάξετε τα δείγματα:  Φρέσκο αίμα από μοσχάρι (Πίνακας 10.2, Σειρά Α)  Προσθέστε στους σωλήνες 1-10 τα διαλύματα του Πίνακα Ανάδευση  Προσθέστε 0,1 ml φρέσκου αίματος με πιπέττα σταθερού όγκου  Καλή ανάδευση (με parafilm) και επώαση 30 min  Φυγοκέντρηση 5 min, 3000 rpm  Φωτομέτρηση υπερκειμένων στα 540 nm ΜΕ ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΥΨΕΛΙΔΑ  OD δείγματος Χ 100 = % αιμόλυση + γραφική παράσταση OD προτύπου(=σωλ. 1)  εύρος αιμόλυσης: αρχή – τέλος αιμόλυσης (~ 0,50 % - 0,30 % NaCl)

Πείραμα Γ1. Ποσοτικός προσδιορισμός της αιμοσφαιρίνης  5 ml διαλύματος Drabkin (ANTΛΙΑ) + 0,02 ml αίμα (με πιπέττα σταθερού όγκου)  ανάδευση  επώαση για 15 min στους 25 ο C  φωτομέτρηση στα 540 nm Μετατροπή αιμοσφαιρίνης σε κυανομεθαιμοσφαιρίνη Θα υπολογίσετε:  συγκέντρωση Hb σε gr/100 ml αίματος Θα φτιάξετε δείγματα με:

Πείραμα Γ2. Προσδιορισμός του αιματοκρίτη Φυγοκέντρηση 3000 rpm 30 min 25 o C

Πείραμα Γ3. Προσδιορισμός ταχύτητας καθίζησης Θα μετρήσετε: Θα χρησιμοποιήσετε:  ΤΚΕ μετά από 1 και 2 ώρες  Καταγράψτε τις ενδείξεις  Σιφώνιο Westergen και αντίστοιχο πλαίσιο  Γεμίζουμε το σιφώνιο μέχρι την ένδειξη 0  Τοποθετούμε σε κάθετη θέση στο πλαίσιο

Αιματολογικές παράμετροι Θα υπολογίσετε:  MCΗ (mean corpsular Hb): συγκέντρωση Hb (gr/100 ml) (φ.τ x gr ) (πόση Hb έχει κάθε RBC) αριθμό RBC  MCHC (mean corpsular Hb concentration): Hb (gr/100 ml) (φ.τ. 33,5 % ) (μέση συγκέντρωση Hb στα RBC) αιματοκρίτη  MCV (mean corpsular volume): αιματοκρίτης (φ.τ μ 3 ) (‘πόσο μεγάλα’ είναι τα RBC) αριθμό RBC  Mόρια Hb/RBC: MCH x (6 x ) ( x 10 7 μόρια Hb/ερυθρό ) MB Hb 6,7 x 10 4